افزودن پیوند

    سودان: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌وحدت
    بدون خلاصۀ ویرایش
    بدون خلاصۀ ویرایش
     
    (۵۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۸ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    {{Mbox
    {{جعبه اطلاعات کشور
    | type  = notice
    | عنوان = سودان
    | class = ambox-In_use
    | تصویر = پرچم سودان 1.png
    | image = [[File:Ambox clock.svg|48px|alt=|link=]]
    | تصویر نقشه =  
    | css = margin: 1px
    | نام رایج =  
    | text  = این {{#ifeq:{{{1|}}}|بخش|[[راهنما:بخش|بخش]]|{{#switch:{{NAMESPACE}}
    | نام کامل =  
    | {{ns:0}}      = مقاله
    | پایتخت = خارطوم
    | بحث          = [[راهنما:صفحه بحث|صفحه بحث]]
    | تعداد جمعیت =  
    | رده‌بندی      = [[ویکی‌پدیا:رده‌بندی|رده]]
    | دین = [[اسلام]]
    | راهنما          = [[راهنما:فهرست|فهرست]]
    | زبان = عربی و انگلیسی
    | درگاه        = [[ویکی‌پدیا:درگاه|درگاه]]
    }}
    | الگو      = [[ویکی‌پدیا:فضای نام الگو|الگو]]
    '''سودان '''کشوری است در شرق [[آفریقا|قاره آفریقا]] و نزدیک به [[اروپا|قاره اروپا]] که دین رسمی آن [[اسلام]] است. سودان به لحاظ جغرافیایی دارای موقعیتی استراتژیک و خیلی مهم است و برای جهان اسلام دروازه آفریقا است.
    | کاربر          = [[ویکی‌پدیا:صفحه‌های کاربری|صفحه کاربری]]
    | بحث کاربر      = [[ویکی‌پدیا:صفحه‌های کاربری|صفحه بحث کاربری]]
    | ویکی‌پدیا      = [[ویکی‌پدیا:فضای نام ویکی‌پدیا|صفحه ویکی‌پدیا]]
    | بحث ویکی‌پدیا = [[ویکی‌پدیا:فضای نام ویکی‌پدیا|صفحه بحث ویکی‌پدیا]]
    }}}} هم‌اکنون  برای {{#ifeq:{{{1|}}}|بخش|{{{2|مدتی کوتاه}}}|{{{1|مدتی کوتاه}}}}} '''تحت ویرایش عمده''' است. این برچسب برای جلوگیری از [[راهنما:تعارض ویرایشی|تعارض ویرایشی]] اینجا گذاشته شده‌است، لطفا تا زمانیکه این پیام نمایش داده می‌شود ویرایشی در این {{#ifeq:{{{1|}}}|بخش|بخش|صفحه}} انجام ندهید.<br>
    <small>{{#if:{{{زمان|}}}|این پیام در {{{زمان|}}} اضافه شده است.|}} این صفحه آخرین‌بار در {{#time:H:i، j F Y|{{REVISIONTIMESTAMP}}}} ({{کوچک}}ساعت هماهنگ جهانی{{پایان کوچک}}) ({{Time ago|{{REVISIONTIMESTAMP}}}}) تغییر یافته‌است؛ لطفا اگر در چند ساعت اخیر [{{fullurl:{{FULLPAGENAME}}|action=history}} ویرایش نشده است]، این الگو را حذف کنید. اگر شما ویرایشگری هستید که این الگو را اضافه کرده است، لطفا مطمئن شوید آن را حذف یا با در دست ساخت جایگزین می‌کنید.</small>
    <includeonly>{{#ifeq:{{{category}}}|no||{{#switch:{{NAMESPACE}}
    | کاربر
    | بحث کاربر = <!-- no category -->
    | [[رده:صفحه‌های سخت در دست ویرایش]]}}}}</includeonly>
    }}<noinclude>
    </noinclude>


    <div class="wikiInfo">[[پرونده:پرچم سودان.png|بندانگشتی|پرچم سودان.]]
    == پیشینه ==
    {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
    سودان بخشی از فرمانروایی‌های کوش و نوبیه بوده که صدها سال قبل از میلاد مسیح بر گستره عظیمی از جنوب کردوفان تا صحرای سینا حکمرانی می‌کرده‌اند. مردمان شمال آفریقا در آغاز سده هشتم میلادی به اسلام گرویده‌اند و کم‌کم اسلام به بازارهای سودان غربی راه یافت، اما تأثیر اولیه آن اندک بود، تا اینکه گسترش اسلام در سودان از حدود سده ۱۱ تا ۱۴ میلادی سرعت گرفت و از طریق حکومت‌های دینی از سده هفدهم تقویت یافته و استوار شد.
    !نام کشور
    محمدعلی پاشای مصری در (۱۸۲۰-۱۸۲۱ میلادی) به سودان لشکرکشی و آن را فتح کرد. حکومت مشترک عثمانی و مصر بر سودان تا سال ۱۸۸۱ ادامه یافت. با تسلط امپراتوری بریتانیا بر مصر، ابتدا اداره بخش اعظمی از سودان به بریتانیایی‌ها موکول شد و سپس ارتشبد چارلز جرج گوردون از طرف خدیو مصر، فرماندار کل سودان شد. بدین ترتیب سودان اگرچه رسماً تحت کنترل مصریان بود، اما در واقع مستعمره بریتانیا بود.
    !سودان
    محمد احمد سودانی (مهدی سودانی) با ادعای مهدویت، جنبشی را شکل داد و در سال ۱۸۸۰ میلادی توانست اشغالگران را از سودان بیرون کند.
    |-
    اما تا سال ۱۸۸۴ میلادی،  حکومت فراگیر مهدی سودانی احمد تشکیل نشد. در فوریه ۱۸۸۴ میلادی بریتانیا به‌قصد سازش با مهدی سودانی، سودان را مستقل از مصر اعلام کرد و ارتشبد گوردون را به مقام فرمانداری کل سودان منصوب کرد. محمد احمد هم ام‌درمان را پایتخت خویش قرار داد ولی در طی یک بیماری مرموز در ژوئن ۱۸۸۵ میلادی درگذشت.<br>بعد از او اختلافات داخلی شدت گرفت و سرانجام یکی از پیروان او به نام «عبدالله» به همراه نیروهایش که به «انصار» معروف بودند در سال ۱۸۹۱ بر دیگران پیروز شدند. <br>سودان در سال‌های ۱۸۸۹ و ۱۸۹۰ میلادی، در گیر خشکسالی و گرسنگی و بیماری‌های واگیردار شد و در سال ۱۸۹۶ بریتانیا و فرانسه به ترتیب از شمال و از غرب وارد عملیات نظامی علیه دولت عبدالله شدند. نیروهای مشترک بریتانیایی - مصری به فرماندهی لرد هربرت کیچنر در سپتامبر ۱۸۹۸ میلادی، ام‌درمان، مرکز دولت عبدالله را اشغال کردند و سودان عملاً به صورت کامل مستعمره بریتانیا شد و «سر ریچنالد وینگیت» در سمت فرماندار کل سودان سازمان اداری سودان را با اقتباس از تشکیلات بریتانیایی پی‌ریزی کرد.<br>پس از استقلال مصر در سال ۱۹۲۲، سوداهای استقلال‌طلبانه در سودان شکل گرفت و در سال ۱۹۴۳ دو حزب «العشقاد» و «امت» با هدف استقلال‌طلبی تأسیس شدند. در نوامبر ۱۹۵۳ برای نخستین‌بار انتخابات مجلس در سودان برگزار شد و حزب «العشقاد» به رهبری «اسماعیل ازهری» با ۵۱ کرسی به پیروزی رسید. در سال ۱۹۵۵ مجلس مؤسسان ملی خواستار خروج کلیه نیروهای مصری و بریتانیایی از این کشور شد و جشن استقلال در ژانویه ۱۹۵۶ برگزار شد.
    |تعداد جمعیت
    | ؟؟؟
    |-
    |پایتخت
    | ؟؟؟
    |-
    |دین و یا مذاهب اسلامی
    |؟؟؟
    |-
    |زبان رسمی
    |؟؟؟
    |-
    |جریانات فعال دینی - مذهبی
    |؟؟؟
    |-
    |نظام حکومتی
    |؟؟؟
    |-
    |نظام اقتصادی
    |؟؟؟


    |-
    === نام کشور ===
    |شاخص توسعه
    کشور سودان که در زبان عربی به آن «جمهوریة السودان» گفته می‌شود در سازمان‌های بین‌المللی از جمله [[سازمان ملل متحد]] با زبان انگلیسی Republic of the Sudan نامیده می‌شود.
    |؟؟؟
    |-
    |چهره های (دینی، سیاسی) شاخص
    |؟؟؟
    |}
    </div>
    =تاریخچه=
    =تحولات مهم کشور سودان=
    =سر درگیری های دائم در سودان=
    =نقش استعمارگران در نا آرامی های سودان=


    روابط سودان با ایران بسیار مهم است زیرا که ایران ام القرای کشور های اسلامی و منشأ تفکر استکبارستیزی و حمایت از همه کشور های اسلامی است و اینکه سودان وسیع ترین کشور افریقایی و دروازه ورود اسلام به افریقا است .این روابط در دهه های اخیر دستخوش تغییر بسیاری بوده است قبل از انقلاب ایران، این روابط بنا به تحمیل امریکا بود و سودان در دهه شصت تحت تأثیر اتخادیه عرب در حمایت از صدام قرار داشت اما بعد از آن به اوج روابط حسنه رسیدند و با نفوذ عربستان در سیاست گذاری سودان به افول گرایید.
    === پرچم کشور ===
    پرچم کشور سودان از هنگام استقلال تا ۱۹۶۹م مشتمل بر سه نوار رنگی آبی، زرد و سبز بود که رنگ آبی در آن نشانهٔ رود نیل، رنگ زرد نشانهٔ صحرا و رنگ سبز نشانهٔ زمین‌های کشاورزی بود. در سال ۱۹۶۹م پرچم سودان تغییر یافت به شکل امروزی درآمد. رنگ‌های این پرچم شباهت زیادی به پرچم کشورهای اسلامی‌ دارد و مشتمل بر سه نوار قرمز، سفید و سیاه است که مثلث سبزرنگی در سمت چپ پرچم این سه نوار را قطع می‌کند<ref>خیراندیش، رسول و سیاوش شایان. ریشه یابی نام و پرچم کشورها. انتشارات کویر، تابستان ۱۳۷۰. ص۱۳۴.</ref>.


