خابطیه

خابطيه‏ از «قدريه» پيروان احمد بن خابط بودند.

شرح حال موسس

احمد بن خابط معتزلی از بزرگان معتزله در قرن سوم هجری قمری است. نام پدر وی را برخی منابع حائط ضبط کرده اند، ولی بنابر نقل عبدالقاهر بغدادی و محمد شهرستانی نام وی خابط بوده است. چنان که برخی نیز نام او را حافظ دانسته اند. وی شاگرد نظام، دانشمند بزرگ معتزلی بوده است.

اندیشه خابطیه

خابطیه معتقدند که خداوند تدبير كار جهان را به عيسى بن مريم علیه السلام واگذاشت و آن حضرت دومين آفريدگار جهان است. معتقدند که مسيح بنا بر اصل تبنى پسر خداوند است، ولى از وى تولد نيافته و او كسى است كه در آخرت به اعمال مردم رسیدگی می کند. معتقدند که مسيح پدرش آدم را بيافريد. معتقدند که روح آدمى در هياكل مختلف متناسخ می گردد و از بدنى به بدن ديگر منتقل می شود. معتقدند که نه قیامتی وجود دارد و نه بعث و حشری.موسس این فرقه معتقد است که مسيح همان خداوند است كه درع و زره جسمانيت پوشيده است. همچنین معتقد است که همه انواع حيوانات اعم از خزنده و چرنده، مانند انسان ها دارای امت و رسولی هستند زیرا خداوند فرمود: «و ما من دابة في الأرض و لا طائر يطير بجناحيه إلا أمم أمثالكم ...» سوره انعام، آیه 38. و باز فرمود:«... إن من أمة إلا خلا فيها نذير» سوره فاطر، آیه 24. يعنى امتى نيست كه در آن خداوند، پيامبرى نفرستاده باشد.