سازمان امور دینی ترکیه: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌وحدت
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۵۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class="wikiInfo">[[پرونده:5cf51df91ed42.jpg|جایگزین=اسازمان امور دینی ترکیه|بندانگشتی|سازمان امور دینی ترکیه]]
{{جعبه اطلاعات نهاد
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
| عنوان = سازمان امور دینی ترکیه
!نام موسسه
| تصویر = 5cf51df91ed42.jpg
!سازمان امور دینی ترکیه
| نام =
|-
| مؤسس = محمد رفعت افندی بره چی زاده
|نام موسس
| تاریخ تاسیس = 1924 م
|امیر خان
| مدیر فعلی = [[محمد نوری ییلماز|محمد نوری ییلماز]]
|-
| مدیران سابق = [[محمد رفعت افندی بره چی زاده|محمد رفعت افندی بره چی زاده]]
|مدیر روابط عمومی
| میزان تأثیرگذاری =
|[[--]]
| اهداف =
|-
| وابستگی به حاکمیت = ترکیه
|تاریخ تاسیس
| وضعیت اقتصادی = غیرانتفاعی _ غیر تجاری
|3 مارس 1924
| وبگاه =
|-
}}
|کشور محل استقرار
'''امور دینی''' در دوران [[خلافت عثمانی]] به سازمانی به نام "مشیخت" محول شده بود. ریاست سازمان مذکور به عهده شیخ الاسلام بود. در سال 1920 این گونه امور به وزارت‌خانه‌ای به نام "وزارت مشیخت، شریعت و اوقاف" واگذار گردید.
|آمریکا
|-
|ایمیل
|amir- khn@yahoo.com
|-
|وضیعیت
|غیرانتفاعی _ غیر تجاری
|-
|آدرس و تلفن
|
|-
|زبان آموزشی
|انگلیسی
|-
|وبسایت
|www.Odu.edu/ao/msa
|}
</div>'''امور دينی''' در دوران [[خلافت عثماني]] به سازماني به نام "مشيخت" محول شده بود. رياست سازمان مذكور به عهده شيخ الاسلام بود. در سال 1920 اين گونه امور به وزارتخانه اي به نام "وزارت مشيخت، شريعت و اوقاف" واگذار گرديد.
در 3 مارس 1924 با هدف تفكيك امور ديني از سياست، وزارت مذكور منحل گرديد و به جاي آن سازماني به نام "رياست امور ديني" <ref>مطابق ماده واحده 429</ref> ايجاد گرديد. اين سازمان وابسته به نخست وزيري است. اولين رييس سازمان فردي به نام "[[محمد رفعت افندي بره چي زاده]]" بود و رياست كنوني آن با آقاي [[محمد نوري ييلماز]] است.<br>
=تاسیس=


در سال 1924 رياست امور ديني از بخش های ذیل تشکیل شد: "رييس، هيأت مشاوره و مأموران مركز".  
در 3 مارس 1924 با هدف تفکیک امور دینی از سیاست، وزارت مذکور منحل گردید و به جای آن سازمانی به نام "ریاست امور دینی" <ref>مطابق ماده واحده 429</ref> ایجاد گردید. این سازمان وابسته به نخست‌وزیری است. اولین رییس سازمان فردی به نام "[[محمد رفعت افندی بره چی زاده|محمد رفعت افندی بره چی زاده]]" بود و ریاست کنونی آن با آقای [[محمد نوری ییلماز|محمد نوری ییلماز]] است.


در سال 1927 به تشكيلات مذكور بخش هاي ديگري اضافه گرديد از جمله: <br>
==تاسیس==
رياست هيأت بررسي مصاحيف (كتب) <br>
در سال 1924 ریاست امور دینی از بخش‌های ذیل تشکیل شد: "رییس، هیأت مشاوره و مأموران مرکز".
مديريت مؤسسات ديني <br>
در سال 1927 به تشکیلات مذکور بخش‌های دیگری اضافه گردید از جمله:  
واحدهاي مديريت مأموران <br>
* ریاست هیأت بررسی مصاحیف (کتب)
سجل و مديريت اوراق و تحريرات.
* مدیریت مؤسسات دینی 
* واحدهای مدیریت مأموران  
* سجل و مدیریت اوراق و تحریرات.


=تصویب قانون تشکیلات و وظائف امور دینی=
=تصویب قانون تشکیلات و وظائف امور دینی=
در سال 1935 قانون شماره 2800 به عنوان اولین قانون مربوط به تشکیلات و وظایف امور دینی تصویب گردید. درقانون مذکور، کادر، چگونگی کار مأموران مرکز و شهرستان‌ها و مقررات نصب آنان مشخص شده بود.


در سال 1935 قانون شماره 2800 به عنوان اولين قانون مربوط به تشكيلات و وظايف امور ديني تصويب گرديد. درقانون مذكور، كادر، چگونگي كار مأموران مركز و شهرستان ها و مقررات نصب آنان مشخص شده بود.  
در نظامنامه قانون مذکور<ref>مصوب 1937</ref> نیز مطالب بیشتری در مورد مأموران و وظایف تشکیلات مطرح شده است.


در نظامنامه قانون مذكور<ref>مصوب 1937</ref> نيز مطالب بيشتري در مورد مأموران و وظايف تشكيلات مطرح شده است.<br>
==اصلاح ساختار سازمان==
از سال 1927 تا 1950 تغییری در تشکیلات سازمان دیده نمی‌شود، اما با تصویب قانون شماره 5634 در 20 نیسان 1950 ریاست امور دینی با توجه به شرایط روز تجدید ساختار شد.  


=اصلاح ساختار سازمان=
مطابق قانون اساسی بعضی از واحدهای تشکیلات مرکز تغییر یافت، معاونت ریاست سازمان ایجاد گردید، دو مدیریت به نام‌های مدیریت خادمان (امور) خیریه و مدیریت انتشارات به تشکیلات مذکور اضافه گردید.


از سال 1927 تا 1950 تغييري در تشكيلات سازمان ديده نمي شود، اما با تصويب قانون شماره 5634 در 20 نيسان 1950 رياست امور ديني با توجه به شرايط روز تجديد ساختار شد.
مضاف بر این، برای اولین بار نهاد واعظین سیار به وجود آمد و بدین ترتیب کلیه واعظین به عنوان کادر حقوق بگیر شناخته شدند. در سال 1951 نیز واحد حسابداری سرمایه گردان انتشارات دینی وابسته به مدیریت انتشارات سازمان ایجاد گردید.<ref>ماده 154 قانون اساسی سال 1961، ریاست امور دینی را به عنوان یک نهادی که در دوران اداره عمومی کشور قرارنمی‌گیرد شناخته و وظایف آن را به قانون خاص محول کرد.</ref>
مطابق قانون اساسي بعضي از واحدهاي تشكيلات مركز تغيير يافت، معاونت رياست سازمان ايجاد گرديد، دو مديريت به نام هاي مديريت خادمان (امور) خيريه و مديريت انتشارات به تشكيلات مذكور اضافه گرديد.  


مضاف بر اين، براي اولين بار نهاد واعظين سيار به وجود آمد و بدين ترتيب كليه واعظين به عنوان كادر حقوق بگير شناخته شدند. در سال 1951 نيز واحد حسابداري سرمايه گردان انتشارات ديني وابسته به مديريت انتشارات سازمان ايجاد گرديد.<ref>ماده 154 قانون اساسي سال 1961، رياست امور ديني را به عنوان يك نهادي كه در دوران اداره عمومي كشور قرارمي گيرد شناخته و وظايف آن را به قانون خاص محول كرد.</ref>
در تاریخ 1965 مطابق قانون شماره 633<ref>مربوط به تشکیلات و وظایف ریاست امور دینی</ref> اصلاحات دیگری در امورسازمان داده شد. براساس قانون مذکور، مأموران سازمان با عنوان "مجریان امور مربوط به مسایل اعتقادی، عبادت و اخلاق، تنویر اجتماع در امور دینی و اداره مکان‌های عبادت (مساجد) شناخته شدند. در واقع تغییرات جدید در سازمان مذکور با تصویب قانون بالا ایجاد شد.


==توسعه ساختار در خارج از کشور==
با تصویب قانون شماره 1982، توسعه تشکیلات سازمان در خارج از کشور نیز عملی گردید. اما قانون مذکور مطابق حکم دادگاه قانون اساسی در سال 1979 ابطال گردید. قانون شماره 657 نیز که در رابطه با مأموران دولت می‌باشد، برخی از مواد مذکور در قانون شماره 633 را از اعتبار انداخت. با محدودیت‌های مذکور، سازمان خواه در مورد تشکیلات کنونی خود و خواه در رابطه با خدماتی که انجام می‌دهد جوابگو نیست.


در تاريخ 1965 مطابق قانون شماره 633<ref>مربوط به تشكيلات و وظايف رياست امور ديني</ref>  اصلاحات ديگري در امورسازمان داده شد. براساس قانون مذكور، مأموران سازمان با عنوان "مجريان امور مربوط به مسايل اعتقادي، عبادت و اخلاق، تنوير اجتماع در امور ديني و اداره مكان هاي عبادت (مساجد) شناخته شدند. در واقع تغييرات جديد در سازمان مذكور با تصويب قانون بالا ايجاد شد.<br>
قانون اساسی 1982 نیز نه تنها همانند قانون اساسی قبلی (1961) امور دینی را به عهده سازمان مذکور گذاشت، بلکه برای انجام امور دینی موازینی را نیز قرار داد. به طوری که مطابق اصل 136 قانون مذکور، ریاست امور دینی نهادی است که در درون اداره عمومی کشور جای گرفته، در چارچوب لاییسم و به دور از اندیشه‌ها و نظرات سیاسی و با هدف قرار دادن حاکمیت و مقاومت ملی و طبق قانونی خاص انجام وظیفه می‌نماید.<ref>سازمان دیانت از تاریخ تصویب قانون اساسی 1982، همان طور که در اصل مذکور ذکر گردیده، وظایف دینی خود را در داخل و خارج از کشور انجام می‌دهد. به عبارتی، با رعایت لاییسم و همسو با دولت و به دور از مسایل سیاسی انجام وظیفه می‌نماید.</ref>
=توسعه ساختار در خارج از کشور=


با تصويب قانون شماره 1982، توسعه تشكيلات سازمان در خارج از كشور نيز عملي گرديد. اما قانون مذكور مطابق حكم دادگاه قانون اساسي در سال 1979 ابطال گرديد. قانون شماره 657 نيز كه در رابطه با مأموران دولت مي باشد، برخي از مواد مذكور در قانون شماره 633 را از اعتبار انداخت. با محدوديت هاي مذكور، سازمان خواه در مورد تشكيلات كنوني خود و خواه در رابطه با خدماتي كه انجام مي دهد جوابگو نيست.
==تشکیلات سازمان==
سازمان دیانت متشکل از تشکیلات مرکز، شهرستان‌ها و خارج از کشور می‌باشد.


قانون اساسي 1982 نيز نه تنها همانند قانون اساسي قبلي (1961) امور ديني را به عهده سازمان مذكور گذاشت، بلكه براي انجام امور ديني موازيني را نيز قرار داد. به طوري كه مطابق اصل 136 قانون مذكور، رياست امور ديني نهادي است كه در درون اداره عمومي كشور جاي گرفته، در چارچوب لاييسم و به دور از انديشه ها و نظرات سياسي و با هدف قرار دادن حاكميت و مقاومت ملي و طبق قانوني خاص انجام وظيفه مي نمايد.<ref>سازمان ديانت از تاريخ تصويب قانون اساسي 1982، همان طور كه در اصل مذكور ذكر گرديده، وظايف ديني خود را در داخل و خارج از كشور انجام مي دهد. به عبارتي، با رعايت لاييسم و همسو با دولت و به دور از مسايل سياسي انجام وظيفه مي نمايد.</ref>
=== تشکیلات مرکز ===
تشکیلات مرکز عبارتند از:
* رییس
* معاون
* واحدهای ذیل الذکر:


=تشكيلات سازمان=
==== واحدهای اصلی ====
===== شورای عالی امور دینی =====
این شورا عالی‌ترین مرجع تصمیم‌گیری و مشورتی سازمان است که از یک رییس و 15 عضو و به تعداد کافی کارشناس تشکیل می‌شود. خط مشی سازمان از طریق این نهاد مشخص می‌شود. پاسخ‌های دینی نیز به عهده این نهاد می‌باشد. در امور دینی تحقیق و بررسی می‌کند و انتشار آثار سازمان با تصویب آن صورت می‌پذیرد.


سازمان ديانت متشكل از تشكيلات مركز، شهرستان ها و خارج از كشور مي باشد.
===== مؤسسه بررسی قرآن =====
این مؤسسه عهده‌دار بررسی امور مربوط به انتشار قرآن‌هاست. به عبارتی، چاپ هر نوع قرآن به مجوز آن نیازمند است و بدون تأیید مؤسسه مذکور انتشار قرآن اعم از این که از طرف سازمان یا انتشارات دیگر باشد ممکن نیست. این مؤسسه در مورد قرآن تحقیقات علمی را نیز انجام می‌دهد.


==تشكيلات مركز==
===== ریاست دایره خدمات دینی =====
این دایره امور مربوط به توضیح مسایل دینی را عهده‌دار است. مسایلی از قبیل تعیین اوقات نماز، ایام دینی، هلال ماه و... به عهده اداره مذکور است.


تشكيلات مركز عبارتند از: <br>
===== ریاست آموزش دینی =====
رييس <br>
این دایره امر آموزش دینی افراد شاغل در سازمان را به عهده دارد. این آموزش سالانه بوده و افراد آموزش دیده با هدف شغلی در کلاس‌ها حضور می‌یابند. امور مربوط به کلاس‌های قرآن نیز به عهده دایره مذکور است.
معاون <br>
واحدهاي ذيل الذكر:


===واحدهاي اصلي===
===== ریاست دایره حج =====
برنامه‌ریزی و اجرای کلیه امور مربوط به انجام حج و عمره حجاج بیت الله الحرام در داخل و خارج از کشور با دایره مذکورمی باشد. این اداره در اجرای هدف فوق با سایر ارگان‌ها و مؤسسات نیز همکاری می‌کند.


====شوراي عالي امور ديني====
===== ریاست بخش انتشارات دینی =====
انجام امور مربوط به انتشارات دینی <ref>اعم از سمعی بصری، چاپ و...</ref> به عهده بخش مذکور است. خدمات کتابخانه‌ای سازمان نیز با اداره فوق می‌باشد.


اين شورا عالي ترين مرجع تصميم گيري و مشورتي سازمان است كه از يك رييس و 15 عضو و به تعداد كافي كارشناس تشكيل مي شود. خط مشي سازمان از طريق اين نهاد مشخص مي شود. پاسخ هاي ديني نيز به عهده اين نهاد مي باشد. در امور ديني تحقيق و بررسي مي كند و انتشار آثار سازمان با تصويب آن صورت مي پذيرد.<br>
===== ریاست دایره روابط خارجی =====
ارائه خدمات دینی برای تُرک‌ها<ref>اعم از اتباع ترکیه و کشورهای ترک زبان</ref> با دایره مذکور می‌باشد. اجرای امور مرتبط با خدمات مذکور، برگزاری سمینارها و تشکیل کلاس برای افراد اعزامی به خارج، راهنمایی هیأت‌ها، گروه‌هاو افرادی که ازخارج آمده‌اند و با سازمان مذکور ارتباط برقرار می‌کنند به عهده این بخش است.


