علوی بن طاهر الحداد: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌وحدت
(صفحه‌ای تازه حاوی «علوی بن طاهر الحداد (1301 - 1382 ه.ق) مفتی، مورخ و زبان شناس از خانواده ای بود که عل...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۵۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
علوی بن طاهر الحداد (1301 - 1382 ه.ق) مفتی، مورخ و زبان شناس از خانواده ای بود که علما و فقهای بسیاری از خاندان بعلوی در حضرموت به دنیا آمد . به علم و نویسندگی و شعر اشتغال داشت. او به جزیره جاوه مهاجرت کرد و از سنگاپور دیدن کرد و در هر دوی آنها به درگاه خداوند مناجات کرد و عضو یک انجمن خیریه مدرسه سازی در اندونزی و یکی از شرکای موسس انجمن علوی در آن بود. سپس به مالزی سفر کرد و فتوا را در سلطنت جوهر به عهده گرفت . او کتاب های بسیاری در هنرهای مختلف نوشته است که از جمله آنها می توان به «کلام پایانی بنی هاشم فضل» و «فیلم جامع تاریخ حضرموت» اشاره کرد.  
{{جعبه اطلاعات شخصیت
| عنوان = علوی بن طاهر الحداد
| تصویر =
| نام = علوی بن طاهر الحداد
| نام‌های دیگر =
| سال تولد = 1301 ق
| تاریخ تولد = 
| محل تولد = حضرموت، یمن
| سال درگذشت = 1382 ق
| تاریخ درگذشت =
| محل درگذشت = جوهر، مالزی
| استادان = {{فهرست جعبه عمودی | طاهر بن عمرالحداد | محمد بن طاهر بن عمرالحداد | عمویش صالح بن عبدالله الحداد | خاله عبدالرحمن بن عیسى الحبشی}}
| شاگردان = {{فهرست جعبه عمودی | علوی بن شیخ بلفقیه | حسن بن محمد المشاط | عمر بن حمدان المحرسی | علوی بن عباس المالکی}}
| دین = اسلام
| مذهب = اهل سنت
| آثار = {{فهرست جعبه عمودی | القول الفصل فیما لبنی‌هاشم وقریش والعرب من الفضل» | الشامل فی تاریخ حضرموت ومخالفیها | الخلاصة الشافیة فی الأسانید العالیة | الأطراف من أخبار الأشراف}}
| فعالیت‌ها = {{فهرست جعبه عمودی | تبلیغ اسلام | تدریس و تربیت عالم دین | تالیف کتاب در فنون مختلف}}
| وبگاه =
}}
'''علوی بن طاهر الحداد''' (1301 - 1382 ه. ق) مفتی، مورخ و زبان‌شناس از خانواده‌ای بود که علما و فقهای بسیاری از خاندان باعلوی در [[حضرموت]] به دنیا آمد. به علم و نویسندگی و شعر اشتغال داشت. او به جزیره جاوه مهاجرت کرد و از [[سنگاپور]] دیدن کرد و در آنجا به تبلیغ دین اسلام پرداخت و عضو یک انجمن خیریه مدرسه‌سازی در [[اندونزی]] و یکی از شرکای موسس انجمن علوی در آن بود. سپس به [[مالزی]] سفر کرد و فتوا را در سلطنت جوهر به عهده گرفت. او کتاب‌های بسیاری در هنرهای مختلف نوشته است که از جمله آنها می‌توان به «کلام پایانی بنی‌هاشم فضل» و «فیلم جامع تاریخ حضرموت» اشاره کرد<ref> Fauzi, Nurulwahidah; Yusuf, Abdullah; Ladjal, Tarek; Mohd Nor, Mohd Roslan (2013). "Hadhrami 'Ulama' Within the Malay-johor Activism: The Role of Sayyid 'Alwi Bin Tahir Al-haddad (1934-1961)" (PDF). Middle-East Journal of Scientific Research. Kuala Lumpur, Malaysia. 13 (3): 354–362. مؤرشف من الأصل (PDF) فی 26 أکتوبر 2020.</ref>.  


==نسب==
علوی بن طاهر بن عبدالله بن طه بن عبدالله بن طه بن عمر بن علوی بن محمد بن أحمد بن عبدالله بن محمد بن علوی بن أحمد الحداد بن أبی‌بکر الطویل بن أحمد مسرفة بن محمد بن عبدالله بن الفقیه أحمد بن عبدالرحمن بن علوی عم الفقیه المقدم بن محمد صاحب مرباط بن علی خالع قسم بن علوی بن محمد بن علوی بن عبیدالله بن أحمد المهاجر بن عیسى بن محمد النقیب بن علی العریضی بن [[جعفر بن محمد (صادق)|جعفر الصادق]] بن [[محمد بن علی (باقر العلوم)|محمد‌الباقر]] بن علی [[علی بن الحسین (زین العابدین)|زین‌العابدین]] بن [[حسین بن علی (سید الشهدا)|الحسین]] بن امام [[علی بن ابی‌طالب|علی بن أبی‌طالب]]، و امام علی، همسر [[فاطمه بنت محمد (زهرا)|فاطمه]] دختر [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|محمد]]، صلی الله علیه و آله است.


