سنباذیه

سنباذیه به گروهی از پیروان سنباذ می‌گویند که مردی زرتشتی و نامش پیروز اسپهبد بود.

تاریخچه

سنباذ از مردم روستای اهروانه (آهن) در نیشابور بود و با ابومسلم خراسانی سابقه دوستی داشت و در دستگاه او ترقی کرد و به سپهسالاری رسید. هر زمانی که ابومسلم از ری نزد خلیفه می‏ رفت، خزائنش را به او می‌سپرد. سنباذ پس از کشته شدن ابومسلم، به خون‌خواهی او برخاست و قومس و ری را زیر فرمان گرفت و خزائن ابومسلم را به تصرف خود درآورد. درباره دلیل خروج او می‌گویند که یکی از اعراب خراسان با کمک عرب‌های دیگر دسیسه کرده و پسرش را پنهانی کشته بودند. وی برای انتقام گرفتن از اعراب از یاران ابومسلم شد. طبری می‌‏نویسد که بیشتر یاران سنباذ از اهل ایالت جبال یا کوهستان بودند. کار او چنان بالا گرفت که بیش از صد هزار تن به او پیوستند. منصور خلیفه عباسی یکی از سرداران خود به نام جمهور بن مرار عجلی را با ده هزار تن به جنگ او فرستاد. بنا بر نقل طبری این نبرد بین همدان و ری روی داد و موجب شکست سنباذ و فرار وی شد. او در حالی که میان قومس و طبرستان بود به دست یک ایرانی به نام لویان(لونان) در سال 137 هجری قمری کشته شد.