عمان: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌وحدت
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۷: خط ۷:
| data-type="authorbirthDate" |مسقط
| data-type="authorbirthDate" |مسقط
|-
|-
|شهر معروف  
|شهر معروف
| data-type="authorbirthDate" |صلاله، بوشر،بهلا،خصب و مرباط
| data-type="authorbirthDate" |صلاله، بوشر،بهلا،خصب و مرباط
|-
|-
خط ۲۰: خط ۲۰:


|مساحت
|مساحت
| data-type="authorbirthDate" |۵۰۰.۳۰۹  کیلومترمربع  
| data-type="authorbirthDate" |۵۰۰.۳۰۹  کیلومترمربع
|-
|-


|جمعیت
|جمعیت
| 5.600.000 نفر
|5.600.000 نفر
|}
|}
</div>
</div>
عمان یکی از کشورهای حاشیه خلیج فارس و معروف به کشور سلطان نشین است این کشور پادشاهی است و پایتخت آن مسقط است، از شمال غرب با امارات متحده عربی، از غرب با عربستان سعودی، از جنوب غرب با یمن همسایه است و با کشور ایران مرز آبی دارد (دریای عمان)
عمان یکی از کشورهای حاشیه خلیج فارس و معروف به کشور سلطان نشین است این کشور پادشاهی است و پایتخت آن مسقط است، از شمال غرب با امارات متحده عربی، از غرب با [[عربستان سعودی]]، از جنوب غرب با یمن همسایه است و با کشور [[جمهوری اسلامی ایران|ایران]] مرز آبی دارد (دریای عمان)
بیشتر بخش‌های کشور عمان را رشته‌کوه‌های بزرگ و سخت‌گذر حجر پوشانده است. این کشور زمین‌های حاصلخیز  و مناطقی شبه استوایی مانند صحرای ربع الخلی دارد.
بیشتر بخش‌های کشور عمان را رشته‌کوه‌های بزرگ و سخت‌گذر حجر پوشانده است. این کشور زمین‌های حاصلخیز  و مناطقی شبه استوایی مانند صحرای ربع الخلی دارد.
در سال ۱۵۰۷ میلادی پرتغال عمان را اشغال کرد. این اشغال تا سال ۱۶۵۱ طول کشید. در این سال قبایل عمانی متحد شدند و با نبرد با پرتغالی‌ها توانستند استقلال خود را به دست آورند.
در سال ۱۵۰۷ میلادی پرتغال عمان را اشغال کرد. این اشغال تا سال ۱۶۵۱ طول کشید. در این سال قبایل عمانی متحد شدند و با نبرد با پرتغالی‌ها توانستند استقلال خود را به دست آورند.
خط ۳۴: خط ۳۴:
===نام گذاری===
===نام گذاری===
کشور عمان در گذر زمان به نام‌های مختلفی نامگذاری شده است. که مهمترین آن نام‌ها «مگان » که به «مجان» نامیده میشد، مگان در نام ایالتی در جنوب ایران بوده که آن را «مکران» نامیدند. که به منطقه عمان فعلی نیز خوانده¬اند این نام ارتباط زیادی با صنعت کشتی سازی ومعادن مس «نحاس» در زبان سومریان داشته‌است. بدلیل دارا بودن چشم¬های آب شیرین  زمانی نام عمان «مزون» بود. همچنین نام «عمان» نام مکانی کهن در یمن است که بعد از ویران شدن سد مأرب قبائل عربی به عمان مهاجرت کردند. برخی مورخین علت نام گذاری عمان را (عمان بن سبأ بن یغثان بن ابراهیم) میدانند.
کشور عمان در گذر زمان به نام‌های مختلفی نامگذاری شده است. که مهمترین آن نام‌ها «مگان » که به «مجان» نامیده میشد، مگان در نام ایالتی در جنوب ایران بوده که آن را «مکران» نامیدند. که به منطقه عمان فعلی نیز خوانده¬اند این نام ارتباط زیادی با صنعت کشتی سازی ومعادن مس «نحاس» در زبان سومریان داشته‌است. بدلیل دارا بودن چشم¬های آب شیرین  زمانی نام عمان «مزون» بود. همچنین نام «عمان» نام مکانی کهن در یمن است که بعد از ویران شدن سد مأرب قبائل عربی به عمان مهاجرت کردند. برخی مورخین علت نام گذاری عمان را (عمان بن سبأ بن یغثان بن ابراهیم) میدانند.
=== موسس ===
===موسس===