فهرست
وی سی و پنجمین نوه رسول خدا محمد صلی الله علیه و آله و سلم است.
1 نرخ
2 تولد و تربیت
3 کهنسال
4 شاگردانش
5 سفرهای او
6 از سوء استفاده های او
7 نوشته های او
8 فرزندان او
9 مرگ او
10 بازبینی کننده
10.1 استناد
نسبت
علوی بن طاهر بن عبدالله بن طاها بن عبدالله بن طاها بن عمر بن علوی بن محمد بن احمد بن عبدالله بن محمد بن علوی بن احمد آل -Haddad بن ابی بکر آل الطویل بن احمد Misrafa بن محمد بن عبدالله بن آل - فقیه احمد بن عبد رحمان بن علوی، عموی فقیه، ستوان - سرهنگ بن محمد، صاحب میربط بن علی، قسم بن را آزاد کرد.علوی بن محمد بن علوی بن عبید الله بن احمد آل -مهاجر بن عیسی بن محمد النقیب بن علی العریدی بن جعفر الصادق بن محمد آل - باقر بن علی زین العابدین بن آل - حسین السبط بن امام علی بن ابی طالب ، و امام علی، همسر فاطمه بنت محمد، درود بر او .


وی سی و پنجمین نوه رسول خدا محمد صلی الله علیه و آله و سلم است.
==تولد و تربیت==
در شانزدهم شوال 1301 ه. ق در روستای قیدون (Qaydun) از وادی دوعن (Dawan) در حضرموت به دنیا آمد. سن او از یک سال بیشتر نگذشته بود که پدرش از دنیا رفت، پس در دامان مادرش بزرگ شد و تحت سرپرستی عموهای مادری خود از خاندان عیسی الحبشی زندگی کرد و آنها از سرشناسان شهر قیدون بودند و فتوا و قضاوت در خانه آنها بود. قبل از سن بلوغ و در زادگاهش قیدون طالب علم بود و از اساتید آن شهر و سپس از علما و اساتید حوطه احمد بن زین که شهر دایی‌های پدرش بود و نیز اساتید شهر الغرفه بهره برد. در این میان استاد بزرگ حضرموت یعنی عیدروس بن عمرالحبشی را درک کرد.
 
او از کودکی علم‌آموزی را دوست داشت و تیزهوشی فوق‌العاده‌ای داشت تا آنجا که قرآن کریم و «ألفیة ابن مالک» را در سه ماه با هم حفظ کرد و دوازده سال بیشتر نداشت که کتاب «إحیاء علوم الدین» غزالی را خواند. قبل از بیست سالگی به تدریس و سخنرانی و موعظه پرداخت. او در سایر علوم و تفسیر و حدیث و فقه و عرفان و اصالت و ادب و تاریخ و نجوم و فلسفه سرآمد بود و در تبلیغ دین اسلام مانند بسیاری از حضرمیان برجسته بود.<ref>"al-Habib Alwi bin Thohir Al - Haddad (Mufti Johor)". Pustaka Pejaten. مؤرشف من الأصل فی 20 أکتوبر 2020.</ref>


تولد و تربیت
==اساتید==
به متولد روستای Qaydun از وادی Dawan در حضرموت در شانزدهم ماه از شوال و در 1301 ه. ق. پدرش از دنیا رفت و سن او از یک سال بیشتر نگذشته بود، پس در دامان مادرش که یتیم بود بزرگ شد و تحت سرپرستی عموهای مادری خود از خاندان عیسی حبشی زندگی کرد و آنها از سرشناسان اهل بیت بودند. شهر قیدون و فتوا و قضاوت در خانه آنها بود. وی همچنین مورد عنایت و عنایت کامل شیخ مملکت قرار گرفت و طاهر بن عمر الحداد و پسرش محمد بن طاهر را برگزید. تقاضای علم او در حالی که هنوز به بلوغ نرسیده بود در کشورش قیدون زادگاهش و در کشور حوطه احمد بن زین بود که عموهای پدرش در آنجا هستند . و توانست از شهر الغرفه دیدن کند و مسند حضرموت عیدروس بن عمر الحبشی را دریافت .
او تحصیلات خود را با تعدادی از اساتید در شهر خود از دوعن آغاز شد و از ایشان بهره فراوان برد و نیز از دیگر محققان و شیوخ بزرگ حضرموت استفاده کرد. از [[تریم]]، سیئون، و شیبام دیدن کرد و در سفرهای خارج از حضرموت با برخی از شیوخ و اساتید ملاقات کرد، برخی را در شهر عدن و برخی را در [[حرمین شریفین]] ملاقات کرد، آنها را به تفصیل در کتاب «الخلاصة الشافیة» بیان کرده است. از جمله:
* طاهر بن عمرالحداد
* محمد بن طاهر بن عمرالحداد
* عموی او صالح بن عبدالله الحداد
* دایی او عبدالرحمن بن عیسى الحبشی
* عبدالله بن أبی‌بکر باراسین
* عمر بن سعید باراسین
* أبوبکر بن أحمد الخطیب
* أحمد بن حسن العطاس
* عیدروس بن عمرالحبشی
* عمر بن محمد بن عثمان
* عبدالرحمن بن محمد خرد
* حسین بن محمد البار
* زین بن أحمد خرد
* عمر بن أحمد الجیلانی
* عبدالقادر بافقیه
* محمد بن أحمد باعقیل
* حسین بن محمد الحبشی
* علی بن محمد الحبشی
* محمد بن سالم السری
* أحمد بن عبدالله الخطیب
* علوی بن أحمد السقاف
* عیدروس بن حسین العیدروس
* محمد بن سعید بابصیل