====مؤسسه بررسي قرآن====
==== واحدهای مشورتی و بازرسی ====
* دایره بازرسی
* دایره مشاوره حقوقی
* ریاست دایره تحقیق، برنامه‌ریزی و هماهنگی


اين مؤسسه عهده دار بررسي امور مربوط به انتشار قرآن هاست. به عبارتي، چاپ هر نوع قرآن به مجوز آن نيازمند است و بدون تأييد مؤسسه مذكور انتشار قرآن اعم از اين كه از طرف سازمان يا انتشارات ديگر باشد ممكن نيست. اين مؤسسه در مورد قرآن تحقيقات علمي را نيز انجام مي دهد.<br>
==== واحدهای پشتیبانی ====
====رياست دايره خدمات ديني====
* ریاست دایره پرسنلی (کارگزینی)
اين دايره امور مربوط به توضيح مسايل ديني را عهده دار است. مسايلي از قبيل تعيين اوقات نماز، ايام ديني، هلال ماه و... به عهده اداره مذكور است.<br>
* ریاست دایره اداری ـ مالی
 
* مدیریت به کاراندازی سرمایه گردان
====رياست آموزش ديني====
* کارشناسی دفاع اجتماعی
اين دايره امر آموزش ديني افراد شاغل در سازمان را به عهده دارد. اين آموزش سالانه بوده و افراد آموزش ديده با هدف شغلي در كلاس ها حضور مي يابند. امور مربوط به كلاس هاي قرآن نيز به عهده دايره مذكور است.<br>
* مدیریت روابط عمومی و مطبوعاتی
 
* مدیریت مرکز اطلاع رسانی
====رياست دايره حج====
* مدیریت خدمات فنی
برنامه ريزي و اجراي كليه امور مربوط به انجام حج و عمره حجاج بيت الله الحرام در داخل و خارج از كشور با دايره مذكورمي باشد. اين اداره در اجراي هدف فوق با ساير ارگان ها و مؤسسات نيز همكاري مي كند.<br>
 
====رياست بخش انتشارات ديني====
انجام امور مربوط به انتشارات ديني <ref>اعم از سمعي بصري، چاپ و...</ref> به عهده بخش مذكور است. خدمات كتابخانه اي سازمان نيز با اداره فوق مي باشد.<br>
 
====رياست دايره روابط خارجي====
 
ارائه خدمات ديني براي ترك ها<ref>اعم از اتباع تركيه و كشورهاي ترك زبان</ref>  با دايره مذكور مي باشد. اجراي امور مرتبط با خدمات مذكور، برگزاري سمينارها و تشكيل كلاس براي افراد اعزامي به خارج، راهنمايي هيأت ها، گروه ها و افرادي كه ازخارج آمده اند و با سازمان مذكور ارتباط برقرار مي كنند به عهده اين بخش است.
 
===واحدهاي مشورتي و بازرسي===
 
*دايره بازرسي
*دايره مشاوره حقوقي
*رياست دايره تحقيق، برنامه ريزي و هماهنگي
 
===واحدهاي پشتيباني===
 
*رياست دايره پرسنلي (كارگزيني)
*رياست دايره اداري ـ مالي
*مديريت به كاراندازي سرمايه گردان
*كارشناسي دفاع اجتماعي
*مديريت روابط عمومي و مطبوعاتي
*مديريت مركز اطلاع رساني
*مديريت خدمات فني
   
   
==تشكيلات شهرستان ها==
=== تشکیلات شهرستان‌ها ===
تشكيلات سازمان امور ديانت در شهرستان ها متشكل از: مفتي گري هاي استان ها و شهرها و مديريت هاي مركز آموزش مي باشد.<br>
تشکیلات سازمان امور دیانت در شهرستان‌ها متشکل از: مفتی‌گری‌های استان‌هاو شهرها و مدیریت‌های مرکز آموزش می‌باشد.
 
===مفتي گري ها===
مراكز مفتي گري در استان ها و شهرستان ها تشكيل مي يابند.
در مفتي گري هاي استان ها: مفتي استان، معاون مفتي، مدير شعبه، واعظ، مدير كلاس قرآن، بازرس، كارشناس، متصدي، معلم كلاس قرآن، امام خطيب، مؤذن، خادم مسجد و ديگر پرسنل لازم حضور دارند.
در مراكز مفتي گري شهرستان ها: مفتي شهرستان، واعظ، متصدي، كارشناس، معلم قرآن، امام خطيب، مؤذن، خادم مسجد و... مشغول هستند.<br>


===مديريت هاي مراكز آموزشي===
==== مفتی‌گری‌ها ====
مراکز مفتی‌گری در استان‌هاو شهرستان‌هاتشکیل می‌یابند.
در مفتی‌گری‌های استان‌ها: مفتی استان، معاون مفتی، مدیر شعبه، واعظ، مدیر کلاس قرآن، بازرس، کارشناس، متصدی، معلم کلاس قرآن، امام خطیب، مؤذن، خادم مسجد و دیگر پرسنل لازم حضور دارند.
در مراکز مفتی‌گری شهرستان‌ها: مفتی شهرستان، واعظ، متصدی، کارشناس، معلم قرآن، امام خطیب، مؤذن، خادم مسجد و... مشغول هستند.


مراكز آموزشي سازمان ديانت در شهرهاي آنتاليا، بولو (Bolu)، الازيق (Elazig§)، ارض روم، كاستامنو، قونيه، استانبول، مانيسا و ترابوزان مستقر هستند. در مراكز آموزشي افرادي چون مدير مركز، معلم، كارشناس، متصدي و... مشغول مي شوند.<br>
==== مدیریت‌های مراکز آموزشی ====
==تشكيلات خارج از كشور==
مراکز آموزشی سازمان دیانت در شهرهای آنتالیا، بولو<ref>Bolu</ref>، الازیق <ref>Elazig§</ref>، ارض روم، کاستامنو، قونیه، استانبول، مانیسا و ترابوزان مستقر هستند. در مراکز آموزشی افرادی چون مدیر مرکز، معلم، کارشناس، متصدی و... مشغول می‌شوند.


سازمان ديانت در كشورهايي فعاليت ديني دارد كه اتباع [[تركيه]] در آنها زيادند يا ترك زبان هستند. تشكيلات سازمان درسفارتخانه هاي تركيه با عنوان رايزني به امور ديني و در كنسولگري هاي آن با عنوان وابسته امور ديني مستقرند.
=== تشکیلات خارج از کشور ===
سازمان دیانت در کشورهایی فعالیت دینی دارد که اتباع [[ترکیه|ترکیه]] در آنها زیادند یا ترک زبان هستند. تشکیلات سازمان درسفارتخانه‌های ترکیه با عنوان رایزنی به امور دینی و در کنسولگری‌های آن با عنوان وابسته امور دینی مستقرند.


رايزني هاي امور ديني آن كشور در كشورهاي [[آلمان]]، [[آمريكا]]، [[استراليا]]، [[بلژيك]]، [[دانمارك]]، [[فرانسه]]، [[هلند]]، [[سوئد]]، [[سوييس]]، [[روسيه]]، [[آذربايجان]]، [[قزاقستان]]، [[قرقيزستان]]، [[ازبكستان]]، [[تركمنستان]]، [[انگليس]]، [[مقدونيه]] و [[قبرس شمالي]] حضور دارند.<br>
رایزنی‌های امور دینی آن کشور در کشورهای [[آلمان]]، [[آمریکا|آمریکا]]، [[استرالیا|استرالیا]]، [[بلژیک|بلژیک]]، [[دانمارک]]، [[فرانسه]]، [[هلند]]، [[سوئد]]، [[سوییس|سوییس]]، [[روسیه|روسیه]]، [[آذربایجان|آذربایجان]]، [[قزاقستان]]، [[قرقیزستان|قرقیزستان]]، [[ازبکستان]]، [[ترکمنستان]]، [[انگلیس|انگلیس]]، [[مقدونیه|مقدونیه]] و [[قبرس شمالی|قبرس شمالی]] حضور دارند.


وابسته هاي امور ديني نيز در شهرهاي برلين، دوسلدورف، اسن، فرانكفورت، هامبورگ، هانور، كلن، كارلسروهه، مونيخ، نورنبرگ، اشتوتگارت، مونستر و ماينز آلمان، شهرهاي ملبورن و سيدني استراليا، شهر دونته هلند، شهر ليون فرانسه، شهر نيويورك آمريكا، شهر جده عربستان، نخجوان و كوستنس روماني مستقر هستند.<br>
وابسته‌های امور دینی نیز در شهرهای برلین، دوسلدورف، اسن، فرانکفورت،‌‌هامبورگ،‌هانور، کلن، کارلسروهه، مونیخ، نورنبرگ، اشتوتگارت، مونستر و ماینز آلمان، شهرهای ملبورن و سیدنی استرالیا، شهر دونته هلند، شهر لیون فرانسه، شهر نیویورک آمریکا، شهر جده عربستان، نخجوان و کوستنس رومانی مستقر هستند.


در كشورهاي كانادا، نروژ، ليتواني، اوكراين، مغولستان و گرجستان نيز مأموران سازمان به فعاليت ديني مشغول هستند.<ref>بدون اين كه عنوان رايزني يا وابستگي داشته باشند.</ref>
در کشورهای [[کانادا]]، [[نروژ]]، [[لیتوانی|لیتوانی]]، [[اوکراین|اوکراین]]، [[مغولستان]] و [[گرجستان]] نیز مأموران سازمان به فعالیت دینی مشغول هستند.<ref>بدون این که عنوان رایزنی یا وابستگی داشته باشند.</ref>


=خدمات=
==خدمات==
برخی از خدمات مهمی که از طرف سازمان دیانت انجام یافته‌اند:


برخي از خدمات مهمي كه از طرف سازمان ديانت انجام يافته اند:
=== تشکیل نهاد عالی امور دینی ===
این نهاد به عنوان عالی‌ترین ارگان تصمیم‌گیری و مشورتی سازمان دیانت است. نهاد مذکور دارای کمیسیون‌های فتوا، انتشارات دینی و مطبوعات، خدمات دینی و ارشاد و موضوعات می‌باشد. سالانه به حدود 1000 سؤال دینی به طور مکتوب پاسخ می‌دهد. به طور شفاهی نیز به سؤالات دینی "استفتائات" جواب لازم می‌دهد.


==دتشكيل نهاد عالي امور ديني==
=== برگزاری اجلاس‌های مشورتی دینی ===
سازمان دیانت از تاریخ تأسیس تاکنون دو بار در سال‌های 93 و 98 در آنکارا اجلاس‌های مشورتی دینی تشکیل داده است. در اجلاس اخیر از پاتریک‌های ارمنی، رومی، سوریانی و فنری<ref>از مسیحیانی که در دوره عثمانی کار ترجمه را عهده‌دار بودند</ref> و خاخام‌های ترکیه و تعدادی نیز از خارج جهت شرکت در آنها دعوت شده بود.
هدف از برگزاری اجلاس‌های مذکور روشن ساختن اذهان عمومی در مورد مسایل دینی بود. در اجلاس 98 سه کمیسیون تشکیل شده بود. کمیسیون دیالوگ ادیان، کمیسیون حل مسایل ایجاد شده از تفسیرهای مختلف دینی و کمیسیون آموزش دینی. در اجلاس مذکور 39 تصمیم با ماهیت استشاری به تصویب اعضاء رسید.


اين نهاد به عنوان عالي ترين ارگان تصميم گيري و مشورتي سازمان ديانت است. نهاد مذكور داراي كميسيون هاي فتوا، انتشارات ديني و مطبوعات، خدمات ديني و ارشاد و موضوعات مي باشد. سالانه به حدود 1000 سؤال ديني به طور مكتوب پاسخ مي دهد. به طور شفاهي نيز به سؤالات ديني "استفتائات" جواب لازم مي دهد.<br>
=== برگزاری سه اجلاس مشترک دینی ===
==برگزاري اجلاس هاي مشورتي ديني==
با کشورهای ترک زبان، کشورهای بالکان ـ قفقاز و جمعیت‌های ترک و مسلمان با هدف یافتن راه حل‌های مشورتی در خصوص خدمات دینی.


سازمان ديانت از تاريخ تأسيس تاكنون دو بار در سال هاي 93 و 98 در آنكارا اجلاس هاي مشورتي ديني تشكيل داده است. در اجلاس اخير از پاتريك هاي ارمني، رومي، سورياني و فنري (از مسيحياني كه در دوره عثماني كار ترجمه را عهده دار بودند) و خاخام هاي تركيه و تعدادي نيز از خارج جهت شركت در آنها دعوت شده بود.
=== ایجاد بنای مساجد براساس یک نقشه و طرح واحد ===
هدف از برگزاري اجلاس هاي مذكور روشن ساختن اذهان عمومي در مورد مسايل ديني بود. در اجلاس 98 سه كميسيون تشكيل شده بود. كميسيون ديالوگ اديان، كميسيون حل مسايل ايجاد شده از تفسيرهاي مختلف ديني و كميسيون آموزش ديني. در اجلاس مذكور 39 تصميم با ماهيت استشاري به تصويب اعضاء رسيد.<br>
براساس قانون شماره 3194 <ref>در مورد عمران مساجد</ref> و ماده ضمیمه آن <ref>به شماره 4380</ref> مصوب اول آگوست 1998 و همچنین ماده 23479 مصوب 30/9/98، مساجد باید با توجه به نیاز و شرایط محل ساخته شوند و پلان آنها نیز از لحاظ منظر با سایر مساجد همگونی داشته باشد. مساحت مساجد کوچک 2500 مترمربع، مساجد متوسط (مساجد سمت) 5000 مترمربع و مساجد بزرگ مرکزی 10000 متر مربع خواهد بود.
==برگزاري سه اجلاس مشترك ديني==


با كشورهاي ترك زبان، كشورهاي بالكان ـ قفقاز و جمعيت هاي ترك و مسلمان با هدف يافتن راه حل هاي مشورتي در خصوص خدمات ديني.
=== محول شدن اداره امور مساجد به سازمان دیانت ===
مطابق ماده 35 قانون شماره 633 مصوب 1998، تأسیس مساجد با اجازه سازمان دیانت ممکن است. اداره امور آن نیز به عهده آن سازمان است. مساجدی که بدون اخذ اجازه از سازمان مذکور جهت برگزاری عبادت ایجاد شده‌اند، در ظرف سه ماه به آن سازمان تحویل داده خواهند شد.


==ايجاد بناي مساجد براساس يك نقشه و طرح واحد==
=== مرکز تحقیق، توسعه و اسناد (AR-GED)===
این مرکز وابسته به مؤسسه عالی امور دینی سازمان دیانت می‌باشد. در تاریخ 1996 تأسیس شد. به شبکه اینترنت متصل است. اطلاعات مربوط به سازمان، فعالیت‌های سازمان، اوقات نماز، انتشارات سازمان، مسایل مربوط به حج، استفتائات دینی و خبررسانی میان تشکیلات سازمان از طریق شبکه مذکور قابل دریافت است.


براساس قانون شماره 3194 (در مورد عمران مساجد) و ماده ضميمه آن (به شماره 4380) مصوب اول آگوست 1998 و همچنين ماده 23479 مصوب 30/9/98، مساجد بايد با توجه به نياز و شرايط محل ساخته شوند و پلان آنها نيز از لحاظ منظر با ساير مساجد همگوني داشته باشد. مساحت مساجد كوچك 2500 مترمربع، مساجد متوسط (مساجد سمت) 5000 مترمربع و مساجد بزرگ مركزي 10000 متر مربع خواهد بود.<br>
=== مرکز تحقیق و دیالوگ بین‌المللی ===
این مرکز پیرو مصوبه اجلاس "اسلام آور آسیا" توسط سازمان دیانت ایجاد شد. برقراری نشست‌های متوالی با صاحب‌نظران ادیان دیگر از وظایف مرکز مذکور است. ابراز تبریکات مربوط به میلاد حضرت عیسی (ع) نیز با آن مرکز می‌باشد.  