===دوره های تاریخی===
===دوره های تاریخی===
خط ۴۶: خط ۴۶:
در اواخر قرن سوم و اوائل قرن دوم قبل از میلاد سد مأرب در مملکت سبا ویران می‌شود، با ویران شدن سد یک شورش اجتماعی واقتصادی برپا می‌شود وتمام مردم سبأ به مناطق اطراف پراکنده می‌شوند، وپس از ویرانی وانحطاط سد مأرب، قبیله بزرگ بنی ازد به عمان مهاجرت می‌کنند. در این کوچ بزرگ قبیله بنی ازد به سرپرستی بزرگ قوم مالک بن فهم الأزدی وارد عمان می‌شوند. بعد از مدتی وپس از استقرار در عمان بنی ازد دست به یک نبرد مسلحانه با دیگر اقوام بینگانه‌ای که در عمان وجود داشتند می‌زند ودر مدت کوتاهی بنی ازد می‌تواند تمام بیگانگان از عمان خارج نماید واستقرار وامنیت در عمان برقرار نماید واولین مملکت عربی در عمان بنیادگذاری کند. مهمترین جنگ بنی ازد با ایرانیان مقیم عمان بود که به جنگ ((سلوت)) مشهور است. ((سلوت)) نام صحرایی است که در آن سپاهیان ((ازد)) به فرماندهی ((مالک بن فهم)) با ارتش ایرانی موجود در عمان در زمان امپراطوری ((دارا بن داراب)) یا همان ((داریوش سوم))میجنگد و پس از چندین نبرد، ایرانیان را وادار به خروج از عمان می‌کند. تاریخ نویسان عرب چنین می‌نویسند که بنی ازد پادشاهان کوه وصحراء بودند. این دودمان از پادشاهان بنام «آلجلندی» معروف بودند. سلسله پادشاهان آلجلندی در طول تاریخ عمان مشهور بوده‌اند.
در اواخر قرن سوم و اوائل قرن دوم قبل از میلاد سد مأرب در مملکت سبا ویران می‌شود، با ویران شدن سد یک شورش اجتماعی واقتصادی برپا می‌شود وتمام مردم سبأ به مناطق اطراف پراکنده می‌شوند، وپس از ویرانی وانحطاط سد مأرب، قبیله بزرگ بنی ازد به عمان مهاجرت می‌کنند. در این کوچ بزرگ قبیله بنی ازد به سرپرستی بزرگ قوم مالک بن فهم الأزدی وارد عمان می‌شوند. بعد از مدتی وپس از استقرار در عمان بنی ازد دست به یک نبرد مسلحانه با دیگر اقوام بینگانه‌ای که در عمان وجود داشتند می‌زند ودر مدت کوتاهی بنی ازد می‌تواند تمام بیگانگان از عمان خارج نماید واستقرار وامنیت در عمان برقرار نماید واولین مملکت عربی در عمان بنیادگذاری کند. مهمترین جنگ بنی ازد با ایرانیان مقیم عمان بود که به جنگ ((سلوت)) مشهور است. ((سلوت)) نام صحرایی است که در آن سپاهیان ((ازد)) به فرماندهی ((مالک بن فهم)) با ارتش ایرانی موجود در عمان در زمان امپراطوری ((دارا بن داراب)) یا همان ((داریوش سوم))میجنگد و پس از چندین نبرد، ایرانیان را وادار به خروج از عمان می‌کند. تاریخ نویسان عرب چنین می‌نویسند که بنی ازد پادشاهان کوه وصحراء بودند. این دودمان از پادشاهان بنام «آلجلندی» معروف بودند. سلسله پادشاهان آلجلندی در طول تاریخ عمان مشهور بوده‌اند.
=عمان در دوران اسلام=
=عمان در دوران اسلام=
در دوران حکمرانی «آلجلندی» اسلام وارد عمان شده‌است. درآن دوران محمد، عمرو بن العاص و ابازید الأنصاری برای دعوت مردم به اسلام به عمان می‌فرستد. درآن دوران پادشاه عمان جیفر الجلندی وبرادرش عبد الجلندی برعمان حکمران بودند. پادشاه عمان اسلام را پذیرفتند ومردم عمان یک پارچه به دین اسلام گرویدند، وازآن به بعد عمان یکی از قلعه‌های بزرگ اسلام واز مدافعین اسلام در جنگهای ردّه بود.
در دوران حکمرانی «آلجلندی» [[اسلام]] وارد عمان شده‌است. درآن دوران حضرت محمد ص ، عمرو بن العاص و ابازید الأنصاری برای دعوت مردم به اسلام به عمان می‌فرستد. درآن دوران پادشاه عمان جیفر الجلندی وبرادرش عبد الجلندی برعمان حکمران بودند. پادشاه عمان اسلام را پذیرفتند ومردم عمان یک پارچه به دین اسلام گرویدند، وازآن به بعد عمان یکی از قلعه‌های بزرگ اسلام واز مدافعین اسلام در جنگهای ردّه بود.
بعد از وفات محمد بسیاری از اعراب شبه جزیره عربستان اسلام را رها نموده وبه دین اجدادشان برگشتند، عمانیها برای خونسار کردن این حادثه در جنگهایی که بنام (جنگ رَدّه) معروف بود شرکت داشتند. همچنین رجالات عمان در فتوحات اسلامی در عراق، ایران، هند، سند و بلاد الشام و مصر وبلاد مغرب و اندلس نیز شرکت داشته‌اند. عمانیها در طول تاریخشان به تجارت مشهور بودند وکشتی‌های باری متعددی داشته‌اند وتا نقاطی دور دست وحتی حدود چین وشرق آفریقا رسیده بودند. در آن دوران صحار یکی از بنادر مهم تجارتی عمان بود وکشتی‌های تجارتی از این بندر مهم به سواحل آفریقا و مدغشقر وشرق اقصی رسیده بودند. اما در نیمه قرن ششم هجری بنی نبهان منطقه داخلی پایتخت حکم خود قرار دادند ومناطق ساحلی را رها نمودند بنا براین برتغالیها این مناطق را اشغال نمودند. حکم بنی نبهان در منطقه داخلی در قرن نهم هجری پایان یافت.
بعد از وفات پیامبر اکرم ص بسیاری از اعراب شبه جزیره عربستان اسلام را رها نموده وبه دین اجدادشان برگشتند، عمانیها برای خونسار کردن این حادثه در جنگهایی که بنام (جنگ رَدّه) معروف بود شرکت داشتند. همچنین رجالات عمان در فتوحات اسلامی در عراق، ایران، هند، سند و بلاد الشام و مصر وبلاد مغرب و اندلس نیز شرکت داشته‌اند. عمانیها در طول تاریخشان به تجارت مشهور بودند وکشتی‌های باری متعددی داشته‌اند وتا نقاطی دور دست وحتی حدود چین وشرق آفریقا رسیده بودند. در آن دوران صحار یکی از بنادر مهم تجارتی عمان بود وکشتی‌های تجارتی از این بندر مهم به سواحل آفریقا و مدغشقر وشرق اقصی رسیده بودند. اما در نیمه قرن ششم هجری بنی نبهان منطقه داخلی پایتخت حکم خود قرار دادند ومناطق ساحلی را رها نمودند بنا براین برتغالیها این مناطق را اشغال نمودند. حکم بنی نبهان در منطقه داخلی در قرن نهم هجری پایان یافت.
=پرتغالی‌ها در عمان=
=پرتغالی‌ها در عمان=
در قرن ۱۶ میلادی پرتغالی‌ها از رأس الرجاء الصالح می‌گذرند وتقریباً برتمام شهرهای ساحلی شرق آفریقا دست می‌یابند، سپس به ساحل هند و اقیانوس هند می‌رسند. در سال ۱۵۰۷ میلادی پرتغالی‌ها بر عمان حمله می‌کنند وبعد از مقاومت شدید از جانب عمانیها سر انجام موفق می‌شوند عمان را اشغال کنند. پرتغالی‌ها مدت یک قرن ونیم در عمان می‌مانند.
در قرن ۱۶ میلادی پرتغالی‌ها از رأس الرجاء الصالح می‌گذرند وتقریباً برتمام شهرهای ساحلی شرق آفریقا دست می‌یابند، سپس به ساحل هند و اقیانوس هند می‌رسند. در سال ۱۵۰۷ میلادی پرتغالی‌ها بر عمان حمله می‌کنند وبعد از مقاومت شدید از جانب عمانیها سر انجام موفق می‌شوند عمان را اشغال کنند. پرتغالی‌ها مدت یک قرن ونیم در عمان می‌مانند.
خط ۸۴: خط ۸۴:
===شهر اقتصادی===
===شهر اقتصادی===


==تقسیمات کشوری ==
==تقسیمات کشوری==
==عمان و کهن‌ترین فرقه دربین مسلمانان==
==عمان و کهن‌ترین فرقه دربین مسلمانان==
درباره مذهب رسمى كشور عمان كه اباضيه است  :
درباره مذهب رسمى كشور عمان كه اباضيه است  :
خط ۱۸۲: خط ۱۸۲:
هم اینک شيعيان عمان در شهرهای مسقط، باطنه، مطرح، سويق، خابوره، مسندم و صور زندگی می‌کنند ولی بیشتر تمرکز آنان در مسقط و استان ساحلی باطنه است. سه وزیر این کشور و شهردار مسقط نیز، شیعه هستند. مسجد الرسول الاعظم(ص)؛ مسجد شیعیان در پایتخت عمان است که مشرف بر اقیانوس هند می باشد.[https://www.khabaronline.ir/news/657664/%D8%B9%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%88-%DA%A9%D9%87%D9%86-%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D9%81%D8%B1%D9%82%D9%87-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D9%86-%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86 خبر آنلاین]
هم اینک شيعيان عمان در شهرهای مسقط، باطنه، مطرح، سويق، خابوره، مسندم و صور زندگی می‌کنند ولی بیشتر تمرکز آنان در مسقط و استان ساحلی باطنه است. سه وزیر این کشور و شهردار مسقط نیز، شیعه هستند. مسجد الرسول الاعظم(ص)؛ مسجد شیعیان در پایتخت عمان است که مشرف بر اقیانوس هند می باشد.[https://www.khabaronline.ir/news/657664/%D8%B9%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%88-%DA%A9%D9%87%D9%86-%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D9%81%D8%B1%D9%82%D9%87-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D9%86-%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86 خبر آنلاین]


== مردم ==
==مردم==
===قومیت ===
===قومیت===
=== زبان===
===زبان===
===آموزش===
===آموزش===
=== شاخص توسعه ===
===شاخص توسعه===
==جغرافیا ==
==جغرافیا==
قطعه کوچکی از عمان در قسمت جنوبی تنگه هرمز قرار دارد این قطعه از سرزمین اصلی جدا افتاده است. كشور عمان داراى شهرستانى برون‌بومى است بنام شهرستان مدحاء که در خاک امارات متحده عربی واقع شده‌است.
قطعه کوچکی از عمان در قسمت جنوبی تنگه هرمز قرار دارد این قطعه از سرزمین اصلی جدا افتاده است. كشور عمان داراى شهرستانى برون‌بومى است بنام شهرستان مدحاء که در خاک امارات متحده عربی واقع شده‌است.
==سیاست ==
==سیاست==
===نوع حکومت===
===نوع حکومت===
===قوای سیاسی===
===قوای سیاسی===

نسخهٔ ‏۲۴ نوامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۴:۰۸

عمان
زبان عربی
پایتخت مسقط
شهر معروف صلاله، بوشر،بهلا،خصب و مرباط
دین ها اباظیه
نوع حکومت پادشاهی
مساحت ۵۰۰.۳۰۹ کیلومترمربع
جمعیت 5.600.000 نفر

عمان یکی از کشورهای حاشیه خلیج فارس و معروف به کشور سلطان نشین است این کشور پادشاهی است و پایتخت آن مسقط است، از شمال غرب با امارات متحده عربی، از غرب با عربستان سعودی، از جنوب غرب با یمن همسایه است و با کشور ایران مرز آبی دارد (دریای عمان) بیشتر بخش‌های کشور عمان را رشته‌کوه‌های بزرگ و سخت‌گذر حجر پوشانده است. این کشور زمین‌های حاصلخیز و مناطقی شبه استوایی مانند صحرای ربع الخلی دارد. در سال ۱۵۰۷ میلادی پرتغال عمان را اشغال کرد. این اشغال تا سال ۱۶۵۱ طول کشید. در این سال قبایل عمانی متحد شدند و با نبرد با پرتغالی‌ها توانستند استقلال خود را به دست آورند.