من از کودکی به او علم دوست داشتم و تیزهوشان هوشمندانه و نمونه کارها کمیاب می دادم تا آنجا که قرآن کریم و الفیاء را در سه ماه با هم می خواندم و کتاب احیای علم دین را غزالی می خواندم که از آن فراتر نمی رفت. دوازده ساله بود و قبل از بیست سالگی به تدریس و موعظه پرداخت. او در سایر علوم و تفسیر و حدیث و فقه و عرفان و اصالت و ادب و تاریخ و نجوم و فلسفه سرآمد بود و در دعوت به سوی خدا مانند بسیاری از حضرمیان برجسته بود.
برخی از اساتیدی که از طریق مکاتبه به علوی بن طاهر الحداد اجازه داده‌اند:
* أبوبکر بن عبدالرحمن بن شهاب‌الدین
* أحمد إدریسی بن محمد الأهدل
* داوود بن محمد المرزوقی الزبیدی
* حسین بن علی العمری
* یحیى بن محمد حمید الدین
* محمد بن الصدیق البطاح الأهدل
* محمد زاهد بن حسن الکوثری
* محمد عبدالحی الکتانی
* محمد راغب الطباخ


پیری
==شاگردان==
او تحصیلات خود را با تعدادی از شیوخ در شهر خود از Qidoun آغاز شد، و دانش گسترده او در محله خود و خانواده خود تشکیل شد، و او را از دیگر محققان و شیوخ بزرگ حضرموت دره گرفت، به طوری که او بازدید تاریم، سیئون ، و شیبام و نیز در سفرها و سفرهای خارج از حضرموت با برخی از شیوخ ملاقات کرد، از جمله آنانی که در شهر عدن ملاقات کرد، و از میان آنان هر که او را در حرمین شریفین ملاقات کرد ، ذکر آنها را به تفصیل بیان کرد و از آن برداشت کرد. آنها در کتاب «الخلاص الشفیع» از جمله:
بسیاری از علماء، شاگردان بن طاهر بودند و از محضر ایشان فارغ‌التحصیل شدند، از جمله کسانی که از او بهره بردند و از او نقل روایت کرده‌اند، عبارتند از:
* علوی بن شیخ بلفقیه
* حسن بن محمد المشاط
* عمر بن حمدان المحرسی
* علوی بن عباس المالکی
* سالم بن أحمد بن جندان
* أبوبکر بن عبدالله الحبشی
* محمد یاسین الفادانی
* محمد بن أحمد الحداد
* عبدالله بن عبدالقادر بلفقیه
* أحمد مشهور الحداد
* أحمد بن عمر بازرعة
* إبراهیم الختنی
* إبراهیم بن عمر بن عقیل
* عمر بن عبدالله الخطیب
* عبدالإله بن حسن بلفقیه
* علی بن محمد بن یحیى
* سالم بن حفیظ
* علی بن محمد باعبود
* محمد بن أحمد الشاطری
* محمد بن أحمد بن سمیط
* حامد بن عبدالهادی الجیلانی
* محمد رشاد البیتی


طاهر بن عمر الحداد
==سفرها==
محمد بن طاهر بن عمر الحداد
به سواحل و [[حبشه]] و [[یمن]] و حرمین شریفین و جاوه سفر کرد و در سفرها تبلیغ دین اسلام می‌کرد و علم را گسترش می‌داد و به هر آنچه برای اسلام و مسلمین سودمند و خیر است کمک می‌کرد. او در مکلا، زنگبار، جاوه و غیره تدریس می‌کرد. او در سال 1328 هجری قمری وارد حبشه شد و در صدد ساخت مسجد معروف دیردوه و مسجد دیگری در آدیس آبابا برآمد. او همچنین یکی از طرفداران تأسیس مدرسه معروف بازرعه در عدن بود. سپس در سال 1336 هجری قمری به عنوان بازدیدکننده وارد جاوه شد، سپس به حضرموت بازگشت و در رباط العالم الشریف که به کمک برادرش در قیدون تأسیس کرد به تدریس پرداخت و چون دید کار و آزار بر او تشدید شد، از حضرموت به اندونزی هجرت کرد و آخرین عزیمتش در سال 1341 هجری قمری بود و در جزیره جاوه به تبلیغ و تدریس پرداخت. او از بنیان‌گذاران انجمن خیریه و مدرسه یتیم خانه جاکارتا بود و مسئولیت اتحادیه علویان را در آنجا به عهده گرفت. ایشان دارای مقالات ارزشمندی در مجله رابطة العلویة دارد که از سال 1346 تا 1351 هجری قمری هر دو ماه یکبار منتشر می‌شد. در سال 1353 هجری شمسی با تصدی ولایت ابراهیم بن ابی‌بکر سلطان جوهر، وظیفه صدور فتوا در ایالت جوهر، یکی از ایالت‌های مالزی را به عهده گرفت، چرا که قانون اساسی کشور ایجاب می‌کند که مفتی یکی از سادات علوی باشد. او نزد سلطان دارای منزلت و جایگاه والایی بود، پس در شهر جوهر سکنی گزید تا از دنیا رفت.
عمویش صالح بن عبدالله الحداد
عمویش عبدالرحمن بن عیسی حبشی
عبدالله بن ابی بکر پارسین
عمر بن سعید پرسین
ابوبکر بن احمد خطیب
احمد بن حسن العطاس
عیدروس بن عمر الحبشی
عمر بن محمد بن عثمان
عبدالرحمن بن محمد خورد
حسین بن محمد البر
زین بن احمد خورد
عمر بن احمد الجیلانی
عبدالقادر بافقیه
محمد بن احمد باقل
حسین بن محمد الحبشی
علی بن محمد الحبشی
محمد بن سالم الساری
احمد بن عبدالله الخطیب
علوی بن احمد السقاف
عیدروس بن حسین عیدروس
محمد بن سعید بابسیل
و به برخی از آنها از طریق مکاتبه اجازه داده شد:


