مکروه: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۹ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۹ ژوئن ۲۰۲۲
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''مکروه''' اصطلاحی فقهی و دینی و دارای کاربردهای متفاوت و متغیر می باشد، ولی در تعریف رایج، به معنای عملی است که انجام آن نزد [[شارع]] اگر چه [[حرام]] نیست، اما ناخوشایند است. کراهت‌، گاهی مربوط به عبادات و گاهی مربوط به کسب و کار و معاملات است. کراهت در عبادات یعنی شدن ثواب آن عبادت نسبت به عبادت‌های مشابه می باشد و کراهت در معامله به معنای ناخوشایند دانستن شارع در انجام آن است.
'''مکروه''' اصطلاحی فقهی و دینی و دارای کاربردهای متفاوت و متغیر می‌باشد، ولی در تعریف رایج، به معنای عملی است که انجام آن نزد [[شارع]] اگر چه [[حرام]] نیست، اما ناخوشایند است. کراهت‌، گاهی مربوط به عبادات و گاهی مربوط به کسب و کار و معاملات است. کراهت در عبادات یعنی شدن ثواب آن عبادت نسبت به عبادت‌های مشابه می‌باشد و کراهت در معامله به معنای ناخوشایند دانستن شارع در انجام آن است.


==مفهوم شناسی مکروه==
==مفهوم شناسی مکروه==
خط ۹: خط ۹:
مکروه در اصطلاح فقهی یعنی عملی که ترک کردن آن بهتر از انجام آن است. <ref>ملکی اصفهانی، مجتبی، فرهنگ اصطلاحات اصول – قم، ۱۳۷۹ ش، ج‏۲، ص۹۴</ref>
مکروه در اصطلاح فقهی یعنی عملی که ترک کردن آن بهتر از انجام آن است. <ref>ملکی اصفهانی، مجتبی، فرهنگ اصطلاحات اصول – قم، ۱۳۷۹ ش، ج‏۲، ص۹۴</ref>
این لغت در فقه برای اشاره به عملی به کار می‌رود که انجام آن گرچه حرام نیست، اما ترک‌کردن آن بهتر است.
این لغت در فقه برای اشاره به عملی به کار می‌رود که انجام آن گرچه حرام نیست، اما ترک‌کردن آن بهتر است.
<ref>وهبه زحیلی، اصول الفقه الاسلامی، دمشق، نشر دارالفکر، سال ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۴۵.</ref> اگر بخواهیم تعداد مکروهات را بشماریم، از حد خواهد گذشت، زیرا ترک هر مستحبی خود مکروه به حساب می‌آید. در ادامه و فقط به عنوان نمونه به برخی از موارد اشاره می شود.
<ref>وهبه زحیلی، اصول الفقه الاسلامی، دمشق، نشر دارالفکر، سال ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۴۵.</ref> اگر بخواهیم تعداد مکروهات را بشماریم، از حد خواهد گذشت، زیرا ترک هر مستحبی خود مکروه به حساب می‌آید. در ادامه و فقط به عنوان نمونه به برخی از موارد اشاره می‌شود.
مثل ایستاده بول کردن؛ <ref>امام خمینی، توضیح المسائل، قم، نشر جامعه مدرسین، چاپ اول، سال ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۸۰، مسئله ۸۰.
مثل ایستاده بول کردن؛ <ref>امام خمینی، توضیح المسائل، قم، نشر جامعه مدرسین، چاپ اول، سال ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۸۰، مسئله ۸۰.
</ref> پوشیدن لباس سیاه در نماز؛ خوردن گوشت اسب یا الاغ.<ref>فلاح‌زاده محمد حسین، آموزش فقه، قم، نشر الهادی، ص ۲۲</ref>
</ref> پوشیدن لباس سیاه در نماز؛ خوردن گوشت اسب یا الاغ.<ref>فلاح‌زاده محمد حسین، آموزش فقه، قم، نشر الهادی، ص ۲۲</ref>
خط ۲۹: خط ۲۹:
مکروه تحریمی عملی است که شارع از آن کراهت زیادی دارد. مانند ترک مستحبات مؤکد. <ref>ملکی اصفهانی، مجتبی، فرهنگ اصطلاحات اصول – قم، ۱۳۷۹ ش، ج‏۲، ص۲۰۴</ref>
مکروه تحریمی عملی است که شارع از آن کراهت زیادی دارد. مانند ترک مستحبات مؤکد. <ref>ملکی اصفهانی، مجتبی، فرهنگ اصطلاحات اصول – قم، ۱۳۷۹ ش، ج‏۲، ص۲۰۴</ref>