==محول شدن اداره امور مساجد به سازمان ديانت==
برگزاری کنگره سال 1999 این مرکز که در آن مقرر شد:


مطابق ماده 35 قانون شماره 633 مصوب 1998، تأسيس مساجد با اجازه سازمان ديانت ممكن است. اداره امور آن نيز به عهده آن سازمان است. مساجدي كه بدون اخذ اجازه از سازمان مذكور جهت برگزاري عبادت ايجاد شده اند، در ظرف سه ماه به آن سازمان تحويل داده خواهند شد.<br>
1ـ فعالیت‌های اجرایی دنیای مسیحیت پیگیری و از طریق انتشارات لازم، اطلاعات مربوط به ترکیه به صورت سمعی و بصری برای میهمانان خارجی ترکیه فراهم گردد.


==مركز تحقيق، توسعه و اسناد (AR-GED)==
2ـ از طریق مأموران سازمان امر آگاه سازی توریست‌های دنیای مسیحیت با تکیه بر مهمان پروری سنتی ترکیه و اصول خوشبینانه دین اسلام دنبال شود.


اين مركز وابسته به مؤسسه عالي امور ديني سازمان ديانت مي باشد. در تاريخ 1996 تأسيس شد. به شبكه اينترنت متصل است. اطلاعات مربوط به سازمان، فعاليت هاي سازمان، اوقات نماز، انتشارات سازمان، مسايل مربوط به حج، استفتائات ديني و خبررساني ميان تشكيلات سازمان از طريق شبكه مذكور قابل دريافت است.<br>
=== خدمات دینی ===
سازمان دیانت با رعایت اصول قانون اساسی و به دور از هرگونه نگرش سیاسی، امر تبلیغ و انتشار اصول عالیه دینی از قبیل اتحاد، برابری، فداکاری، تعاون، برابری، محبت، احترام، خوشبینی، حمایت و... در میان انسان‌هارا عهده‌دار است. ارشاد و راهنمایی مردم از لحاظ معنوی و معادی و ایضاح آن در مورد چیزهایی که موجب تضعیف نظم جامعه (شراب، قمار، موادمخدر، روابط غیراخلاقی و...) می‌شوند نیز از اقدامات سازمان می‌باشد. فعالیت‌های دینی علاوه بر مساجد در مدارس، بیمارستان‌ها، زندان‌ها، کارخانجات، کوی دانشجویی، خانه سالمندان، مهدهای کودک و... (در صورت درخواست آنها) انجام می‌پذیرد.  


==مركز تحقيق و ديالوگ بين المللي==
مضاف بر آن برگزاری کنفرانس به ویژه در شرق و جنوب شرقی ترکیه از فعالیت‌های سازمان می‌باشد. حضور در رادیو و تلویزیون‌های محلی با هدف ارشاد مردم از دیگر اقدامات سازمان است.


اين مركز پيرو مصوبه اجلاس "اسلام آور آسيا" توسط سازمان ديانت ايجاد شد. برقراري نشست هاي متوالي با صاحب نظران اديان ديگر از وظايف مركز مذكور است. ابراز تبريكات مربوط به ميلاد حضرت عيسي (ع) نيز با آن مركز مي باشد. <br>
برقراری برنامه‌های ارشاد و وعظ در ماه مبارک رمضان، ایام مبارک و میلاد حضرت پیامبر و... نیز توسط مبلغان سازمان انجام نمی‌گیرد. خدمات سازمان منحصر به موارد بالا نیست بلکه در زمینه‌های مختلف دینی حضور سازمان ملموس است، حضور در دانشگاه‌هاو دانشکده‌های الهیات و مدارس امام خطیب، خطبه‌های نماز و... از جمله خدمات دیگر آن سازمان است.


برگزاري كنگره سال 1999 اين مركز كه در آن مقرر شد:
=== خدمات آموزشی ===
==== فعالیت‌های آموزشی دینی متعدد ====
سازمان دیانت خدمات آموزشی دینی را در مناطق مختلف دنبال می‌کند. به طوری که حدود 3683 کلاس آموزش قرآن، حفظ سوره‌های نماز و دعا و اطلاعات مختصر دینی برقرار کرده است.
فعالیت‌های آموزشی سازمان به صورت سمعی و بصری است. تهیه کاست‌های مربوط به قرآن، وعظ و... فیلم‌های کارتونی آموزش دینی برای کودکان، سریال‌هاو فیلم‌های مستند، برنامه‌های آماده برای پخش از رادیو و تلویزیون، برنامه‌های سمعی و بصری موسیقی مذهبی، پخش سمعی و بصری برنامه‌های دینی از کانال‌های تلویزیونی خصوصی و دولتی، به ویژه از کانال TRT4 در خلال ساعت‌های 23ـ21 شنبه‌هااز جمله فعالیت‌های آموزشی سازمان می‌باشد.


1ـ فعاليت هاي اجرايي دنياي مسيحيت پيگيري و از طريق انتشارات لازم، اطلاعات مربوط به تركيه به صورت سمعي و بصري براي ميهمانان خارجي تركيه فراهم گردد.<br>
==== کلاس‌های ویژه آموزش پرسنل سازمان ====
در 9 مرکز آموزش سازمان امر تعلیم پرسنل شاغل در مناطق مختلف انجام می‌پذیرد. در مدت 3 سال تعداد 4648 نفر در مراکز آموزشی مذکور آموزش دیده‌اند. علاوه بر این، دو مرکز آموزشی استانبول و قونیه به عنوان مراکز ویژه آموزشی تعیین شده‌اند. در مراکز مذکور از سال 1976 تاکنون تعداد 531 نفر آموزش دینی به عنوان شغل دیده‌اند. در کلاس‌های مذکور پرسنلی که از دانشکده‌های الهیات فارغ‌التحصیل شده‌اند مدت 5ـ2 سال به امر یادگیری تخصصی دین مشغول می‌شوند و افراد موفق با عنوان مفتی و واعظ منصوب می‌شوند.


2ـ از طريق مأموران سازمان امر آگاه سازي توريست هاي دنياي مسيحيت با تكيه بر مهمان پروري سنتي تركيه و اصول خوشبينانه دين اسلام دنبال شود.<br>
=== برقراری کلاس‌های مربوط به اذان و خطابه ===
==خدمات ديني==
کلاس‌های مذکور با هدف آموزش اذان خوانی با صدای خوش و همچنین ایراد خطابه و سخنرانی به شیوه امام خطیب‌هاتشکیل می‌گردند. تاکنون حدود 1051 نفر مؤذن و 5678 نفر امام خطیب از کلاس‌های مذکور فارغ‌التحصیل شده‌اند.


سازمان ديانت با رعايت اصول قانون اساسي و به دور از هرگونه نگرش سياسي، امر تبليغ و انتشار اصول عاليه ديني از قبيل اتحاد، برابري، فداكاري، تعاون، برابري، محبت، احترام، خوشبيني، حمايت و... در ميان انسان ها را عهده دار است. ارشاد و راهنمايي مردم از لحاظ معنوي و معادي و ايضاح آن در مورد چيزهايي كه موجب تضعيف نظم جامعه (شراب، قمار، موادمخدر، روابط غيراخلاقي و...) مي شوند نيز از اقدامات سازمان مي باشد. فعاليت هاي ديني علاوه بر مساجد در مدارس، بيمارستان ها، زندان ها، كارخانجات، كوي دانشجويي، خانه سالمندان، مهدهاي كودك و... (در صورت درخواست آنها) انجام مي پذيرد.  
==== خدمات انتشاراتی ====
سازمان در مورد مسایل دینی فعالیت‌های انتشاراتی، سمعی و بصری و… را به صورت مداوم انجام می‌دهد. به طوری که تاکنون 434 اثر در زمینه‌های علمی، ادبی، آموزشی، مرجع، عمومی، کودک، بزرگان ترک، اسلام، کتاب‌های جیبی و آثارهنری منتشر ساخته است.


مضاف بر آن برگزاري كنفرانس به ويژه در شرق و جنوب شرقي تركيه از فعاليت هاي سازمان مي باشد. حضور در راديو و تلويزيون هاي محلي با هدف ارشاد مردم از ديگر اقدامات سازمان است.  
از طرف دیگر اداره انتشارات دینی سازمان، با هدف حراست از فرهنگ ترک حدود 3 میلیون اثر را به 14 زبان (ترکی، عربی، انگلیسی، آلمانی، فرانسوی، آذری، قزاقی، ازبکی، قرقیزی، تاتاری، ترکمنی، روسی، آلبانیایی و گرجی) منتشر ساخته و به کشورهای مختلف ارسال داشته است.


برقراري برنامه هاي ارشاد و وعظ در ماه مبارك رمضان، ايام مبارك و ميلاد حضرت پيامبر و... نيز توسط مبلغان سازمان انجام مي گيرد. خدمات سازمان منحصر به موارد بالا نيست بلكه در زمينه هاي مختلف ديني حضور سازمان ملموس است، حضور در دانشگاه ها و دانشكده هاي الهيات و مدارس امام خطيب، خطبه هاي نماز و... از جمله خدمات ديگر آن سازمان است.<br>
در پایان سال 1999 چاپ و انتشار یک میلیون اثر دیگر نیز برنامه‌ریزی شده است.
تقویم 12 برگی نیز در حدود 5/2 میلیون عدد در حال چاپ می‌باشد. تقویم‌های دیواری مذکور در کشورهای اروپایی و آمریکا و همچنین در داخل کشور توزیع می‌شود.


سازمان علاوه بر آثار مذکور، ماهنامه، مجله کودکان و فصلنامه نیز دارد. این آثار به طور مرتب منتشر و توزیع می‌گردند. بروشورهایی نیز از طرف سازمان با عناوین "اسلام راه سعادت" با تیراژ 600 هزار و "مساجد ما" با تیراژ 245 هزار نسخه منتشر می‌گردد. این بروشورها مجانی هستند.


==خدمات آموزشي==
=== خدمات مربوط به حج و عمره ===
==== حج ====
کلیه امور مربوط به حج از تاریخ 1979 به سازمان دیانت محول شده است. آژانس‌های سیاحتی نیز مطابق مصوبه هیأت وزیران (مورخ 1988) می‌توانند زیر نظر سازمان دیانت امر انتقال و انجام امور مربوط به اعزام حجاج به عربستان را عهده دارگردند. این سازمان در مورد حجاج کشورهای دیگر نیز به مقامات عربستان توصیه‌های لازم را می‌نماید. ارائه خدمات بهداشتی نیز از اقدامات سازمان برای حجاج بیت الله الحرام می‌باشد. به طوری که در شهرهای مکه، مدینه و عرفات و منی مراکز بهداشتی سازمان مستقر می‌شوند. این مراکز کلیه معالجات حتی اعمال جراحی را نیز انجام می‌دهند. حجاج کشورهای دیگر نیز می‌توانند از خدمات بهداشتی سازمان بهره‌مند شوند.


===فعاليت هاي آموزشي ديني متعدد===
==== عمره ====
انجام عمره تا سال 1984 به صورت آزاد بوده است. با تصویب هیأت وزیران در تاریخ مذکور امور مربوط به اعزام عمره به سازمان دیانت محول شد. امور مربوط به عمره مقید به زمان و مکان خاصی نیست.
== ارتباطات بین‌المللی سازمان ==


سازمان ديانت خدمات آموزشي ديني را در مناطق مختلف دنبال مي كند. به طوري كه حدود 3683 كلاس آموزش قرآن، حفظ سوره هاي نماز و دعا و اطلاعات مختصر ديني برقرار كرده است.  
سازمان به روابط اجتماعی و فرهنگی بین‌المللی اهمیت ویژه‌ای قایل است. این سازمان تاکنون چندین سمینار بین‌المللی علمی و دینی را در ترکیه برگزار کرده است. در نشست‌های برپا شده در زمینه‌های علمی و دینی دیگر نیز حضور یافته است.
فعاليت هاي آموزشي سازمان به صورت سمعي و بصري است. تهيه كاست هاي مربوط به قرآن، وعظ و... فيلم هاي كارتوني آموزش ديني براي كودكان، سريال ها و فيلم هاي مستند، برنامه هاي آماده براي پخش از راديو و تلويزيون، برنامه هاي سمعي و بصري موسيقي مذهبي، پخش سمعي و بصري برنامه هاي ديني از كانال هاي تلويزيوني خصوصي و دولتي، به ويژه از كانال TRT4 در خلال ساعت هاي 23ـ21 شنبه ها از جمله فعاليت هاي آموزشي سازمان مي باشد.<br>


==== سمینارهای بین‌المللی ====
سمینارهای بین‌المللی که توسط سازمان دیانت انجام یافته است:


===كلاس هاي ويژه آموزش پرسنل سازمان===
* سمینار شورای دینی 1993
* سمینار شورای دینی 1998
* سمینار شورای اسلامی آور آسیا(1) 1995
* سمینار شورای اسلامی آور آسیا(2) 1996
* سمینار شورای اسلامی آور آسیا(3) 1998


در 9 مركز آموزش سازمان امر تعليم پرسنل شاغل در مناطق مختلف انجام مي پذيرد. در مدت 3 سال تعداد 4648 نفر در مراكز آموزشي مذكور آموزش ديده اند. علاوه بر اين، دو مركز آموزشي استانبول و قونيه به عنوان مراكز ويژه آموزشي تعيين شده اند. در مراكز مذكور از سال 1976 تاكنون تعداد 531 نفر آموزش ديني به عنوان شغل ديده اند. در كلاس هاي مذكور پرسنلي كه از دانشكده هاي الهيات فارغ التحصيل شده اند مدت 5ـ2 سال به امر يادگيري تخصصي دين مشغول مي شوند و افراد موفق با عنوان مفتي و واعظ منصوب مي شوند.<br>
سمینارهای بین‌المللی انجام یافته در ترکیه با مشارکت سازمان:


* کنفرانس دعوت به وجدان
* سمپوزیوم بین‌المللی تسامح (تساهل)
* کنفرانس اسکان سازمان ملل


== برقراري كلاس هاي مربوط به اذان و خطابه==
=== کنفرانس‌هایی که در خارج از ترکیه انجام یافته و سازمان در آنها شرکت کرده است ===
==== کنفرانس‌هایی که در آنها ریاست سازمان شرکت کرده است ====


كلاس هاي مذكور با هدف آموزش اذان خواني با صداي خوش و همچنين ايراد خطابه و سخنراني به شيوه امام خطيب ها تشكيل مي گردند. تاكنون حدود 1051 نفر مؤذن و 5678 نفر امام خطيب از كلاس هاي مذكور فارغ التحصيل شده اند.
* کنفرانس "وزرای امور دینی کشورهای اسلامی" در رباط 1994
* کنفرانس "تقریب مذاهب اسلامی" در تهران 1996
* کنفرانس "شورای عالی امور اسلامی" در قاهره (هشتمین کنفرانس) 1996
* کنفرانس "شورای عالی امور اسلامی" در قاهره (دهمین کنفرانس) 1998


===خدمات انتشاراتي===
==== کنفرانس‌هایی که در آنها نمایندگان سازمان شرکت کرده‌اند ====
الف- سمپوزیوم "روشنفکری بین الادیان" در اسراییل 1997


سازمان در مورد مسايل ديني فعاليت هاي انتشاراتي، سمعي و بصري و… را به صورت مداوم انجام مي دهد. به طوري كه تاكنون 434 اثر در زمينه هاي علمي، ادبي، آموزشي، مرجع، عمومي، كودك، بزرگان ترك، اسلام، كتاب هاي جيبي و آثارهنري منتشر ساخته است.
ب ـ کنفرانس "صلح اسم خداست، خدا، انسان، خلق" در بلژیک 1998


از طرف ديگر اداره انتشارات ديني سازمان، با هدف حراست از فرهنگ ترك حدود 3 ميليون اثر را به 14 زبان (تركي، عربي، انگليسي، آلماني، فرانسوي، آذري، قزاقي، ازبكي، قرقيزي، تاتاري، تركمني، روسي، آلبانيايي و گرجي) منتشر ساخته و به كشورهاي مختلف ارسال داشته است.
ج ـ کنفرانس "کلیسا و سالخوردگان" در واتیکان 1998


در پايان سال 1999 چاپ و انتشار يك ميليون اثر ديگر نيز برنامه ريزي شده است.
د ـ کنفرانس "یکسان سازی تاریخ هجری و اعیاد اسلامی" در عربستان 1998
تقويم 12 برگي نيز در حدود 5/2 ميليون عدد در حال چاپ مي باشد. تقويم هاي ديواري مذكور در كشورهاي اروپايي و آمريكا و همچنين در داخل كشور توزيع مي شود.


