عقلیه

عقلیه فرقه کلامى از شیعه «امامیه» بودند.

عقاید

عقلیه معتقد بودند که نظر و قیاس به علم و معرفت خداوند پیوند می خورد و زمانی که پیامبران بیایند، عقل در پذیرش هدایت آن ها حجت دارد، امّا قبل از آمدن پیامبران، براى عقل هیچ حجت و دلالتى نیست. به تعبیر دیگر عقل تابع سنت است و در زمان نبود پیامبران، چون سنت آشکاری وجود نداشته است، پس دلیلی برای عذاب انسان نسبت به افعالش وجود نداشته است. قرآن به تایید این مطلب فرمود: «ما کُنَّا مُعَذِّبِینَ حَتَّى نَبْعَثَ رَسُولًا» سوره حجر، آیه 17. یعنی ما هرگز (قومى را) مجازات نخواهیم کرد، مگر آن که پیامبرى مبعوث کرده باشیم تا وظایف شان را (به آن ها) بیان کند.