۸۶٬۴۱۴
ویرایش
ارزش‌های انسانی مشترک و نقش آنها در تحکیم همبستگی ملت‌ها (مقاله) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۳ مارس ۲۰۲۲، ساعت ۱۷:۴۶
، ۱۳ مارس ۲۰۲۲جایگزینی متن - ' .' به '.'
جز (جایگزینی متن - 'می شود' به 'می‌شود') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - ' .' به '.') |
||
| خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
'''ارزش‌های انسانی مشترک و نقش آن ها در تحکیم همبستگی ملت ها''' عنوان مقاله ای است به زبان فارسی که [[محمد علی تسخیری|آیه الله محمد علی تسخیری]] در رابطه با ارزش های مشترک میان انسان هاو تبیین چگونگی تاثیر گذاری این ارزش ها بر همبستگی ملت ها و تحکیم این همبستگی به نگارش در آمده است. نویسنده در این مقاله به مواردی چون: ارزش‌های مشترک مطلق و نسبی، صلح جهانی، ابعاد گستردة گفتگوی ادیان، گفتگوی تمدنها و نقش ارزش‌ها در آن و ... می پردازد که تامل در این معانی خود به نوعی زمینه تعمیق و نهادینه سازی فرهنگ گفت و گو و تعامل میان پیوان مذاهب اسلامی را در فضایی صمیمانه تر و در راستای [[وحدت امت اسلامی|وحدت و اتحاد امت اسلامی]] فراهم می آورد. | '''ارزش‌های انسانی مشترک و نقش آن ها در تحکیم همبستگی ملت ها''' عنوان مقاله ای است به زبان فارسی که [[محمد علی تسخیری|آیه الله محمد علی تسخیری]] در رابطه با ارزش های مشترک میان انسان هاو تبیین چگونگی تاثیر گذاری این ارزش ها بر همبستگی ملت ها و تحکیم این همبستگی به نگارش در آمده است. نویسنده در این مقاله به مواردی چون: ارزش‌های مشترک مطلق و نسبی، صلح جهانی، ابعاد گستردة گفتگوی ادیان، گفتگوی تمدنها و نقش ارزش‌ها در آن و... می پردازد که تامل در این معانی خود به نوعی زمینه تعمیق و نهادینه سازی فرهنگ گفت و گو و تعامل میان پیوان مذاهب اسلامی را در فضایی صمیمانه تر و در راستای [[وحدت امت اسلامی|وحدت و اتحاد امت اسلامی]] فراهم می آورد. | ||
=پیش‌درآمد= | =پیش‌درآمد= | ||
هر تعریفی که از ”تمدن“ داشته باشیم باید بپذیریم که در تعریف «انسانیت» مفهوم گرایش عمومی به سمت خدمت به انسان و تکامل توانایی‌ها و امکانات ذاتی و عرضی او، از جمله مهمترین بنیادها به شمار می‌رود. | هر تعریفی که از ”تمدن“ داشته باشیم باید بپذیریم که در تعریف «انسانیت» مفهوم گرایش عمومی به سمت خدمت به انسان و تکامل توانایی‌ها و امکانات ذاتی و عرضی او، از جمله مهمترین بنیادها به شمار می‌رود. | ||
| خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
از جمله این امیال و غرایز می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: میل به کمال، حرکت به سمت کمال مطلق، کوشش در رفع کاستی‌های خویش، اذعان به این قدرت، مطلق ادای حق و سپاس نعمت‌های ارزانی شده، تلاش در جهت اطاعت از او و ... است؛ این گرایش‌ها و امیال و غرایز به رغم گوناگونی تجلیّات و تعدد روش‌ها و عملکردهای آنها، در سرشت انسانی ریشه دوانیده اند هرچند ممکن است به دلیل شبهات یا سوء تفاهم‌هایی، سرکوب یا پنهان شده باشند. از جمله این غرایز همچنین می‌توان از غریزة حب به ذات و کوشش در جهت تحقق خواستها و آرزوهای خویش نام برد که