تاریخ

تاریخ عمان به دوران بسیار دور بر می‌گردد. به گفته باستانشناسان تاریخ عمان به هزاره دوازهم قبل از میلاد بر می‌گردد. در آن دوران عمان تازه از عصر یخبندان خارج شده بود. درآن دوران عمان سرزمینی سرسبز وحاصلخیز وپربار بوده است. در نتیجه حفریات و کنجکاوی در مناطق مختلف باستانی وقبرستانهای ولایت بریمی در منطقه ظاهره و ولایت ابراء در منطقه شرقی و محوت در منطقه وسطی و نزوی در منطقه داخلیه ودیگر مناطق سلطنت عمان و بویژه مناطق ساحلی. از این حفریات پیدا می‌شود که عمان درآن دوران روابط تجارتی گسترده‌ای در مابین فارس و هند وبلاد (مابین النهرین) یا میانرودان داشته‌است واین روابط تجارتی متین بوده‌است.باشگاه خبرنگاران جوان

نام گذاری

کشور عمان در گذر زمان به نام‌های مختلفی نامگذاری شده است. که مهمترین آن نام‌ها «مگان » که به «مجان» نامیده میشد، مگان در نام ایالتی در جنوب ایران بوده که آن را «مکران» نامیدند. که به منطقه عمان فعلی نیز خوانده¬اند این نام ارتباط زیادی با صنعت کشتی سازی ومعادن مس «نحاس» در زبان سومریان داشته‌است. بدلیل دارا بودن چشم¬های آب شیرین زمانی نام عمان «مزون» بود. همچنین نام «عمان» نام مکانی کهن در یمن است که بعد از ویران شدن سد مأرب قبائل عربی به عمان مهاجرت کردند. برخی مورخین علت نام گذاری عمان را (عمان بن سبأ بن یغثان بن ابراهیم) میدانند.

موسس

دوره های تاریخی

عمان درهزاره سوم قبل از میلاد

در هزاره سوم قبل از میلاد عمان به نام «مجان» مشهور بوده‌است حسب دلاله گویش سومریان که به سازش کشتی ومعادن مس می‌گفتند. نوعی کشتی در عمان وجود دارد که بنام «مجان» معروف است. همچنین مس یکی از کالاهای تجارتی اصلی عمان بوده که با کشتی‌های «مجان» بارکشی می‌شده‌است. در پی کنجاوی وحفریات در طول وعرض کشور عمان آثار معادن مس پیدا شده‌است، در حال حاضر هم مس یکی از اقتصاد اصلی کشور عمان به شما می‌آید، بعد از اینکه این معدنها بازسازی شده‌است از جانب دولت، ویکی از معدنها مهم کشور معدن مس صحار است. تاریخ عمان نشان می‌دهد که عرب از زمانهای قدیم در عمان ساکن شده‌اند، «عاد و قبیله‌اش» در تپه‌های شنی (کثبان رملی) وتلماسههایی که بین عمان و حضرموت قرار دارد زندگی می‌کرده‌اند.

عمان در دوران

در قرن ششم قبل از میلاد سپاهیان فارس (۵۵۰ _ ۵۳۰ ق م)، عمان را فتح نمودند. گفته شده که سازه قنات که به عربی به آن «الأفلاج» می‌گویند در آن دوران احداث شده‌است. اینگونه آبیاری در عمان شهرت فراوانی دارد ودر حال حاضر صدها رشته قنات در کشور عمان وجود دارد وبنام «اَلفَلجَ» معروف است وجمع آن «الأفلاج» گویند. همچنین رشته دیگری از قنات نیز در عمان وجود دارد که بنام «داوودی» مشهور است. گفتاره‌است که «قنات داوودی» از ابتکار نبی الله داوود است.

عمان در دوران ساسانیان

تاریخ عمان نشان می‌دهد که در دوران ساسانیان از سالهای (۲۲۶_ ۶۱۰ م) عمان و یمن تحت حاکمیت امپراتوری ساسانی بوده‌است.

عمان و بنی ازد

در اواخر قرن سوم و اوائل قرن دوم قبل از میلاد سد مأرب در مملکت سبا ویران می‌شود، با ویران شدن سد یک شورش اجتماعی واقتصادی برپا می‌شود وتمام مردم سبأ به مناطق اطراف پراکنده می‌شوند، وپس از ویرانی وانحطاط سد مأرب، قبیله بزرگ بنی ازد به عمان مهاجرت می‌کنند. در این کوچ بزرگ قبیله بنی ازد به سرپرستی بزرگ قوم مالک بن فهم الأزدی وارد عمان می‌شوند. بعد از مدتی وپس از استقرار در عمان بنی ازد دست به یک نبرد مسلحانه با دیگر اقوام بینگانه‌ای که در عمان وجود داشتند می‌زند ودر مدت کوتاهی بنی ازد می‌تواند تمام بیگانگان از عمان خارج نماید واستقرار وامنیت در عمان برقرار نماید واولین مملکت عربی در عمان بنیادگذاری کند. مهمترین جنگ بنی ازد با ایرانیان مقیم عمان بود که به جنگ ((سلوت)) مشهور است. ((سلوت)) نام صحرایی است که در آن سپاهیان ((ازد)) به فرماندهی ((مالک بن فهم)) با ارتش ایرانی موجود در عمان در زمان امپراطوری ((دارا بن داراب)) یا همان ((داریوش سوم))میجنگد و پس از چندین نبرد، ایرانیان را وادار به خروج از عمان می‌کند. تاریخ نویسان عرب چنین می‌نویسند که بنی ازد پادشاهان کوه وصحراء بودند. این دودمان از پادشاهان بنام «آلجلندی» معروف بودند. سلسله پادشاهان آلجلندی در طول تاریخ عمان مشهور بوده‌اند.

عمان در دوران اسلام

در دوران حکمرانی «آلجلندی» اسلام وارد عمان شده‌است. درآن دوران حضرت محمد ص ، عمرو بن العاص و ابازید الأنصاری برای دعوت مردم به اسلام به عمان می‌فرستد. درآن دوران پادشاه عمان جیفر الجلندی وبرادرش عبد الجلندی برعمان حکمران بودند. پادشاه عمان اسلام را پذیرفتند ومردم عمان یک پارچه به دین اسلام گرویدند، وازآن به بعد عمان یکی از قلعه‌های بزرگ اسلام واز مدافعین اسلام در جنگهای ردّه بود. بعد از وفات پیامبر اکرم ص بسیاری از اعراب شبه جزیره عربستان اسلام را رها نموده وبه دین اجدادشان برگشتند، عمانیها برای خونسار کردن این حادثه در جنگهایی که بنام (جنگ رَدّه) معروف بود شرکت داشتند. همچنین رجالات عمان در فتوحات اسلامی در عراق، ایران، هند، سند و بلاد الشام و مصر وبلاد مغرب و اندلس نیز شرکت داشته‌اند. عمانیها در طول تاریخشان به تجارت مشهور بودند وکشتی‌های باری متعددی داشته‌اند وتا نقاطی دور دست وحتی حدود چین وشرق آفریقا رسیده بودند. در آن دوران صحار یکی از بنادر مهم تجارتی عمان بود وکشتی‌های تجارتی از این بندر مهم به سواحل آفریقا و مدغشقر وشرق اقصی رسیده بودند. اما در نیمه قرن ششم هجری بنی نبهان منطقه داخلی پایتخت حکم خود قرار دادند ومناطق ساحلی را رها نمودند بنا براین برتغالیها این مناطق را اشغال نمودند. حکم بنی نبهان در منطقه داخلی در قرن نهم هجری پایان یافت.

پرتغالی‌ها در عمان

در قرن ۱۶ میلادی پرتغالی‌ها از رأس الرجاء الصالح می‌گذرند وتقریباً برتمام شهرهای ساحلی شرق آفریقا دست می‌یابند، سپس به ساحل هند و اقیانوس هند می‌رسند. در سال ۱۵۰۷ میلادی پرتغالی‌ها بر عمان حمله می‌کنند وبعد از مقاومت شدید از جانب عمانیها سر انجام موفق می‌شوند عمان را اشغال کنند. پرتغالی‌ها مدت یک قرن ونیم در عمان می‌مانند.