    == روابط سودن با ایران ==
    == نژاد ==
    === در دوره پهلوی ===
    جمعیت سودان به طور فوق‌العاده‌ای پیچیده می‌نماید، اختلاط‌های شدید نژادی و جابه‌جایی‌های گاه مهم و گسترده قبایل، موجب این اختلاط بوده است، از این رو قوم عرب دارای مفهومی بیشتر زبانی یا فرهنگی است تا نژادی؛ تردیدی نیست که قبایل عرب عمیقاً در این سرزمین نفوذ کرده‌اند، ولی آنها غالباً با بومیان آمیزش کرده و به طور تدریجی هویت نژادی خود را ازدست‌داده‌اند، با وجود این بر فرهنگ، ادبیات و زبان سودان اثر نهاده‌اند، از لحاظ جغرافیایی منطقه شمال سودان به دنیای عرب و ناحیه جنوب به آفریقای سیاه مربوط می‌شود.<br>«نوبی‌ها» از مهم‌تر اقوام سودان هستند که تا قبل از سال ۱۹۴۶ میلادی در امتداد نیل و در جنوب دنقله پراکنده بودند، در حال حاضر نوبی‌ها در فاصله بین آبشار دوم تا چهارم نیل سکونت دارند.
    در دوره پهلوی به دستور امریکایی ها شاه روابط و کمک های خوبی به سودان داشت. با توجه به علاقه‌ای که به تحکیم روابط دوستی و همکاری فیمابین سودن و ایران در زمینه‌های آموزش، پزوهش، علوم و فرهنگ بین دوکشور وجود داشته بر اساس موافقتنامه فرهنگی منعقد شده سال ۱۳۵۲ در شهر تهران، کار فرهنگی آغاز گردید. <ref>https://www.tabnak.ir/fa/tags/617/1</ref>
     
    === دوره صادق المهدی ===
    گروه‌های قومی دیگری نیز وجود دارند که به زبان نوبی تکلم می‌کنند و با آنان خویشاوندی دارند<ref>ژوزف‌ام کوک، مسلمانان آفریقا، ترجمه دکتر سید اسدالله علوی، ص۴۱۳.</ref>. «بجه‌ها» اقوامی هستند که اکنون در تپه‌های دریای سرخ و بخش‌های غربی آن سکونت دارند، آنان اکثراً چادرنشینانی شتردارند به میزان متفاوتی تحت تأثیر اعراب و اسلام هستند.
    سودان بعد از انقلاب و شروع جنگ تحمیلی به تبع اتحادیه عرب، حامی صدام بعثی افلقی شد. تا اینکه در اواخر 1980 صادق المهدی طی یک سفر رسمی برای برقراری ارتباط به ایران آمد و مورد استقبال قرار گرفت، ولی روابط دو کشور بعد از کودتای عمر البشیر علیه وی نضج گرفت و سودان را به یکی از مهمترین متحدین افریقایی ایران تبدیل کرد.و در سال ۱۳۶۷ با ایجاد نمایندگی فرهنگی مسقل از سفارت به کار فرهنگی ادامه داده است
     
    <ref>. https://www.tabnak.ir/fa/tags/617/1</ref>
    «عبابده» شمالی‌ترین قبیله از اقوام جدید بجه که اکنون بین مصر علیا و سودان تقسیم شده‌اند، عرب‌زبان هستند.
    === دوره عمر البشیر و اوج روابط ===
     
    جمهوری اسلامی ایران و سودان در بسیاری از موضوعات، از جمله مسائل منطقه‌ای و بین المللی دارای مواضع مشابه و یکسانی بود و از مواضع یکدیگر در محافل بین المللی حمایت می‌کردند. بر همین اساس دولت سودان جزء کشور‌هایی است که مجدانه از فعالیت‌های صلح آمیز هسته‌ای ایران پشتیبانی نموده و اتهامات وارده از سوی امریکا و همپیمانان آن مبنی بر حمایت کشورمان از تروریسم و نقض حقوق بشر را مردود دانسته است
    از سایر اقوام غیرعرب سودان «فورها» هستند قلمرو آنان بیشتر در تپه‌های کوهستانی شمال شرقی است.
    روابط دو کشور در دوره عمر البشیر در زمینه‌های سیاسی و اقتصادی با توجه به همسویی دولت مرکزی سودان با بسیاری از سیاست‌های جمهوری اسلامی ایران، در سطح بسیار خوبی قرار داشته است.  
     
    در سال ۱۹۹۱ یک هیئت ۱۵۰ نفره به ریاست هاشمی رفسنجانی رئیس‌جمهور ایران  به خارطوم رفت که قراردادهای تجاری بین دو کشور بسته شد و تعاملات بین دو کشور را افزایش داد.
    == زبان رسمی ==
    خاتمی رئیس جمهور ایران از ۱۳ تا ۱۵ مهر ماه ۱۳۸۳، از سودان و عمر البشیر رئیس جمهور سودان به تهران از ۴ الی ۶ اردیبهشت ماه ۱۳۸۵از ایران دیدار کردند و دکتر احمدی نژاد رئیس جمهور از ۹ الی ۱۰ اسفند ۱۳۸۵ و حداد عادل ریاست مجلس شورای اسلامی از ۱۳ الی ۱۵ بهمن ماه ۱۳۸۶ به خارطوم عزیمت داشتند.
    پیش از سال ۲۰۰۵ زبان عربی تنها زبان رسمی سودان بود، اما در قانون اساسی سال ۲۰۰۵ عربی و انگلیسی، هر دو، به‌عنوان زبان‌های رسمی کشور اعلام شدند.
     
    == واحد پول ==
    واحد پول سودان، دینار سودانی است.
     
    == دین رسمی ==
    ۹۷% مردم سودان مسلمان هستند و تنها سه درصد را پیروان ادیان محلی آنیمیست و مسیحیان و قبطی‌ها تشکیل می‌دهند بیشتر مسلمانان سودان، مالکی مذهب و بخش زیادی از آنان تابع مذهب‌های تصوف و مقید به آداب‌ورسوم آنان هستند و همچنین اقلیتی از پیروان مذهب شیعه دوازده‌امامی در شهرهای خارطوم، ام درمان، شندی، ابوزبد، پورت سودان و دیگر استان‌های این کشور زندگی می‌کنند.
     
    == جغرافیا ==
    === پایتخت و شهرهای مهم ===
    کشور سودان به ۱۵ ولایت (استان) تقسیم شده است:
    • استان خارطوم - خارطوم (پایتخت)<br>• دریای سرخ - بورتسودان<br>• جزیره - ود مدنی<br>• دارفور جنوبی - نیالا<br>• کردوفان جنوبی - کادوقلی<br>• سِنار - سنجه<br>• دارفور شمالی - فاشر<br>• کردوفان شمالی - ابیض<br>• شمالیه - دنقلا<br>• دارفور غربی - جنینه<br>• قضارف - قضارف<br>• کسلا - کسلا<br>• رود نیل - دامر<br>• نیل سفید - ربک<br>• نیل آبی - دمازین
     
    === مساحت ===
    مساحت کشور سودان ۱٬۸۸۶٬۰۶۸ کیلومترمربع می‌باشد.  
     
    === مرزها ===
    سودان از شمال با مصر و در شرق از طریق مرز آبی با یمن و عربستان، از جنوب شرقی با اتیوپی و اریتره؛ از جنوب با سودان جنوبی و از غرب با لیبی، چاد و آفریقای مرکزی همسایه است.
     
    ==== موقعیت جغرافیایی و ویژگی‌های آب‌وهوایی ====
    سودان از شمال تا جنوب ۱۹۳۱ کیلومتر و از مشرق به مغرب ۱۶۰۹ کیلومتر می‌باشد، ناحیه شمالی پر آب و در برخی نقاط دارای پوشش گیاهی جنگل است اما قسمت شمال غربی آن صحرای خشک، سوزان و لم‌یزرعی است که دنباله صحرای لیبی است و در استان شمالی سودان قرار می‌گیرد و بخش‌هایی از سرزمین نسبتاً مرتفع «دارفور» را نیز شامل می‌شود. در مجموع آب‌وهوای این سامان گرم و خشک است، نزدیک‌ترین نقطه آفریقا به مکه معظمه در سودان واقع شده که «رأس البا» نام دارد و در ساحل دریای سرخ است. <ref>غلامرضا گلی زواره، سرزمین اسلام، ص۴۳۰؛ جغرافیای کامل جهان، حبیب‌الله شاملویی، ص۳۵۸؛ عبدالحسین سعیدیان، کشورهای جهان، ص۵۰۶.</ref><br>
    از نظر جغرافیایی بخش اعظم سودان را دشت وسیعی تشکیل می‌دهد که توسط رود نیل و شاخه‌های آن آبیاری می‌شود، نیل سفید که از دریاچه ویکتوریا منشأ می‌گیرد، در ناحیه نمول وارد کشور سودان شده و پس از طی مسافتی برابر ۱۶۰ کیلومتر وارد دشت رسی می‌شود، در اینجا به مانع برمی‌خورد و در ناحیه باتلاقی وسیعی به نام سد گسترده می‌شود و پس از طی مسیر پر پیچ‌و‌خم به شاخه غربی خود پیوسته و شعبه نیل- کنگو را به وجود می‌آورد. دوشاخه نیل سفید و نیل آبی که در خارطوم به هم می‌پیوندند و رودخانه نیل اصلی عموماً از خارطوم به‌سوی شمال پیش می‌رود و پس از مسیری طولانی از دنقله وارد مصر می‌شود<ref>پی‌ام‌هالت - ام دبلیو دالی، تاریخ سودان بعد از اسلام، ترجمه محمدتقی اکبری، ص۹-۱۰. </ref>.
     