به نوبة خود از جمله غرایز اصلی در انسان به شمار می‌رود که نمی‌توان آن را نادیده گرفت و سرکوب کرد یا همچون مارکسیسم آن را پدیده‌ای روبنایی تلقی کرد و تصور کرد که می‌توان از طریق الغای مالکیت خصوصی، آن را از وجود انسان حذف نمود. ذوق هنری و شیفتگی نسبت به عنصر زیبایی که جهان هستی، سرشار از آن است نیز در این زمره قرار دارد. | از جمله این امیال و غرایز می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: میل به کمال، حرکت به سمت کمال مطلق، کوشش در رفع کاستی‌های خویش، اذعان به این قدرت، مطلق ادای حق و سپاس نعمت‌های ارزانی شده، تلاش در جهت اطاعت از او و... است؛ این گرایش‌ها و امیال و غرایز به رغم گوناگونی تجلیّات و تعدد روش‌ها و عملکردهای آنها، در سرشت انسانی ریشه دوانیده اند هرچند ممکن است به دلیل شبهات یا سوء تفاهم‌هایی، سرکوب یا پنهان شده باشند. از جمله این غرایز همچنین می‌توان از غریزة حب به ذات و کوشش در جهت تحقق خواستها و آرزوهای خویش نام برد که به نوبة خود از جمله غرایز اصلی در انسان به شمار می‌رود که نمی‌توان آن را نادیده گرفت و سرکوب کرد یا همچون مارکسیسم آن را پدیده‌ای روبنایی تلقی کرد و تصور کرد که می‌توان از طریق الغای مالکیت خصوصی، آن را از وجود انسان حذف نمود. ذوق هنری و شیفتگی نسبت به عنصر زیبایی که جهان هستی، سرشار از آن است نیز در این زمره قرار دارد. | ||
| خط ۶۷: | خط ۶۷: | ||
ماتریالیسم تاریخی از طریق قوانین تاریخی خود نمی‌تواند راه‌حلی در این باره ارایه دهد، بنابراین راه‌حل نهایی این تعارض و تضاد و تحقق عدالت، تنها در اختیار دین قرار می گیرد که از راه پیوند میان منافع فردی و عمل صالح موضوع را فیصله می‌بخشد؛ قرآن کریم می فرماید: من عمل صالحاً من ذکر و انثی و هو مؤمن فأولئک یدخلون الجنة یرزقون فیها بغیر حساب.<ref>غافر/40 .</ref> | ماتریالیسم تاریخی از طریق قوانین تاریخی خود نمی‌تواند راه‌حلی در این باره ارایه دهد، بنابراین راه‌حل نهایی این تعارض و تضاد و تحقق عدالت، تنها در اختیار دین قرار می گیرد که از راه پیوند میان منافع فردی و عمل صالح موضوع را فیصله می‌بخشد؛ قرآن کریم می فرماید: من عمل صالحاً من ذکر و انثی و هو مؤمن فأولئک یدخلون الجنة یرزقون فیها بغیر حساب.<ref>غافر/40.</ref> | ||
کسانی که کاری شایسته بجای آورند و مؤمن باشند ـ چه مرد و چه زن ـ به بهشت درمی‌آیند و در آن بی‌حساب و شمار روزی داده می‌شوند. | کسانی که کاری شایسته بجای آورند و مؤمن باشند ـ چه مرد و چه زن ـ به بهشت درمی‌آیند و در آن بی‌حساب و شمار روزی داده می‌شوند. | ||
و نیز می‌فرماید: من عمل صالحاً فلنفسه و من اساء فعلیها. <ref>فصلت /46.</ref> | و نیز می‌فرماید: من عمل صالحاً فلنفسه و من اساء فعلیها. <ref>فصلت /46.</ref> | ||
| خط ۱۲۳: | خط ۱۲۳: | ||
