۸۷٬۲۵۰
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۷: | خط ۷: | ||
|۱۷ | |۱۷ | ||
|- | |- | ||
|ترتیب نزول | |ترتیب نزول | ||
|۵۰ | |۵۰ | ||
|- | |- | ||
خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
=مفهوم کلی سوره= | =مفهوم کلی سوره= | ||
# | |||
# توحید گرایى و معاد باورى ؛ | # | ||
# [[اعجاز قرآن]] و معارج پیامبر(ص)؛ | #توحید گرایى و معاد باورى ؛ | ||
# | #[[اعجاز قرآن]] و معارج پیامبر(ص)؛ | ||
#حکمتهاى وحیانى<ref>تفسیر قرآن مهر، ج 12، ص 21</ref>. | |||
=اسامی و علت نامگذاری سوره= | =اسامی و علت نامگذاری سوره= | ||
خط ۴۱: | خط ۴۲: | ||
# «سوره إسراء»؛ نامگذارى آن به إسراء به سبب اولین آیۀ آن است | #«سوره إسراء»؛ نامگذارى آن به إسراء به سبب اولین آیۀ آن است که به رخداد إسراء و [[معراج]] پیامبر(ص) اشاره دارد<ref>المنیر، ج 15، ص 5.</ref>. | ||
# «سوره بنی اسرائیل»؛ چون بخش قابل توجهى از این سوره در آغاز و پایان به داستان بنى اسرائیل پرداخته است به سوره بنی إسرائیل شهرت یافته<ref>بصائر ذوى التمییز، ج 1، ص 288؛ المنیر، ج 15، ص 5.</ref> و در روایات به این نام خوانده شده است<ref>ثواب الاعمال، ص 107؛ الدرالمنثور، ج 5، ص 181.</ref>. | #«سوره بنی اسرائیل»؛ چون بخش قابل توجهى از این سوره در آغاز و پایان به داستان بنى اسرائیل پرداخته است به سوره بنی إسرائیل شهرت یافته<ref>بصائر ذوى التمییز، ج 1، ص 288؛ المنیر، ج 15، ص 5.</ref> و در روایات به این نام خوانده شده است<ref>ثواب الاعمال، ص 107؛ الدرالمنثور، ج 5، ص 181.</ref>. | ||
# «سوره سبحان»؛ اطلاق نام سبحان بر سوره إسراء به سبب | #«سوره سبحان»؛ اطلاق نام سبحان بر سوره إسراء به سبب کلمه آغازین آن است. در روایتى از امیرمؤمنان، [[امام على(ع)]] نیز از این سوره به سوره «سبحان » یاد شده است<ref>بصائر ذوىالتمییز، ج 1، ص 288، 296</ref>. | ||
# | # | ||
=اهداف و آموزهها= | =اهداف و آموزهها= | ||
هدفهاى اساسى سوره إسراء عبارت اند از: | |||
# توجه به وحدانیت خدا؛ | #توجه به وحدانیت خدا؛ | ||
# طرح مسائلى از معاد و یادآورى آن؛ | #طرح مسائلى از معاد و یادآورى آن؛ | ||
# اثبات [[نبوت]] و دفاع از آن به وسیله ى | #اثبات [[نبوت]] و دفاع از آن به وسیله ى ذکر معجزات؛ | ||
# توجه به اعجاز قرآن و [[معراج]] پیامبر اسلام(ص)؛ | #توجه به اعجاز قرآن و [[معراج]] پیامبر اسلام(ص)؛ | ||
# بیان برخى | #بیان برخى احکام و دستورات اخلاقى<ref>تفسیر قرآن مهر، ج 12، ص 24.</ref>. | ||
=محتوا و موضوعات= | =محتوا و موضوعات= | ||
# بطور | #بطور کلى مىتوان گفت آیات سوره إسراء بر محور امور زیر دور میزند. | ||
# دلائل نبوت مخصوصا قرآن و نیز معراج؛ | #دلائل نبوت مخصوصا قرآن و نیز معراج؛ | ||
# | #بحثهایى مربوط به معاد، مساله کیفر و پاداش و نامه اعمال و نتائج آن؛ | ||
# بخشى از تاریخ پر ماجراى بنى اسرائیل | #بخشى از تاریخ پر ماجراى بنى اسرائیل که در آغاز سوره و پایان آن آمده است؛ | ||
# مساله آزادى اراده و اختیار و | #مساله آزادى اراده و اختیار و اینکه هر گونه عمل نیک و بد، نتیجه اش به خود انسان بازگشت