ابوبکر بن عبدالرحمن بن شهاب الدین
==فعالیت‌ها==
احمد ادریسی بن محمد الاحدال
شاید بزرگترین کار او شرکت با برادرش عبدالله بن طاهر در ساخت مرکز علمی (رباط العلم الشریف) در قیدون در سال 1331 هجری قمری باشد. دلیل ایجاد این مرکز علمی رواج جاهلیت و بی فرهنگی دینی در میان مردم حتی در فرزندان منازل اهل علم و فضیلت بود. دلیل این بی فرهنگی کمبود مبلغ دینی و تذکر دهنده در سطح جامعه و کم شدن اهل علم بود. این مرکز علمی تعدادی از جوانان و نوجوانان قیدون و خارج از قیدون را جذب کرد و کار خود را آغاز نمود و سمینارهایی برای آموزش قرآن کریم و تدریس فقه برگزار کرد. زمانی که به همراه برادرش به جاوه سفر کرد، مدرسه ای برای فرزندان مهاجران عرب که همان مدرسه خیریه در سورابایا است را با موفقیت تاسیس کرد. مدرسه ای که بعدها به چراغ دانش و پیشرفت در شرق آسیا تبدیل شد.
داوود بن محمد المرزوقی الزبیدی
حسین بن علی العمری
یحیی بن محمد حمید الدین
محمد بن صدیق البطاح الاحدال
محمد زاهد بن حسن الکوثری
محمد عبدالحی الکتانی
محمد راغب الطباخ
شاگردان او
بسیاری از علما و شاگردان از آن فارغ شدند و از کسانی که از آن بهره بردند و از آن روایت کرده اند:


علوی بن شیخ بلفقیه
==تالیفات==
حسن بن محمد المشاط
علوی بن طاهر به دانش گسترده و توانایی درخشان در نگارش معروف بود و هوش و حافظ قوی اش به او کمک می‌کرد، از این رو آسان و سریع می‌نوشت. نوشته‌های او متنوع بود و در زمینه هنر و موضوعات تخصصی و مقالات منتشر شده است. در روزنامه‌ها به مسائل زمان خود و بسیاری از مشکلات جامعه حضرمی خود به‌ویژه در دیاسپورای اندونزی می‌پرداخت. کتاب‌های او شامل امور اجتماعی و سیاسی، ایمان و تاریخ و همچنین ویرایش فتاوای دینی در بخش افتاء بود. وی بیش از شصت کتاب تألیف کرد که مهمترین آنها عبارتند از:<ref>المشهور, عبدالرحمن بن محمد (1404 هـ). شمس الظهیرة (PDF). الجزء الثانی. جدة، السعودیة: عالم المعرفة. صفحة 558. مؤرشف من الأصل (PDF) فی 2 ینایر 2020.</ref>
عمر بن حمدان المحراسی
* «القول الفصل فیما لبنی‌هاشم وقریش والعرب من الفضل»
علوی بن عباس مالکی
* «الشامل فی تاریخ حضرموت ومخالفیها»
سالم بن احمد بن جندان
* «الخلاصة الشافیة فی الأسانید العالیة»
ابوبکر بن عبدالله الحبشی
* «الأطراف من أخبار الأشراف»
محمد یاسین الفدانی
* «دروس السیرة النبویة»
محمد بن احمد الحداد
* «إعانة الناهض فی علم الفرائض»
عبدالله بن عبدالقادر بلفقیه
* «الزهر الفائح فی تخریج أحادیث النصائح»
احمد مشهور الحداد
* «أنوار القرآن فی الرد على دجال قادیان»
احمد بن عمر بزرعه
* «الرد على بعض المتصوفة فی تلاعبهم فی بلفظ الجلالة»
ابراهیم الخطنی
* «عقود الألماس بمناقب الإمام العارف بالله الحبیب أحمد بن حسن العطاس»
ابراهیم بن عمر بن عقیل
* «المدخل إلى تاریخ الإسلام فی الشرق الأقصى»
عمر بن عبدالله الخطیب
* «الفرائد اللؤلؤیة فی القواعد النحویة»
عبدالاله بن حسن بلفقیه
* «إثمد البصائر فی مذهب المهاجر»
علی بن محمد بن یحیی
* «مجموعة من علوم الفلک»
سالم بن حافظ
علی بن محمد بابود
محمد بن احمد الشاطری
محمد بن احمد بن سمیت
حمید بن عبدالهادی الجیلانی
محمد رشاد البیتی
سفرهای او
به سواحل و حبشه و یمن و حرمین شریفین و جاوه سفر و سفر کرد و در سفرها دعوت کننده الی الله بود و علم را گسترش می داد و به هر آنچه برای اسلام و مسلمین سودمند و خیر است کمک می کرد. او در مکلا، زنگبار، جاوه و غیره تدریس می کرد. او در سال 1328 هجری قمری وارد حبشه شد و در صدد ساخت مسجد معروف دیردوه و مسجد دیگری در آدیس آبابا برآمد. او همچنین یکی از طرفداران تأسیس مدرسه معروف بذراء در عدن بود. سپس در سال 1336 هجری قمری به عنوان بازدیدکننده وارد جاوه شد، سپس به حضرموت بازگشت و در رباط العالم الشریف که به کمک برادرش در قدون تأسیس کرد به تدریس پرداخت. و چون دید کار و آزار بر او تشدید شد، از حضرموت به اندونزی هجرت کرد و آخرین عزیمتش در سال 1341 هجری قمری بود و در جزیره جاوه به تبلیغ و تدریس پرداخت و از اهل بیت بود . بنیانگذاران انجمن خیر.و مدرسه یتیم خانه جاکارتا که رهبری اتحادیه علویان را در آنجا به عهده گرفت و مقالات ارزشمندی در مجله آن دارد که از سال 1346 تا 1351 هجری قمری هر دو ماه یکبار منتشر می شد. در سال 1353 هجری شمسی با تصدی ولایت ابراهیم بن ابی بکر سلطان جوهر، وظیفه صدور فتوا در ایالت جوهر، یکی از ایالت های مالزی را به عهده گرفت ، چرا که قانون و قانون اساسی کشور، مفتی را ایجاب می کند. از علویان باشد . محبت و تقوا را از سلطان مذکور دریافت کرد، پس در آن سکنی گزید تا از دنیا رفت.