سازمان علاوه بر آثار مذكور، ماهنامه، مجله كودكان و فصلنامه نيز دارد. اين آثار به طور مرتب منتشر و توزيع مي گردند. بروشورهايي نيز از طرف سازمان با عناوين "اسلام راه سعادت" با تيراژ 600 هزار و "مساجد ما" با تيراژ 245 هزار نسخه منتشر مي گردد. اين بروشورها مجاني هستند.<br>
==مسابقات بین‌المللی قرآن کریم==
=== در ترکیه ===
برای اولین بار در تاریخ 1997 مسابقه بین‌المللی قرآن کریم در داخل ترکیه انجام شد. در مسابقه مذکور 37 نفر از 20 کشور شرکت کرده بودند.


=== در خارج از ترکیه ===
در مسابقات برگزار شده در کشورهای اسلامی (ایران، مصر، عربستان، مالزی، پاکستان، امارات متحده و...) در خلال سال‌های 99ـ1995 قاریان ترک نیز شرکت داشته‌اند.


==خدمات مربوط به حج و عمره==
=== جمع‌آوری کمک‌های مردمی ===
سازمان دیانت به دلایل مختلف ایجاد پایگاه‌های جمع‌آوری کمک‌های مردمی را در داخل و خارج از ترکیه ترتیب داده است از جمله برای یاری رساندن به:
1ـ پناهندگان عراقی 1991


===حج===
2ـ مردمان جمهوری‌های تازه تأسیس شوروی سابق 1991


كليه امور مربوط به حج از تاريخ 1979 به سازمان ديانت محول شده است. آژانس هاي سياحتي نيز مطابق مصوبه هيأت وزيران (مورخ 1988) مي توانند زير نظر سازمان ديانت امر انتقال و انجام امور مربوط به اعزام حجاج به عربستان را عهده دارگردند. اين سازمان در مورد حجاج كشورهاي ديگر نيز به مقامات عربستان توصيه هاي لازم را مي نمايد. ارائه خدمات بهداشتي نيز از اقدامات سازمان براي حجاج بيت الله الحرام مي باشد. به طوري كه در شهرهاي مكه، مدينه و عرفات و مني مراكز بهداشتي سازمان مستقر مي شوند. اين مراكز كليه معالجات حتي اعمال جراحي را نيز انجام مي دهند. حجاج كشورهاي ديگر نيز مي توانند از خدمات بهداشتي سازمان بهره مند شوند.<br>
3ـ بهمن زدگان جنوب شرقی ترکیه 1992


4ـ زلزله زدگان ارزنجان 1992


===عمره===
5ـ هلاکت زدگان بوسنی و هرزگووین 1992


انجام عمره تا سال 1984 به صورت آزاد بوده است. با تصويب هيأت وزيران در تاريخ مذكور امور مربوط به اعزام عمره به سازمان ديانت محول شد. امور مربوط به عمره مقيد به زمان و مكان خاصي نيست.<br>
6ـ آسیب دیدگان سیل پاکستان 1992


7ـ ساختمان مسجد توکیو ژاپن 1998ـ1993


==ارتباطات بين المللي سازمان==
8ـ ساختمان مسجد عشق آباد ترکمنستان 1994


سازمان به روابط اجتماعي و فرهنگي بين المللي اهميت ويژه اي قايل است. اين سازمان تاكنون چندين سمينار بين المللي علمي و ديني را در تركيه برگزار كرده است. در نشست هاي برپا شده در زمينه هاي علمي و ديني ديگر نيز حضور يافته است.<br>
9ـ مظلومین کوزوو 1998


===سمينارهاي بين المللي===
10ـ و...


سمينارهاي بين المللي كه توسط سازمان ديانت انجام يافته است:
پایگاه‌هایی را تشکیل داده است.


*سمينار شوراي ديني 1993
=== نشست‌های ناحیه ای ===
*سمينار شوراي ديني 1998
سازمان دیانت با هدف ارزیابی عملکردهای خود و حل مسایل مشابهی که در جریان اجرای خدمات خود با آنها مواجه می‌شود، در نواحی مختلف ترکیه نشست‌هایی را با مشارکت مفتی‌ها، واعظان و مأموران دینی خود تشکیل داده است.
*سمينار شوراي اسلامي آور آسيا(1) 1995
*سمينار شوراي اسلامي آور آسيا(2) 1996
*سمينار شوراي اسلامي آور آسيا(3) 1998


سمينارهاي بين المللي انجام يافته در تركيه با مشاركت سازمان:
=== گردهمایی رؤسا و اعضای هیأت علمی دانشکده‌های الهیات ===
سازمان به منظور تبادل نظر رؤسا و اعضای هیأت دانشکده‌های الهیات و مدیران مدارس عالی دینی سازمان در سال‌های 1996 و 1998 نشست‌های مشترکی را ترتیب داد. این نشست‌ها در آنکارا برگزار شدند.


* كنفرانس دعوت به وجدان
=== فعالیت‌های آماری ===
* سمپوزيوم بين المللي تسامح (تساهل)
سازمان دیانت از تاریخ 1990 اقدام به تهیه کتاب آمار فعالیت‌های خود نموده است. در این کتاب آماری اطلاعات مربوط به کلیه خدمات و فعالیت‌های سازمان مورد بررسی قرار گرفته است.
* كنفرانس اسكان سازمان ملل
<br>


=== تهیه برنامه فعالیت ===
سازمان دیانت از سال 1980 برنامه‌های کاری خود را به طور سالانه تنظیم و به مرحله اجرا می‌گذارد.


== كنفرانس هايي كه در خارج از تركيه انجام يافته و سازمان در آنها شركت كرده است==
=== خدمات رایانه ای ===
تشکیلات مرکزی و شهرستانی سازمان دیانت با هدف تسریع در امور و ایجاد ارتباط هماهنگ با یکدیگر مجهز به امکانات رایانه‌ای می‌باشد. در حال حاضر در مفتی‌گری‌های هشتاد شهرستان و 635 بخش رایانه وجود دارد که از میان آنها رایانه 8 شهرستان و 69 بخش به رایانه مرکزی متصل هستند.


=== كنفرانس هايي كه در آنها رياست سازمان شركت كرده است===
=== تحقیقات ===
سازمان دیانت تحقیقات مختلفی را در زمینه بررسی تأثیرات خدمات دینی خود به جامعه و نیز برای متنوع ساختن فعالیت‌ها و خدماتش انجام داده و نتایج حاصله را مورد ارزیابی قرار می‌دهد.


* كنفرانس "وزراي امور ديني كشورهاي اسلامي" در رباط 1994<br>
=== فعالیت‌های مربوط به تعیین اول ماه‌های قمری ===
سازمان دیانت در سال 1978 کنفرانسی را در استانبول ترتیب داد که هدف آن مشخص ساختن اول ماه‌های قمری بود.
* كنفرانس "تقريب مذاهب اسلامي" در تهران 1996<br>
* كنفرانس "شوراي عالي امور اسلامي" در قاهره (هشتمين كنفرانس) 1996<br>
 
* كنفرانس "شوراي عالي امور اسلامي" در قاهره (دهمين كنفرانس) 1998


===كنفرانس هايي كه در آنها نمايندگان سازمان شركت كرده اند===
در این رابطه همکاری‌هایی را با رصدخانه قندیلی (Kandili) به عمل آورد که نتیجه آن تعیین اول ماه‌های قمری تا سال 2000 بود. با مشخص شدن آن اوقات نماز نیز به صورت جدول تهیه شده و به کشورهای اسلامی ارسال می‌گردد.


سمپوزيوم "روشنفكري بين الاديان" در اسراييل 1997<br>
علاوه بر آن، فعالیت‌های مربوط به تهیه حساب (ماه‌ها) و نقشه‌هادر حال انجام است که بعد از اتمام به رصدخانه مذکور عرضه خواهد شد.


ب ـ كنفرانس "صلح اسم خداست، خدا، انسان، خلق" در بلژيك 1998<br>
تعیین ساعات افطار و امساک (ماه رمضان) نیز از فعالیت‌های سازمان است که بعد از تهیه شدن به کشورهای اسلامی و نواحی ترکیه ارسال گردید.


ج ـ كنفرانس "كليسا و سالخوردگان" در واتيكان 1998<br>
در شبکه اینترنت نیز پرونده‌ای با عنوان (Diyanet Web) تشکیل شده است. در پرونده مذکور اطلاعاتی از جمله اوقات نماز، تعیین قبله نماز، تعیین صد ساله آغاز اعیاد رمضان و قربان، ایام مبارک، اوایل سال‌های هجری، روزها و شب‌های دینی سال 1999ـ2000، ایام تعطیلات رسمی و دینی سال، مقررات مربوط به تقویم‌هاو… وجود دارد.


د ـ كنفرانس "يكسان سازي تاريخ هجري و اعياد اسلامي" در عربستان 1998
=== خدماتی که به هموطنان ترک در کشورهای غربی عرضه شده است ===
==== خدمات مربوط به مسجد ====
سازمان در 120 مسجد کشورهای اروپایی با 795 نفر مبلغ دینی موقتی خدمات دینی را به اتباع ترک عرضه می‌نماید. در کنار امامت نماز و وعظ و نصیحت، در برگزاری کنفرانس نیز با ترک‌های مقیم اروپا همکاری لازم به عمل می‌آید.


= مسابقات بين المللي قرآن كريم =
=== خدمات آموزشی و اجتماعی ===
مبلغان سازمان در خصوص آموزش دینی و برگزاری قرآن نیز به حدود 55 هزار کودک ترک خدمات لازم را ارائه می‌نمایند. این کلاس‌هادر انجمن‌های ترک تشکیل می‌شوند. در انجمن مذکور در کنار آموزش‌های دینی، آموزش‌های خیاطی، گلدوزی، کامپیوتر، زبان خارجی و ترکی و… نیز به علاقمندان داده می‌شود. مبلغان دینی امر عیادت از بیماران و زندانیان و مراجعه به منازل را هم با هدف حمایت و رفع مشکلات آنان عهده‌دار هستند.
ترکانی که در خارج از کشور فوت می‌نمایند، دفن جنازه آنها با همکاری نمایندگان سازمان انجام نمی‌گیرد. مبلغان دینی در مراسم نکاح و ختنه و... هموطنان ترک در کشورهای خارجی شرکت کرده و احساسات دینی و ملی آنان را تقویت می‌نمایند.


==در تركيه==  
==خدماتی که سازمان به کشورهای بالکان ـ قفقاز و جوامع ترک و مسلمان عرضه داشته است==
براي اولين بار در تاريخ 1997 مسابقه بين المللي قرآن كريم در داخل تركيه انجام شد. در مسابقه مذكور 37 نفر از 20 كشور شركت كرده بودند.<br>


==در خارج از تركيه==
خدمات دینی
در مسابقات برگزار شده در كشورهاي اسلامي (ايران، مصر، عربستان، مالزي، پاكستان، امارات متحده و...) در خلال سال هاي 99ـ1995 قاريان ترك نيز شركت داشته اند.<br>
155 نماینده دینی، 39 معلم دینی، 2 رایزن دینی و 2 وابسته دینی خدمات دینی را به مسلمانان و ترک‌های سایر کشورها عرضه می‌کنند.


==جمع آوري كمك هاي مردمي==
2ـ22. خدمات آموزشی
بعد از انحلال شوروی، فعالیت‌های دینی سازمان در میان جمهوری‌های بالکان ـ قفقاز و آسیای میانه آغاز گردید. از جمله اقدامات موارد ذیل هستند:


سازمان ديانت به دلايل مختلف ايجاد پايگاه هاي جمع آوري كمك هاي مردمي را در داخل و خارج از تركيه ترتيب داده است از جمله براي ياري رساندن به:
الف ـ ایجاد دانشکده الهیات باکو در 93ـ1992
1ـ پناهندگان عراقي 1991<br>


2ـ مردمان جمهوري هاي تازه تأسيس شوروي سابق 1991<br>
تعداد دانشجویان دانشکده 280 نفر است و اولین فارغ‌التحصیلان آن مربوط به سال 7ـ1996 می‌باشد. در کنار دانشکده مذکور مدرسه ترک ـ باکو نیز با 177 نفر دانش آموز شروع به کار کرد.


3ـ بهمن زدگان جنوب شرقي تركيه 1992<br>
ب ـ افتتاح دانشکده الهیات در شهر OSH قرقیزستان با همکاری دانشگاه آنکارا در سال 94ـ1993


4ـ زلزله زدگان ارزنجان 1992<br>
کلاس‌های آمادگی و کلاس اول دانشکده در ترکیه و کلاس‌های 2 و 3 و 4 آن در دانشگاه OSH قرقیزستان برقرار است. تعداد دانشجویان آن 220 نفر است.


5ـ هلاكت زدگان بوسني و هرزگووين 1992<br>
ج ـ افتتاح دانشکده الهیات در دانشگاه مختوم قلی ترکمنستان در سال 95ـ1994


6ـ آسيب ديدگان سيل پاكستان 1992<br>
دانشکده مذکور توسط دانشگاه Uludag اداره می‌شود. کلاس‌های آمادگی و کلاس‌های اول آن در ترکیه و بقیه در عشق آباد برقرار است. تعداد دانشجویان آن 100 نفر است.


ساختمان مسجد توكيو ژاپن 1998ـ1993<br>
ساختمان دانشکده مدرسه الهیات و خوابگاه دانشجویی آن توسط بنیاد دیانت ترکیه ایجاد شده است.


8ـ ساختمان مسجد عشق آباد تركمنستان 1994<br>
د ـ افتتاح یک مدرسه در نخجوان با برنامه‌های وسیع دینی توسط بنیاد دیانت ترکیه در سال 95ـ1994


9ـ مظلومين كوزوو 1998<br>
تعداد دانش‌آموزان آن 87 نفر است.