    == حکومت ==
     
    == احزاب ==
    حزب‌های زیادی در سودان تشکیل شده‌اند گرچه حوزه و میزان فعالیت آنها و نیز قلمرو و افراد تفاوت بسیار زیادی دارد ولی شناخت آنان برای ترسیم فضای اجتماعی سودان می‌توانند نقش مؤثری داشته باشد، این احزاب عبارت‌اند از:
     
    1. الإخوان المسلمون فی السودان<br>2. التجمع الاتحادی المعارض<br>3. التحالف الفیدرالی الدیمقراطی السودانی<br>4. تنظیم القوی المستقلة الحرة<br>5. جبهة استقلال شرق السودان<br>6. جبهة الشرق<br>7. الجبهة الشعبیة المتحدة للتحریر والعدالة<br>8. الحرکة الشعبیة لتحریر السودان<br>9. حرکة العدل والمساواة<br>10. حرکة تحریر السودان<br>11. حرکة تحریر شرق السودان<br>12. حرکة حق-السودان<br>13. حرکة کوش<br>14. الحزب الإتحادی الدیمقراطی -الاصل<br>15. حزب الأسود الحرة السودانیة<br>16. الحزب الاشتراکی الدیمقراطی الوحدوی (حشد الوحدوی SDUP)<br>17. حزب الأمة السودانی القیادة الجماعیة.<br>18. حزب الأمة القومی<br>19. حزب الأمة الوطنی<br>20. حزب الأمة للإصلاح والتجدید<br>21. حزب الأمة للإصلاح والتنمیة<br>22. حزب البعث السودانی<br>23. حزب التمکین السودانی<br>24. حزب الحقیقه الفدرالی<br>25. الحزب الدیمقراطی اللیبرالی الموحد<br>26. الحزب السودانی الوحدوی القومی (SUN PARTY)<br>27. حزب الشعب الحر<br>28. الحزب الشیوعی السودانی<br>29. حزب العدالة " الاصل "<br>30. حزب العموم السودانی<br>31. الحزب القومی السودانی<br>32. حزب المستقلین القومی التلقائی - بقیادة مالک حسین وجلال‌الدین محمد<br>33. حزب المؤتمر السودانی<br>34. حزب المؤتمر الشعبی<br>35. حزب المؤتمر الوطنی<br>36. حزب الوطن (السودان)<br>37. الحزب الوطنی الاتحادی الموحد<br>38. حزب بناء السودان<br>39. حزب وحدة وادی النیل<br>40. المنبر الدیمقراطی لجبال النوبة<br>41. المنظمة السودانیة للحقوق والتنمیة المعاصرة (منظمة سوادنة)<br>42. مؤتمر البجا
     
    === همکاری‌های بین‌المللی ===
    سودان در سازمان‌های بین‌المللی نظیر [[اتحادیه عرب]]، [[سازمان ملل متحد]]، [[سازمان وحدت آفریقا]]، [[سازمان همکاری‌ اسلامی|سازمان کنفرانس اسلامی]]، [[جنبش غیرمتعهدها]]، سازمان تجارت جهانی و کمیسیون اقتصادی سازمان ملل متحد برای آفریقا و ... عضو است.
     
    == ساختارهای اقتصادی ==
    سودان از جمله کشورهای فقیر جهان محسوب می‌شود و حدود ۸۰ درصد جمعیت سودان در بخش کشاورزی و دامداری فعالیت دارند که عمدتاً به‌صورت سنتی اداره می‌شود. ۷/۱۸ درصد از جمعیت در سن کار این کشور بیکار هستند. ۴۰ درصد از مردم آن زیرخط فقر زندگی می‌کنند. نرخ تورم در آن ۳/۵ درصد است.
    محصولات صادراتی این کشور شامل نفت و محصولات پتروشیمی، پنبه، کنجد، احشام، بادام‌زمینی، صمغ عربی و شکر است که بیشتر به کشورهای ژاپن، چین، و کره جنوبی صادر می‌شود.
    واردات سودان بیشتر از کشورهای چین، عربستان سعودی، امارات متحده عربی، مصر، آلمان، و هند صورت می‌گیرد.
     
    == ساختارهای فرهنگی ==
    === نظام آموزشی ===
     
    ==== نظام آموزشی رسمی در کشور سودان ====
    تحصیلات پیش از دانشگاه در کشور سودان شامل دو دوره ابتدایی و متوسطه یـا دبـیـرسـتـان می‌باشد. طول دوره ابتدایی 8 سال بوده و شامل سه مقطع است. مقاطع اول و دوم بین سال‌های اول تا ششم می‌باشد و مقطع سوم شامل سال‌های هفتم و هشتم می‌باشد که در پایان سال هشتم امتحان ورود به دوره متوسطه برگزار می‌شود. کسانی که موفق به ورود به دبیرستان نمی‌شوند از سوی دولت به یکی از مراکز کارآموزی، فنی حرفه‌ای یا آموزش صنایع‌دستی معرفی می‌شوند. <br>دوره متوسطه یا دبیرستان 3 سال به طول می‌انجامد که دانش‌آموزان در پایان سال سوم ملزم به گذراندن امتحانات پایان دوره متوسطه می‌باشند که موفقیت در آن امکان راه یافتن به دانشگاه‌ها و مدارس عالی سودان را فراهم می‌نماید. این مدرک معادل گواهینامه‌های پایان دوره متوسطه در سایر کشورهای عربی است.
     
    ===== تحصیلات دانشگاهی =====
    هر دانشگاه، دانشکده و یا مدرسه عالی شرایط خاص خود را دارد لیکن مدرک معتبر و مشترک برای ورود به همه آنها، گواهینامه موفقیت در امتحانات پایان دوره متوسطه است. تحصیل در دانشگاه‌های دولتی و نیز خصوصی امکان‌پذیر است. زبان تحصیل در دانشگاه‌های سودان، عربی و انگلیسی می‌باشد.
    <big>دوره‌های تحصیلی </big>
     
    Diploma .1: طول این دوره بین 2 تا 3 سال بوده و شامل دوره‌های کوتاه و میان‌مدت در سطح کاردانی است. <br>.2 Bachelor: این دوره که اولین دوره دانشگاهی می‌باشد 3 تا 4 سال طول می‌کشد. مدرک Bachelor عمومی پس از 4 سال اعطا می‌شود. چنانچه دانشجویان پس از گذراندن 4 سال 1 سال اضافه بگذرانند به آنان مدرک Bachelor (honours) داده می‌شود. مدرک کارشناسی در رشته دامپزشکی و داروسازی نیاز به گذراندن 5 سال تحصیل دارد. در رشته‌های پزشکی نیاز به گذراندن 6 سال تحصیل است.<br>Postgraduate diploma .3: این دوره بدون رساله و فقط در برخی رشته‌ها شامل 2 سال تحصیل با شرط دارابودن Bachelor از دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی است. این دوره منحصراً در دانشگاه‌ها گذرانده می‌شود. <br>Master .4: این دوره عالی یا پیشرفته همراه با پایان‌نامه است که شامل 2 تا 3 سال تحصیل بعد از دوره (Bachelor) کارشناسی است و ارزیابی یا امتحان در این دوره معمولاً نیاز به مقاله و پایان‌نامه دارد. <br>Doctor of philosophy (Ph.D.) .5: این دوره معمولاً شامل 3 سال تحصیل بعد از مقطع کارشناسی ارشد است. دانشجوی دوره یاد شده باید رساله معتبری در زمینه تخصصی خود ارائه نماید.
     
    <big>نحوه ارزشیابی مدارک تحصیلی </big>
     
    1. مدارک Diploma با شرط داشتن دیپلم دبیرستان، "کاردانی عمومی" ارزشیابی می‌شود. <br>2. مدارک Bachelor با شرط داشتن دیپلم دبیرستان، "کارشناسی" ارزشیابی می‌شود. <br>3. مدارک Postgraduate diploma در صورت دارابودن کارشناسی، فقط صحت صــدور آن تأییــد می‌گردد. <br>4. مدارک Master با شرط داشتن کارشناسی، "کارشناسی ارشد" ارزشیابی می‌شود. <br>5. مدارک Doctor of philosophy با شرط داشتن کارشناسی ارشد، "دکتری" ارزشیابی می‌شود.
     
    === معرفی دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی سودان ===
    ==== الف) دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی سودان، گروه یک. ====
     
    *1-دانشگاه خارطومUniversity of khartoum (Jameat Al-khartoum)
    *2-دانشگاه ام دورمانOmdurman Islamic University (Jameat omdurman Islamic)
     
    ==== ب) دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی سودان گروه دو که مدارک آنها تا سطح کارشناسی قابل‌بررسی و ارزشیابی است و در سطح کارشناسی ارشد و دکتری از طریق بررسی کیفی ارزشیابی می‌گردد. ====
     
    *1- دانشگاه جوباUniversity of Juba (Jameat Juba)<ref>www.juba.edu.sd</ref>
     
    *2- دانشگاه نیلاینAl-Neelain University (Jameat Al-Neelain) <ref>www.neelain.edu.sd</ref>
     
    *3- دانشگاه قزیراUniversity of Gezira (Jameat Al-Gezira) <ref>www.gezirauniversity.net</ref>
     
    === ج) دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی سودان، گروه سه که فقط تا سطح کارشناســی ارزشیابی می‌شود. ===
     
    # دانشگاه بین‌المللی آفریقاInternational University of Africa (Jameat Al-Ifriqya Al-Alamiyyah)؛
    # دانشگاه قرآن و علوم اسلامیUniversity of the Holy Quran and Islamic science (Jameat Al-Quraan Al-Kareem wal-Derasat Al-Islamia)<ref>www.Quran-unv.edu.sd</ref>؛
    # دانشگاه علوم و تکنولوزیSudan University of Science and Technology (Jameat Al-Sudan Llellolom Wal Technologia)<ref>wwww.sustech.edu</ref>؛
    # دانشگاه زعیم الازهرl Zaiem Al Azhari University (Jameat Al-Ziem Al-Azhari)<ref>www.alazhari.net</ref>؛
    # دانشگاه شندیShendi University (Jameat Shendi)<ref>www.shendiuniversity.net</ref>؛
    # موسسه بین المللی زبان عربی خارطوم<ref>(معهد الخرطوم الدولی للغه العربیه)</ref>Khartoum International Institute for Arabic Language.
     