از دستاوردهای او
==فرزندان==
شايد بزرگترين كسب و كار او شركت با برادرش عبدالله بن طاهر در ساخت رباط علم شريف در قيدون در سال 1331 ه. قیدون، و حتی رواج جاهلیت حتی در میان فرزندان منازل علمی با فضیلت، به دلیل عدم ذکر و رواج تهمت در طلب علم. رباط تعدادی شاگرد از فرزندان قیدون و کسانی که به آن می آیند پذیرفته است و اکنون سمینارهایی برای آموزش قرآن کریم و تدریس فقه برگزار می شود. زمانی که به همراه برادرش به جاوه سفر کرد، در تلاش برای ساخت و تأسیس مدرسه ای برای فرزندان مهاجران عرب که همان مدرسه خیریه در سورابایا است، فعال بود و در تلاش خود موفق شد و تلاش های وی منجر به تأسیس مدرسه ای شد. مدرسه ای که بعدها به چراغ دانش و پیشرفت در شرق آسیا تبدیل شد.
از او هشت پسر و هشت دختر به جای ماند و اما پسران: طاهر، حمید، محمد اعظم، عبدالله، حسین کبیر، علی، حسین صغیر و محمد صغیر.


کتاب های او
==وفات==
علوی بن طاهر به دانش گسترده و توانایی درخشان در طبقه بندی معروف بود که هوش و حافظ قوی او به آن کمک می کرد، از این رو علاوه بر سرعت نوشتن، نوشتن برای او آسان بود. نوشته‌های او به کتاب‌هایی در زمینه هنر و موضوعات تخصصی و مقالات منتشر شده در روزنامه‌ها که در آنها به مسائل زمان خود و بسیاری از مشکلات جامعه حضرمی خود می‌پردازد، به‌ویژه در دیاسپورای اندونزیایی‌اش، پیش از این که کارش را آغاز کند، متفاوت است. صدور فتوا در جوهر. کتابهای او شامل امور اجتماعی و سیاسی، ایمان و تاریخ و همچنین ویرایش فتاوای دینی در بخش افتاء بود. وی بیش از شصت کتاب تألیف کرد که مهمترین آنها عبارتند از:
وی در نوزدهم جمادی الثانی سال 1382 هجری قمری در شهر جوهر مالزی درگذشت و در قبرستان محمودیه در جنوب شهر به خاک سپرده شد.


«حرف آخر در فضیلت بنی هاشم و قریش و عرب».
== منابع ==
«الشامل در تاریخ حضرموت و مخالفان آن»
الحداد, علوی بن طاهر (1438 هـ). الشامل فی تاریخ حضرموت ومخالفیها. عمّان، الأردن: دار الفتح. مؤرشف من الأصل فی 10 دیسمبر 2019.
"خلاصه شفا در ارتفاعات"
«احزاب الاشرف نیوز»
"درس های سیره پیامبر"
«معاون را در علم نماز واجب یاری کن»
«گل معطر در فراغت احادیث نصیحت»
انوار قرآن در پاسخ به دجال قادیان
«پاسخ به برخی از صوفیان در دستکاری کلمه جلالت»
عقد الماس با فضائل امام عزیز، عالم خدا، احمد بن حسن العطاس.
درآمدی بر تاریخ اسلام در خاور دور
"Pearl Fareeds in Grammar"
"بینش ایتمود در دکترین مهاجر"
"مجموعه های نجوم"
فرزندان
او جانشین هشت پسر و به همین تعداد دختر شد و اما پسران: طاهر، حمید، محمد اعظم، عبدالله، حسین کبیر، علی، حسین صغیر و محمد صغیر.