دولت یعرب‌ها

در سال ۱۶۲۴ دولت «یعاربه» به سرپرستی امام ناصر بن مرشد الیعربی تأسیس می‌گردد. با به روی صحنه آمدن ناصر الیعربی در پی بیرون راندن پرتغالی‌ها از عمان می‌شود، ولی درک می‌کند که بیرون راندن پرتغالی‌ها از عمان بدون همبستگی تمام مردم عمان امکان پذیر نیست، لذا در ابتداء امر می‌کوشند تمام مردم وطوایف عمان دور خود جمع آوری کند وسپس با پرتغالی‌ها وارد جنگ شود. وبعد از همبستگی وگردهمایی عمانیها وتقویت جبهه داخلی، امام ناصر بن مرشد الیعربی یقین داشت که نبرد با پرتغالی‌ها فقط یک معرکهٔ زمینی نیست، ولاکن معرکهٔ آزادی در مقام اول است. همچنین می‌دانست که سِّر قوت پرتغالی‌ها در ناو دریائی ایشان است. بنا براین اولین کاری که انجام داد ساخت وتأسیس یک ناوگان بزرگ وقوی همچنین تأمین ذخیره و تجهیزات ومهمات وبا تدبیر کامل وتهیه ما یحتاج جنگ با پرتغالیها وارد نبرد شد. در مدت کوتاهی چند شهر ساحلی از چنگ پرتغالیها آزاد نمود، ولی مرگ به ایشان امان نداد ودر گذشت. پس از ایشان جانشینش امام سیف بن سلطان الیعربی به راه ایشان ادامه دادند ودر سال ۱۶۴۹ میلادی توانست مسقط از قبضهٔ پرتغالی‌ها رها سازد. بعد از آزادی مسقط تمام قِلاع پرتغالی‌ها یکی پس از دیگری سقوط کردند وسر انجام تمام عمان از قبضهٔ پرتغالی‌ها رها گردید. عمانیها با آزادی بلادشان از تسلط پرتغالی‌ها اکتفاء نکردند وقوه پرتغالی‌ها در سواحل هند وساحل شرقی آفریقا و اقیانوس هند تعقیب نمودند وتوانستند در چند حمله پی در پی قشون پرتغالی‌ها از این مناطق خارج کنند تا اینکه سر انجام در سال ۱۶۹۸ میلادی پرتغالی‌ها برای همیشه از منطقه رانده شدند. با این عمل شجاعانه پرتغالی‌ها توانستند نام عمان در صفحه درخشان تاریخ ثبت نمایند. در نتیجه این پیروزی یک دولت بزرگ وقدرتمند در عمان پدید آمد وباداشتن یک ناوگان بزرگ دریائی بر تمامی آب‌های منطقه تسلط یافتند، پس از آن عمانی‌ها صاحب بزرگ‌ترین ناوگان دریائی وتجارتی در اقیانوس هند بودند در آن دوران، همچنین حدود مملکت عمان تاساحل شرقی آفریقا گسترش یافت ودولت عمان بر تمامی جزیره‌های این مناطق و ساحل آفریقا تا دهه شست از قرن بیستم بر این مناطق حاکم بودند. در این دوران عمان یکی از ثروتمندترین دولت منطقه بودند، بنا براین بر آبادانی مملکت کوشیدند وده‌ها قنات برای آبیاری ایجاد نموند و به کشاورزی پرداختند و باغهای مرکبات متعدی ایجاد نمودند، وبرای حفاظت از منطقه سه دژ بزرگ ومهم در مناطق مختلف عمان بنا نهادند، قلعه‌های مذکور عبارت‌اند از: قلعه نزوی، حصن الحزم و حصن جبرین. باضافه دوقلعه مشهور قلعه میرانی و قلعه جلالی که بر شهر مسقط نظارت داشتند.

بلوچ ها در عمان

بلوچ ها یا بلوش اقلیت بزرگی از بومیان عمان را تشکیل می دهند بخش اعظم سپاه عمان در جنگ علیه پرتغالی ها را بلوچ ها تشکیل می دادند. فتح ممباسا توسط ارتش سلطان عمان که اکثرا بلوچ بودند صورت گرفت.

دولت آل بوسعید

پس از پیروزی بزرگ «العیاربه» در جنگ با برتغالیها مدتی عمان در آرامش وامنیت واستقرار می‌گذراند، ولی در اواخر حکومتی این خاندان اختلافاتی بروز می‌کند و نا امنی در مناطق داخلی شروع می‌شود ورفته رفته کشور دچار شورش وهرج ومرج می‌شود وآشوب نا امنی آغاز می‌گردد. در اینجا احمد بن سعید البوسعیدی که والی شهر صحار بود علیه دولت الیعاربه قیام می‌کند. احمد بن سعید توانست مردم صحار و رستاق دور خود جمع نماید وبه کمک ایشان مخالفان خود از طریق خود بردارد و شکست دهد. در سال ۱۷۴۴ میلادی مردم واهل الحل والعقد در رستاق اجتماع می‌کنند واحمد بن سعید بطور رسمی به رهبری بر می‌گزینند وبه ایشان لقب «الامام احمد بن سعید» می‌دهند. این امامت ورهبری آغاز سلطنت پادشاهان آلبوسعیدی بود که تا امروز در حکم عمان ادامه دارند. بعد از انتخاب الامام احمد بن سعید البوسعیدی به امامت ورهبری ولایت رستاق پایتخت حکم خود قرار داده وبه انشاء وتأسیس یک قوه نظامی دریائی می‌پردازد که بتواند از مملکت حمایت نماید. همچنین شهر مسقط یکی از مراکز مهم تجارتی در آورده وعلاقات خاصی بین هند و آفریقا برقرار می‌نماید، واسطول دریائی ایشان بر تمام مناطق آبی نفوذ داشته‌است. در آن دوران مجموعه‌ای از دزدان دریائی از (ملبار) به کشتی‌های تجارتی حمله می‌کنند وکالاهای کشتی‌های تجارتی می‌ربایند، ایشان کشتی سر ستون اسطول جنگی اش که بنام «الرحمان» معروف بود به دنبال آنها می‌فرستند و رهبر دزدان دستگیر می‌کند. همچنین در سال ۱۷۵۵ میلادی وقتی که بغداد مورد حمله چپاولگران وشورشیان قرار گرفت به کمک والی بغداد می‌شتابد وشهر بصره از دست شورشیان آزاد می‌کند. پس از استقرار امنیت در عمان ومناطق دریائی و اطراف عمان، الامام احمد بن سعید در سال ۱۱۹۹ میلادی این دار فانی به درود حیات گفتند. پس از وفاتش پسرش بر مسند حکم می‌نشیند. سعید بن احمد بن سعید (۱۷۸۳ _ ۱۷۸۴) میلادی حکمران عمان می‌شوند. پس از فوتش پسرش حمد بن سعید (۱۷۸۴ _ ۱۷۹۲) میلادی حاکم عمان بودند، حمد بن سعید پایتخت خود از رستاق به مسقط نقل مکان می‌دهند، ونفوذ خود تا دریای شرقی آفریقا گسترش دادند، پس از مرگش سلطان بن احمد برجایش نشستند. سلطان بن احمد بن سعید (۱۷۹۲ _ ۱۸۰۴) میلادی، در دوران حکومتی سلطان بن احمد تعداد اسطول وکشتی‌های دریائی عمانی دو برابر افزوده می‌شود. پس از سلطان بن احمد السلطان سعید بن سلطان (۱۸۰۴ _ ۱۸۵۶) میلادی بر مسند حکم می‌نشیند. در ایام حکم سعید بن سلطان قوه واسطول دریائی عمان به اوج خود می رسد. السلطان سعید بن سلطان یکی از شخصیت‌های برجسته عمان بودند. شخصتیی مرموق مدیر ومدبر وسیاست‌مدار و جنگجوئی شجاع وتاجر وشخصیتی دبلوماسی وحازم بودند. مردی هشیار زیرک وحیله گر مکار، ومردی مجرب ودنیا دیده شعارش این یود (آنچه نمی‌توانید با جنگ بدست بیاورید ممکن است با حیله ومکر بدست آورید). السید سعید بن سلطان در دوران حکم طولانی خود که ۵۲ سال بطول انجامید توانست امبراطوری گسترده‌ای تأسیس نماید که حدودش از شرق آفریقا تاساحل ایران تشکیل دهد درآن دوران که طوفان جنگ وستیز تمام منطقه را در برگرفته بود ایشان مانند یک ربانی ماهر و دنیا دیده توانست سفینه عمان به بّر امان برساند. در ابتداء حکمش فقط قسمتی از خاک عمان ومقاطعات این دیار زیر نفوذ داشت که راه‌های شنی اش کاروانهای شتر با دشواری ونا امنی طی می‌کردند، اما در روز وفاتش یک امبراطوری مترامی الأطراف از خود برجای گذاشتند که هزارها امیال گسترش داشت، و در سواحل اقیانوس هند که قوافل کشتی‌های جنکی وباری وتجارتی درآن شناور بودند. حدود امبراطوری ایشان از سواحل عمان، بندر گوادر، مکران، جزیره زنگبار و بمبا در ساحل شرقی آفریقا، همچنین نشاط این امبراطوری گسترده تا ماوراه مستعمره گوادر وساحل شرقی آفریقا، واجاره نمودن بندر عباس و جزیره قشم و جزیره هرمز در خلیج فارس، و پیمان تجارتی بستن با حکومت انگلستان و فرانسه و هلند و پرتغال و ایالات متحده آمریکا. در سال ۱۸۴۰ میلادی سعید بن سلطان نماینده شخصی خود «احمد بن نعمان الکعبی» به عنوان اولین سفیر عرب به‌وسیله کشتی شخصی خود که بنام سفینهٔ «سلطانه» معروف بود به نیویورک فرستاد. این کشتی اولین کشتی عربی بود که به نیویرک می‌رفت. السید سعید بن سلطان عشق خاصی به دریا داشت، ازآنجا بود که به ایشان لقب «السید البحار» داده بودند، یعنی «سید دریا». سعید بن سلطان بیشتر اوقات زندگی اش بر سفر و برفراز آبهای دریا گذرانیده بود، ایشان ربانی ماهر بودند وقتی اسطول بزرگ تجارتی و جنگی ایشان بر دریا ابحار می‌کردند، خودش در کشتی مخصوصش «شاه علم» جلو قافله کشتی‌ها پیش می‌رفتند وسعید بن سلطان خودش کشتی را می‌راندند، در اینجا لازم به ذکر است که السلطان سعید بن سلطان هنگام وفاتش نیز بر روی دریا بودند، ایشان در سال ۱۸۵۶ میلادی در کشتی شصخی خود «فکتوریا» در دریای سیشیل فوت کردند. ایشان در این سفر از مسقط رهسپار زنگبار بودند ولی در عرض دریا مردند. بنا براین به ایشان لقب سید دریا داده بودند. روایت است که دوران زندگی سعید بن سلطان در آب یعنی (دریا) بیشتر از زندگی ایشان در خشکی بوده‌است. می‌گویند که ایشان بیش از ۲۰ کشتی خاص داشته بوده‌است. اما اسطول جنگی اش از ۸۰ کشتی جنگی تجاوز کرده بوده‌است، که در هرکشتی ۱۴ توپ جنگی قرار داشته‌است، وسه فرقاطه که در هریک ۳۶ توپ داشته بوده‌است. وکشتی سر پرست این اسطول ۶۴ توب داشته‌است. به جانب ۱۰۰ قایق جنگی مساند که درآن ۶۰۰۰ نفر جنگجو بودند. بعد از وفات السید سعید بن سلطان بلاد دچار شیب وفراز گوناگونی بوده‌است، روزگاری بسیار درخشان وروزگاری تاریک ونا بسامان داشته‌است. تا اینکه در ۲۳ ژوئیه سال ۱۹۷۰ سلطان قابوس بن سعید آلبوسعید بر مسند حکم می‌نشینند. در زمان سلطنتی محمدرضاشاه پهلوی هنگامی که چریکهای چپ جنبشی را در عمان و ظفار آغاز کردند دولت آن زمان ایران برای کمک به حکومت آن کشور نیروهایی را به عمان فرستاد.قابل ذکر است یک سوم جمعیت عمان را قومیت بلوچ تشکیل می دهند که در پست های حساس اداری و نظامی حضور دارند .باشگاه خبرنگاران جوان

