بررسی و نقد مداخل قرآن حدیث رجال و تفسیر در دایرة المعارف اسلام (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌وحدت
(صفحه‌ای تازه حاوی «<div class="wikiInfo"> پرونده:بررسی و نقد مداخل قرآن حديث رجال و تفسير در دايرة المعار...» ایجاد کرد)
(بدون تفاوت)

نسخهٔ ‏۵ دسامبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۸:۴۲

پرونده:بررسی و نقد مداخل قرآن حديث رجال و تفسير در دايرة المعارف اسلام.jpg
بررسی و نقد مداخل قرآن حديث رجال و تفسير در دايرة المعارف اسلام
نام کتاب بررسی و نقد مداخل قرآن حديث رجال و تفسير در دايرة المعارف اسلام
نویسنده مژگان سرشار
زبان کتاب فارسی
سال نشر 1386 ش.
ناشر مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، معاونت فرهنگی
تیراژ 1000 نسخه
نوبت چاپ اول
قطع رقعی
تعداد صفحات 216
بررسی و نقد مداخل قرآن حديث رجال و تفسير در دايرة المعارف اسلام کتابی است که در صدد بیان کژی‌ها و برداشت‌های نابجا و توصیفات ضعیف و تحلیل‌های یک سویه غربیان در کتاب دایرةالمعارف اسلام است.

اهمیت موضوع

از آنجا که مخاطبان کتب آسمانی پیامبران، انسان ها بوده، همواره در کانون توجه بشر قرار داشته‌اند و از جنبه‌های مختلف در آنها تحقیق و تفحّص شده است. در میان کتب آسمانی ادیان الهی، قرآن کریم برتر و متمایزتر از همه است و در طول تاریخ اسلام، هم مسلمین و هم غیرمسلمین در آن به تفحّص و دقّت و تفکّر پرداخته و به کسب حقایق و معارف نائل شده اند و علوم و رشته‌های مختلفی از جمله علم حدیث، علم رجال و علم تفسیر بر پایه قرآن کریم و در منظومه علوم اسلامی پدید آمده اند. در میان پژوهش‌های غربیان درباره اسلام، دایرةالمعارف اسلام جایگاه مهمی داشته و در آن، مداخل متعدد و متنوعی از موضوعات دین اسلام جای داده شده است. این دایرةالمعارف نخستین بار در فاصله سال‌های ۱۹۱۳ تا ۱۹۳۹ میلادی منتشر شد و بعدها در محتوای آن تجدید نظر شده و با ویرایش تازه‌ای عرضه گردید.

به هر روی، از آنجا که این دانشنامه را غربی‌ها نوشته اند و یا دست کم دیدگاه‌های غربی در آن غلبه داشته است، محققان جهان اسلام با مداخل آن برخوردی انتقادی نموده و در صدد بیان کژی‌ها و برداشت‌های نابجا و توصیفات ضعیف و تحلیل‌های یک سویه آن برآمده‌اند؛ امری خوش یمن که دست کم متضمن دو برکت است؛ یکی آنکه دیدگاه‌های غربی درباره اسلام را به چالش می کشد و از این منظر، ضعف‌ها و کژبینی‌های آن را آشکار می کند؛ دیگر آنکه خود محققان جهان اسلام را با ابعاد این دین مبین و روش‌های تازه در تحلیل و تأمل در جنبه‌های مختلف آن آشنا می سازد و باعث بارورتر شدن تحقیقات و پژوهش‌های ایشان می شود. کتاب بررسی و نقد مداخل قرآن، حدیث، رجال و تفسیر در دایرةالمعارف اسلام گامی است در این جهت. 

مداخل و سرفصل موضوعات

نویسنده در این کتاب، چهار مدخل مهم از دانشنامه اسلام را به نقد کشیده است. این چهار مدخل عبارتند از: قرآن، حدیث، رجال و تفسیر. در دانشنامه اسلام، مدخل قرآن را آلفورد ولچ و جیمز پیرسن نوشته اند و مدخل تفسیر به قلم آندرو ریپین است. مدخل حدیث توسط جیمز رابسن و مدخل رجال نیز توسط خوتیر ینبل تهیه شده است. مدخل قرآن در میان این چهار، مهمترین است و بیش از بقیه بدان پرداخته شده و به همین جهت نقد آن نیز مفصل تر از سایر مداخل است. بررسی و نقد مداخل قرآن، حدیث، رجال و تفسیر در دایرةالمعارف اسلام به عنوان نقدی مؤثر و مستدل نسبت به برداشت ها، دیدگاه‌ها و روش‌های علمی غربی در بررسی اسلام و عناصر آن، کتابی است بسیار خواندنی و دربردارنده نکات بسیار درباره مباحث پُردامنه دین اسلام. مباحثی که همیشه می توان آنها را از جهات مختلف بررسی کرد و اطلاعات ارزشمندی از دل آنها به دست آورد که بر عمق و گستره دانش دینی مسلمانان و حتّی غیرمسلمانان می افزاید و پژوهشگران منصف غربی را هم به سمت برداشت‌های دقیق تر و صحیح تر هدایت می کند. این کتاب را معاونت فرهنگی مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی منتشر کرده و در مقدمه معرفی آن، کلیاتی از سابقه بحث در اختیار خواننده قرار می گیرد که در پیگیری مباحث مندرج در آن، راهگشاست.

مؤلف

این کتاب توسط مژگان سرشار تألیف شده است.