مرگ او
== پانویس ==
وی در نوزدهم جمادی الاخیرا سال 1382 هجری قمری در شهر جوهر مالزی درگذشت و در قبرستان محمودیه در جنوب شهر به خاک سپرده شد .
{{پانویس}}


منابع
[[رده:شخصیت‌ها]]
الحداد، علوی بن طاهر (1438ق). تاریخ جامع حضرموت و متخلفان آن . عمان، اردن: دارالفتح. بایگانی شده از نسخه اصلی در 10 دسامبر 2019.
[[رده:عالمان]]
نقل قول ها
[[رده:عالمان اهل سنت]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۵ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۰۱:۱۸

علوی بن طاهر الحداد
نام کاملعلوی بن طاهر الحداد
اطلاعات شخصی
سال تولد1301 ق، ۱۲۶۲ ش‌، ۱۸۸۴ م
محل تولدحضرموت، یمن
سال درگذشت1382 ق، ۱۳۴۱ ش‌، ۱۹۶۳ م
محل درگذشتجوهر، مالزی
دیناسلام، اهل سنت
استادان
  • طاهر بن عمرالحداد
  • محمد بن طاهر بن عمرالحداد
  • عمویش صالح بن عبدالله الحداد
  • خاله عبدالرحمن بن عیسى الحبشی
شاگردان
  • علوی بن شیخ بلفقیه
  • حسن بن محمد المشاط
  • عمر بن حمدان المحرسی
  • علوی بن عباس المالکی
آثار
  • القول الفصل فیما لبنی‌هاشم وقریش والعرب من الفضل»
  • الشامل فی تاریخ حضرموت ومخالفیها
  • الخلاصة الشافیة فی الأسانید العالیة
  • الأطراف من أخبار الأشراف
فعالیت‌ها
  • تبلیغ اسلام
  • تدریس و تربیت عالم دین
  • تالیف کتاب در فنون مختلف

علوی بن طاهر الحداد (1301 - 1382 ه. ق) مفتی، مورخ و زبان‌شناس از خانواده‌ای بود که علما و فقهای بسیاری از خاندان باعلوی در حضرموت به دنیا آمد. به علم و نویسندگی و شعر اشتغال داشت. او به جزیره جاوه مهاجرت کرد و از سنگاپور دیدن کرد و در آنجا به تبلیغ دین اسلام پرداخت و عضو یک انجمن خیریه مدرسه‌سازی در اندونزی و یکی از شرکای موسس انجمن علوی در آن بود. سپس به مالزی سفر کرد و فتوا را در سلطنت جوهر به عهده گرفت. او کتاب‌های بسیاری در هنرهای مختلف نوشته است که از جمله آنها می‌توان به «کلام پایانی بنی‌هاشم فضل» و «فیلم جامع تاریخ حضرموت» اشاره کرد[۱].

نسب

علوی بن طاهر بن عبدالله بن طه بن عبدالله بن طه بن عمر بن علوی بن محمد بن أحمد بن عبدالله بن محمد بن علوی بن أحمد الحداد بن أبی‌بکر الطویل بن أحمد مسرفة بن محمد بن عبدالله بن الفقیه أحمد بن عبدالرحمن بن علوی عم الفقیه المقدم بن محمد صاحب مرباط بن علی خالع قسم بن علوی بن محمد بن علوی بن عبیدالله بن أحمد المهاجر بن عیسى بن محمد النقیب بن علی العریضی بن جعفر الصادق بن محمد‌الباقر بن علی زین‌العابدین بن الحسین بن امام علی بن أبی‌طالب، و امام علی، همسر فاطمه دختر محمد، صلی الله علیه و آله است.

وی سی و پنجمین نوه رسول خدا محمد صلی الله علیه و آله و سلم است.

تولد و تربیت

در شانزدهم شوال 1301 ه. ق در روستای قیدون (Qaydun) از وادی دوعن (Dawan) در حضرموت به دنیا آمد. سن او از یک سال بیشتر نگذشته بود که پدرش از دنیا رفت، پس در دامان مادرش بزرگ شد و تحت سرپرستی عموهای مادری خود از خاندان عیسی الحبشی زندگی کرد و آنها از سرشناسان شهر قیدون بودند و فتوا و قضاوت در خانه آنها بود. قبل از سن بلوغ و در زادگاهش قیدون طالب علم بود و از اساتید آن شهر و سپس از علما و اساتید حوطه احمد بن زین که شهر دایی‌های پدرش بود و نیز اساتید شهر الغرفه بهره برد. در این میان استاد بزرگ حضرموت یعنی عیدروس بن عمرالحبشی را درک کرد.