10ـ و...<br>
هـ ـ افتتاح مدرسه دینی کمال آتاتورک در شهر Kostence رومانی در سال 1996


پايگاه هايي را تشكيل داده است.<br>
تأمین معلم و امکانات درسی آن به عهده سازمان دیانت می‌باشد. براساس توافق بین دو کشور ترکیه و رومانی، فارغ‌التحصیلان مدرسه مذکور نیازهای دینی اقلیت ترک ـ مسلمان آن کشور را برطرف خواهند کرد.


و ـ افتتاح دانشکده‌های الهیات در افغانستان و داغستان در 97ـ1996
دانشجویان دانشکده‌های مذکور کلاس‌های مربوط به دوره آمادگی را در دانشگاه سلیمان دمیرل و ارجیس می‌بینند.


==نشست هاي ناحيه اي==
ز ـ افتتاح دانشکده الهیات در قرقیزستان در سال تحصیلی 98ـ1997


سازمان ديانت با هدف ارزيابي عملكردهاي خود و حل مسايل مشابهي كه در جريان اجراي خدمات خود با آنها مواجه مي شود، در نواحي مختلف تركيه نشست هايي را با مشاركت مفتي ها، واعظان و مأموران ديني خود تشكيل داده است.<br>
این دانشکده با همکاری دانشگاه قرقیرستان و دانشکده الهیات دانشگاه سلجوق ترکیه اداره می‌شود. تعداد دانشجویان آن در مرحله آمادگی و کلاس اول 56 نفر بود.


==گردهمايي رؤسا و اعضاي هيأت علمي دانشكده هاي الهيات==
ح ـ ایجاد سه مدرسه امام خطیب و انستیتوی عالی اسلام در صوفیه بلغارستان
کلیه نیروها و امکانات مدارس مذکور از طرف بنیاد دیانت ترکیه تأمین شده است. کتاب‌های آنها نیز با همکاری نخست‌وزیر و بنیاد دیانت ترکیه منتشر شده است.


سازمان به منظور تبادل نظر رؤسا و اعضاي هيأت دانشكده هاي الهيات و مديران مدارس عالي ديني سازمان در سال هاي 1996 و 1998 نشست هاي مشتركي را ترتيب داد. اين نشست ها در آنكارا برگزار شدند.<br>
==== ایجاد مسجد ====
الف ـ مسجد قاضی ارطغرل در عشق آباد


==فعاليت هاي آماري==
بنای مسجد مذکور در جریان سفر سلیمان دمیرل به ترکمنستان در سال 1992 مطرح شد و امور آن به سازمان دیانت محول گردید. ساختمان مسجد یاد شده در زمینی به مساحت 27000 متر مربع در تاریخ 1993 آغاز گردید.
سازمان ديانت از تاريخ 1990 اقدام به تهيه كتاب آمار فعاليت هاي خود نموده است. در اين كتاب آماري اطلاعات مربوط به كليه خدمات و فعاليت هاي سازمان مورد بررسي قرار گرفته است.<br>


==تهيه برنامه فعاليت==
عمده هزینه مسجد فوق که دارای یک مرکز فرهنگی نیز می‌باشد توسط سازمان دیانت تأمین گردید. ظرفیت آن حدود5000 نفر است. افتتاح مسجد و مرکز یاد شده در سال 1998 با حضور رییس‌جمهور ترکیه و ترکمنستان انجام شد. آن مسجد دارای 3 نیم قبه، 4 مناره و صحن می‌باشد.
سازمان ديانت از سال 1980 برنامه هاي كاري خود را به طور سالانه تنظيم و به مرحله اجرا مي گذارد.<br>


ب ـ مسجد نورالدین ارسین پاشا در قبرس


==خدمات رايانه اي==
این مسجد در شهر گیرنه (Girne) قبرس شمالی با طرح معماری ترک ـ عثمانی و با دو مناره در 1999 افتتاح گردید. ظرفیت آن 600 نفر است.
تشكيلات مركزي و شهرستاني سازمان ديانت با هدف تسريع در امور و ايجاد ارتباط هماهنگ با يكديگر مجهز به امكانات رايانه اي مي باشد. در حال حاضر در مفتي گري هاي هشتاد شهرستان و 635 بخش رايانه وجود دارد كه از ميان آنها رايانه 8 شهرستان و 69 بخش به رايانه مركزي متصل هستند.<br>


برخی از طرح‌های سازمان دیانت که در آینده تحقق خواهد یافت:


==تحقيقات==
*-برگزاری سومین اجلاس دینی سازمان در سطح بین‌المللی در تاریخ 2003؛
سازمان ديانت تحقيقات مختلفي را در زمينه بررسي تأثيرات خدمات ديني خود به جامعه و نيز براي متنوع ساختن فعاليت ها و خدماتش انجام داده و نتايج حاصله را مورد ارزيابي قرار مي دهد.<br>
*–انتشار معنی قرآن کریم و ترجمه آن به زبان‌های ترکی جمهوری‌های ترک زبان؛
*–تولید سریال "آدم‌های دین در مجادله ملی"، تولید فیلم کارتونی کوچک عثمان، تولید 30 برنامه افطار و سحری و…؛
*-ترجمه کتاب "ارشاد العقل السلیم المزایا الکتاب الکریم" نوشته شیخ الاسلام ابوالسعود به ترکی و همچنین ترجمه کتاب تفسیر "جواهر الاصداف" به زبان ترکی؛
*–انتشار فصلنامه آور آسیا ـ دیانت به زبان ترکی و لهجه‌های ترکی برای جمهوری‌های ترک زبان، بالکان ـ قفقاز و جوامع ترک ـ مسلمان؛
*-تهیه آثار (تألیف و ترجمه) در زیر عنوان مجموعه علوم اصلی اسلام؛
*–پخش برنامه‌های کارتونی برای کودکان، فیلم‌های مستند "اسلام در اروپا و مدنیت اسلام و ترک در آسیا و مردان دین در مجادله ملی"؛
*-تفهیم دین از طریق تلویزیون، اینترنت، فیلم‌های کارتونی و بازی‌های CD؛
*-برگزاری سمپوزیومی با هدف پاسخگویی به پرسش‌های اتباع ترک در کشورهای خارج در زمینه‌های دینی و ملی؛
*-معرفی کتب موجود در کتابخانه سازمان دیانت از طریق تلفن و اینترنت برای جهانیان؛
*-ایجاد مرکزی با عنوان "مرکز مشورت، تحقیق و ارشاد دینی"؛
*-ایجاد ساختمان در زمینی به مساحت 36971 مترمربع با هدف توسعه امکانات سازمان در آنکارا؛
*-تأسیس مسجدی در توکیو در زمینی به مساحت 5/732 متر مربع با امکانات جنبی از قبیل سالن‌های نمایش و پذیرش، دفتر، کتابخانه، لژمان، مهمانخانه و فروشگاه، مسجد برای 700 نفر ظرفیت خواهد داشت؛


==فعاليت هاي مربوط به تعيين اول ماه هاي قمري==
==اطلاعات آماری در مورد سازمان==
سازمان ديانت در سال 1978 كنفرانسي را در استانبول ترتيب داد كه هدف آن مشخص ساختن اول ماه هاي قمري بود.
* تعداد کادر سازمان دیانت
 
* مرکز 1201 نفر
در اين رابطه همكاري هايي را با رصدخانه قنديلي (Kandili) به عمل آورد كه نتيجه آن تعيين اول ماه هاي قمري تا سال 2000 بود. با مشخص شدن آن اوقات نماز نيز به صورت جدول تهيه شده و به كشورهاي اسلامي ارسال مي گردد.
* شهرستان‌ها87243 نفر
 
* خارج از کشور 49 نفر
علاوه بر آن، فعاليت هاي مربوط به تهيه حساب (ماه ها) و نقشه ها در حال انجام است كه بعد از اتمام به رصدخانه مذكور عرضه خواهد شد.
 
تعيين ساعات افطار و امساك (ماه رمضان) نيز از فعاليت هاي سازمان است كه بعد از تهيه شدن به كشورهاي اسلامي و نواحي تركيه ارسال گرديد.
 
در شبكه اينترنت نيز پرونده اي با عنوان (Diyanet Web) تشكيل شده است. در پرونده مذكور اطلاعاتي از جمله اوقات نماز، تعيين قبله نماز، تعيين صد ساله آغاز اعياد رمضان و قربان، ايام مبارك، اوايل سال هاي هجري، روزها و شب هاي ديني سال 1999ـ2000، ايام تعطيلات رسمي و ديني سال، مقررات مربوط به تقويم ها و… وجود دارد.<br>
 
 
==خدماتي كه به هموطنان ترك در كشورهاي غربي عرضه شده است==
 
==خدمات مربوط به مسجد ==
 
سازمان در 120 مسجد كشورهاي اروپايي با 795 نفر مبلغ ديني موقتي خدمات ديني را به اتباع ترك عرضه مي نمايد. در كنار امامت نماز و وعظ و نصيحت، در برگزاري كنفرانس نيز با ترك هاي مقيم اروپا همكاري لازم به عمل مي آيد.<br>
 
== خدمات آموزشي و اجتماعي==
 
مبلغان سازمان در خصوص آموزش ديني و برگزاري قرآن نيز به حدود 55 هزار كودك ترك خدمات لازم را ارائه مي نمايند. اين كلاس ها در انجمن هاي ترك تشكيل مي شوند. در انجمن مذكور در كنار آموزش هاي ديني، آموزش هاي خياطي، گلدوزي، كامپيوتر، زبان خارجي و تركي و… نيز به علاقمندان داده مي شود. مبلغان ديني امر عيادت از بيماران و زندانيان و مراجعه به منازل را هم با هدف حمايت و رفع مشكلات آنان عهده دار هستند.
تركاني كه در خارج از كشور فوت مي نمايند، دفن جنازه آنها با همكاري نمايندگان سازمان انجام مي گيرد. مبلغان ديني در مراسم نكاح و ختنه و... هموطنان ترك در كشورهاي خارجي شركت كرده و احساسات ديني و ملي آنان را تقويت مي نمايند.
 
=خدماتي كه سازمان به كشورهاي بالكان ـ قفقاز و جوامع ترك و مسلمان عرضه داشته است=
 
خدمات ديني
155 نماينده ديني، 39 معلم ديني، 2 رايزن ديني و 2 وابسته ديني خدمات ديني را به مسلمانان و ترك هاي ساير كشورها عرضه مي كنند.<br>
 
2ـ22. خدمات آموزشي
بعد از انحلال شوروي، فعاليت هاي ديني سازمان در ميان جمهوري هاي بالكان ـ قفقاز و آسياي ميانه آغاز گرديد. از جمله اقدامات موارد ذيل هستند:<br>
 
الف ـ ايجاد دانشكده الهيات باكو در 93ـ1992<br>
 
تعداد دانشجويان دانشكده 280 نفر است و اولين فارغ التحصيلان آن مربوط به سال 7ـ1996 مي باشد. در كنار دانشكده مذكور مدرسه ترك ـ باكو نيز با 177 نفر دانش آموز شروع به كار كرد.<br>
 
ب ـ افتتاح دانشكده الهيات در شهر OSH قرقيزستان با همكاري دانشگاه آنكارا در سال 94ـ1993<br>
 
كلاس هاي آمادگي و كلاس اول دانشكده در تركيه و كلاس هاي 2 و 3 و 4 آن در دانشگاه OSH قرقيزستان برقرار است. تعداد دانشجويان آن 220 نفر است.<br>
 
ج ـ افتتاح دانشكده الهيات در دانشگاه مختوم قلي تركمنستان در سال 95ـ1994<br>
 
دانشكده مذكور توسط دانشگاه Uludag اداره مي شود. كلاس هاي آمادگي و كلاس هاي اول آن در تركيه و بقيه در عشق آباد برقرار است. تعداد دانشجويان آن 100 نفر است.<br>
 
ساختمان دانشكده مدرسه الهيات و خوابگاه دانشجويي آن توسط بنياد ديانت تركيه ايجاد شده است.<br>
 
د ـ افتتاح يك مدرسه در نخجوان با برنامه هاي وسيع ديني توسط بنياد ديانت تركيه در سال 95ـ1994<br>
 
تعداد دانش آموزان آن 87 نفر است.<br>
 
هـ ـ افتتاح مدرسه ديني كمال آتاتورك در شهر Kostence روماني در سال 1996<br>
 
تأمين معلم و امكانات درسي آن به عهده سازمان ديانت مي باشد. براساس توافق بين دو كشور تركيه و روماني، فارغ التحصيلان مدرسه مذكور نيازهاي ديني اقليت ترك ـ مسلمان آن كشور را برطرف خواهند كرد.<br>
 
و ـ افتتاح دانشكده هاي الهيات در افغانستان و داغستان در 97ـ1996
دانشجويان دانشكده هاي مذكور كلاس هاي مربوط به دوره آمادگي را در دانشگاه سليمان دميرل و ارجيس مي بينند.<br>
 
ز ـ افتتاح دانشكده الهيات در قرقيزستان در سال تحصيلي 98ـ1997<br>
 
اين دانشكده با همكاري دانشگاه قرقيرستان و دانشكده الهيات دانشگاه سلجوق تركيه اداره مي شود. تعداد دانشجويان آن در مرحله آمادگي و كلاس اول 56 نفر بود.<br>
 
ح ـ ايجاد سه مدرسه امام خطيب و انستيتوي عالي اسلام در صوفيه بلغارستان
كليه نيروها و امكانات مدارس مذكور از طرف بنياد ديانت تركيه تأمين شده است. كتاب هاي آنها نيز با همكاري نخست وزير و بنياد ديانت تركيه منتشر شده است.<br>
 
=== ايجاد مسجد ===
الف ـ مسجد قاضي ارطغرل در عشق آباد<br>
 
بناي مسجد مذكور در جريان سفر سليمان دميرل به تركمنستان در سال 1992 مطرح شد و امور آن به سازمان ديانت محول گرديد. ساختمان مسجد ياد شده در زميني به مساحت 27000 متر مربع در تاريخ 1993 آغاز گرديد.<br>
 
عمده هزينه مسجد فوق كه داراي يك مركز فرهنگي نيز مي باشد توسط سازمان ديانت تأمين گرديد. ظرفيت آن حدود5000 نفر است. افتتاح مسجد و مركز ياد شده در سال 1998 با حضور رييس جمهور تركيه و تركمنستان انجام شد. آن مسجد داراي 3 نيم قبه، 4 مناره و صحن مي باشد.<br>
 
ب ـ مسجد نورالدين ارسين پاشا در قبرس<br>
 
اين مسجد در شهر گيرنه (Girne) قبرس شمالي با طرح معماري ترك ـ عثماني و با دو مناره در 1999 افتتاح گرديد. ظرفيت آن 600 نفر است.
 