مىکند؛ | ||
# مساله حساب و | #مساله حساب و کتاب در زندگى این جهان که نمونه اى است براى جهان دیگر؛ | ||
# حق شناسى در همه سطوح، مخصوصا درباره خویشاوندان، و بخصوص پدر و مادر؛ | #حق شناسى در همه سطوح، مخصوصا درباره خویشاوندان، و بخصوص پدر و مادر؛ | ||
# تحریم اسراف و تبذیر، بخل، | #تحریم اسراف و تبذیر، بخل، فرزندکشى، [[زنا]]، خوردن مال یتیمان، کم فروشى، تکبر و خونریزى؛ | ||
# بحثهایى در زمینه [[توحید]] و خداشناسى؛ | #بحثهایى در زمینه [[توحید]] و خداشناسى؛ | ||
# مبارزه با هر گونه لجاجت در برابر حق و | #مبارزه با هر گونه لجاجت در برابر حق و اینکه گناهان میان انسان و مشاهده چهره حق پرده مىافکند؛ | ||
# شخصیت انسان و فضیلت و برترى او بر مخلوقات دیگر؛ | #شخصیت انسان و فضیلت و برترى او بر مخلوقات دیگر؛ | ||
# تاثیر [[قرآن]] براى درمان هر گونه بیمارى اخلاقى و اجتماعى؛ | #تاثیر [[قرآن]] براى درمان هر گونه بیمارى اخلاقى و اجتماعى؛ | ||
# اعجاز قرآن و عدم توانایى مقابله با آن؛ | #اعجاز قرآن و عدم توانایى مقابله با آن؛ | ||
# | #وسوسههاى [[شیطان]] و هشدار به همه مؤمنان به راههاى نفوذ شیطان در انسان؛ | ||
# بخشى از تعلیمات مختلف اخلاقى؛ | #بخشى از تعلیمات مختلف اخلاقى؛ | ||
# و سرانجام فرازهایى از تاریخ پیامبران به عنوان درس عبرت براى همه انسانها و شاهدى براى مسائل بالا<ref>تفسیر نمونه، ج 12، ص 6-5</ref>. | #و سرانجام فرازهایى از تاریخ پیامبران به عنوان درس عبرت براى همه انسانها و شاهدى براى مسائل بالا<ref>تفسیر نمونه، ج 12، ص 6-5</ref>. | ||
=فضائل، خواص و ثواب قرائت= | =فضائل، خواص و ثواب قرائت= | ||
[[ابىبنكعب]]، از پیامبر گرامى نقل | [[ابىبنكعب|ابىبنکعب]]، از پیامبر گرامى نقل کرده است که: «هر کس سوره بنىاسرائیل را قرائت کند و هنگام خواندن آیهاى که درباره پدر و مادر است، دچار رقت قلب شود، در [[بهشت]] اجرى به او داده مىشود که برابر دو هزاروچهارصد پیمانه و هر پیمانه اى از تمام نعمتهاى دنیا بهتر است». | ||
حسنبنابى العلا از [[امام صادق(ع)]] روایت | حسنبنابى العلا از [[امام صادق(ع)]] روایت کرده است که: «هر کس سوره بنىاسرائیل را در هر شب جمعه بخواند، نمىمیرد تا [[قائم(ع)]] را درک کند و از اصحاب و یارانش باشد<ref>ترجمه تفسیر مجمعالبیان، ج 14، ص 75.</ref>». | ||
=محل و زمان نزول= | =محل و زمان نزول= | ||
تمام سوره إسراء [[مكى]] است، بجز، پنج آیه آن: «لا تَقْتُلُوا النَّفْسَ ...»، «لا تَقْرَبُوا الزِّنى ....»، | تمام سوره إسراء [[مكى|مکى]] است، بجز، پنج آیه آن: «لا تَقْتُلُوا النَّفْسَ ...»، «لا تَقْرَبُوا الزِّنى ....»، «أُولئِکَ الَّذِینَ یَدْعُونَ ....»، «أَقِمِ الصَّلاةَ ...»، «وَ آتِ ذَا الْقُرْبى ...»این قول از حسن است. | ||
قتاده و معدل- بنقل از ابن عباس- گویند: [[آیات مدنى]] سوره از وَ إِنْ | قتاده و معدل- بنقل از ابن عباس- گویند: [[آیات مدنى]] سوره از وَ إِنْ کادُوا لَیَفْتِنُونَکَ ... تا وَ قُلْ رَبِّ أَدْخِلْنِی مُدْخَلَ صِدْقٍ ... (73 تا 80) یعنى هشت آیه است<ref>تفسیر قرآن مهر، ج 12، ص 23</ref>. | ||