او از کودکی علم‌آموزی را دوست داشت و تیزهوشی فوق‌العاده‌ای داشت تا آنجا که قرآن کریم و «ألفیة ابن مالک» را در سه ماه با هم حفظ کرد و دوازده سال بیشتر نداشت که کتاب «إحیاء علوم الدین» غزالی را خواند. قبل از بیست سالگی به تدریس و سخنرانی و موعظه پرداخت. او در سایر علوم و تفسیر و حدیث و فقه و عرفان و اصالت و ادب و تاریخ و نجوم و فلسفه سرآمد بود و در تبلیغ دین اسلام مانند بسیاری از حضرمیان برجسته بود.[۲]

اساتید

او تحصیلات خود را با تعدادی از اساتید در شهر خود از دوعن آغاز شد و از ایشان بهره فراوان برد و نیز از دیگر محققان و شیوخ بزرگ حضرموت استفاده کرد. از تریم، سیئون، و شیبام دیدن کرد و در سفرهای خارج از حضرموت با برخی از شیوخ و اساتید ملاقات کرد، برخی را در شهر عدن و برخی را در حرمین شریفین ملاقات کرد، آنها را به تفصیل در کتاب «الخلاصة الشافیة» بیان کرده است. از جمله:

  • طاهر بن عمرالحداد
  • محمد بن طاهر بن عمرالحداد
  • عموی او صالح بن عبدالله الحداد
  • دایی او عبدالرحمن بن عیسى الحبشی
  • عبدالله بن أبی‌بکر باراسین
  • عمر بن سعید باراسین
  • أبوبکر بن أحمد الخطیب
  • أحمد بن حسن العطاس
  • عیدروس بن عمرالحبشی
  • عمر بن محمد بن عثمان
  • عبدالرحمن بن محمد خرد
  • حسین بن محمد البار
  • زین بن أحمد خرد
  • عمر بن أحمد الجیلانی
  • عبدالقادر بافقیه
  • محمد بن أحمد باعقیل
  • حسین بن محمد الحبشی
  • علی بن محمد الحبشی
  • محمد بن سالم السری
  • أحمد بن عبدالله الخطیب
  • علوی بن أحمد السقاف
  • عیدروس بن حسین العیدروس
  • محمد بن سعید بابصیل

برخی از اساتیدی که از طریق مکاتبه به علوی بن طاهر الحداد اجازه داده‌اند:

  • أبوبکر بن عبدالرحمن بن شهاب‌الدین
  • أحمد إدریسی بن محمد الأهدل
  • داوود بن محمد المرزوقی الزبیدی
  • حسین بن علی العمری
  • یحیى بن محمد حمید الدین
  • محمد بن الصدیق البطاح الأهدل
  • محمد زاهد بن حسن الکوثری
  • محمد عبدالحی الکتانی
  • محمد راغب الطباخ

شاگردان

بسیاری از علماء، شاگردان بن طاهر بودند و از محضر ایشان فارغ‌التحصیل شدند، از جمله کسانی که از او بهره بردند و از او نقل روایت کرده‌اند، عبارتند از:

  • علوی بن شیخ بلفقیه
  • حسن بن محمد المشاط
  • عمر بن حمدان المحرسی
  • علوی بن عباس المالکی
  • سالم بن أحمد بن جندان
  • أبوبکر بن عبدالله الحبشی
  • محمد یاسین الفادانی
  • محمد بن أحمد الحداد
  • عبدالله بن عبدالقادر بلفقیه
  • أحمد مشهور الحداد
  • أحمد بن عمر بازرعة
  • إبراهیم الختنی
  • إبراهیم بن عمر بن عقیل
  • عمر بن عبدالله الخطیب
  • عبدالإله بن حسن بلفقیه
  • علی بن محمد بن یحیى
  • سالم بن حفیظ
  • علی بن محمد باعبود
  • محمد بن أحمد الشاطری
  • محمد بن أحمد بن سمیط
  • حامد بن عبدالهادی الجیلانی
  • محمد رشاد البیتی

سفرها

به سواحل و حبشه و یمن و حرمین شریفین و جاوه سفر کرد و در سفرها تبلیغ دین اسلام می‌کرد و علم را گسترش می‌داد و به هر آنچه برای اسلام و مسلمین سودمند و خیر است کمک می‌کرد. او در مکلا، زنگبار، جاوه و غیره تدریس می‌کرد. او در سال 1328 هجری قمری وارد حبشه شد و در صدد ساخت مسجد معروف دیردوه و مسجد دیگری در آدیس آبابا برآمد. او همچنین یکی از طرفداران تأسیس مدرسه معروف بازرعه در عدن بود. سپس در سال 1336 هجری قمری به عنوان بازدیدکننده وارد جاوه شد، سپس به حضرموت بازگشت و در رباط العالم الشریف که به کمک برادرش در قیدون تأسیس کرد به تدریس پرداخت و چون دید کار و آزار بر او تشدید شد، از حضرموت به اندونزی هجرت کرد و آخرین عزیمتش در سال 1341 هجری قمری بود و در جزیره جاوه به تبلیغ و تدریس پرداخت. او از بنیان‌گذاران انجمن خیریه و مدرسه یتیم خانه جاکارتا بود و مسئولیت اتحادیه علویان را در آنجا به عهده گرفت. ایشان دارای مقالات ارزشمندی در مجله رابطة العلویة دارد که از سال 1346 تا 1351 هجری قمری هر دو ماه یکبار منتشر می‌شد. در سال 1353 هجری شمسی با تصدی ولایت ابراهیم بن ابی‌بکر سلطان جوهر، وظیفه صدور فتوا در ایالت جوهر، یکی از ایالت‌های مالزی را به عهده گرفت، چرا که قانون اساسی کشور ایجاب می‌کند که مفتی یکی از سادات علوی باشد. او نزد سلطان دارای منزلت و جایگاه والایی بود، پس در شهر جوهر سکنی گزید تا از دنیا رفت.