برخي از طرح هاي سازمان ديانت كه در آينده تحقق خواهد يافت:
* -برگزاري سومين اجلاس ديني سازمان در سطح بين المللي در تاريخ 2003؛
* –انتشار معني قرآن كريم و ترجمه آن به زبان هاي تركي جمهوري هاي ترك زبان؛
* –توليد سريال "آدم هاي دين در مجادله ملي"، توليد فيلم كارتوني كوچك عثمان، توليد 30 برنامه افطار و سحري و…؛
* -ترجمه كتاب "ارشاد العقل السليم المزايا الكتاب الكريم" نوشته شيخ الاسلام ابوالسعود به تركي و همچنين ترجمه كتاب تفسير "جواهر الاصداف" به زبان تركي؛
* –انتشار فصلنامه آور آسيا ـ ديانت به زبان تركي و لهجه هاي تركي براي جمهوري هاي ترك زبان، بالكان ـ قفقاز و جوامع ترك ـ مسلمان؛
* -تهيه آثار (تأليف و ترجمه) در زير عنوان مجموعه علوم اصلي اسلام؛
* –پخش برنامه هاي كارتوني براي كودكان، فيلم هاي مستند "اسلام در اروپا و مدنيت اسلام و ترك در آسيا و مردان دين در مجادله ملي"؛
* -تفهيم دين از طريق تلويزيون، اينترنت، فيلم هاي كارتوني و بازي هاي CD؛
* -برگزاري سمپوزيومي با هدف پاسخگويي به پرسش هاي اتباع ترك در كشورهاي خارج در زمينه هاي ديني و ملي؛
* -معرفي كتب موجود در كتابخانه سازمان ديانت از طريق تلفن و اينترنت براي جهانيان؛
* -ايجاد مركزي با عنوان "مركز مشورت، تحقيق و ارشاد ديني"؛
* -ايجاد ساختمان در زميني به مساحت 36971 مترمربع با هدف توسعه امكانات سازمان در آنكارا؛
* -تأسيس مسجدي در توكيو در زميني به مساحت 5/732 متر مربع با امكانات جنبي از قبيل سالن هاي نمايش و پذيرش، دفتر، كتابخانه، لژمان، مهمانخانه و فروشگاه، مسجد براي 700 نفر ظرفيت خواهد داشت؛
 
= اطلاعات آماري در مورد سازمان =
* تعداد كادر سازمان ديانت
* مركز 1201 نفر
* شهرستان ها 87243 نفر
* خارج از كشور 49 نفر
* جمع 88493 نفر
* جمع 88493 نفر


= سطح تحصيل پرسنل سازمان =
==سطح تحصیل پرسنل سازمان==
* تحصيلات عالي 17730 نفر
* تحصیلات عالی 17730 نفر
* تحصيلات متوسطه 59285 نفر
* تحصیلات متوسطه 59285 نفر
* ابتدايي 2670 نفر
* ابتدایی 2670 نفر
* جمع 79685 نفر
* جمع 79685 نفر


==تعداد مساجد==
* مساجد دارای کادر سازمان 63504 مسجد
* مساجد بدون کادر 10268 مسجد


= تعداد مساجد =
==تعداد پرسنل مساجد==
* مساجد داراي كادر سازمان 63504 مسجد
* مساجد بدون كادر 10268 مسجد<br>


 
* امام ـ خطیب 57342 نفر
= تعداد پرسنل مساجد =
* امام ـ خطيب 57342 نفر
* مؤذن ـ خادم 9849 نفر
* مؤذن ـ خادم 9849 نفر


= تعداد كلاس هاي قرآن و قرآن آموزان =
==تعداد کلاس‌های قرآن و قرآن آموزان==
* تعداد كلاس ها 3075 كلاس
* تعداد کلاس‌ها3075 کلاس
* قرآن آموز پسر 47972 نفر
* قرآن آموز پسر 47972 نفر
* قرآن آموز دختر 112211 نفر
* قرآن آموز دختر 112211 نفر


= تعداد پرسنل شاغل در فعاليت هاي اجتماعي و فرهنگي =
==تعداد پرسنل شاغل در فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی==
* موسيقي 89 نفر
* موسیقی 89 نفر
* ورزش 194 نفر
* ورزش 194 نفر
* داور ورزش 4 نفر
* داور ورزش 4 نفر
* هنر خط 82 نفر
* هنر خط 82 نفر


= آثار منتشر شده به زبان هاي تركي و خارجي =
==آثار منتشر شده به زبان‌های ترکی و خارجی==
* آذري 430 هزار
* آذری 430 هزار
* قزاقي 325 هزار
* قزاقی 325 هزار
* ازبكي 335 هزار
* ازبکی 335 هزار
* قرقيزي 245 هزار
* قرقیزی 245 هزار
* تركمني 325 هزار
* ترکمنی 325 هزار
* تاتاري 180 هزار
* تاتاری 180 هزار
* آلبانيايي 95 هزار
* آلبانیایی 95 هزار
* گرجي 145 هزار
* گرجی 145 هزار
* روسي 60 هزار
* روسی 60 هزار
* جمع 000/140/2 نسخه
* جمع 000/140/2 نسخه


= مراكز آموزشي سازمان و ظرفيت آنها در سال 1997 =
==مراکز آموزشی سازمان و ظرفیت آنها در سال 1997==
* آنتاليا 120 نفر
* آنتالیا 120 نفر
* بولو 100 نفر
* بولو 100 نفر
* مانيسا 120 نفر
* مانیسا 120 نفر
* الازيق 200 نفر
* الازیق 200 نفر
* كاستامونو 200 نفر
* کاستامونو 200 نفر
* ارض روم 150 نفر
* ارض روم 150 نفر
* ترابوزان 150 نفر
* ترابوزان 150 نفر
* استانبول 60 نفر
* استانبول 60 نفر
* قونيه 50 نفر
* قونیه 50 نفر
* جمع 1150 نفر
* جمع 1150 نفر


= تعداد افراد اعزامي به حج توسط سازمان در خلال سال هاي 1970 تا 1999 =
==تعداد افراد اعزامی به حج توسط سازمان در خلال سال‌های 1970 تا 1999==
* سال1970: 56578 نفر
* سال1970: 56578 نفر
* سال1980: 25644 نفر
* سال1980: 25644 نفر
خط ۴۷۶: خط ۴۰۸:
* سال1999: 65000 نفر
* سال1999: 65000 نفر


== پانویس ==
{{پانویس}}


=پانویس=
== منابع ==
{{پانویس|2}}


=منبع=
[http://fa.ankara.icro.ir/index.aspx?pageid=8248&p=1 سازمان فرهنگ و ارتباطات ج. ا. ا]


[http://fa.ankara.icro.ir/index.aspx?pageid=8248&p=1 سازمان فرهنگ و ارتباطات ج.ا.ا]
[[رده:سازمان‌ها و نهاد‌ها]]
[[رده: ترکیه]]
[[رده:ترکیه]]
[[رده: سازمان های دینی دولتی ]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۹ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۱۶

سازمان امور دینی ترکیه
5cf51df91ed42.jpg
مؤسسمحمد رفعت افندی بره چی زاده
مدیر فعلیمحمد نوری ییلماز
مدیران سابقمحمد رفعت افندی بره چی زاده
وابستگی به حاکمیتترکیه
وضعیت اقتصادیغیرانتفاعی _ غیر تجاری

امور دینی در دوران خلافت عثمانی به سازمانی به نام "مشیخت" محول شده بود. ریاست سازمان مذکور به عهده شیخ الاسلام بود. در سال 1920 این گونه امور به وزارت‌خانه‌ای به نام "وزارت مشیخت، شریعت و اوقاف" واگذار گردید.

در 3 مارس 1924 با هدف تفکیک امور دینی از سیاست، وزارت مذکور منحل گردید و به جای آن سازمانی به نام "ریاست امور دینی" [۱] ایجاد گردید. این سازمان وابسته به نخست‌وزیری است. اولین رییس سازمان فردی به نام "محمد رفعت افندی بره چی زاده" بود و ریاست کنونی آن با آقای محمد نوری ییلماز است.

تاسیس

در سال 1924 ریاست امور دینی از بخش‌های ذیل تشکیل شد: "رییس، هیأت مشاوره و مأموران مرکز". در سال 1927 به تشکیلات مذکور بخش‌های دیگری اضافه گردید از جمله:

  • ریاست هیأت بررسی مصاحیف (کتب)
  • مدیریت مؤسسات دینی
  • واحدهای مدیریت مأموران
  • سجل و مدیریت اوراق و تحریرات.

تصویب قانون تشکیلات و وظائف امور دینی

در سال 1935 قانون شماره 2800 به عنوان اولین قانون مربوط به تشکیلات و وظایف امور دینی تصویب گردید. درقانون مذکور، کادر، چگونگی کار مأموران مرکز و شهرستان‌ها و مقررات نصب آنان مشخص شده بود.

در نظامنامه قانون مذکور[۲] نیز مطالب بیشتری در مورد مأموران و وظایف تشکیلات مطرح شده است.

اصلاح ساختار سازمان

از سال 1927 تا 1950 تغییری در تشکیلات سازمان دیده نمی‌شود، اما با تصویب قانون شماره 5634 در 20 نیسان 1950 ریاست امور دینی با توجه به شرایط روز تجدید ساختار شد.

مطابق قانون اساسی بعضی از واحدهای تشکیلات مرکز تغییر یافت، معاونت ریاست سازمان ایجاد گردید، دو مدیریت به نام‌های مدیریت خادمان (امور) خیریه و مدیریت انتشارات به تشکیلات مذکور اضافه گردید.

مضاف بر این، برای اولین بار نهاد واعظین سیار به وجود آمد و بدین ترتیب کلیه واعظین به عنوان کادر حقوق بگیر شناخته شدند. در سال 1951 نیز واحد حسابداری سرمایه گردان انتشارات دینی وابسته به مدیریت انتشارات سازمان ایجاد گردید.[۳]

در تاریخ 1965 مطابق قانون شماره 633[۴] اصلاحات دیگری در امورسازمان داده شد. براساس قانون مذکور، مأموران سازمان با عنوان "مجریان امور مربوط به مسایل اعتقادی، عبادت و اخلاق، تنویر اجتماع در امور دینی و اداره مکان‌های عبادت (مساجد) شناخته شدند. در واقع تغییرات جدید در سازمان مذکور با تصویب قانون بالا ایجاد شد.

توسعه ساختار در خارج از کشور

با تصویب قانون شماره 1982، توسعه تشکیلات سازمان در خارج از کشور نیز عملی گردید. اما قانون مذکور مطابق حکم دادگاه قانون اساسی در سال 1979 ابطال گردید. قانون شماره 657 نیز که در رابطه با مأموران دولت می‌باشد، برخی از مواد مذکور در قانون شماره 633 را از اعتبار انداخت. با محدودیت‌های مذکور، سازمان خواه در مورد تشکیلات کنونی خود و خواه در رابطه با خدماتی که انجام می‌دهد جوابگو نیست.

قانون اساسی 1982 نیز نه تنها همانند قانون اساسی قبلی (1961) امور دینی را به عهده سازمان مذکور گذاشت، بلکه برای انجام امور دینی موازینی را نیز قرار داد. به طوری که مطابق اصل 136 قانون مذکور، ریاست امور دینی نهادی است که در درون اداره عمومی کشور جای گرفته، در چارچوب لاییسم و به دور از اندیشه‌ها و نظرات سیاسی و با هدف قرار دادن حاکمیت و مقاومت ملی و طبق قانونی خاص انجام وظیفه می‌نماید.[۵]

تشکیلات سازمان

سازمان دیانت متشکل از تشکیلات مرکز، شهرستان‌ها و خارج از کشور می‌باشد.

تشکیلات مرکز

تشکیلات مرکز عبارتند از:

  • رییس
  • معاون
  • واحدهای ذیل الذکر:

واحدهای اصلی

شورای عالی امور دینی

این شورا عالی‌ترین مرجع تصمیم‌گیری و مشورتی سازمان است که از یک رییس و 15 عضو و به تعداد کافی کارشناس تشکیل می‌شود. خط مشی سازمان از طریق این نهاد مشخص می‌شود. پاسخ‌های دینی نیز به عهده این نهاد می‌باشد. در امور دینی تحقیق و بررسی می‌کند و انتشار آثار سازمان با تصویب آن صورت می‌پذیرد.

مؤسسه بررسی قرآن

این مؤسسه عهده‌دار بررسی امور مربوط به انتشار قرآن‌هاست. به عبارتی، چاپ هر نوع قرآن به مجوز آن نیازمند است و بدون تأیید مؤسسه مذکور انتشار قرآن اعم از این که از طرف سازمان یا انتشارات دیگر باشد ممکن نیست. این مؤسسه در مورد قرآن تحقیقات علمی را نیز انجام می‌دهد.

ریاست دایره خدمات دینی

این دایره امور مربوط به توضیح مسایل دینی را عهده‌دار است. مسایلی از قبیل تعیین اوقات نماز، ایام دینی، هلال ماه و... به عهده اداره مذکور است.

ریاست آموزش دینی

این دایره امر آموزش دینی افراد شاغل در سازمان را به عهده دارد. این آموزش سالانه بوده و افراد آموزش دیده با هدف شغلی در کلاس‌ها حضور می‌یابند. امور مربوط به کلاس‌های قرآن نیز به عهده دایره مذکور است.

ریاست دایره حج

برنامه‌ریزی و اجرای کلیه امور مربوط به انجام حج و عمره حجاج بیت الله الحرام در داخل و خارج از کشور با دایره مذکورمی باشد. این اداره در اجرای هدف فوق با سایر ارگان‌ها و مؤسسات نیز همکاری می‌کند.

ریاست بخش انتشارات دینی

انجام امور مربوط به انتشارات دینی [۶] به عهده بخش مذکور است. خدمات کتابخانه‌ای سازمان نیز با اداره فوق می‌باشد.

ریاست دایره روابط خارجی

ارائه خدمات دینی برای تُرک‌ها[۷] با دایره مذکور می‌باشد. اجرای امور مرتبط با خدمات مذکور، برگزاری سمینارها و تشکیل کلاس برای افراد اعزامی به خارج، راهنمایی هیأت‌ها، گروه‌هاو افرادی که ازخارج آمده‌اند و با سازمان مذکور ارتباط برقرار می‌کنند به عهده این بخش است.

واحدهای مشورتی و بازرسی

  • دایره بازرسی
  • دایره مشاوره حقوقی
  • ریاست دایره تحقیق، برنامه‌ریزی و هماهنگی

واحدهای پشتیبانی

  • ریاست دایره پرسنلی (کارگزینی)
  • ریاست دایره اداری ـ مالی
  • مدیریت به کاراندازی سرمایه گردان
  • کارشناسی دفاع اجتماعی
  • مدیریت روابط عمومی و مطبوعاتی
  • مدیریت مرکز اطلاع رسانی
  • مدیریت خدمات فنی

تشکیلات شهرستان‌ها

تشکیلات سازمان امور دیانت در شهرستان‌ها متشکل از: مفتی‌گری‌های استان‌هاو شهرها و مدیریت‌های مرکز آموزش می‌باشد.

مفتی‌گری‌ها

مراکز مفتی‌گری در استان‌هاو شهرستان‌هاتشکیل می‌یابند. در مفتی‌گری‌های استان‌ها: مفتی استان، معاون مفتی، مدیر شعبه، واعظ، مدیر کلاس قرآن، بازرس، کارشناس، متصدی، معلم کلاس قرآن، امام خطیب، مؤذن، خادم مسجد و دیگر پرسنل لازم حضور دارند. در مراکز مفتی‌گری شهرستان‌ها: مفتی شهرستان، واعظ، متصدی، کارشناس، معلم قرآن، امام خطیب، مؤذن، خادم مسجد و... مشغول هستند.

مدیریت‌های مراکز آموزشی

مراکز آموزشی سازمان دیانت در شهرهای آنتالیا، بولو[۸]، الازیق [۹]، ارض روم، کاستامنو، قونیه، استانبول، مانیسا و ترابوزان مستقر هستند. در مراکز آموزشی افرادی چون مدیر مرکز، معلم، کارشناس، متصدی و... مشغول می‌شوند.

تشکیلات خارج از کشور

سازمان دیانت در کشورهایی فعالیت دینی دارد که اتباع ترکیه در آنها زیادند یا ترک زبان هستند. تشکیلات سازمان درسفارتخانه‌های ترکیه با عنوان رایزنی به امور دینی و در کنسولگری‌های آن با عنوان وابسته امور دینی مستقرند.

