ملامتیه

ملامتيه‏ از فرق «صوفیه» اند.

پیشینه

«ملامتيه» طايفه اى از صوفيه و مربوط به قرن سوم هجری قمری و بعد از آن بودند. این طایفه در خراسان مشهور بودند و با صوفیه هم عصر خود اختلاف روشی و سلیقه ای داشند و از این جهت این عنوان در یک مقطع از زمان در برابر صوفیه به کار گرفته می شد.

عقاید

ملامتيه معتقد بودند كه عبوديت مخصوص خداوند است. بنابر این، سالك می بایستی نه عمل خود را پيش چشم آورد و نه عمل و نظر مخلوق را ملاحظه كند و بدگمانى در حق نفس را اولين قدم حسن ظن به حق كه اصل معرفت است، بداند. از اين جهت ملامتيه در اخلاق و رفتار اجتماعی تلاش می کردند که بر خلاف دراویش و زاهدان و پشمینه پوشان که رفتار و آداب خاصی داشته و حتی ظاهر خود را از دیگران متمایز می کردند؛ اما اینان چون سایر مردم رفتار می کردند مثل سایر مردم لباس می پوشیدند و مثل بقیه زندگی می کردند تا در ورطه ريا و خودنمائى نيفتند و پشت به قبله نماز نخوانند! ملامتیه سعی می کردند تا اگر کار خوبی انجام داده‌اند آن ها را علنی نکنند و اگر شری از آن ها سر زد آن را مخفی نکنند. آن ها حتى براى آنكه به ريا و خود فروشى دچار نشوند از اظهار زشتی ها و معايب نفس در نزد عموم مردم پرهیز نمی کردند و نفس را همواره متهم و ملوم مى خواسته اند و خود را در معرض ملامت مردم قرار می دادند تا از غرور فاصله بگیرند.