    === ارزشیابی شرایط مدارک ===
    # کاردانی عمومی دو تا سه سال تحصیل در مراکز آموزش عالی و داشتن دیپلم دبیرستان یا پیش‌دانشگاهی Diploma؛
    # کارشناسی حداقل سه تا چهار سال تحصیل در دانشگاه‌های گروه یک، دو و سه و داشتن دیپلم دبیرستان یا پیش‌دانشگاهی Bachelor؛
    # دو سال تحصیل در دانشگاه‌های گروه یک و داشتن مدرک کارشناسی معتبر Post graduate Diploma؛
    # کارشناسی ارشد دو سال تحصیل در دانشگاه‌های گروه یک و یا دانشگاه‌های گروه دو (ازطریق بررسی کیفی) و داشتن مدرک کارشناسی معتبر Master؛
    # دکتری سه سال تحصیل در دانشگاه‌های گروه یک و یا دانشگاه‌های گروه دو (ازطریق بررسی کیفی) و داشتن مدرک کارشناسی ارشد معتبر Doctor of Philosophy<ref>http://grad.saorg.ir</ref>.
    ==== نظام آموزشی دینی در کشور سودان ====
    نظام آموزش امور دینی
    اهتمام به امر قرائت و حفظ قرآن در سودان چشمگیر است. خلوه نامی دیر آشنا در فرهنگ مردم سودان است و به اتاقی اطلاِق می‌شود که در آن قرآن آموزش داده می‌شود و ممکن است در مساجد، منازل و یا در مکانی دیگر به این امر اختصاص‌داده‌شده باشد.<br>خلوه به‌گونه‌ای است که از کودک پنج‌ساله تا مرد پنجاه‌ساله می‌توانند در آن قرآن بیاموزند. کسانی که به خلوه می‌آیند به‌شرط توفیق در قرائت و تجوید و حفظ کامل قرآن گواهی‌نامه‌ای دریافت می‌کنند که به آن "شرفه‌" می‌گویند. کسانی که شرفه دارند در آموزشگاه‌های دینی وزارت ارشاد و توجیه دوره‌هایی را گذرانده و موفق به اخذ دیپلم علوم دینی می‌شوند. فارغ‌التحصیلان این آموزشگاه‌ها می‌توانند در یکی از رشته‌های علوم قرآنی و اسلامی در دانشگاه قرآن کریم و علوم اسلامی، دانشگاه اسلامی ام درمان و دانشگاه الازهر مصر تا اخذ دکترا ادامه تحصیل دهند. این رشته‌ها عبارت‌اند از:
     
    عقیده، تفسیر و علوم قرآنی، سنت و علوم حدیث، فرهنگ اسلامی، مطالعات اسلامی، قرائت قرآن، حقوق، زبان عربی‌
     
    براین‌اساس، بسیارند کسانی که از طریق خلوه به دانشگاه راه یافته‌اند و پس از کسب تخصص در یکی از رشته‌های علوم نقلی، مسئولیت‌هایی را در فرهنگ سودان برعهده گرفته‌اند.
    <ref>https://www.tabnak.ir/fa/tags/617/1</ref>
    <ref>https://www.tabnak.ir/fa/tags/617/1</ref>
    عمرالبشیر در شهریور ماه ۹۱ به همراه وزیر امورخارجه آن کشور در راس هیاتی بلند پایه ۳۲ نفره جهت شرکت در اجلاس غیرمتعهد‌ها وارد تهران شد. و ضمن سخنرانی در اجلاس با مقام معظم رهبری در زمینه توسعه روابط فی مابین مذاکره نمود. همچنین جناب آقای لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی کشورمان در راس هیاتی بلند پایه برای شرکت در نشست روسای مجلس کشور‌های اسلامی در بهمن ماه ۹۱ وارد خارطوم شد و با رئیس جمهور، رئیس مجلس و سایر مقامات سودانی دیدار و مذاکره نمود. وزیر نفت سودان نیز به عنوان فرستاده ویژه رئیس جمهور آن کشور در اسفند ماه ۹۱ برای امضای قرارداد خرید نفت وارد تهران شد.
    مراکز تحفظ قرآن به طور مردمی اداره می‌شوند و بچه‌ها از چهارسالگی به این مراکز وارد شده و تا هفت‌سالگی آموزش می‌بینند<ref>https://www.isna.ir/news/8506-00587</ref>.
    در سال ۲۰۰۸ مصطفی نجار وزیر دفاع ایران با همتای سودانی خود محمد حسین عبدالرحمان یک تفاهمنامه همکاری نظامی امضا کردند.
     
    ایران در قالب شرکت‌های مانند ایران گاز (با سابقه دو دهه فعالیت)، لاستیک سازی بارز، روغن سازی و چند شرکت‌های راه سازی و... حضور فعال اقتصادی داشته است
    ==== دانشگاه ====
    ژنرال صدیق عامر مدیر کل اطلاعات و امنیت سودان در تابستان ۲۰۱۴ گفت ”ایران بزرگترین متحد ما در منطقه از نظر همکاری‌های در زمنیه اطلاعاتی و محصولات صنایع نظامی می‌باشد.
    از جمله دانشگاه‌های سودان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
    در کل وضعیت همکاری‌های دو کشور در زمینه‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و ... از سطح مناسبی برخوردار بود
    دانشگاه خارطوم، دانشگاه ام درمان اسلامی، دانشگاه بین‌المللی آفریقا، دانشگاه نیلین، دانشگاه دخترانه الاحفاد، دانشگاه قرآن کریم.
    === تیرگی روابط با دخالت سعودی ===
     
    سودان در مارس ۲۰۱۵ ساعاتی قبل از پیوستن به عملیات عربستان سعودی در یمن تصمیم به اخراج کلیه ایرانیان از سودان گرفت
    === رادیو و تلویزیون ===
    رئیس‌جمهور سودان تحت تأثیر سعودی ها علیه ایران صحبت کرد در نتیجه جمهوری اسلامی ایران کلیه طرح‌های عمرانی خود در سودان را متوقف کرد. این طرحها شامل پروژه ایستگاه آب در شهر ام درمان و ساخت پل در پایتخت بر روی رودخانه نیل بود.
    برنامه‌های رادیو و تلویزیون در حال حاضر اکثر مناطق پادشاهی مراکش را در برمی‌گیرد، مردم این جمهوری امواج ۱۲ ایستگاه رادیویی (AM)، یک ایستگاه رادیویی (FM) و یک ایستگاه رادیویی با طول موج‌کوتاه را دریافت می‌کنند و برنامه‌های تلویزیون سودان از راه ۳ شبکه دولتی در سراسر کشور پخش می‌شود.
    در ۲۷ ژوئن ۲۰۱۵ دولت سودان تصمیم به بستن رایزن فرهنگی ایران در سودان کرد و در دسامبر ۲۰۱۵ برای اولین بار ریاست جمهوری سودان هیئت دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران را اخراج کرد و سفیر خود را از تهران فراخواند. سودان  در ۴ ژانویه ۲۰۱۶ کلیه روابط دیپلماتیک خود را به دلیل تنش‌های بین عربستان سعودی و ایران قطع کرد و روابط بین دو کشور به سردی گرایید.
     
    در ۱۳ مارس ۲۰۱۷ دولت سودان از دادن ویزا به هیئت ایران برای شرکت در اجلاسICAPP در سودان خودداری کرد .
    == جریان‌ها و جنبش‌های سودان ==
    <ref>https://www.tasnimnews.com/fa/news/1395/12/23/1354524</ref>
    === جنبش مهدیه سودان ===
    === دولت انتقالی مانع از سر گیری روابط ===
    [[جنبش مهدیه سودان|جنبش مهدیه]] در نیمه دوم قرن نوزدهم به دلیل سخت‌تر شدن رقابت‌های استعماری و همچنین اهمیت جغرافیای سودان، هجوم و سلطه استعمار غربی در سودان و سراسر آفریقا بیشتر شد به‌گونه‌ای که حتی با کاهش قدرت رهبران محلی و حکام ترک‌تبار مصری در سودان و در مقابل آن افزایش حضور اروپاییان همراه بود. مردم برای مقابله با استعمار جنبش مهدیه شکل گرفت.
    دولت انتقالی فعلی هم به خاطر تمکین به امریکا و سعودی و عادی سازی روابط با رژیم سهیونیستی شایستگی ایجاد ارتباط را ندارد و اشتیاق و دلبستگی انسانی و اسلامی ملت ها فرصت ایجاد روابط حسنه و عمیق در حوزه های مورد دلخواه را ندارد.
     
    === منابع: ===
    === جریان اخوان‌المسلمین سودان ===
    در حالی که بعد از تسلط مجدد انگلیس و مصر بر سودان و شکست جنبش مهدیه در سال 1899، از میزان فعالیت حرکت‌های اسلام‌گرایانه تا حدودی در سودان کاسته شد، اما از اواسط قرن بیستم بار دیگر شاهد رشد و نمو حرکت‌های اسلام‌گرایانه و جنبش‌های اسلامی در سودان بودیم. یکی از آن جریان‌ها [[اخوان المسلمین سودان|جریان اخوان‌المسلمین سودان]] می‌باشد.
     
    == رؤسای جمهور ==
    اول: ابراهیم عبود (۱۸ نوامبر ۱۹۵۸ – ۱۶ نوامبر ۱۹۶۴)<br>دوم: سر الختم الخلیفه(۳۰ اکتبر ۱۹۶۴ – ۲ ژوئن ۱۹۶۵)<br>سوم: اسماعیل ازهری (۱۰ژوئن ۱۹۶۵ – ۲۵ مه ۱۹۶۹)<br>چهارم: جعفر نمیری(۲۵ مه ۱۹۶۹ – ۶ آوریل ۱۹۸۵)<br>پنجم: عبدالرحمن سوار الذهب(۶ آوریل ۱۹۸۵ – ۶ مه ۱۹۸۶)<br>ششم: احمد المیرغنی(۶ مه ۱۹۸۶ – ۳۰ ژوئن ۱۹۸۹)<br>هفتم: عمر حسن البشیر(۱۶ اکتبر ۱۹۹۳ – ۱۱ آوریل ۲۰۱۹)<br>هشتم: احمد عواد ابن عوف(وزیر دفاع و جانشین عمرالبشیر) علیه بشیر کودتا کرد و پس از تنها سی ساعت از سمت ریاست شورای نظامی حاکم بر سودان کناره‌گیری کرد و یک ژنرال دیگر به نام عبدالفتاح البرهان عبدالرحمن را جایگزین خود کرد.
     