رایزنی‌های امور دینی آن کشور در کشورهای آلمان، آمریکا، استرالیا، بلژیک، دانمارک، فرانسه، هلند، سوئد، سوییس، روسیه، آذربایجان، قزاقستان، قرقیزستان، ازبکستان، ترکمنستان، انگلیس، مقدونیه و قبرس شمالی حضور دارند.

وابسته‌های امور دینی نیز در شهرهای برلین، دوسلدورف، اسن، فرانکفورت،‌‌هامبورگ،‌هانور، کلن، کارلسروهه، مونیخ، نورنبرگ، اشتوتگارت، مونستر و ماینز آلمان، شهرهای ملبورن و سیدنی استرالیا، شهر دونته هلند، شهر لیون فرانسه، شهر نیویورک آمریکا، شهر جده عربستان، نخجوان و کوستنس رومانی مستقر هستند.

در کشورهای کانادا، نروژ، لیتوانی، اوکراین، مغولستان و گرجستان نیز مأموران سازمان به فعالیت دینی مشغول هستند.[۱۰]

خدمات

برخی از خدمات مهمی که از طرف سازمان دیانت انجام یافته‌اند:

تشکیل نهاد عالی امور دینی

این نهاد به عنوان عالی‌ترین ارگان تصمیم‌گیری و مشورتی سازمان دیانت است. نهاد مذکور دارای کمیسیون‌های فتوا، انتشارات دینی و مطبوعات، خدمات دینی و ارشاد و موضوعات می‌باشد. سالانه به حدود 1000 سؤال دینی به طور مکتوب پاسخ می‌دهد. به طور شفاهی نیز به سؤالات دینی "استفتائات" جواب لازم می‌دهد.

برگزاری اجلاس‌های مشورتی دینی

سازمان دیانت از تاریخ تأسیس تاکنون دو بار در سال‌های 93 و 98 در آنکارا اجلاس‌های مشورتی دینی تشکیل داده است. در اجلاس اخیر از پاتریک‌های ارمنی، رومی، سوریانی و فنری[۱۱] و خاخام‌های ترکیه و تعدادی نیز از خارج جهت شرکت در آنها دعوت شده بود. هدف از برگزاری اجلاس‌های مذکور روشن ساختن اذهان عمومی در مورد مسایل دینی بود. در اجلاس 98 سه کمیسیون تشکیل شده بود. کمیسیون دیالوگ ادیان، کمیسیون حل مسایل ایجاد شده از تفسیرهای مختلف دینی و کمیسیون آموزش دینی. در اجلاس مذکور 39 تصمیم با ماهیت استشاری به تصویب اعضاء رسید.

برگزاری سه اجلاس مشترک دینی

با کشورهای ترک زبان، کشورهای بالکان ـ قفقاز و جمعیت‌های ترک و مسلمان با هدف یافتن راه حل‌های مشورتی در خصوص خدمات دینی.

ایجاد بنای مساجد براساس یک نقشه و طرح واحد

براساس قانون شماره 3194 [۱۲] و ماده ضمیمه آن [۱۳] مصوب اول آگوست 1998 و همچنین ماده 23479 مصوب 30/9/98، مساجد باید با توجه به نیاز و شرایط محل ساخته شوند و پلان آنها نیز از لحاظ منظر با سایر مساجد همگونی داشته باشد. مساحت مساجد کوچک 2500 مترمربع، مساجد متوسط (مساجد سمت) 5000 مترمربع و مساجد بزرگ مرکزی 10000 متر مربع خواهد بود.

محول شدن اداره امور مساجد به سازمان دیانت

مطابق ماده 35 قانون شماره 633 مصوب 1998، تأسیس مساجد با اجازه سازمان دیانت ممکن است. اداره امور آن نیز به عهده آن سازمان است. مساجدی که بدون اخذ اجازه از سازمان مذکور جهت برگزاری عبادت ایجاد شده‌اند، در ظرف سه ماه به آن سازمان تحویل داده خواهند شد.

مرکز تحقیق، توسعه و اسناد (AR-GED)

این مرکز وابسته به مؤسسه عالی امور دینی سازمان دیانت می‌باشد. در تاریخ 1996 تأسیس شد. به شبکه اینترنت متصل است. اطلاعات مربوط به سازمان، فعالیت‌های سازمان، اوقات نماز، انتشارات سازمان، مسایل مربوط به حج، استفتائات دینی و خبررسانی میان تشکیلات سازمان از طریق شبکه مذکور قابل دریافت است.

مرکز تحقیق و دیالوگ بین‌المللی

این مرکز پیرو مصوبه اجلاس "اسلام آور آسیا" توسط سازمان دیانت ایجاد شد. برقراری نشست‌های متوالی با صاحب‌نظران ادیان دیگر از وظایف مرکز مذکور است. ابراز تبریکات مربوط به میلاد حضرت عیسی (ع) نیز با آن مرکز می‌باشد.

برگزاری کنگره سال 1999 این مرکز که در آن مقرر شد:

1ـ فعالیت‌های اجرایی دنیای مسیحیت پیگیری و از طریق انتشارات لازم، اطلاعات مربوط به ترکیه به صورت سمعی و بصری برای میهمانان خارجی ترکیه فراهم گردد.

2ـ از طریق مأموران سازمان امر آگاه سازی توریست‌های دنیای مسیحیت با تکیه بر مهمان پروری سنتی ترکیه و اصول خوشبینانه دین اسلام دنبال شود.

خدمات دینی

سازمان دیانت با رعایت اصول قانون اساسی و به دور از هرگونه نگرش سیاسی، امر تبلیغ و انتشار اصول عالیه دینی از قبیل اتحاد، برابری، فداکاری، تعاون، برابری، محبت، احترام، خوشبینی، حمایت و... در میان انسان‌هارا عهده‌دار است. ارشاد و راهنمایی مردم از لحاظ معنوی و معادی و ایضاح آن در مورد چیزهایی که موجب تضعیف نظم جامعه (شراب، قمار، موادمخدر، روابط غیراخلاقی و...) می‌شوند نیز از اقدامات سازمان می‌باشد. فعالیت‌های دینی علاوه بر مساجد در مدارس، بیمارستان‌ها، زندان‌ها، کارخانجات، کوی دانشجویی، خانه سالمندان، مهدهای کودک و... (در صورت درخواست آنها) انجام می‌پذیرد.

مضاف بر آن برگزاری کنفرانس به ویژه در شرق و جنوب شرقی ترکیه از فعالیت‌های سازمان می‌باشد. حضور در رادیو و تلویزیون‌های محلی با هدف ارشاد مردم از دیگر اقدامات سازمان است.

برقراری برنامه‌های ارشاد و وعظ در ماه مبارک رمضان، ایام مبارک و میلاد حضرت پیامبر و... نیز توسط مبلغان سازمان انجام نمی‌گیرد. خدمات سازمان منحصر به موارد بالا نیست بلکه در زمینه‌های مختلف دینی حضور سازمان ملموس است، حضور در دانشگاه‌هاو دانشکده‌های الهیات و مدارس امام خطیب، خطبه‌های نماز و... از جمله خدمات دیگر آن سازمان است.

خدمات آموزشی

فعالیت‌های آموزشی دینی متعدد

سازمان دیانت خدمات آموزشی دینی را در مناطق مختلف دنبال می‌کند. به طوری که حدود 3683 کلاس آموزش قرآن، حفظ سوره‌های نماز و دعا و اطلاعات مختصر دینی برقرار کرده است. فعالیت‌های آموزشی سازمان به صورت سمعی و بصری است. تهیه کاست‌های مربوط به قرآن، وعظ و... فیلم‌های کارتونی آموزش دینی برای کودکان، سریال‌هاو فیلم‌های مستند، برنامه‌های آماده برای پخش از رادیو و تلویزیون، برنامه‌های سمعی و بصری موسیقی مذهبی، پخش سمعی و بصری برنامه‌های دینی از کانال‌های تلویزیونی خصوصی و دولتی، به ویژه از کانال TRT4 در خلال ساعت‌های 23ـ21 شنبه‌هااز جمله فعالیت‌های آموزشی سازمان می‌باشد.

کلاس‌های ویژه آموزش پرسنل سازمان

در 9 مرکز آموزش سازمان امر تعلیم پرسنل شاغل در مناطق مختلف انجام می‌پذیرد. در مدت 3 سال تعداد 4648 نفر در مراکز آموزشی مذکور آموزش دیده‌اند. علاوه بر این، دو مرکز آموزشی استانبول و قونیه به عنوان مراکز ویژه آموزشی تعیین شده‌اند. در مراکز مذکور از سال 1976 تاکنون تعداد 531 نفر آموزش دینی به عنوان شغل دیده‌اند. در کلاس‌های مذکور پرسنلی که از دانشکده‌های الهیات فارغ‌التحصیل شده‌اند مدت 5ـ2 سال به امر یادگیری تخصصی دین مشغول می‌شوند و افراد موفق با عنوان مفتی و واعظ منصوب می‌شوند.

برقراری کلاس‌های مربوط به اذان و خطابه

کلاس‌های مذکور با هدف آموزش اذان خوانی با صدای خوش و همچنین ایراد خطابه و سخنرانی به شیوه امام خطیب‌هاتشکیل می‌گردند. تاکنون حدود 1051 نفر مؤذن و 5678 نفر امام خطیب از کلاس‌های مذکور فارغ‌التحصیل شده‌اند.

خدمات انتشاراتی

سازمان در مورد مسایل دینی فعالیت‌های انتشاراتی، سمعی و بصری و… را به صورت مداوم انجام می‌دهد. به طوری که تاکنون 434 اثر در زمینه‌های علمی، ادبی، آموزشی، مرجع، عمومی، کودک، بزرگان ترک، اسلام، کتاب‌های جیبی و آثارهنری منتشر ساخته است.

از طرف دیگر اداره انتشارات دینی سازمان، با هدف حراست از فرهنگ ترک حدود 3 میلیون اثر را به 14 زبان (ترکی، عربی، انگلیسی، آلمانی، فرانسوی، آذری، قزاقی، ازبکی، قرقیزی، تاتاری، ترکمنی، روسی، آلبانیایی و گرجی) منتشر ساخته و به کشورهای مختلف ارسال داشته است.

در پایان سال 1999 چاپ و انتشار یک میلیون اثر دیگر نیز برنامه‌ریزی شده است. تقویم 12 برگی نیز در حدود 5/2 میلیون عدد در حال چاپ می‌باشد. تقویم‌های دیواری مذکور در کشورهای اروپایی و آمریکا و همچنین در داخل کشور توزیع می‌شود.

سازمان علاوه بر آثار مذکور، ماهنامه، مجله کودکان و فصلنامه نیز دارد. این آثار به طور مرتب منتشر و توزیع می‌گردند. بروشورهایی نیز از طرف سازمان با عناوین "اسلام راه سعادت" با تیراژ 600 هزار و "مساجد ما" با تیراژ 245 هزار نسخه منتشر می‌گردد. این بروشورها مجانی هستند.

خدمات مربوط به حج و عمره

حج

کلیه امور مربوط به حج از تاریخ 1979 به سازمان دیانت محول شده است. آژانس‌های سیاحتی نیز مطابق مصوبه هیأت وزیران (مورخ 1988) می‌توانند زیر نظر سازمان دیانت امر انتقال و انجام امور مربوط به اعزام حجاج به عربستان را عهده دارگردند. این سازمان در مورد حجاج کشورهای دیگر نیز به مقامات عربستان توصیه‌های لازم را می‌نماید. ارائه خدمات بهداشتی نیز از اقدامات سازمان برای حجاج بیت الله الحرام می‌باشد. به طوری که در شهرهای مکه، مدینه و عرفات و منی مراکز بهداشتی سازمان مستقر می‌شوند. این مراکز کلیه معالجات حتی اعمال جراحی را نیز انجام می‌دهند. حجاج کشورهای دیگر نیز می‌توانند از خدمات بهداشتی سازمان بهره‌مند شوند.

عمره

انجام عمره تا سال 1984 به صورت آزاد بوده است. با تصویب هیأت وزیران در تاریخ مذکور امور مربوط به اعزام عمره به سازمان دیانت محول شد. امور مربوط به عمره مقید به زمان و مکان خاصی نیست.

ارتباطات بین‌المللی سازمان

سازمان به روابط اجتماعی و فرهنگی بین‌المللی اهمیت ویژه‌ای قایل است. این سازمان تاکنون چندین سمینار بین‌المللی علمی و دینی را در ترکیه برگزار کرده است. در نشست‌های برپا شده در زمینه‌های علمی و دینی دیگر نیز حضور یافته است.

سمینارهای بین‌المللی

سمینارهای بین‌المللی که توسط سازمان دیانت انجام یافته است:

  • سمینار شورای دینی 1993
  • سمینار شورای دینی 1998
  • سمینار شورای اسلامی آور آسیا(1) 1995
  • سمینار شورای اسلامی آور آسیا(2) 1996
  • سمینار شورای اسلامی آور آسیا(3) 1998

سمینارهای بین‌المللی انجام یافته در ترکیه با مشارکت سازمان:

  • کنفرانس دعوت به وجدان
  • سمپوزیوم بین‌المللی تسامح (تساهل)
  • کنفرانس اسکان سازمان ملل

کنفرانس‌هایی که در خارج از ترکیه انجام یافته و سازمان در آنها شرکت کرده است

کنفرانس‌هایی که در آنها ریاست سازمان شرکت کرده است

  • کنفرانس "وزرای امور دینی کشورهای اسلامی" در رباط 1994
  • کنفرانس "تقریب مذاهب اسلامی" در تهران 1996
  • کنفرانس "شورای عالی امور اسلامی" در قاهره (هشتمین کنفرانس) 1996
  • کنفرانس "شورای عالی امور اسلامی" در قاهره (دهمین کنفرانس) 1998

کنفرانس‌هایی که در آنها نمایندگان سازمان شرکت کرده‌اند

الف- سمپوزیوم "روشنفکری بین الادیان" در اسراییل 1997

ب ـ کنفرانس "صلح اسم خداست، خدا، انسان، خلق" در بلژیک 1998

ج ـ کنفرانس "کلیسا و سالخوردگان" در واتیکان 1998

د ـ کنفرانس "یکسان سازی تاریخ هجری و اعیاد اسلامی" در عربستان 1998

مسابقات بین‌المللی قرآن کریم

در ترکیه

برای اولین بار در تاریخ 1997 مسابقه بین‌المللی قرآن کریم در داخل ترکیه انجام شد. در مسابقه مذکور 37 نفر از 20 کشور شرکت کرده بودند.

در خارج از ترکیه

در مسابقات برگزار شده در کشورهای اسلامی (ایران، مصر، عربستان، مالزی، پاکستان، امارات متحده و...) در خلال سال‌های 99ـ1995 قاریان ترک نیز شرکت داشته‌اند.

جمع‌آوری کمک‌های مردمی

سازمان دیانت به دلایل مختلف ایجاد پایگاه‌های جمع‌آوری کمک‌های مردمی را در داخل و خارج از ترکیه ترتیب داده است از جمله برای یاری رساندن به: 1ـ پناهندگان عراقی 1991

2ـ مردمان جمهوری‌های تازه تأسیس شوروی سابق 1991

3ـ بهمن زدگان جنوب شرقی ترکیه 1992

4ـ زلزله زدگان ارزنجان 1992

5ـ هلاکت زدگان بوسنی و هرزگووین 1992

6ـ آسیب دیدگان سیل پاکستان 1992

7ـ ساختمان مسجد توکیو ژاپن 1998ـ1993

8ـ ساختمان مسجد عشق آباد ترکمنستان 1994

9ـ مظلومین کوزوو 1998

10ـ و...