شهرهای مهم

شهر مسقط

شهر مسقط ، پایتخت عمان و مهم ترین شهر این کشور از نظر سیاسی و اقتصادی به شمار می رود ، این شهر تحت سلطنت سلطان قابوس بن سعید است و دارای یک حکومت مشروطه می باشد ، این پایتخت پادشاهی ، بزرگ ترین شهر کشور عمان و مرکز استان مسقط می باشد و در حدود 800 هزار نفر در این شهر زندگی می کنند ، معنی کلمه مسقط در زبان عربی ، محل سقوط است و در قرن نوزدهم میلادی نویسندگان یونانی و دیگران در مفهوم دریانوردی این شهر به نام آن اشاره کرده‌اند ، به این معنی که مسقط معنای پهلو گرفتن کشتی‌ها و یا افتادن لنگر آن بوده است ، برخی از زبان شناسان هم می گویند کلمه مسقط برگرفته از واژه فارسی باستان "مشکت " یعنی " بوی تند " می باشد ، جالب است بدانید که مسقط بیش از 900 سال قدمت دارد و در قرن دوازده میلادی به وجود آمده است ، اقتصاد این شهر بر پایه تجارت ، صنایع مختلف ، نجاری و ماهیگیری می باشد ، در این شهر مردم به شغل هایی نظیر طلا و نقره سازی و صنایع دستی مشغول هستند و از این طریق امرار معاش می کنند ، در سفر به مسقط حتما از حلوای عمانی یا حلوای مسقطی امتحان کنید که بسیار مشهور و خوشمزه است ، مسقط شهری ساحلی است که در سفرتان به این شهر شاهد صید ماهی در طول ساحل آن خواهید بود و این به دلیل آن است که مردم ساحل نشین مسقط همگی ماهیگیر هستند و یک روستای مدرن در ساحل مسقط برای این مردم درست کرده اند که سداب نام دارد و آن ها به راحتی به کار ماهیگیری می پردازند و جالب است بدانید که حکومت عمان خانه‌ های این روستا کاملا رایگان در اختیار صیادان قرار داده است . در شهر مسقط می توانید به بازدید جاذبه های گردشگری فراوانی بروید که از بهترین جاذبه های گردشگری عمان به شمار می روند ، در این شهر اماکن تاریخی زیادی وجود دارد که از بهترین آن ها می توان به قلعه جلالی ، قلعه میرانی ، بلدة السیفه ، دیوار مسقط ، خانه ‌های اثری ، الخیران ، باشگاه دریایی بندر روضه ، باشگاه غواصی عمان ، ساحل البستان ، ساحل قنتب ، ساحل الجصه ، موزه عمان ، موزه عمان و فرانسه ، موزه خانه الزبیر ، موزه اسکناس وسکه عمانی و از اماکن گردشگری بسیار پرطرفدار مسقط می توان به بیت جریزه ، بیت فرنسا ، بیت مغب ، بیت السید نادر و بیت الخارجیه اشاره کرد .

شهر صلاله

یکی دیگر از شهرهای عمان شهرستان صلاله یا به قول خودشان ولایت صلاله است که بزرگ ترین شهر و مرکز استان ظفار در عمان می باشد ، شهر صلاله یکی از بنادر عمان است و متشکل از یک منطقه خشک کوهستانی در شمال و یک جنگل و ساحلی در جنوب می باشد ، به تازگی ارتش آمریکا برای استفاده از دو بندر دقم و صلاله توافقنامه ای را در عمان امضا کرده است ، جالب است بدانید که نیروگاه ری ‌سوت در حدود 20 سال پیش در این شهر به وسیله شرکت مپنا ساخته و احداث شد ، بعد از مسقط ، صلاله دومین شهر بزرگ در عمان است که جمعیت آن به علاوه حومه شهر در حدود 350 هزار نفر می باشد ، شهر صلاله بسیار برای عمانی ها اهمیت دارد چرا که زادگاه سلطان قابوس بن سعید می باشد و وی بیشتر در همین شهر اقامت دارد. اگر قصد سفر به عمان و شهر صلاله را دارید بهتر است که در پاییز به این شهر سفر کنید تا در جشنواره پاییزی صلاله بتوانید شرکت نمایید ، این فستیوال هر سال در پاییز در این شهر برگزار می گردد ، خوب است بدانید که این شهر مرکز فعالیت ‌های اجتماعی ، سیاسی ، فرهنگی ، اقتصادی و گردشگری کشور عمان محسوب می شود و مسافران و توریست های بسیاری از همه جای عمان و کشورهای حوزه خلیج فارس برای شرکت در این جشنواره می آیند ، در این زمان آب و هوای شهر صلاله بسیار مطلوب است و باران های موسمی و سرسبزی را در همه جای شهر خواهید دید ، در نوار ساحلی شهر پر از درختان نارگیل و موز است که این شهر زیبا را زیباتر کرده اند ، این شهر از نظر مذهبی هم مورد توجه است چرا که مقبره عمران نبی که پدر مریم مقدس بوده واقع در صلاله است ، جالب است بدانید که قبر او بلندترین جهان است که 30 متر طول آن می باشد .