    == نخست‌وزیران ==
     
    اول: عبدالرحمن المهدی(۲۲ اکتبر ۱۹۵۲تا نوامبر ۱۹۵۳) حزب امه<br>
    دوم: اسماعیل ازهری(۶ ژانویه ۱۹۵۴ تا ۱ ژانویه ۱۹۵۶)<br>
    سوم: اسماعیل ازهری(۱ ژانویه ۱۹۵۶ ۵ ژوئیه ۱۹۵۶) حزب دموکراتیک<br>
    چهارم: عبدالله خلیل(۵ ژوئیه ۱۹۵۶ ۱۷ نوامبر ۱۹۵۸) حزب امه <br>
    پنجم: ابراهیم عبود(۱۸ نوامبر ۱۹۵۸ ۳۰ اکتبر ۱۹۶۴) نظامی <br>
    ششم: محمد احمد محجوب(۱۰ ژوئن ۱۹۶۵ ۲۵ ژوئیه ۱۹۶۶ حزب امه <br>
    هفتم: بابکر عوض الله۲۵ مه ۱۹۶۹ ۲۷ اکتبر ۱۹۶۹) مستقل <br>
    هشتم: محمد احمد محجوب (۱۸ مه ۱۹۶۷ ۲۵ مه ۱۹۶۹) حزب امه <br>
    نهم: بابکر عوض الله(۲۵ مه ۱۹۶۹ ۲۷ اکتبر ۱۹۶۹ مستقل <br>
    دهم: جعفر نمیری( ۲۸ اکتبر ۱۹۶۹ ۱۱ اوت ۱۹۷۶ نظامی<br>
    یازدهم: جعفر نمیری(۱۰ سپتامبر ۱۹۷۷ ۶ آوریل ۱۹۸۵) سوسیالیست<br>
    دوازدهم: الجزولی دفع الله(۲۲ آوریل ۱۹۸۵ ۱۵ دسامبر ۱۹۸۵) مستقل<br>
    سیزدهم: الجزولی دفع الله(۱۵ دسامبر ۱۹۸۵ ۶ مه ۱۹۸۶) مستقل <br>
    چهاردهم: صادق المهدی(۶ مه ۱۹۸۶ ۳۰ ژوئن ۱۹۸۹) حزب امه <br>
    پانزدهم: عبدالله آدم حمدوک آدم (از ۲۱ اگوست ۲۰۱۹ تاکنون
     
    == رؤسای پارلمان ==
    احمد ابراهیم الطاهر <br>
    ابراهیم احمد عمر
       
    ==روابط سودان وچین==
    '''روابط سودان و چین''' به دهه پنجم قرن بیستم برمی‌گردد. اولین دیدار در سال ۱۹۵۵ در شهر باندونگ اندونزی توسط اسماعیل الازهر و «چوئن لای» نخست‌وزیران وقت دو کشور در دوره ابراهیم عبود صورت گرفت<ref>https://vista.ir/m/a/92ncl/%D8%A8%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B7-%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D9%88-%DA%86%DB%8C%D9%86</ref>.
     
    === جایگاه ویژه سودان برای چین ===
    چین که جای پای خود را در کشورهای آفریقایی با پروژه "یک کمربند - یک جاده" باز کرده، سودان و خصوصاً بنادر سودان و سواکن دارای جایگاه ویژه‌ای است زیرا این بندرها از خروجی‌های مهم برای بسیاری از کشورهای محصور در خشکی آفریقا و عامل اتصال‌دهنده مناطق داخلی آفریقا به دریا هستند و چین با توافق‌نامه همکاری و توسعه بندر سودان از ساخت منطقه ویژه اقتصادی در دریای سرخ حمایت کرده است<ref>http://irdiplomacy.ir/fa/news/1998401</ref>.
     
    === دیدارهای مهم طرفین ===
    عمرالبشیر رییس‌جمهوری سودان در 90/04/06 دیدار رسمی چهار روزه از چین داشته است
    <ref>https://www.irna.ir/news/7917491</ref>
    لی که‌چیانگ نخست‌وزیر چین یکشنبه 2 سپتامبر در هتل ملی دیائو یو تای با عمرالبشیر رئیس‌جمهوری سودان دیدار کرد.
    وی تأکید کرد که چین دوستی سنتی بین دو کشور را ارزشمند می‎شمارد و همیشه سودان را دوست و شریک خوب چین در جهان آفریقا و عرب می‌داند و خواستار گسترش روابط در زمینه تجاری، سرمایه‌گذاری و کشاورزی شد و تلاش مشترک دو کشور در کلان پروژه"یک کمربند - یک جاده" شد<ref>.http://persian.cri.cn/921/2018/09/03/171s176180.htm</ref>.
     
    === کمک‌های بلا عوض زمینه قراردادهای میلیاردی ===
    چین 43.4 میلیون دلار کمک بلاعوض و وام بدون بهره به سودان اعطا کرده و قراردادی در بخش نفت، زیرساخت‌ها و انرژی سودان امضا کرده که میزان سرمایه‌گذاری چین بالغ‌بر 13 میلیارد دلار است<ref>
    https://www.aa.com.tr/fa/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86/%DA%A9%D9%85%DA%A9-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%DA%86%DB%8C%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86/768092.
    </ref>.
     
    === خریداری 40 درصد از سهام صنعت نفت سودان ===
    چین با خریداری 40 درصد از سهام صنعت نفت سودان، به بزرگ‌ترین سرمایه‌گذار در این کشور مبدل شده و یک‌سوم از تولیدات نفتی این کشور آفریقایی غنی از نفت را صادر می‌کند<ref>https://www.shana.ir/news/85331</ref>.
     
    یک‌سوم نفت سودان را چین می‌خرد و صادرات تجاری چین و طرح‌های عمرانی این کشور در سودان، بسیار زیاد است اما علت اصلی روابط چین با سودان این است که سودان دروازه آفریقا برای چین محسوب می‌شود لذا تحولات سیاسی و انقلاب‌های مختلف نظامی در این کشور بر روابط دو کشور تأثیرگذار نبوده است <ref>.https://vista.ir/m/a/92ncl/%D8%A8%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B7-%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D9%88-%DA%86%DB%8C%D9%86</ref>
    چین بزرگ‌ترین شریک نفتی و تجاری سودان است.
     
    ==جستارهای وابسته==
    *[[آفریقا]]
    *[[سودان جنوبی]]
    *[[اخوان المسلمین سودان]]
    *[[جنبش مهدیه سودان]]
     
    == پانویس ==
    {{پانویس}}
     
    [[رده:کشورها]]
    [[رده:کشورهای اسلامی]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۱۶ نوامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۹:۴۴

    سودان
    پرچم سودان 1.png
    پایتختخارطوم
    دیناسلام
    زبانعربی و انگلیسی

    سودان کشوری است در شرق قاره آفریقا و نزدیک به قاره اروپا که دین رسمی آن اسلام است. سودان به لحاظ جغرافیایی دارای موقعیتی استراتژیک و خیلی مهم است و برای جهان اسلام دروازه آفریقا است.

    پیشینه

    سودان بخشی از فرمانروایی‌های کوش و نوبیه بوده که صدها سال قبل از میلاد مسیح بر گستره عظیمی از جنوب کردوفان تا صحرای سینا حکمرانی می‌کرده‌اند. مردمان شمال آفریقا در آغاز سده هشتم میلادی به اسلام گرویده‌اند و کم‌کم اسلام به بازارهای سودان غربی راه یافت، اما تأثیر اولیه آن اندک بود، تا اینکه گسترش اسلام در سودان از حدود سده ۱۱ تا ۱۴ میلادی سرعت گرفت و از طریق حکومت‌های دینی از سده هفدهم تقویت یافته و استوار شد. محمدعلی پاشای مصری در (۱۸۲۰-۱۸۲۱ میلادی) به سودان لشکرکشی و آن را فتح کرد. حکومت مشترک عثمانی و مصر بر سودان تا سال ۱۸۸۱ ادامه یافت. با تسلط امپراتوری بریتانیا بر مصر، ابتدا اداره بخش اعظمی از سودان به بریتانیایی‌ها موکول شد و سپس ارتشبد چارلز جرج گوردون از طرف خدیو مصر، فرماندار کل سودان شد. بدین ترتیب سودان اگرچه رسماً تحت کنترل مصریان بود، اما در واقع مستعمره بریتانیا بود. محمد احمد سودانی (مهدی سودانی) با ادعای مهدویت، جنبشی را شکل داد و در سال ۱۸۸۰ میلادی توانست اشغالگران را از سودان بیرون کند. اما تا سال ۱۸۸۴ میلادی، حکومت فراگیر مهدی سودانی احمد تشکیل نشد. در فوریه ۱۸۸۴ میلادی بریتانیا به‌قصد سازش با مهدی سودانی، سودان را مستقل از مصر اعلام کرد و ارتشبد گوردون را به مقام فرمانداری کل سودان منصوب کرد. محمد احمد هم ام‌درمان را پایتخت خویش قرار داد ولی در طی یک بیماری مرموز در ژوئن ۱۸۸۵ میلادی درگذشت.
    بعد از او اختلافات داخلی شدت گرفت و سرانجام یکی از پیروان او به نام «عبدالله» به همراه نیروهایش که به «انصار» معروف بودند در سال ۱۸۹۱ بر دیگران پیروز شدند.
    سودان در سال‌های ۱۸۸۹ و ۱۸۹۰ میلادی، در گیر خشکسالی و گرسنگی و بیماری‌های واگیردار شد و در سال ۱۸۹۶ بریتانیا و فرانسه به ترتیب از شمال و از غرب وارد عملیات نظامی علیه دولت عبدالله شدند. نیروهای مشترک بریتانیایی - مصری به فرماندهی لرد هربرت کیچنر در سپتامبر ۱۸۹۸ میلادی، ام‌درمان، مرکز دولت عبدالله را اشغال کردند و سودان عملاً به صورت کامل مستعمره بریتانیا شد و «سر ریچنالد وینگیت» در سمت فرماندار کل سودان سازمان اداری سودان را با اقتباس از تشکیلات بریتانیایی پی‌ریزی کرد.
    پس از استقلال مصر در سال ۱۹۲۲، سوداهای استقلال‌طلبانه در سودان شکل گرفت و در سال ۱۹۴۳ دو حزب «العشقاد» و «امت» با هدف استقلال‌طلبی تأسیس شدند. در نوامبر ۱۹۵۳ برای نخستین‌بار انتخابات مجلس در سودان برگزار شد و حزب «العشقاد» به رهبری «اسماعیل ازهری» با ۵۱ کرسی به پیروزی رسید. در سال ۱۹۵۵ مجلس مؤسسان ملی خواستار خروج کلیه نیروهای مصری و بریتانیایی از این کشور شد و جشن استقلال در ژانویه ۱۹۵۶ برگزار شد.