پایگاه‌هایی را تشکیل داده است.

نشست‌های ناحیه ای

سازمان دیانت با هدف ارزیابی عملکردهای خود و حل مسایل مشابهی که در جریان اجرای خدمات خود با آنها مواجه می‌شود، در نواحی مختلف ترکیه نشست‌هایی را با مشارکت مفتی‌ها، واعظان و مأموران دینی خود تشکیل داده است.

گردهمایی رؤسا و اعضای هیأت علمی دانشکده‌های الهیات

سازمان به منظور تبادل نظر رؤسا و اعضای هیأت دانشکده‌های الهیات و مدیران مدارس عالی دینی سازمان در سال‌های 1996 و 1998 نشست‌های مشترکی را ترتیب داد. این نشست‌ها در آنکارا برگزار شدند.

فعالیت‌های آماری

سازمان دیانت از تاریخ 1990 اقدام به تهیه کتاب آمار فعالیت‌های خود نموده است. در این کتاب آماری اطلاعات مربوط به کلیه خدمات و فعالیت‌های سازمان مورد بررسی قرار گرفته است.

تهیه برنامه فعالیت

سازمان دیانت از سال 1980 برنامه‌های کاری خود را به طور سالانه تنظیم و به مرحله اجرا می‌گذارد.

خدمات رایانه ای

تشکیلات مرکزی و شهرستانی سازمان دیانت با هدف تسریع در امور و ایجاد ارتباط هماهنگ با یکدیگر مجهز به امکانات رایانه‌ای می‌باشد. در حال حاضر در مفتی‌گری‌های هشتاد شهرستان و 635 بخش رایانه وجود دارد که از میان آنها رایانه 8 شهرستان و 69 بخش به رایانه مرکزی متصل هستند.

تحقیقات

سازمان دیانت تحقیقات مختلفی را در زمینه بررسی تأثیرات خدمات دینی خود به جامعه و نیز برای متنوع ساختن فعالیت‌ها و خدماتش انجام داده و نتایج حاصله را مورد ارزیابی قرار می‌دهد.

فعالیت‌های مربوط به تعیین اول ماه‌های قمری

سازمان دیانت در سال 1978 کنفرانسی را در استانبول ترتیب داد که هدف آن مشخص ساختن اول ماه‌های قمری بود.

در این رابطه همکاری‌هایی را با رصدخانه قندیلی (Kandili) به عمل آورد که نتیجه آن تعیین اول ماه‌های قمری تا سال 2000 بود. با مشخص شدن آن اوقات نماز نیز به صورت جدول تهیه شده و به کشورهای اسلامی ارسال می‌گردد.

علاوه بر آن، فعالیت‌های مربوط به تهیه حساب (ماه‌ها) و نقشه‌هادر حال انجام است که بعد از اتمام به رصدخانه مذکور عرضه خواهد شد.

تعیین ساعات افطار و امساک (ماه رمضان) نیز از فعالیت‌های سازمان است که بعد از تهیه شدن به کشورهای اسلامی و نواحی ترکیه ارسال گردید.

در شبکه اینترنت نیز پرونده‌ای با عنوان (Diyanet Web) تشکیل شده است. در پرونده مذکور اطلاعاتی از جمله اوقات نماز، تعیین قبله نماز، تعیین صد ساله آغاز اعیاد رمضان و قربان، ایام مبارک، اوایل سال‌های هجری، روزها و شب‌های دینی سال 1999ـ2000، ایام تعطیلات رسمی و دینی سال، مقررات مربوط به تقویم‌هاو… وجود دارد.

خدماتی که به هموطنان ترک در کشورهای غربی عرضه شده است

خدمات مربوط به مسجد

سازمان در 120 مسجد کشورهای اروپایی با 795 نفر مبلغ دینی موقتی خدمات دینی را به اتباع ترک عرضه می‌نماید. در کنار امامت نماز و وعظ و نصیحت، در برگزاری کنفرانس نیز با ترک‌های مقیم اروپا همکاری لازم به عمل می‌آید.

خدمات آموزشی و اجتماعی

مبلغان سازمان در خصوص آموزش دینی و برگزاری قرآن نیز به حدود 55 هزار کودک ترک خدمات لازم را ارائه می‌نمایند. این کلاس‌هادر انجمن‌های ترک تشکیل می‌شوند. در انجمن مذکور در کنار آموزش‌های دینی، آموزش‌های خیاطی، گلدوزی، کامپیوتر، زبان خارجی و ترکی و… نیز به علاقمندان داده می‌شود. مبلغان دینی امر عیادت از بیماران و زندانیان و مراجعه به منازل را هم با هدف حمایت و رفع مشکلات آنان عهده‌دار هستند. ترکانی که در خارج از کشور فوت می‌نمایند، دفن جنازه آنها با همکاری نمایندگان سازمان انجام نمی‌گیرد. مبلغان دینی در مراسم نکاح و ختنه و... هموطنان ترک در کشورهای خارجی شرکت کرده و احساسات دینی و ملی آنان را تقویت می‌نمایند.

خدماتی که سازمان به کشورهای بالکان ـ قفقاز و جوامع ترک و مسلمان عرضه داشته است

خدمات دینی 155 نماینده دینی، 39 معلم دینی، 2 رایزن دینی و 2 وابسته دینی خدمات دینی را به مسلمانان و ترک‌های سایر کشورها عرضه می‌کنند.

2ـ22. خدمات آموزشی بعد از انحلال شوروی، فعالیت‌های دینی سازمان در میان جمهوری‌های بالکان ـ قفقاز و آسیای میانه آغاز گردید. از جمله اقدامات موارد ذیل هستند:

الف ـ ایجاد دانشکده الهیات باکو در 93ـ1992

تعداد دانشجویان دانشکده 280 نفر است و اولین فارغ‌التحصیلان آن مربوط به سال 7ـ1996 می‌باشد. در کنار دانشکده مذکور مدرسه ترک ـ باکو نیز با 177 نفر دانش آموز شروع به کار کرد.

ب ـ افتتاح دانشکده الهیات در شهر OSH قرقیزستان با همکاری دانشگاه آنکارا در سال 94ـ1993

کلاس‌های آمادگی و کلاس اول دانشکده در ترکیه و کلاس‌های 2 و 3 و 4 آن در دانشگاه OSH قرقیزستان برقرار است. تعداد دانشجویان آن 220 نفر است.

ج ـ افتتاح دانشکده الهیات در دانشگاه مختوم قلی ترکمنستان در سال 95ـ1994

دانشکده مذکور توسط دانشگاه Uludag اداره می‌شود. کلاس‌های آمادگی و کلاس‌های اول آن در ترکیه و بقیه در عشق آباد برقرار است. تعداد دانشجویان آن 100 نفر است.

ساختمان دانشکده مدرسه الهیات و خوابگاه دانشجویی آن توسط بنیاد دیانت ترکیه ایجاد شده است.

د ـ افتتاح یک مدرسه در نخجوان با برنامه‌های وسیع دینی توسط بنیاد دیانت ترکیه در سال 95ـ1994

تعداد دانش‌آموزان آن 87 نفر است.

هـ ـ افتتاح مدرسه دینی کمال آتاتورک در شهر Kostence رومانی در سال 1996

تأمین معلم و امکانات درسی آن به عهده سازمان دیانت می‌باشد. براساس توافق بین دو کشور ترکیه و رومانی، فارغ‌التحصیلان مدرسه مذکور نیازهای دینی اقلیت ترک ـ مسلمان آن کشور را برطرف خواهند کرد.

و ـ افتتاح دانشکده‌های الهیات در افغانستان و داغستان در 97ـ1996 دانشجویان دانشکده‌های مذکور کلاس‌های مربوط به دوره آمادگی را در دانشگاه سلیمان دمیرل و ارجیس می‌بینند.

ز ـ افتتاح دانشکده الهیات در قرقیزستان در سال تحصیلی 98ـ1997

این دانشکده با همکاری دانشگاه قرقیرستان و دانشکده الهیات دانشگاه سلجوق ترکیه اداره می‌شود. تعداد دانشجویان آن در مرحله آمادگی و کلاس اول 56 نفر بود.

ح ـ ایجاد سه مدرسه امام خطیب و انستیتوی عالی اسلام در صوفیه بلغارستان کلیه نیروها و امکانات مدارس مذکور از طرف بنیاد دیانت ترکیه تأمین شده است. کتاب‌های آنها نیز با همکاری نخست‌وزیر و بنیاد دیانت ترکیه منتشر شده است.

ایجاد مسجد

الف ـ مسجد قاضی ارطغرل در عشق آباد

بنای مسجد مذکور در جریان سفر سلیمان دمیرل به ترکمنستان در سال 1992 مطرح شد و امور آن به سازمان دیانت محول گردید. ساختمان مسجد یاد شده در زمینی به مساحت 27000 متر مربع در تاریخ 1993 آغاز گردید.

عمده هزینه مسجد فوق که دارای یک مرکز فرهنگی نیز می‌باشد توسط سازمان دیانت تأمین گردید. ظرفیت آن حدود5000 نفر است. افتتاح مسجد و مرکز یاد شده در سال 1998 با حضور رییس‌جمهور ترکیه و ترکمنستان انجام شد. آن مسجد دارای 3 نیم قبه، 4 مناره و صحن می‌باشد.

ب ـ مسجد نورالدین ارسین پاشا در قبرس

این مسجد در شهر گیرنه (Girne) قبرس شمالی با طرح معماری ترک ـ عثمانی و با دو مناره در 1999 افتتاح گردید. ظرفیت آن 600 نفر است.

برخی از طرح‌های سازمان دیانت که در آینده تحقق خواهد یافت:

  • -برگزاری سومین اجلاس دینی سازمان در سطح بین‌المللی در تاریخ 2003؛
  • –انتشار معنی قرآن کریم و ترجمه آن به زبان‌های ترکی جمهوری‌های ترک زبان؛
  • –تولید سریال "آدم‌های دین در مجادله ملی"، تولید فیلم کارتونی کوچک عثمان، تولید 30 برنامه افطار و سحری و…؛
  • -ترجمه کتاب "ارشاد العقل السلیم المزایا الکتاب الکریم" نوشته شیخ الاسلام ابوالسعود به ترکی و همچنین ترجمه کتاب تفسیر "جواهر الاصداف" به زبان ترکی؛
  • –انتشار فصلنامه آور آسیا ـ دیانت به زبان ترکی و لهجه‌های ترکی برای جمهوری‌های ترک زبان، بالکان ـ قفقاز و جوامع ترک ـ مسلمان؛
  • -تهیه آثار (تألیف و ترجمه) در زیر عنوان مجموعه علوم اصلی اسلام؛
  • –پخش برنامه‌های کارتونی برای کودکان، فیلم‌های مستند "اسلام در اروپا و مدنیت اسلام و ترک در آسیا و مردان دین در مجادله ملی"؛
  • -تفهیم دین از طریق تلویزیون، اینترنت، فیلم‌های کارتونی و بازی‌های CD؛
  • -برگزاری سمپوزیومی با هدف پاسخگویی به پرسش‌های اتباع ترک در کشورهای خارج در زمینه‌های دینی و ملی؛
  • -معرفی کتب موجود در کتابخانه سازمان دیانت از طریق تلفن و اینترنت برای جهانیان؛
  • -ایجاد مرکزی با عنوان "مرکز مشورت، تحقیق و ارشاد دینی"؛
  • -ایجاد ساختمان در زمینی به مساحت 36971 مترمربع با هدف توسعه امکانات سازمان در آنکارا؛
  • -تأسیس مسجدی در توکیو در زمینی به مساحت 5/732 متر مربع با امکانات جنبی از قبیل سالن‌های نمایش و پذیرش، دفتر، کتابخانه، لژمان، مهمانخانه و فروشگاه، مسجد برای 700 نفر ظرفیت خواهد داشت؛

اطلاعات آماری در مورد سازمان

  • تعداد کادر سازمان دیانت
  • مرکز 1201 نفر
  • شهرستان‌ها87243 نفر
  • خارج از کشور 49 نفر
  • جمع 88493 نفر

سطح تحصیل پرسنل سازمان

  • تحصیلات عالی 17730 نفر
  • تحصیلات متوسطه 59285 نفر
  • ابتدایی 2670 نفر
  • جمع 79685 نفر

تعداد مساجد

  • مساجد دارای کادر سازمان 63504 مسجد
  • مساجد بدون کادر 10268 مسجد

تعداد پرسنل مساجد

  • امام ـ خطیب 57342 نفر
  • مؤذن ـ خادم 9849 نفر

تعداد کلاس‌های قرآن و قرآن آموزان

  • تعداد کلاس‌ها3075 کلاس
  • قرآن آموز پسر 47972 نفر
  • قرآن آموز دختر 112211 نفر

تعداد پرسنل شاغل در فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی

  • موسیقی 89 نفر
  • ورزش 194 نفر
  • داور ورزش 4 نفر
  • هنر خط 82 نفر

آثار منتشر شده به زبان‌های ترکی و خارجی

  • آذری 430 هزار
  • قزاقی 325 هزار
  • ازبکی 335 هزار
  • قرقیزی 245 هزار
  • ترکمنی 325 هزار
  • تاتاری 180 هزار
  • آلبانیایی 95 هزار
  • گرجی 145 هزار
  • روسی 60 هزار
  • جمع 000/140/2 نسخه

مراکز آموزشی سازمان و ظرفیت آنها در سال 1997

  • آنتالیا 120 نفر
  • بولو 100 نفر
  • مانیسا 120 نفر
  • الازیق 200 نفر
  • کاستامونو 200 نفر
  • ارض روم 150 نفر
  • ترابوزان 150 نفر
  • استانبول 60 نفر
  • قونیه 50 نفر
  • جمع 1150 نفر

تعداد افراد اعزامی به حج توسط سازمان در خلال سال‌های 1970 تا 1999

  • سال1970: 56578 نفر
  • سال1980: 25644 نفر
  • سال1995: 60000 نفر
  • سال1999: 65000 نفر

پانویس

  1. مطابق ماده واحده 429
  2. مصوب 1937
  3. ماده 154 قانون اساسی سال 1961، ریاست امور دینی را به عنوان یک نهادی که در دوران اداره عمومی کشور قرارنمی‌گیرد شناخته و وظایف آن را به قانون خاص محول کرد.
  4. مربوط به تشکیلات و وظایف ریاست امور دینی
  5. سازمان دیانت از تاریخ تصویب قانون اساسی 1982، همان طور که در اصل مذکور ذکر گردیده، وظایف دینی خود را در داخل و خارج از کشور انجام می‌دهد. به عبارتی، با رعایت لاییسم و همسو با دولت و به دور از مسایل سیاسی انجام وظیفه می‌نماید.
  6. اعم از سمعی بصری، چاپ و...
  7. اعم از اتباع ترکیه و کشورهای ترک زبان
  8. Bolu
  9. Elazig§
  10. بدون این که عنوان رایزنی یا وابستگی داشته باشند.
  11. از مسیحیانی که در دوره عثمانی کار ترجمه را عهده‌دار بودند
  12. در مورد عمران مساجد
  13. به شماره 4380

منابع

سازمان فرهنگ و ارتباطات ج. ا. ا