شهر بوشر

یکی دیگر از شهرهای خوب عمان برای سفر بوشر است که در استان مسقط قرار دارد و در سفر به مسقط می توانید به راحتی از این شهر نیز دیدن کنید ، شهرستان بوشر از جنوب غرب مابین کوه و دریا قرار دارد و خود از شهر و روستاهای زیادی تشکیل می شود ، بوشر یکی از شهرهای باستانی عمان است که پیشینه آن به دوران هزاره دوم قبل از میلاد مسیح بازمی گردد ، در این شهر چندین قلعه تاریخی وجود دارد که از جاذبه های تاریخی این منطقه می باشند و سندی بر قدمت تاریخی این منطقه می باشند .

جمعیت شهر بوشر تا سال 2010 در حدود 200 هزار نفر بوده است و مردم این شهرستان همگی عرب و اهل سنت و طرفدار فرقه مالکی می باشند و بیشتر آن ها کشاورز هستند و محصولات زراعتی خود را به وسیله آب قنات " الافلاج " کشت و برداشت می کنند .

شهر بهلا

شهر بهلا یکی از زیباترین شهرهای عمان است که در استان داخلیه عمان قرار دارد و خوب است بدانی که این شهر نیز مانند بوشر قدمت زیادی دارد و قبل از ظهور اسلام در این سرزمین بنا شده است و بناهای تاریخی بسیاری دارد که باید دید ، این شهر یکی از توریستی ترین شهرهای عمان است که کم تر از 52 هزار نفر در آن زندگی می کنند .

شهر خصب

شهر خصب در استان مسندم در کشور پادشاهی عمان قرار دارد ، این شهر یکی از نزدیک ترین شهرهای عمان در همسایگی ایران است که بر کرانه تنگه هرمز و در فاصله صد کیلومتری از راس‌الخیمه قرار دارد ، خصب 17 هزار نفر جمعیت دارد که همه مردم آن از فرقه مالکی اهل سنت و به ماهیگیری مشغول هستند ، خوب است بدانید که اقتصاد شهر خصب بر پایه شغل هایی مانند ماهیگیری و کشتی ‌سازی است ، همچنین قاچاق کالا به ایران و از ایران به این شهر بسیار رایج است ، در سال های اخیر فعالیت ‌های گردشگری در این شهر رشد خوبی داشته است ، جالب است بدانید که را ساحلی تنها راه خشکی به شبه جزیره مسندم و خصب می باشد که از راس الخیمه در امارات می ‌گذرد ، این راه ساحلی از شهر بخا می گذرد و پس از آن به خصب و مسندم می ‌رسد . شهر خصب دارای آثار تاریخی و باستانی زیادی است که از جمله مهم ترین آن ها می توان به قلعه خصب که در عهد آل بوسعید بنا شده و در سال 1990 مورد بازسازی قرار گرفت ، اشاره کرد ، قلعه الکمازره ، برج السیبه ، برج کبس القصر ، مساجد قدیمی هم از دیگر جاذبه های تاریخی این شهر زیبا هستند ، مساجد در روستاهای خصب به سبک سنتی ساخته شده اند که مسجد جامع السیبه قدیمی ‌ترین مسجد این سرزمین است ، در سفر به عمان حتما به خصب بروید و از این شهر بازدید نمایید .

شهر مرباط

مرباط یکی از قدیمی ترین شهرهای عمان و استان ظفار است و در فاصله 80 کیلومتری از مشرق صلاله قرار دارد ، پس اگر به صلاله سفر کردید حتما به این شهر قدیمی هم بروید و از جاذبه های تاریخی آن دیدن کنید ، این شهر از قرن چهارم هجری تا به امروز وجود داشته است و به همین دلیل دولت ها و حکومت های بسیاری در آن حکمرانی کرده اند ، این شهر جمعیتی حدود 12 هزار نفر دارد و از جمله جاذبه های تاریخی آن می توان به آرامگاه سه نفر از فرمانروایان قبلی این شهر اشاره کرد ، آرامگاه زهیراین قبر در جنوب مرباط ، در ساحل دریا ، آرامگاه السید محمد بن علی بن علوی و آرامگاه الشیخ محمد بن علی القلعی که در سال 577 هجری دار فانی را وداع گفته است ، برای سفر به شهرهای عمان اواخر زمستان و اوایل پاییز را انتخاب کنید که آفتاب سوزان گرمای صحرا آزارتان ندهد .

پایتخت

شهر اقتصادی

تقسیمات کشوری

عمان و کهن‌ترین فرقه دربین مسلمانان

درباره مذهب رسمى كشور عمان كه اباضيه است  :

اِباضیّه، یا اَباضیّه، فرقه‌ای منسوب به عبدالله بن اباض تمیمی و از کهن‌ترین فرق شکل گرفته در بین مسلمانان. با اینکه این فرقه در برابر اکثریت مسلمانان (اهل سنت و تشیع) گروه کوچکی به‌شمار می‌آید، ولی از لحاظ تاریخی و شناخت اعتقادات فرق و مذاهب، دارای اهمیت بسیار است. باورمندان به این فرقه در عمان، زنگبار و شمال آفریقا زندگی می‌کنند.

اگرچه اباضیان را از خوارج دانسته‌اند و در برخی اندیشه‌ها همراه خوارجند، اما متأخرین اباضیه از اینکه آنان را از خوارج بدانند، ابا دارند. آنان در تقابل با دیگر مسلمانان راهی معتدلانه‌تر از خوارج پیش گرفته‌اند.

جوامع اباضی تاکنون در انزوای نسبی به‌سر برده و آن‌چنان‌که باید، شناخته نشده‌اند. ظاهراً اباضیان تنها گروه باقیمانده از خوارج‌اند، اما چنانکه از منابع بر می‌آید، صُفریان (گروهی دیگر از خوارج) نیز تا نیمه سدهٔ ۵ق/۱۱م در سرزمین‌های اسلامی می‌زیستند.که سرانجام در اباضیه محو شدند.

اباضیان در سده‌های گذشته در پهنه‌ای بسیار گسترده -حتی در اندلس- می‌زیستند و گروه‌هایی از آنان تا کنون مانده‌اند و در عمان، زنگبار و شمال افریقا سکونت دارند.

عمان: امروزه مذهب عموم قبایل و مردم عمان اباضی است و قابوس، سلطان این کشور نیز بر همین مذهب است، گرچه رهبر مذهبیِ ملت به‌شمار نمی‌آید.

زنگبار: در زنگبار مسلماً زمانی گروه‌هایی بسیار اباضی مذهب بوده‌اند، لیکن امروزه ظاهراً شافعی مذهب‌اند و فقط خانوادهٔ حاکم و نزدیکانشان اباضی‌اند. در تانزانیا هم زمانی اباضیانی بوده‌اند و شاید امروز هم باشند.

شمال آفریقا: مذهب اباضیه در میان قبایل بربر شمال افریقا هم نفوذ چشمگیری داشته است و هم‌اکنون در جبل نَفوسه و زواره (طرابلس)، جزیره جِربه (تونس) قبایل وادی میزاب (الجزایر) زندگی می‌کنند.

مومباسا: شاید چند گروه منزوی و دورافتاده دیگر هم از اباضیان در مناطقی چون مومباسا (در کنیا) وجود داشته باشند.

نام‌های اباضیان

اباضیه خود را اهل‌الحق، اهل‌الدعوه، اصحاب‌الدعوه، اهل‌الوفاق، و مذهب یا فرقه خود را الدعوه، مذهب‌الحق، فرقه‌المحقه و فرقه‌الناجیه می‌خوانند. اینان مذهب خود را کهن‌ترین مذهب اسلامی، نزدیک‌ترین مذهب به عصر نبوّت و در عین حال نزدیک‌ترین مذهب به روح اسلام می‌دانندو معتقدند که چون اهل حق‌اند، سرانجام مذهبشان پیروز خواهد شد.

چنین ادعاهایی مخصوص اباضیه نیست، ولی در میان خوارج این قول از بدیهیات است و اینان آنچنان بر حقانیت خود تأکید داشته‌اند که جز خود را کافر انگاشته‌اند. اگرچه در نظر همگی ایشان کفر دارای یک معنی نیست.

نزدیکی به اهل سنت

وجود اعتدال نسبی و دوری از افراط در اباضیان موجب شده است که آنان نزدیک‌ترین فرقهٔ خوارج به اهل سنت به‌شمار آیند. در طول زمان بعضی از گروه‌های اباضیه به اهل سنت نزدیک‌تر هم شده‌اند، تا جایی که اکنون اباضیان لیبی و تونس تفاوت اندکی با اهل تسنن دارند، اما اباضیان الجزایر و عمان تا حدود قابل ملاحظه‌ای بر راه و رسم قدیم اباضی پابرجا مانده‌اند.