فعالیت‌ها

شاید بزرگترین کار او شرکت با برادرش عبدالله بن طاهر در ساخت مرکز علمی (رباط العلم الشریف) در قیدون در سال 1331 هجری قمری باشد. دلیل ایجاد این مرکز علمی رواج جاهلیت و بی فرهنگی دینی در میان مردم حتی در فرزندان منازل اهل علم و فضیلت بود. دلیل این بی فرهنگی کمبود مبلغ دینی و تذکر دهنده در سطح جامعه و کم شدن اهل علم بود. این مرکز علمی تعدادی از جوانان و نوجوانان قیدون و خارج از قیدون را جذب کرد و کار خود را آغاز نمود و سمینارهایی برای آموزش قرآن کریم و تدریس فقه برگزار کرد. زمانی که به همراه برادرش به جاوه سفر کرد، مدرسه ای برای فرزندان مهاجران عرب که همان مدرسه خیریه در سورابایا است را با موفقیت تاسیس کرد. مدرسه ای که بعدها به چراغ دانش و پیشرفت در شرق آسیا تبدیل شد.

تالیفات

علوی بن طاهر به دانش گسترده و توانایی درخشان در نگارش معروف بود و هوش و حافظ قوی اش به او کمک می‌کرد، از این رو آسان و سریع می‌نوشت. نوشته‌های او متنوع بود و در زمینه هنر و موضوعات تخصصی و مقالات منتشر شده است. در روزنامه‌ها به مسائل زمان خود و بسیاری از مشکلات جامعه حضرمی خود به‌ویژه در دیاسپورای اندونزی می‌پرداخت. کتاب‌های او شامل امور اجتماعی و سیاسی، ایمان و تاریخ و همچنین ویرایش فتاوای دینی در بخش افتاء بود. وی بیش از شصت کتاب تألیف کرد که مهمترین آنها عبارتند از:[۳]

  • «القول الفصل فیما لبنی‌هاشم وقریش والعرب من الفضل»
  • «الشامل فی تاریخ حضرموت ومخالفیها»
  • «الخلاصة الشافیة فی الأسانید العالیة»
  • «الأطراف من أخبار الأشراف»
  • «دروس السیرة النبویة»
  • «إعانة الناهض فی علم الفرائض»
  • «الزهر الفائح فی تخریج أحادیث النصائح»
  • «أنوار القرآن فی الرد على دجال قادیان»
  • «الرد على بعض المتصوفة فی تلاعبهم فی بلفظ الجلالة»
  • «عقود الألماس بمناقب الإمام العارف بالله الحبیب أحمد بن حسن العطاس»
  • «المدخل إلى تاریخ الإسلام فی الشرق الأقصى»
  • «الفرائد اللؤلؤیة فی القواعد النحویة»
  • «إثمد البصائر فی مذهب المهاجر»
  • «مجموعة من علوم الفلک»

فرزندان

از او هشت پسر و هشت دختر به جای ماند و اما پسران: طاهر، حمید، محمد اعظم، عبدالله، حسین کبیر، علی، حسین صغیر و محمد صغیر.

وفات

وی در نوزدهم جمادی الثانی سال 1382 هجری قمری در شهر جوهر مالزی درگذشت و در قبرستان محمودیه در جنوب شهر به خاک سپرده شد.

منابع

الحداد, علوی بن طاهر (1438 هـ). الشامل فی تاریخ حضرموت ومخالفیها. عمّان، الأردن: دار الفتح. مؤرشف من الأصل فی 10 دیسمبر 2019.

پانویس

  1. Fauzi, Nurulwahidah; Yusuf, Abdullah; Ladjal, Tarek; Mohd Nor, Mohd Roslan (2013). "Hadhrami 'Ulama' Within the Malay-johor Activism: The Role of Sayyid 'Alwi Bin Tahir Al-haddad (1934-1961)" (PDF). Middle-East Journal of Scientific Research. Kuala Lumpur, Malaysia. 13 (3): 354–362. مؤرشف من الأصل (PDF) فی 26 أکتوبر 2020.
  2. "al-Habib Alwi bin Thohir Al - Haddad (Mufti Johor)". Pustaka Pejaten. مؤرشف من الأصل فی 20 أکتوبر 2020.
  3. المشهور, عبدالرحمن بن محمد (1404 هـ). شمس الظهیرة (PDF). الجزء الثانی. جدة، السعودیة: عالم المعرفة. صفحة 558. مؤرشف من الأصل (PDF) فی 2 ینایر 2020.