====مکروه تنزیهی===
===مکروه تنزیهی===
مکروه تنزیهی، عملی است که انجامش هر چند مورد نهی شارع است، اما نسبت به  اعمال مشابه دارای کمترین ثواب است مثل روزه گرفتن در عاشورا( زمانی که قصد توهین نداشته باشد و گرنه روزه اش باطل است.) و یا نماز خواندن در مکانی که روبروی نمازگزار عکس و مجسمه باشد. <ref>https://hadana.ir/%D9%85%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%87-%D8%A8%D9%87-%DA%86%D9%87-%D9%85%D8%B9%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%AA/</ref>
مکروه تنزیهی، عملی است که انجامش هر چند مورد نهی شارع است، اما نسبت به  اعمال مشابه دارای کمترین ثواب است مثل روزه گرفتن در عاشورا (زمانی که قصد توهین نداشته باشد و گرنه روزه‌اش باطل است.) و یا نماز خواندن در مکانی که روبروی نمازگزار عکس و مجسمه باشد. <ref>https://hadana.ir/%D9%85%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%87-%D8%A8%D9%87-%DA%86%D9%87-%D9%85%D8%B9%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%AA/</ref>


===مکروه مطلق و مقید/ از جهت وضعیت کراهت در دستور شارع ===
===مکروه مطلق و مقید/ از جهت وضعیت کراهت در دستور شارع===


مکروه مطلق، به فعلی گفته می‏شود که کراهت آن، بر چیزی متوقف و مشروط نیست، مانند: خوردن گوشت اسب و تخم ‏مرغ. <ref>اصفهانی، محمد حسین، الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة، قم، دار احیاء العلوم الاسلامیه، ۱۴۰۴ق، ص 82</ref> اما مکروه معلق، به فعلی گفته می‌‏شود که کراهت آن بر چیزی متوقف و مشروط است، مانند: نماز، به شرطی که در حمام خوانده شود.
مکروه مطلق، به فعلی گفته می‌‏شود که کراهت آن، بر چیزی متوقف و مشروط نیست، مانند: خوردن گوشت اسب و تخم ‏مرغ. <ref>اصفهانی، محمد حسین، الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة، قم، دار احیاء العلوم الاسلامیه، ۱۴۰۴ق، ص 82</ref> اما مکروه معلق، به فعلی گفته می‌‏شود که کراهت آن بر چیزی متوقف و مشروط است، مانند: نماز، به شرطی که در حمام خوانده شود.


===مکروه اصلی و تبعی/از جهت تعلق کراهت===
===مکروه اصلی و تبعی/از جهت تعلق کراهت===
خط ۴۴: خط ۴۴:


===مکروه معلق و منجّز/ از جهت کیفیت دستور شارع===
===مکروه معلق و منجّز/ از جهت کیفیت دستور شارع===
مکروه معلق، به فعلی گفته می‌‏شود که وجودش بر امر غیر مقدوری متوقف است، هرچند کراهت آن فعلی است؛ به بیان دیگر، مکروه معلق، به عملی گفته می‏شود که کراهتش فعلی، ولی وجود مکروه استقبالی است.<ref>اصفهانی، محمد حسین، الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة، قم، دار احیاء العلوم الاسلامیه، ۱۴۰۴ق، ص 82</ref>
مکروه معلق، به فعلی گفته می‌‏شود که وجودش بر امر غیر مقدوری متوقف است، هرچند کراهت آن فعلی است؛ به بیان دیگر، مکروه معلق، به عملی گفته می‏‌شود که کراهتش فعلی، ولی وجود مکروه استقبالی است.<ref>اصفهانی، محمد حسین، الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة، قم، دار احیاء العلوم الاسلامیه، ۱۴۰۴ق، ص 82</ref>
مکروه منجّز، عملی است که هم کراهت آن و هم خود عمل مکروه، در یک زمان وجود دارند و حالت انتظاری ندارد. <ref>اصفهانی، محمد حسین، الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة، قم، دار احیاء العلوم الاسلامیه، ۱۴۰۴ق، ص 82</ref>
مکروه منجّز، عملی است که هم کراهت آن و هم خود عمل مکروه، در یک زمان وجود دارند و حالت انتظاری ندارد. <ref>اصفهانی، محمد حسین، الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة، قم، دار احیاء العلوم الاسلامیه، ۱۴۰۴ق، ص 82</ref>


خط ۶۷: خط ۶۷:
برخی از کسب و کارها مکروه دانسته شده است که مهم‌ترین آن‌ها عبارت است از:
برخی از کسب و کارها مکروه دانسته شده است که مهم‌ترین آن‌ها عبارت است از:
قصابی.
قصابی.
کفن فروشی.
کفن‌فروشی.
معامله با انسان‌های پست.
معامله با انسان‌های پست.
معامله بین اذان و اقامه و اول طلوع آفتاب.
معامله بین اذان و اقامه و اول طلوع آفتاب.
خط ۸۱: خط ۸۱:
[[رده: علوم فقهی]]
[[رده: علوم فقهی]]
[[رده: مفاهیم اسلامی]]
[[رده: مفاهیم اسلامی]]
<references />
Writers، confirmed، مدیران
۸۸٬۰۰۹

ویرایش