انکار انتساب به خوارج

اباضیان که از همان آغاز با بعضی از تندروی‌های خوارج سازگاری نداشتند، انتساب خود را به خوارج انکار کرده‌اند. مورخین برجستهٔ اباضی همچون برّادی در جواهر المُنْتَقات و شماخی در کتاب السیر، تاریخ پیدایش فرقهٔ اباضی را به زمان خلافت عثمان می‌رسانند و آن را قدیم‌تر از خروج خوارج در اردوی حضرت علی(ع) می‌شمارند و علت حرکت مخالفت‌آمیز اباضیه در مقابل عثمان را هم اعمال خلاف او که منجر به قتلش شد، می‌دانند به هر حال اباضیهٔ کنونی این را که در زمرهٔ خوارج شمرده شوند، ظلمی به خود می‌انگارند و خود را بیگانه‌ترین گروه نسبت به خوارج می‌شمارند.

نخستین اباضیان در این مسائل تا این اندازه حساسیت از خود نشان نمی‌دادند و حتی خود را دوستدار محکّمهٔ نخستین می‌خواندند درجینی در طبقهٔ اول مشایخ اباضی، بعد از صحابهٔ حضرت رسول(ص) نخست از عبداللـه بن وهب راسبی نام می‌برد و حِرقوص بن زهیر را پس از او در همان طبقه قرار می‌دهد ، و اینان از اولین رهبران و زعیمان خوارج بودند که در قضیهٔ تحکیم بر حضرت علی خروج کردند.

تعریف خوارج نزد اباضیه

اباضیه لفظ خوارج را به کسانی که بر حضرت علی(ع) شوریدند یا از وی کناره گرفتند، اطلاق نمی‌کنند، بلکه بنابر اعتقاد ایشان خوارج کسانی‌اند که از اسلام خارج شوند، و خروج از اسلام یا با انکار یکی از احکام ثابت و قطعی دین یا با عمل آنچه قطعاً خلاف نصوص احکام دینی که خود همان انکار است، تحقق می‌یابد. به نظر آنان نزدیک‌ترین فرقه به این معنی ازارقه هستند که دماء مسلمین و اموال ایشان و سبی زنان و فرزندان آنان را حلال می‌شمرند. چنانکه ابن اباض خود در نامه‌ای به عبدالملک بن مروان، صریحاً از ابن ازرق و اتباعش تبری می‌جوید و ایشان را کافر می‌خواند.

اباضیه همچون خوارج دیگر معتقدند که امامت حقی شرعی است و تردید در آن جایز نیست و مدعی‌اند که حضرت علی(ع) با قبول حکمیت در این حق ، شک کرده است، پس بیعت او از گردن مردم برداشته می‌شود و آنان اختیار می‌یابند که خلیفه‌ای دیگر برگزینند اباضیان امروز اهل نهروان را می‌ستایند و برخلاف نظر اکثریت قاطع مسلمانان حضرت علی(ع)را در جنگ با ایشان محق نمی‌انگارند.

نظریات اباضیه دربارهٔ دیگر خلفای راشدین نیز با آراء سایر خوارج یکسان است. ابن اباض در نامهٔ خود به عبدالملک بن مروان، عثمان را به سبب بدعت‌هایش در دین و اینکه از راه و روش اسلاف دوری جسته بود، نفی می‌کند و روش او را خلاف سنت نبى اکرم(ص) می‌داند. اباضيه خود از سيزده گروه تشكيل مى گردند كه مهمترين وبيشترين تعداد آنان وهابيه يا وهبيه است كه به امامت عبد الوهاب معتقدند.

اباضیه اساس حکومت را بر مذهب می‌گذارند و حکم را از آنِ خداوند می‌دانند، زیرا مذهب اباضی چون دیگر مذاهب خوارج بر پایهٔ «لاحکم الاللـه» بنا شده است.امامت را خلافت حضرت رسول(ص) در اقامهٔ دین و حفظ اسلام تعریف است و نصب امام عادل را واجب می‌دانند، زیرا امر به معروف و نهی از منکر و اقامهٔ حدود و قیام به عدل و انصاف و دفع تجاوز واجب است.

عبدالملک بن مروان، صریحاً از ابن ازرق و اتباعش تبری می‌جوید و ایشان را کافر می‌خواند.

اباضیه همچون خوارج دیگر معتقدند که امامت حقی شرعی است و تردید در آن جایز نیست و مدعی‌اند که حضرت علی(ع) با قبول حکمیت در این حق ، شک کرده است، پس بیعت او از گردن مردم برداشته می‌شود و آنان اختیار می‌یابند که خلیفه‌ای دیگر برگزینند اباضیان امروز اهل نهروان را می‌ستایند و برخلاف نظر اکثریت قاطع مسلمانان حضرت علی(ع)را در جنگ با ایشان محق نمی‌انگارند.

نظریات اباضیه دربارهٔ دیگر خلفای راشدین نیز با آراء سایر خوارج یکسان است. ابن اباض در نامهٔ خود به عبدالملک بن مروان، عثمان را به سبب بدعت‌هایش در دین و اینکه از راه و روش اسلاف دوری جسته بود، نفی می‌کند و روش او را خلاف سنت نبى اکرم(ص) می‌داند. اباضيه خود از سيزده گروه تشكيل مى گردند كه مهمترين وبيشترين تعداد آنان وهابيه يا وهبيه است كه به امامت عبد الوهاب معتقدند.

اباضیه اساس حکومت را بر مذهب می‌گذارند و حکم را از آنِ خداوند می‌دانند، زیرا مذهب اباضی چون دیگر مذاهب خوارج بر پایهٔ «لاحکم الاللـه» بنا شده است.امامت را خلافت حضرت رسول(ص) در اقامهٔ دین و حفظ اسلام تعریف است و نصب امام عادل را واجب می‌دانند، زیرا امر به معروف و نهی از منکر و اقامهٔ حدود و قیام به عدل و انصاف و دفع تجاوز واجب است.

۱٫ برای رسمیت یافتن و به حکومت رسیدن تفکر و اندیشة اباضیه در کشور عمان، افرادی همچون جابر بن زید، ابوعبیده مسلم بن‌ ابی کریمه و ربیع‌ بن حبیب فراهیدی تلاش‌های بسیاری کردند، تا اینکه جلندی بن مسعود توانست زحمات گذشتگان را به ثمر رساند و حکومت اباضیه را در عمان تشکیل دهد؛

۲٫ دورة اول امامت اباضیه با روی کار آمدن جلندی بن مسعود در سال ۱۳۲ق آغاز ‌گردید. او شخصیتی حق‌گرا و عادل بود که دولت عمان را از دست اهل ستم بازستاند. در دوران وی نخستین تنظیمات اداری انجام گرفت. امامت وی با حملة سپاه عباسی و کشته شدن وی پایان یافت و پس از آن عمان دوباره به دست افراد ناکارآمد افتاد؛

۳٫ دورة دوم امامت اباضیه در عمان با قیام شبیب بن عطیه در سال ۱۷۷ق آغاز شد و تا سال ۲۸۰ق ادامه یافت. این دوره را می‌توان دورة اوج شکوفایی اباضیۀ عمان در آن عصر دانست؛ زیرا اباضیه از اقتدار سیاسی، نظامی و دینی لازم برخوردار بود. جنگ‌های قبیله‌ای و حضور سیاسی مؤثر فقیهان اباضیه از ویژگی‌های دیگر این دوره به شمار می‌آید. این دوره با حملة سپاه عباسی در سال ۲۸۰ق و کشته شدن امام اباضی به پایان ‌رسید؛

۴٫ از سال ۲۸۰ به مدت حدود چهل سال، عباسیان بر عمان تسلط داشتند و اباضیه از قدرت سیاسی و فرهنگی کمتری برخوردار بودند؛

۵٫ دورة سوم امامت اباضی با روی کار آمدن سعید بن عبدالله در سال ۳۲۰ق آغاز شد. وجود حکومت‌های نیمه‌مستقل، ایجاد انشعاب در بین اباضیان، بالا بودن مقام قضاوت در نزد اباضیان، تعامل اباضیه با سایر حکومت‌ها و بلاد از آشکارترین ویژگی‌های این عصر است؛

۶٫ حضور استعمارگران در منطقه و به‌ویژه در عمان و اقتدار نداشتن ارگان امامت در جامعة دینی و سیاسی قرن نهم و دهم هجری، باعث استقرار دولت‌های غربی در این کشور شد؛

۷٫ تمرکز جمعیتی اباضیۀ کنونی در کشور عمان است، اما در مناطق دیگری همچون الجزایر، لیبی، تانزانیا، زنگبار، روآندا و بوروندی نیز پیروانی از این فرقه زندگی می‌کنند؛

۸٫ اباضیه در عصر ما از نظر سیاسی و اجتماعی فعال بوده و تأثیراتی بر تاریخ سیاسی معاصر کشور عمان و منطقه خلیج فارس داشته است. افرادی همچون شیخ احمدبن حمد الخلیلی، شیخ ابوالیقظان و ابراهیم بیوض از عالمان و بزرگان این مذهب در عصر ما هستند.