    نام کشور

    کشور سودان که در زبان عربی به آن «جمهوریة السودان» گفته می‌شود در سازمان‌های بین‌المللی از جمله سازمان ملل متحد با زبان انگلیسی Republic of the Sudan نامیده می‌شود.

    پرچم کشور

    پرچم کشور سودان از هنگام استقلال تا ۱۹۶۹م مشتمل بر سه نوار رنگی آبی، زرد و سبز بود که رنگ آبی در آن نشانهٔ رود نیل، رنگ زرد نشانهٔ صحرا و رنگ سبز نشانهٔ زمین‌های کشاورزی بود. در سال ۱۹۶۹م پرچم سودان تغییر یافت به شکل امروزی درآمد. رنگ‌های این پرچم شباهت زیادی به پرچم کشورهای اسلامی‌ دارد و مشتمل بر سه نوار قرمز، سفید و سیاه است که مثلث سبزرنگی در سمت چپ پرچم این سه نوار را قطع می‌کند[۱].

    نژاد

    جمعیت سودان به طور فوق‌العاده‌ای پیچیده می‌نماید، اختلاط‌های شدید نژادی و جابه‌جایی‌های گاه مهم و گسترده قبایل، موجب این اختلاط بوده است، از این رو قوم عرب دارای مفهومی بیشتر زبانی یا فرهنگی است تا نژادی؛ تردیدی نیست که قبایل عرب عمیقاً در این سرزمین نفوذ کرده‌اند، ولی آنها غالباً با بومیان آمیزش کرده و به طور تدریجی هویت نژادی خود را ازدست‌داده‌اند، با وجود این بر فرهنگ، ادبیات و زبان سودان اثر نهاده‌اند، از لحاظ جغرافیایی منطقه شمال سودان به دنیای عرب و ناحیه جنوب به آفریقای سیاه مربوط می‌شود.
    «نوبی‌ها» از مهم‌تر اقوام سودان هستند که تا قبل از سال ۱۹۴۶ میلادی در امتداد نیل و در جنوب دنقله پراکنده بودند، در حال حاضر نوبی‌ها در فاصله بین آبشار دوم تا چهارم نیل سکونت دارند.

    گروه‌های قومی دیگری نیز وجود دارند که به زبان نوبی تکلم می‌کنند و با آنان خویشاوندی دارند[۲]. «بجه‌ها» اقوامی هستند که اکنون در تپه‌های دریای سرخ و بخش‌های غربی آن سکونت دارند، آنان اکثراً چادرنشینانی شتردارند به میزان متفاوتی تحت تأثیر اعراب و اسلام هستند.

    «عبابده» شمالی‌ترین قبیله از اقوام جدید بجه که اکنون بین مصر علیا و سودان تقسیم شده‌اند، عرب‌زبان هستند.

    از سایر اقوام غیرعرب سودان «فورها» هستند قلمرو آنان بیشتر در تپه‌های کوهستانی شمال شرقی است.

    زبان رسمی

    پیش از سال ۲۰۰۵ زبان عربی تنها زبان رسمی سودان بود، اما در قانون اساسی سال ۲۰۰۵ عربی و انگلیسی، هر دو، به‌عنوان زبان‌های رسمی کشور اعلام شدند.

    واحد پول

    واحد پول سودان، دینار سودانی است.

    دین رسمی

    ۹۷% مردم سودان مسلمان هستند و تنها سه درصد را پیروان ادیان محلی آنیمیست و مسیحیان و قبطی‌ها تشکیل می‌دهند بیشتر مسلمانان سودان، مالکی مذهب و بخش زیادی از آنان تابع مذهب‌های تصوف و مقید به آداب‌ورسوم آنان هستند و همچنین اقلیتی از پیروان مذهب شیعه دوازده‌امامی در شهرهای خارطوم، ام درمان، شندی، ابوزبد، پورت سودان و دیگر استان‌های این کشور زندگی می‌کنند.

    جغرافیا

    پایتخت و شهرهای مهم

    کشور سودان به ۱۵ ولایت (استان) تقسیم شده است: • استان خارطوم - خارطوم (پایتخت)
    • دریای سرخ - بورتسودان
    • جزیره - ود مدنی
    • دارفور جنوبی - نیالا
    • کردوفان جنوبی - کادوقلی
    • سِنار - سنجه
    • دارفور شمالی - فاشر
    • کردوفان شمالی - ابیض
    • شمالیه - دنقلا
    • دارفور غربی - جنینه
    • قضارف - قضارف
    • کسلا - کسلا
    • رود نیل - دامر
    • نیل سفید - ربک
    • نیل آبی - دمازین

    مساحت

    مساحت کشور سودان ۱٬۸۸۶٬۰۶۸ کیلومترمربع می‌باشد.

    مرزها

    سودان از شمال با مصر و در شرق از طریق مرز آبی با یمن و عربستان، از جنوب شرقی با اتیوپی و اریتره؛ از جنوب با سودان جنوبی و از غرب با لیبی، چاد و آفریقای مرکزی همسایه است.

    موقعیت جغرافیایی و ویژگی‌های آب‌وهوایی

    سودان از شمال تا جنوب ۱۹۳۱ کیلومتر و از مشرق به مغرب ۱۶۰۹ کیلومتر می‌باشد، ناحیه شمالی پر آب و در برخی نقاط دارای پوشش گیاهی جنگل است اما قسمت شمال غربی آن صحرای خشک، سوزان و لم‌یزرعی است که دنباله صحرای لیبی است و در استان شمالی سودان قرار می‌گیرد و بخش‌هایی از سرزمین نسبتاً مرتفع «دارفور» را نیز شامل می‌شود. در مجموع آب‌وهوای این سامان گرم و خشک است، نزدیک‌ترین نقطه آفریقا به مکه معظمه در سودان واقع شده که «رأس البا» نام دارد و در ساحل دریای سرخ است. [۳]
    از نظر جغرافیایی بخش اعظم سودان را دشت وسیعی تشکیل می‌دهد که توسط رود نیل و شاخه‌های آن آبیاری می‌شود، نیل سفید که از دریاچه ویکتوریا منشأ می‌گیرد، در ناحیه نمول وارد کشور سودان شده و پس از طی مسافتی برابر ۱۶۰ کیلومتر وارد دشت رسی می‌شود، در اینجا به مانع برمی‌خورد و در ناحیه باتلاقی وسیعی به نام سد گسترده می‌شود و پس از طی مسیر پر پیچ‌و‌خم به شاخه غربی خود پیوسته و شعبه نیل- کنگو را به وجود می‌آورد. دوشاخه نیل سفید و نیل آبی که در خارطوم به هم می‌پیوندند و رودخانه نیل اصلی عموماً از خارطوم به‌سوی شمال پیش می‌رود و پس از مسیری طولانی از دنقله وارد مصر می‌شود[۴].

    حکومت

    احزاب

    حزب‌های زیادی در سودان تشکیل شده‌اند گرچه حوزه و میزان فعالیت آنها و نیز قلمرو و افراد تفاوت بسیار زیادی دارد ولی شناخت آنان برای ترسیم فضای اجتماعی سودان می‌توانند نقش مؤثری داشته باشد، این احزاب عبارت‌اند از:

    1. الإخوان المسلمون فی السودان
    2. التجمع الاتحادی المعارض
    3. التحالف الفیدرالی الدیمقراطی السودانی
    4. تنظیم القوی المستقلة الحرة
    5. جبهة استقلال شرق السودان
    6. جبهة الشرق
    7. الجبهة الشعبیة المتحدة للتحریر والعدالة
    8. الحرکة الشعبیة لتحریر السودان
    9. حرکة العدل والمساواة
    10. حرکة تحریر السودان
    11. حرکة تحریر شرق السودان
    12. حرکة حق-السودان
    13. حرکة کوش
    14. الحزب الإتحادی الدیمقراطی -الاصل
    15. حزب الأسود الحرة السودانیة
    16. الحزب الاشتراکی الدیمقراطی الوحدوی (حشد الوحدوی SDUP)
    17. حزب الأمة السودانی القیادة الجماعیة.
    18. حزب الأمة القومی
    19. حزب الأمة الوطنی
    20. حزب الأمة للإصلاح والتجدید
    21. حزب الأمة للإصلاح والتنمیة
    22. حزب البعث السودانی
    23. حزب التمکین السودانی
    24. حزب الحقیقه الفدرالی
    25. الحزب الدیمقراطی اللیبرالی الموحد
    26. الحزب السودانی الوحدوی القومی (SUN PARTY)
    27. حزب الشعب الحر
    28. الحزب الشیوعی السودانی
    29. حزب العدالة " الاصل "
    30. حزب العموم السودانی
    31. الحزب القومی السودانی
    32. حزب المستقلین القومی التلقائی - بقیادة مالک حسین وجلال‌الدین محمد
    33. حزب المؤتمر السودانی
    34. حزب المؤتمر الشعبی
    35. حزب المؤتمر الوطنی
    36. حزب الوطن (السودان)
    37. الحزب الوطنی الاتحادی الموحد
    38. حزب بناء السودان
    39. حزب وحدة وادی النیل
    40. المنبر الدیمقراطی لجبال النوبة
    41. المنظمة السودانیة للحقوق والتنمیة المعاصرة (منظمة سوادنة)
    42. مؤتمر البجا

    همکاری‌های بین‌المللی

    سودان در سازمان‌های بین‌المللی نظیر اتحادیه عرب، سازمان ملل متحد، سازمان وحدت آفریقا، سازمان کنفرانس اسلامی، جنبش غیرمتعهدها، سازمان تجارت جهانی و کمیسیون اقتصادی سازمان ملل متحد برای آفریقا و ... عضو است.