برای اطمینان از این امر نیز می‌توان این پرسش را در برابر هر کسی قرار داد: آیا فلان رفتار را رفتاری انسانی قلمداد می‌کنی یا حیوانی؟ و به عنوان مثال می‌توان روی کشتار یتیمان سالخوردگان و مستضعفان با انگیزة سرگرمی و تفنن، انگشت گذاشت؛ مسلماً و بدون هیچ تردیدی، چنین رفتاری از سوی هر کسی که صورت گیرد، رفتاری وحشیانه است. قرآن کریم نیز وقتی می فرماید: «احل لکم الطیبات» <ref>مائده : 5.</ref>(چیزهای پاکیزه بر شما حلال است) بدنبال سوق دادن انسان به تأملات وجدانی و باورهای فطری خویش است و تعیین مصداق طیبات (چیزهای پاکیزه) را به خودش وامی‌گذارد و نیز وقتی می فرماید: «انما حرّم ربی الفواحش»<ref>اعراف:33 .</ref> پروردگارم زشتکاری‌های ناروا را حرام کرده است) یا آنجا که خروج از حالت انسانی را فسق و انحراف از طبیعت، تلقی می‌کند و می‌گوید: «نسوا الله فانساهم انفسهم اولئک هم الفاسقون» <ref>حشر:19.</ref> (خداوند را فراموش کردند پس خداوند نیز آنان را از یاد خودشان برد آنان نافرمانند.) | برای اطمینان از این امر نیز می‌توان این پرسش را در برابر هر کسی قرار داد: آیا فلان رفتار را رفتاری انسانی قلمداد می‌کنی یا حیوانی؟ و به عنوان مثال می‌توان روی کشتار یتیمان سالخوردگان و مستضعفان با انگیزة سرگرمی و تفنن، انگشت گذاشت؛ مسلماً و بدون هیچ تردیدی، چنین رفتاری از سوی هر کسی که صورت گیرد، رفتاری وحشیانه است. قرآن کریم نیز وقتی می فرماید: «احل لکم الطیبات» <ref>مائده : 5.</ref>(چیزهای پاکیزه بر شما حلال است) بدنبال سوق دادن انسان به تأملات وجدانی و باورهای فطری خویش است و تعیین مصداق طیبات (چیزهای پاکیزه) را به خودش وامی‌گذارد و نیز وقتی می فرماید: «انما حرّم ربی الفواحش»<ref>اعراف:33.</ref> پروردگارم زشتکاری‌های ناروا را حرام کرده است) یا آنجا که خروج از حالت انسانی را فسق و انحراف از طبیعت، تلقی می‌کند و می‌گوید: «نسوا الله فانساهم انفسهم اولئک هم الفاسقون» <ref>حشر:19.</ref> (خداوند را فراموش کردند پس خداوند نیز آنان را از یاد خودشان برد آنان نافرمانند.) | ||
و بدین ترتیب به این حقیقت می‌رسیم که ادیان، به فطرت انسانی ایمان دارند این فطرت خود مقرر می‌دارد که عدالت، بطور مطلق، ارزش مطلوبی است و صلح، در صورتی خواستنی و مطلوب است که از مصداقهای عدالت و تجلی آن باشد؛ تأکید بر ”صلح عادلانه“ نیز تأکیدی انسانی و درست است. | و بدین ترتیب به این حقیقت می‌رسیم که ادیان، به فطرت انسانی ایمان دارند این فطرت خود مقرر می‌دارد که عدالت، بطور مطلق، ارزش مطلوبی است و صلح، در صورتی خواستنی و مطلوب است که از مصداقهای عدالت و تجلی آن باشد؛ تأکید بر ”صلح عادلانه“ نیز تأکیدی انسانی و درست است. | ||
| خط ۱۷۵: | خط ۱۷۵: | ||
گفتگوها باید در جوی بدور از فشار، خشونت، هرج و مرج، غوغا سالاری و شانتاژ صورت پذیرد. گفتگوی سالم و صحیح، شرایط و اقتضاآت دیگری نیز دارد. اینجانب با اطمینان کامل می‌گویم که در قرآن کریم به تمامی این ارزش‌ها اشاره شده است. | گفتگوها باید در جوی بدور از فشار، خشونت، هرج و مرج، غوغا سالاری و شانتاژ صورت پذیرد. گفتگوی سالم و صحیح، شرایط و اقتضاآت دیگری نیز دارد. اینجانب با اطمینان کامل می‌گویم که در قرآن کریم به تمامی این ارزش‌ها اشاره شده است. | ||
==عدالت، معیارها و گستره اش== | ==عدالت، معیارها و گستره اش== | ||