اباضیان از مبلغان برای اشاعۀ اندیشۀ اباضی و ادامۀ حیات خود بهره می‌برند. رابطۀ پیروان این فرقه با دیگر فرقه‌های اسلامی به‌ویژه شیعیان و پیروان مکتب اهل بیت خوب و مناسب است. هم اكنون مفتى كشور عمان ، شيخ احمد بن حمد الخليلى است كه فردى ميانه رو بشمار آمده وروابط خوب ودوستانه اى با شيعيان دارد. وى متولد زنگبار در سال ١٩٤٢ ميلادى مى باشد كه نياى او قاضى القضات زمان خود بوده واز خاندان علم و اعيان ولايت بهلا از استان داخليه در عمان بشمار مى آيد. وى فردى داراى تحصيلات فقهى وحوزوى در مذهب اباضيه بوده وكتابهاى متعددى را به نگارش در آورده است كه در اين ميان جواهر التفسير وى از شهرت خاصى برخوردار است. نخستين بار با اين شخصيت در سال ١٣٧٦ شمسى در مكه آشنا شده ودو شب را با وى نشست داشتم. دوره تفسير جواهر را براى اينجانب به همراه كتابهاى الاجتهاد ونيز الفتاوى را در همان هنگام ارسال نمود. سلطان قابوس احترام خاصى را براى وى قائل مى باشد. همانطور كه اشاره نمودم ، مذاهب در اين كشور مورد احترام بوده وشيعيان كه از اقليت بسيار اندكى تشكيل شده اند ، مورد احترام بوده ودر انجام شعائر خود از آزادى كامل برخوردارند. شیعیان به تعداد زیادی در شهرهای مختلف و بیش از 20 روستا پراکنده شده اند. عمان کشوری است که آزادی دینی را به رسمیت شناخته بر این اساس شیعیان دارای آزادی برگزاری آموزه های دینی و مذهبی هستند. گذشته از آن که خود دارای علمای دینی هستند، علمای زیادی از نقاط مختلف کشور برای آموزش آموزه ها و برگزاری مراسم حسینی به این کشور وارد می شوند.

کشور عمان حدود 5 میلیون و 600 هزار نفر جمعیت دارد که از این تعداد بنا به اطلاعات موجود 100 هزار نفر شیعه هستند، نزدیک به 50 مسجد و 70 حسینیه برای خود دارند و با وجود جمعیت کم، دارای نفوذ سیاسی و به خصوص اقتصادی زیادی هستند.

شیعیان در عمان

شیعیان در عمان به سه گروه تقسیم می شوند: - گروهی «اللواتیه» هستند که ثروتمندترین طبقه های جامعه عمان به شمار می روند و بسیاری از پست های دولتی را در اختیار دارند. گروهی بر این عقیده اند که این گروه از عمانی ها حدود 50 سال قبل از شبه جزیره هند برای تجارت به عمان وارد شده بودند اما بعد از آن در این کشور ماندگار شدند. این گروه از شیعیان برای خود جامعه ای جداگانه ایجاد کرده اند و بر بازارهای عمان مسلط شده اند و گروهی از آنها به کارهایی اداری روی آورده اند. به دلیل موقعیت مناسب اقتصادی و مسافرت های آنها به هندوستان و دیدار از حوزه ی علمیه در قم و زیارت مستمر عتبات در عراق، این گروه از شیعیان به اوضاع و احوالات موجود در کشورها مسلط هستند و از موقعیت های جهانی مطلع شده اند.

٢- گروه دیگری از شیعیان نیز در عمان زندگی می کنند که به «بحارنه» معروف هستند، به دلیل مظلوم واقع شدن شیعیان در طول تاریخ بسیاری از این شیعیان مجبور شدند از سایر مناطق عربی حوزه خلیج فارس در شمال به مناطق جنوبی مهاجرت کنند. اغلب آنها به بحرین، الاحسا، القطیف، بصره و گروهی دیگر به خوزستان وارد شدند و با سکونت در این اماکن به تجارت پرداختند.

با وجود آن که این گروه از شیعیان از گروه قبلی بسیار کمتر بودند اما منابع خبری گویای آن است که آنها دارای نفوذ سیاسی وسیعی هستند و در دربار سلطانی اشتغال دارند، یکی از آنها در سال 1970 وزیر بهداشت بوده است. همچنین اولین سفیر عمان در آمریکا یک شیعه بوده است.

«لجینه بنت محسن حیدر درویش» یکی از زنان شیعی عضو مجلس عمان است که در سال 2006 توسط مجله « فوربس» در ردیف 100 شخصیت تاثیر گذار در جهان معرفی شد.

٣- گروه سومی از شیعیان نیز وجود دارند که فارس زبان هستند و از کشور ایران به عمان مهاجرت کرده بودند. این گروه از شیعیان امروز دارای مساجد، حسینیه ها و موسسات خیریه خاص خود مانند صندوق های قرض الحسنه و کمک به یتیمان و اداره اوقاف جعفری هستند و یکی از مهم ترین قبایل شیعی در عمان محسوب می شوند که بسیاری از آنها به دستگاه دولتی وارد شدند.

با وجود آنکه شیعیان در عمان اقلیت هستند، اما در راس هرم اقتصادی قرار می گیرند. بسیاری از آنها دارای طرح های صنعتی، تجاری و اقتصادی بزرگی هستند. برخی از آنها نیز در سرمایه گذاری در طرح های بزرگ ملی نیز شرکت می کنند، انتخاب وزیر امور تجارت و صنعت از میان شیعیان یکی از دلایل نفوذ اقتصادی و صنعتی آنها است.

شیعیان از قدرت های موثر و فعال جامعه عمان در زمینه های بازار، اقتصاد و صنعت محسوب می شوند، علاوه بر آن، شیعیان از جمله گروه های فرهیخته جامعه عمان هستند که دوست دارند در تمام امور فرهنگی جامعه شرکت کنند و بسیاری از آنها برای تکمیل تحصیلات خود به کشورهای آمریکا، انگلستان و برخی از کشورهای اروپایی سفر کردند، گذشته از آن با دیگر گروه های دینی در برادری و دوستی کامل زندگی می کنند.

اهل تسنن و شیعیان دارای زندگی مسالمت آمیز هستند، و بهترین دلیل آن، کنار هم قرار گرفتن مساجد اهل تسنن و مساجد شیعیان است که هر کدام از آنها هر روز اذان را به شیوه خود بیان می کند. صدور فتوای مجوز ازدواج اهل تسنن با شیعیان نیز بهترین دلیل برای دوستی و محبت میان این دو گروه و زندگی مسالمت امیز میان آنهاست.

از آنجا که قانون اساسی عمان آزادی دینی را برای تمام افراد ساکن عمان ضمانت کرده است، شیعیان هر ساله مراسم شهادت امام حسین(علیه السلام) و یاران و خانواده اش را در مساجد و حسنیه ها بر پا می کنند و دیگر مذاهب همراه با شیعیان در صفوف عزاداری حسینی قرار می گیرند. هم اینک شيعيان عمان در شهرهای مسقط، باطنه، مطرح، سويق، خابوره، مسندم و صور زندگی می‌کنند ولی بیشتر تمرکز آنان در مسقط و استان ساحلی باطنه است. سه وزیر این کشور و شهردار مسقط نیز، شیعه هستند. مسجد الرسول الاعظم(ص)؛ مسجد شیعیان در پایتخت عمان است که مشرف بر اقیانوس هند می باشد.خبر آنلاین

مردم

قومیت

زبان

آموزش

شاخص توسعه

جغرافیا

قطعه کوچکی از عمان در قسمت جنوبی تنگه هرمز قرار دارد این قطعه از سرزمین اصلی جدا افتاده است. كشور عمان داراى شهرستانى برون‌بومى است بنام شهرستان مدحاء که در خاک امارات متحده عربی واقع شده‌است.

سیاست

نوع حکومت

قوای سیاسی

فرهنگ

آئین و رسوم

هنرها

ادبیات

رسانه

سبک زندگی

تعطیلات

______________________________________ [[رده: ]]