التبصیر فی الدین وتمییز الفرقة الناجیة عن الفرق الهالکین (کتاب)

کتاب التصبیر فی الدین و تمییز الفرقه الناجیه عن الفرق الهالکین

نام نویسنده	ابن طاهر اسفراینی
موضوع	اسلام ـ کلام
زبان کتاب	عربى‌
ناشر	دار الکتب العلمیة
سال نشر	1971 قمری
تعداد جلد	تک جلدی
مکان چاپ	بیروت

التبصیر فی الدین وتمییز الفرقة الناجیة عن الفرق الهالکین نام کتابی است که توسط امام ابی المظفر شاهفور بن طاهر اسفراینی (متوفی 471ق ) ملقب به برهان متکلمان تألیف و تحقیق و ترجمه شده و احادیث وی استخراج شده و پاورقی های وی توسط امام محمد زاهد الکوثری شرح داده شده است.

موضوع و محتوای کتاب

امام اسفراینی در آن به مسائل مربوط به توحید خداوند متعال در اسماء و صفات او پرداخته است و این که حکمتی را در بر می گیرد که محدود به علم به آنچه خداوند متعال به دانستن آن امر فرموده و درک آنچه امر به دوری از آن کرده است، می پردازد. که پیروی از امر و نهی است و اینکه پیامبران آمده‌اند تا مردم را با این حکمت آشنا کنند تا از امر خود هدایت شوند و بر صراط مستقیم قرار گیرند و انسان بدی را بشناسد که در آن گرفتار نشود. گفته شده است: من شر را نه برای شر، بلکه برای جلوگیری از آن می دانستم هر که از میان مردم بدی را نشناسد در آن می‌افتد. همین امر باعث شد که امام اسفراینی کتاب خود را به پانزده باب تقسیم کند که در آن شرح عقاید اهل دین و رسوایی‌های اهل انحراف و ملحدان را بیان کرده است که به شرح زیر است:

بخش‌های کتاب

• ـ الباب الأول: فی بیان أول خلاف ظهر فی الإسلام بعد وفاة رسول الله ﷺ، وما ظهر من الخلاف فی أیام الصحابة أو قریبا منهم.
• ـ الباب الثانی: فی بیان فرق الأمة على الجملة.
• ـ الباب الثالث: فی تفصیل مقالات الروافض وبیان فضائحهم.
• ـ الباب الرابع: فی بیان مقالات الخوارج وبیان فضائحهم.
• ـ الباب الخامس: فی تفصیل مقالات القدریة الملقبة بالمعتزلة وبیان فضائحهم.
• ـ الباب السادس: فی تفصیل مقالات المرجئة وبیان فضائحهم.
• ـ الباب السابع: فی تفصیل مقالات النجاریة وبیان فضائحهم.
• ـ الباب الثامن: فی تفصیل مقالات الضراریة وبیان فضائحهم.
• ـ الباب التاسع: فی تفصیل مقالات البکریة وبیان فضائحهم.
• ـ الباب العاشر: فی تفصیل مقالات الجهمیة وبیان فضائحهم.
• ـ الباب الحادی عشر: فی تفصیل مقالات الکرامیة وبیان فضائحهم.
• ـ الباب الثانی عشر: فی تفصیل مقالات المشبهة وبیان فضائحهم.
• ـ الباب الثالث عشر: فی بیان فرق ینتسبون إلى دین الإسلام، ولا یعودن فی جملة المسلمین، ولا یکونون من جملة الاثنتین والسبعین، وهم أکثر من عشرین فرقة.
• الباب الرابع عشر: فی بیان مقالات أقوام من الملحدین کانوا قبل ظهور دولة الإسلام.
• الباب الخامس عشر: فی بیان اعتقاد أهل السنة والجماعة وبیان ما لهم من المفاخر والمحاسن والآثار فی الدین.

منبع

• مرکز مطالعات و تحقیقات اعتقادی ابی الحسن اشعری.