سوره اسراء در سال یازدهم [[بعثت]]، | سوره اسراء در سال یازدهم [[بعثت]]، یک سال و دو ماه قبل از هجرت در [[مكه|مکه]] بر پیامبر اسلام(ص) فرود آمد<ref>همان</ref>. | ||
=فضای نزول= | =فضای نزول= | ||
با توجه به اینکه سوره إسراء یک سال پیش از هجرت پیامبر اسلام(ص) نازل شده است، فضای نزولی که برای سوره اسراء میتوان تصور نمود ادامه عناد [[مشرکان]] با پیامبر علی رغم آشکار شدن معجزۀ سیر شبانگاهی و معراج آن حضرت و | با توجه به اینکه سوره إسراء یک سال پیش از هجرت پیامبر اسلام(ص) نازل شده است، فضای نزولی که برای سوره اسراء میتوان تصور نمود ادامه عناد [[مشرکان]] با پیامبر علی رغم آشکار شدن معجزۀ سیر شبانگاهی و معراج آن حضرت و داستانهایی که از شکل [[مسجدالاقصی]] و کاروانهای بین راه تعریف نمودند میباشد. زیرا که معراج پیامبر نیز در همین ایام بوده است .خداوند متعال بعد از اشاره به مسئلۀ معراج به قصۀ بنیاسرائیل و [[حضرت موسی]] و دیگر پیامبران و اقوام گذشته میپردازد که هر کدام از آنها با بهانه گیری و نافرمانی خودشان به چه عاقبتی گرفتار شدند و در واقع هر یک از این قصهها هشداری است برای مشرکان مکه که در مقابل پیامبر اسلام جبهه گیری کرده بودند. | ||
=ویژگی= | =ویژگی= | ||
سوره إسراء جزو سور مئین (صد آیه | سوره إسراء جزو سور مئین (صد آیه ایها) است [[ابن قتیبه]] میگوید سور مئین سورههایی هستند که بعد از سور طوال آمده اند علت نامگذاری این سورهها به مئین نزدیک بودن تعداد آیههای این سورهها به عدد صد میباشد<ref>زاد المسیر فى علم التفسیر، ج 4، ص 141</ref>. گفته شده این سورهها عبارتند از «بنی إسرائیل، کهف، مریم، طه، أنبیاء ، حج و مؤمنون»<ref>دراسة حول القرآن الکریم، ص ۳۷</ref>. برخی دیگر نیز سور مئین را سورههای «توبه، نحل، هود، یوسف، کهف، بنی اسرائیل، انبیاء، طه، مؤمنون، شعراء و صافات» ذکر کرده اند<ref>التمهید فی علوم القرآن، ج1، ص313</ref>. | ||
روایتى است | روایتى است که از رسول خدا(ص) نقل شده که فرمود: [[خداوند]] هفت سوره طوال را به جاى [[تورات]] و سورههاى مئین را به جاى [[انجیل]] و سورههاى مثانى را به جاى [[زبور]] به من داد، و پروردگارم مرا با دادن سورههاى مفصّل فزونى بخشید<ref>جامع البیان فى تفسیر القرآن، ج 1، ص 34</ref>. | ||
[[بخارى]] از [[ابن مسعود]] روایت | [[بخارى]] از [[ابن مسعود]] روایت کرده که دربارۀ سورههاى: بنى اسرائیل، کهف، مریم، طه، و الانبیاء گفت: «این سورهها از سورههاى کهن اول است، و از دیرینهها هستند» سپس به همین ترتیب آنها را ذکر کرد<ref>ترجمه الإتقان فى علوم القرآن، ج 1، ص 215.</ref>. | ||
آیات صدوهفت، صدوهشت و صدونه این سوره دارای [[سجده]] تلاوت هستند. | آیات صدوهفت، صدوهشت و صدونه این سوره دارای [[سجده]] تلاوت هستند. | ||
سوره اسراء با آن | سوره اسراء با آن که مکى است، برخى مشخصات سورههاى مدنى را دارد؛ آیات آن نسبتاً طولانى است، چرا که در اواخر اقامت پیامبر(ص) در مکه [[نازل]] شده و نوعى زمینه براى سورههاى مدنى به شمار مىآید. این سوره با تسبیح خدا آغاز و با حمد و تکبیر او پایان میپذیرد<ref>تفسیر قرآن مهر، ج 12، ص 24</ref>. | ||
=منبع= | =منبع= |