به رغم اختلاف‌نظرها و تنوع دیدگاهها و مکتب‌ها، گستره‌هایی وجود دارد که همگان در مورد آنها، اتفاق نظر دارند. آیا در خصوص ضرورت اعطای حق به حقدار، ستمگرانه بودن تجاوز به حقوق ملت‌ها، سلب حق آنها در تعیین سرنوشت خود، یا اینکه رشد و توسعه و بهره‌برداری درست از منابع کار نیکویی است و ... کسی تردیدی دارد؟ | به رغم اختلاف‌نظرها و تنوع دیدگاهها و مکتب‌ها، گستره‌هایی وجود دارد که همگان در مورد آنها، اتفاق نظر دارند. آیا در خصوص ضرورت اعطای حق به حقدار، ستمگرانه بودن تجاوز به حقوق ملت‌ها، سلب حق آنها در تعیین سرنوشت خود، یا اینکه رشد و توسعه و بهره‌برداری درست از منابع کار نیکویی است و... کسی تردیدی دارد؟ | ||
بنابراین باید این گستره‌ها را کشف کرد و در جهت تعمیم و پای‌بندی نسبت به آنها، کوشش نمود. | بنابراین باید این گستره‌ها را کشف کرد و در جهت تعمیم و پای‌بندی نسبت به آنها، کوشش نمود. | ||
| خط ۱۹۵: | خط ۱۹۵: | ||
9 ـ توافق بر نوع برنامه‌ریزی برای مقابله با چالش‌های پیش‌رو از جمله: بیماری، فقر، جهل و بیسوادی و نیز برنامه‌ریزی برای کاستن از پیامدها و آثار حوادث طبیعی همچون زلزله، سیل، آتش‌سوزی و ... . | 9 ـ توافق بر نوع برنامه‌ریزی برای مقابله با چالش‌های پیش‌رو از جمله: بیماری، فقر، جهل و بیسوادی و نیز برنامه‌ریزی برای کاستن از پیامدها و آثار حوادث طبیعی همچون زلزله، سیل، آتش‌سوزی و.... | ||
10ـ تدوین حقوق بین‌الملل مشترک در عرصه‌های کشتی‌رانی، حمل‌ونقل، اطلاعات و .... | 10ـ تدوین حقوق بین‌الملل مشترک در عرصه‌های کشتی‌رانی، حمل‌ونقل، اطلاعات و.... | ||
| خط ۲۴۳: | خط ۲۴۳: | ||
پذیرش جهانی گفتگوی تمدنها در صحنة سازمان ملل متحد، نشست‌ها و گردهمایی‌های پیاپی از دهه سوم قرن گذشته تاکنون در سطوح مختلف، استقبال و پذیرش گسترده از اصل گفتگو از سوی نهادهای مرجع در میان ادیان و تمدنهای مختلف، گرایش وسیع به ارزش‌های معنوی، انقلاب اطلاعات و پیشرفتهای رسانه‌ای که حقایق را در برابر دیدگان همگان قرار می‌دهند، همه و همه به رغم چالش‌هایی که جهانی سازی منفعت طلبانه، نظریات برتری‌جویانه، و ستم آشکار علیه ملت‌ها، اشغال، ترور فردی و رسمی، برخوردهای دوگانه و ... فرارویمان قرار داده، نویدبخش آیندة روشن و ایده‌آلی است. چرا که باور داریم و شاهد آنیم که سرانجام و بنابر سنّت‌های الهی زندگی، نیروهای خیر، بر نیروهای شر، پیروز خواهند شد. | پذیرش جهانی گفتگوی تمدنها در صحنة سازمان ملل متحد، نشست‌ها و گردهمایی‌های پیاپی از دهه سوم قرن گذشته تاکنون در سطوح مختلف، استقبال و پذیرش گسترده از اصل گفتگو از سوی نهادهای مرجع در میان ادیان و تمدنهای مختلف، گرایش وسیع به ارزش‌های معنوی، انقلاب اطلاعات و پیشرفتهای رسانه‌ای که حقایق را در برابر دیدگان همگان قرار می‌دهند، همه و همه به رغم چالش‌هایی که جهانی سازی منفعت طلبانه، نظریات برتری‌جویانه، و ستم آشکار علیه ملت‌ها، اشغال، ترور فردی و رسمی، برخوردهای دوگانه و... فرارویمان قرار داده، نویدبخش آیندة روشن و ایده‌آلی است. چرا که باور داریم و شاهد آنیم که سرانجام و بنابر سنّت‌های الهی زندگی، نیروهای خیر، بر نیروهای شر، پیروز خواهند شد. | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس|2}} | {{پانویس|2}} | ||
[[رده: مقالات]] | [[رده: مقالات]] | ||