۸۵٬۸۳۹
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'ابو ' به 'ابو'
Mohsenmadani (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (جایگزینی متن - 'ابو ' به 'ابو') |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{پانویس رنگی}} | {{پانویس رنگی}} | ||
'''توحید الهیه''' یا آیین اکبریه مذهب منسوب به | '''توحید الهیه''' یا آیین اکبریه مذهب منسوب به ابوالفتح جلال الدین محمد اکبر سومین پادشاه [[سلسله گورکانیان|گورکانى]] [[هند]] است. | ||
</div> | </div> | ||
| خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
==تلاش تقریب گونه موسس== | ==تلاش تقریب گونه موسس== | ||
این پادشاه در سال 975 هجرى براى نزدیک تر کردن دل هاى مردم سرزمین خویش به یکدیگر؛ از برهمنان گرفته تا سیک ها و صوفیان تا جوکیان و از بودائیان تا زرتشتیان و از سنیان تا شیعیان به منظور برانداختن ریشه دشمنی ها و اختلافات فرق و ادیان کشور پهناور هند، با استفاده از مسائل و اعتقادات مشترک و مورد قبول ادیان و مذاهب مختلف، بر اساس صلح کل به راهنمایى بعضى از وزیران و دانشمندان دربار خویش، چون شیخ مبارک تاگورى و دو فرزندش | این پادشاه در سال 975 هجرى براى نزدیک تر کردن دل هاى مردم سرزمین خویش به یکدیگر؛ از برهمنان گرفته تا سیک ها و صوفیان تا جوکیان و از بودائیان تا زرتشتیان و از سنیان تا شیعیان به منظور برانداختن ریشه دشمنی ها و اختلافات فرق و ادیان کشور پهناور هند، با استفاده از مسائل و اعتقادات مشترک و مورد قبول ادیان و مذاهب مختلف، بر اساس صلح کل به راهنمایى بعضى از وزیران و دانشمندان دربار خویش، چون شیخ مبارک تاگورى و دو فرزندش ابوالفیض و ابوالفضل علامى و ملا احمد تهتهى (تتوى) و دیگران، مذهبى ابداع کرد و آن را توحید الهى نام نهاد. بدیهى است جمعى از علماى اسلام و دیگر ادیان به مخالفت او برخاستند، اما اکبر مخالفان را از میان برداشت. | ||
موافقان نیز او را «صاحب ملکه اجتهاد» و ظل الله دانسته، اطاعت وى را تالى اطاعت امر الهى و واجب شرعى و فرض عینى پنداشتند. | موافقان نیز او را «صاحب ملکه اجتهاد» و ظل الله دانسته، اطاعت وى را تالى اطاعت امر الهى و واجب شرعى و فرض عینى پنداشتند. | ||
آن گاه در یکی از روزهای جمعه سال دوازدهم جلوس خود در شهر فتح پورسیگرى، اکبر پس از نماز جمعه در مسجد جامع بر منبر رفت و در برابر مردم خود را مظهر نام الهى و امام مفترض الطاعه اعلام کرد و این اشعار را که | آن گاه در یکی از روزهای جمعه سال دوازدهم جلوس خود در شهر فتح پورسیگرى، اکبر پس از نماز جمعه در مسجد جامع بر منبر رفت و در برابر مردم خود را مظهر نام الهى و امام مفترض الطاعه اعلام کرد و این اشعار را که ابوالفیض «فیض دکنى» سروده بود، خواند. | ||
خداوندى که ما را خسروى داد دل دانا و بازوى قوى داد | خداوندى که ما را خسروى داد دل دانا و بازوى قوى داد | ||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
آزار حیوانات و کشتن گاو را نیز بر اساس مذهب برهمنان هند ممنوع کرد. سپس مقرر کرد که جمعى از دانشمندان به ترجمه کتب علمى و فلسفى هند بپردازند، از این جهت کتاب مهابهاراتا و رامیانه و کتبى دیگر به فارسى برگردانده شد. | آزار حیوانات و کشتن گاو را نیز بر اساس مذهب برهمنان هند ممنوع کرد. سپس مقرر کرد که جمعى از دانشمندان به ترجمه کتب علمى و فلسفى هند بپردازند، از این جهت کتاب مهابهاراتا و رامیانه و کتبى دیگر به فارسى برگردانده شد. | ||
اکبر پس از اعلام مذهب خویش، در دربار خود تشریفاتى قایل شده بود بدین گونه که به مناسبت نام وى که جلال الدین محمد اکبر بود و مذهب وى که (العیاذ بالله) او را هم طراز حق تعالى قرار مى داد و طرف داران این مذهب در حضور پادشاه به جاى سلام مى گفتند: «الله اکبر» و دیگران پاسخ مى دادند جل جلاله! | اکبر پس از اعلام مذهب خویش، در دربار خود تشریفاتى قایل شده بود بدین گونه که به مناسبت نام وى که جلال الدین محمد اکبر بود و مذهب وى که (العیاذ بالله) او را هم طراز حق تعالى قرار مى داد و طرف داران این مذهب در حضور پادشاه به جاى سلام مى گفتند: «الله اکبر» و دیگران پاسخ مى دادند جل جلاله! | ||
ابوالفضل علامى از دانشمندان آن روزگار و مؤلف «آیین اکبرى» پا را از این حد فراتر گذاشت و گفت: | |||
شاه دین اکبر محمد آن که از جاه و جلال گر نبودى کفر، مى گفتم خداى دیگری است.<ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ اول، ص 126 | شاه دین اکبر محمد آن که از جاه و جلال گر نبودى کفر، مى گفتم خداى دیگری است.<ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ اول، ص 126 | ||
با ویرایش محدود.</ref> | با ویرایش محدود.</ref> | ||