    ساختارهای اقتصادی

    سودان از جمله کشورهای فقیر جهان محسوب می‌شود و حدود ۸۰ درصد جمعیت سودان در بخش کشاورزی و دامداری فعالیت دارند که عمدتاً به‌صورت سنتی اداره می‌شود. ۷/۱۸ درصد از جمعیت در سن کار این کشور بیکار هستند. ۴۰ درصد از مردم آن زیرخط فقر زندگی می‌کنند. نرخ تورم در آن ۳/۵ درصد است. محصولات صادراتی این کشور شامل نفت و محصولات پتروشیمی، پنبه، کنجد، احشام، بادام‌زمینی، صمغ عربی و شکر است که بیشتر به کشورهای ژاپن، چین، و کره جنوبی صادر می‌شود. واردات سودان بیشتر از کشورهای چین، عربستان سعودی، امارات متحده عربی، مصر، آلمان، و هند صورت می‌گیرد.

    ساختارهای فرهنگی

    نظام آموزشی

    نظام آموزشی رسمی در کشور سودان

    تحصیلات پیش از دانشگاه در کشور سودان شامل دو دوره ابتدایی و متوسطه یـا دبـیـرسـتـان می‌باشد. طول دوره ابتدایی 8 سال بوده و شامل سه مقطع است. مقاطع اول و دوم بین سال‌های اول تا ششم می‌باشد و مقطع سوم شامل سال‌های هفتم و هشتم می‌باشد که در پایان سال هشتم امتحان ورود به دوره متوسطه برگزار می‌شود. کسانی که موفق به ورود به دبیرستان نمی‌شوند از سوی دولت به یکی از مراکز کارآموزی، فنی حرفه‌ای یا آموزش صنایع‌دستی معرفی می‌شوند.
    دوره متوسطه یا دبیرستان 3 سال به طول می‌انجامد که دانش‌آموزان در پایان سال سوم ملزم به گذراندن امتحانات پایان دوره متوسطه می‌باشند که موفقیت در آن امکان راه یافتن به دانشگاه‌ها و مدارس عالی سودان را فراهم می‌نماید. این مدرک معادل گواهینامه‌های پایان دوره متوسطه در سایر کشورهای عربی است.

    تحصیلات دانشگاهی

    هر دانشگاه، دانشکده و یا مدرسه عالی شرایط خاص خود را دارد لیکن مدرک معتبر و مشترک برای ورود به همه آنها، گواهینامه موفقیت در امتحانات پایان دوره متوسطه است. تحصیل در دانشگاه‌های دولتی و نیز خصوصی امکان‌پذیر است. زبان تحصیل در دانشگاه‌های سودان، عربی و انگلیسی می‌باشد. دوره‌های تحصیلی

    Diploma .1: طول این دوره بین 2 تا 3 سال بوده و شامل دوره‌های کوتاه و میان‌مدت در سطح کاردانی است.
    .2 Bachelor: این دوره که اولین دوره دانشگاهی می‌باشد 3 تا 4 سال طول می‌کشد. مدرک Bachelor عمومی پس از 4 سال اعطا می‌شود. چنانچه دانشجویان پس از گذراندن 4 سال 1 سال اضافه بگذرانند به آنان مدرک Bachelor (honours) داده می‌شود. مدرک کارشناسی در رشته دامپزشکی و داروسازی نیاز به گذراندن 5 سال تحصیل دارد. در رشته‌های پزشکی نیاز به گذراندن 6 سال تحصیل است.
    Postgraduate diploma .3: این دوره بدون رساله و فقط در برخی رشته‌ها شامل 2 سال تحصیل با شرط دارابودن Bachelor از دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی است. این دوره منحصراً در دانشگاه‌ها گذرانده می‌شود.
    Master .4: این دوره عالی یا پیشرفته همراه با پایان‌نامه است که شامل 2 تا 3 سال تحصیل بعد از دوره (Bachelor) کارشناسی است و ارزیابی یا امتحان در این دوره معمولاً نیاز به مقاله و پایان‌نامه دارد.
    Doctor of philosophy (Ph.D.) .5: این دوره معمولاً شامل 3 سال تحصیل بعد از مقطع کارشناسی ارشد است. دانشجوی دوره یاد شده باید رساله معتبری در زمینه تخصصی خود ارائه نماید.

    نحوه ارزشیابی مدارک تحصیلی

    1. مدارک Diploma با شرط داشتن دیپلم دبیرستان، "کاردانی عمومی" ارزشیابی می‌شود.
    2. مدارک Bachelor با شرط داشتن دیپلم دبیرستان، "کارشناسی" ارزشیابی می‌شود.
    3. مدارک Postgraduate diploma در صورت دارابودن کارشناسی، فقط صحت صــدور آن تأییــد می‌گردد.
    4. مدارک Master با شرط داشتن کارشناسی، "کارشناسی ارشد" ارزشیابی می‌شود.
    5. مدارک Doctor of philosophy با شرط داشتن کارشناسی ارشد، "دکتری" ارزشیابی می‌شود.

    معرفی دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی سودان

    الف) دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی سودان، گروه یک.

    • 1-دانشگاه خارطومUniversity of khartoum (Jameat Al-khartoum)
    • 2-دانشگاه ام دورمانOmdurman Islamic University (Jameat omdurman Islamic)

    ب) دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی سودان گروه دو که مدارک آنها تا سطح کارشناسی قابل‌بررسی و ارزشیابی است و در سطح کارشناسی ارشد و دکتری از طریق بررسی کیفی ارزشیابی می‌گردد.

    • 1- دانشگاه جوباUniversity of Juba (Jameat Juba)[۵]
    • 2- دانشگاه نیلاینAl-Neelain University (Jameat Al-Neelain) [۶]
    • 3- دانشگاه قزیراUniversity of Gezira (Jameat Al-Gezira) [۷]

    ج) دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی سودان، گروه سه که فقط تا سطح کارشناســی ارزشیابی می‌شود.

    1. دانشگاه بین‌المللی آفریقاInternational University of Africa (Jameat Al-Ifriqya Al-Alamiyyah)؛
    2. دانشگاه قرآن و علوم اسلامیUniversity of the Holy Quran and Islamic science (Jameat Al-Quraan Al-Kareem wal-Derasat Al-Islamia)[۸]؛
    3. دانشگاه علوم و تکنولوزیSudan University of Science and Technology (Jameat Al-Sudan Llellolom Wal Technologia)[۹]؛
    4. دانشگاه زعیم الازهرl Zaiem Al Azhari University (Jameat Al-Ziem Al-Azhari)[۱۰]؛
    5. دانشگاه شندیShendi University (Jameat Shendi)[۱۱]؛
    6. موسسه بین المللی زبان عربی خارطوم[۱۲]Khartoum International Institute for Arabic Language.

    ارزشیابی شرایط مدارک

    1. کاردانی عمومی دو تا سه سال تحصیل در مراکز آموزش عالی و داشتن دیپلم دبیرستان یا پیش‌دانشگاهی Diploma؛
    2. کارشناسی حداقل سه تا چهار سال تحصیل در دانشگاه‌های گروه یک، دو و سه و داشتن دیپلم دبیرستان یا پیش‌دانشگاهی Bachelor؛
    3. دو سال تحصیل در دانشگاه‌های گروه یک و داشتن مدرک کارشناسی معتبر Post graduate Diploma؛
    4. کارشناسی ارشد دو سال تحصیل در دانشگاه‌های گروه یک و یا دانشگاه‌های گروه دو (ازطریق بررسی کیفی) و داشتن مدرک کارشناسی معتبر Master؛
    5. دکتری سه سال تحصیل در دانشگاه‌های گروه یک و یا دانشگاه‌های گروه دو (ازطریق بررسی کیفی) و داشتن مدرک کارشناسی ارشد معتبر Doctor of Philosophy[۱۳].

    نظام آموزشی دینی در کشور سودان

    نظام آموزش امور دینی اهتمام به امر قرائت و حفظ قرآن در سودان چشمگیر است. خلوه نامی دیر آشنا در فرهنگ مردم سودان است و به اتاقی اطلاِق می‌شود که در آن قرآن آموزش داده می‌شود و ممکن است در مساجد، منازل و یا در مکانی دیگر به این امر اختصاص‌داده‌شده باشد.
    خلوه به‌گونه‌ای است که از کودک پنج‌ساله تا مرد پنجاه‌ساله می‌توانند در آن قرآن بیاموزند. کسانی که به خلوه می‌آیند به‌شرط توفیق در قرائت و تجوید و حفظ کامل قرآن گواهی‌نامه‌ای دریافت می‌کنند که به آن "شرفه‌" می‌گویند. کسانی که شرفه دارند در آموزشگاه‌های دینی وزارت ارشاد و توجیه دوره‌هایی را گذرانده و موفق به اخذ دیپلم علوم دینی می‌شوند. فارغ‌التحصیلان این آموزشگاه‌ها می‌توانند در یکی از رشته‌های علوم قرآنی و اسلامی در دانشگاه قرآن کریم و علوم اسلامی، دانشگاه اسلامی ام درمان و دانشگاه الازهر مصر تا اخذ دکترا ادامه تحصیل دهند. این رشته‌ها عبارت‌اند از:

    عقیده، تفسیر و علوم قرآنی، سنت و علوم حدیث، فرهنگ اسلامی، مطالعات اسلامی، قرائت قرآن، حقوق، زبان عربی‌

    براین‌اساس، بسیارند کسانی که از طریق خلوه به دانشگاه راه یافته‌اند و پس از کسب تخصص در یکی از رشته‌های علوم نقلی، مسئولیت‌هایی را در فرهنگ سودان برعهده گرفته‌اند. [۱۴] مراکز تحفظ قرآن به طور مردمی اداره می‌شوند و بچه‌ها از چهارسالگی به این مراکز وارد شده و تا هفت‌سالگی آموزش می‌بینند[۱۵].

    دانشگاه

    از جمله دانشگاه‌های سودان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: دانشگاه خارطوم، دانشگاه ام درمان اسلامی، دانشگاه بین‌المللی آفریقا، دانشگاه نیلین، دانشگاه دخترانه الاحفاد، دانشگاه قرآن کریم.

    رادیو و تلویزیون

    برنامه‌های رادیو و تلویزیون در حال حاضر اکثر مناطق پادشاهی مراکش را در برمی‌گیرد، مردم این جمهوری امواج ۱۲ ایستگاه رادیویی (AM)، یک ایستگاه رادیویی (FM) و یک ایستگاه رادیویی با طول موج‌کوتاه را دریافت می‌کنند و برنامه‌های تلویزیون سودان از راه ۳ شبکه دولتی در سراسر کشور پخش می‌شود.

    جریان‌ها و جنبش‌های سودان

    جنبش مهدیه سودان

    جنبش مهدیه در نیمه دوم قرن نوزدهم به دلیل سخت‌تر شدن رقابت‌های استعماری و همچنین اهمیت جغرافیای سودان، هجوم و سلطه استعمار غربی در سودان و سراسر آفریقا بیشتر شد به‌گونه‌ای که حتی با کاهش قدرت رهبران محلی و حکام ترک‌تبار مصری در سودان و در مقابل آن افزایش حضور اروپاییان همراه بود. مردم برای مقابله با استعمار جنبش مهدیه شکل گرفت.

    جریان اخوان‌المسلمین سودان

    در حالی که بعد از تسلط مجدد انگلیس و مصر بر سودان و شکست جنبش مهدیه در سال 1899، از میزان فعالیت حرکت‌های اسلام‌گرایانه تا حدودی در سودان کاسته شد، اما از اواسط قرن بیستم بار دیگر شاهد رشد و نمو حرکت‌های اسلام‌گرایانه و جنبش‌های اسلامی در سودان بودیم. یکی از آن جریان‌ها جریان اخوان‌المسلمین سودان می‌باشد.

    رؤسای جمهور

    اول: ابراهیم عبود (۱۸ نوامبر ۱۹۵۸ – ۱۶ نوامبر ۱۹۶۴)
    دوم: سر الختم الخلیفه(۳۰ اکتبر ۱۹۶۴ – ۲ ژوئن ۱۹۶۵)
    سوم: اسماعیل ازهری (۱۰ژوئن ۱۹۶۵ – ۲۵ مه ۱۹۶۹)
    چهارم: جعفر نمیری(۲۵ مه ۱۹۶۹ – ۶ آوریل ۱۹۸۵)
    پنجم: عبدالرحمن سوار الذهب(۶ آوریل ۱۹۸۵ – ۶ مه ۱۹۸۶)
    ششم: احمد المیرغنی(۶ مه ۱۹۸۶ – ۳۰ ژوئن ۱۹۸۹)
    هفتم: عمر حسن البشیر(۱۶ اکتبر ۱۹۹۳ – ۱۱ آوریل ۲۰۱۹)
    هشتم: احمد عواد ابن عوف(وزیر دفاع و جانشین عمرالبشیر) علیه بشیر کودتا کرد و پس از تنها سی ساعت از سمت ریاست شورای نظامی حاکم بر سودان کناره‌گیری کرد و یک ژنرال دیگر به نام عبدالفتاح البرهان عبدالرحمن را جایگزین خود کرد.

    نخست‌وزیران

    اول: عبدالرحمن المهدی(۲۲ اکتبر ۱۹۵۲تا نوامبر ۱۹۵۳) حزب امه
    دوم: اسماعیل ازهری(۶ ژانویه ۱۹۵۴ تا ۱ ژانویه ۱۹۵۶)
    سوم: اسماعیل ازهری(۱ ژانویه ۱۹۵۶ ۵ ژوئیه ۱۹۵۶) حزب دموکراتیک
    چهارم: عبدالله خلیل(۵ ژوئیه ۱۹۵۶ ۱۷ نوامبر ۱۹۵۸) حزب امه
    پنجم: ابراهیم عبود(۱۸ نوامبر ۱۹۵۸ ۳۰ اکتبر ۱۹۶۴) نظامی
    ششم: محمد احمد محجوب(۱۰ ژوئن ۱۹۶۵ ۲۵ ژوئیه ۱۹۶۶ حزب امه
    هفتم: بابکر عوض الله۲۵ مه ۱۹۶۹ ۲۷ اکتبر ۱۹۶۹) مستقل
    هشتم: محمد احمد محجوب (۱۸ مه ۱۹۶۷ ۲۵ مه ۱۹۶۹) حزب امه
    نهم: بابکر عوض الله(۲۵ مه ۱۹۶۹ ۲۷ اکتبر ۱۹۶۹ مستقل
    دهم: جعفر نمیری( ۲۸ اکتبر ۱۹۶۹ ۱۱ اوت ۱۹۷۶ نظامی
    یازدهم: جعفر نمیری(۱۰ سپتامبر ۱۹۷۷ ۶ آوریل ۱۹۸۵) سوسیالیست
    دوازدهم: الجزولی دفع الله(۲۲ آوریل ۱۹۸۵ ۱۵ دسامبر ۱۹۸۵) مستقل
    سیزدهم: الجزولی دفع الله(۱۵ دسامبر ۱۹۸۵ ۶ مه ۱۹۸۶) مستقل
    چهاردهم: صادق المهدی(۶ مه ۱۹۸۶ ۳۰ ژوئن ۱۹۸۹) حزب امه
    پانزدهم: عبدالله آدم حمدوک آدم (از ۲۱ اگوست ۲۰۱۹ تاکنون

    رؤسای پارلمان

    احمد ابراهیم الطاهر
    ابراهیم احمد عمر

    روابط سودان وچین

    روابط سودان و چین به دهه پنجم قرن بیستم برمی‌گردد. اولین دیدار در سال ۱۹۵۵ در شهر باندونگ اندونزی توسط اسماعیل الازهر و «چوئن لای» نخست‌وزیران وقت دو کشور در دوره ابراهیم عبود صورت گرفت[۱۶].

    جایگاه ویژه سودان برای چین

    چین که جای پای خود را در کشورهای آفریقایی با پروژه "یک کمربند - یک جاده" باز کرده، سودان و خصوصاً بنادر سودان و سواکن دارای جایگاه ویژه‌ای است زیرا این بندرها از خروجی‌های مهم برای بسیاری از کشورهای محصور در خشکی آفریقا و عامل اتصال‌دهنده مناطق داخلی آفریقا به دریا هستند و چین با توافق‌نامه همکاری و توسعه بندر سودان از ساخت منطقه ویژه اقتصادی در دریای سرخ حمایت کرده است[۱۷].

    دیدارهای مهم طرفین

    عمرالبشیر رییس‌جمهوری سودان در 90/04/06 دیدار رسمی چهار روزه از چین داشته است [۱۸] لی که‌چیانگ نخست‌وزیر چین یکشنبه 2 سپتامبر در هتل ملی دیائو یو تای با عمرالبشیر رئیس‌جمهوری سودان دیدار کرد. وی تأکید کرد که چین دوستی سنتی بین دو کشور را ارزشمند می‎شمارد و همیشه سودان را دوست و شریک خوب چین در جهان آفریقا و عرب می‌داند و خواستار گسترش روابط در زمینه تجاری، سرمایه‌گذاری و کشاورزی شد و تلاش مشترک دو کشور در کلان پروژه"یک کمربند - یک جاده" شد[۱۹].

    کمک‌های بلا عوض زمینه قراردادهای میلیاردی

    چین 43.4 میلیون دلار کمک بلاعوض و وام بدون بهره به سودان اعطا کرده و قراردادی در بخش نفت، زیرساخت‌ها و انرژی سودان امضا کرده که میزان سرمایه‌گذاری چین بالغ‌بر 13 میلیارد دلار است[۲۰].

    خریداری 40 درصد از سهام صنعت نفت سودان

    چین با خریداری 40 درصد از سهام صنعت نفت سودان، به بزرگ‌ترین سرمایه‌گذار در این کشور مبدل شده و یک‌سوم از تولیدات نفتی این کشور آفریقایی غنی از نفت را صادر می‌کند[۲۱].

    یک‌سوم نفت سودان را چین می‌خرد و صادرات تجاری چین و طرح‌های عمرانی این کشور در سودان، بسیار زیاد است اما علت اصلی روابط چین با سودان این است که سودان دروازه آفریقا برای چین محسوب می‌شود لذا تحولات سیاسی و انقلاب‌های مختلف نظامی در این کشور بر روابط دو کشور تأثیرگذار نبوده است [۲۲] چین بزرگ‌ترین شریک نفتی و تجاری سودان است.

    جستارهای وابسته

    پانویس

    1. ↑ خیراندیش، رسول و سیاوش شایان. ریشه یابی نام و پرچم کشورها. انتشارات کویر، تابستان ۱۳۷۰. ص۱۳۴.
    2. ↑ ژوزف‌ام کوک، مسلمانان آفریقا، ترجمه دکتر سید اسدالله علوی، ص۴۱۳.
    3. ↑ غلامرضا گلی زواره، سرزمین اسلام، ص۴۳۰؛ جغرافیای کامل جهان، حبیب‌الله شاملویی، ص۳۵۸؛ عبدالحسین سعیدیان، کشورهای جهان، ص۵۰۶.
    4. ↑ پی‌ام‌هالت - ام دبلیو دالی، تاریخ سودان بعد از اسلام، ترجمه محمدتقی اکبری، ص۹-۱۰.
    5. ↑ www.juba.edu.sd
    6. ↑ www.neelain.edu.sd
    7. ↑ www.gezirauniversity.net
    8. ↑ www.Quran-unv.edu.sd
    9. ↑ wwww.sustech.edu
    10. ↑ www.alazhari.net
    11. ↑ www.shendiuniversity.net
    12. ↑ (معهد الخرطوم الدولی للغه العربیه)
    13. ↑ http://grad.saorg.ir
    14. ↑ https://www.tabnak.ir/fa/tags/617/1
    15. ↑ https://www.isna.ir/news/8506-00587
    16. ↑ https://vista.ir/m/a/92ncl/%D8%A8%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B7-%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D9%88-%DA%86%DB%8C%D9%86
    17. ↑ http://irdiplomacy.ir/fa/news/1998401
    18. ↑ https://www.irna.ir/news/7917491
    19. ↑ .http://persian.cri.cn/921/2018/09/03/171s176180.htm
    20. ↑ https://www.aa.com.tr/fa/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86/%DA%A9%D9%85%DA%A9-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%DA%86%DB%8C%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86/768092.
    21. ↑ https://www.shana.ir/news/85331
    22. ↑ .https://vista.ir/m/a/92ncl/%D8%A8%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B7-%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D9%88-%DA%86%DB%8C%D9%86
    برگرفته از «https://fa.wikivahdat.com/w/index.php?title=سودان&oldid=219570»