امیر عبدالقادر الجزایری

امیر عبدالقادر جزایری

نام	امیر عبدالقادر جزایری
روز تولد	۱۲۲۲ ق/ ۱۸۰۷م در سهل اغریس، در جایی معروف به قطنه (قیطنه) وادی الحمام، از توابع ایالت وهران، در غرب الجزایر
عناوین	حافظ قرآن، شاعر، فقیه، مجاهد، شیخ طریقت قادریه الجزایر
امضا معاهده با فرانسه	۱۳ شوال ۱۲۴۹ ق/ ۲۴ فوریه ۱۸۳۴م با ژنرال دی میشل فرانسوی
شجره نامه	عبدالقادر ابن محی الدین ابن محمد ابن مختار ابن عبدالقادر ابن احمد ابن محمد ابن عبدالقئی ابن یوسف ابن احمد ابن شعبان ابن محمد ابن ادریس ابن اصغر ابن ادریس اکبر ابن عبدالله ابن حسن مثنی ابن حسن ابن علی و فاطمه علیهما السلام.
مدت مبارزه با استعمار فرانسه	۱۸۳۷ تا ۱۸۴۳ (14 سال مبارزه)(آغاز استعمارگری فرانسه در الجزایر : ۱۸۳۰م)
درگذشت	۱۳۰۱ق/۱۸۸۳ در هفتاد و شش سالگی - دمشق در جوار آرامگاه محی الدین عربی
مدفن	پس از استقلال الجزایر(۳ ژوئیه ۱۹۶۲)، بقایای جسد امیر به الجزایر برگردانده و با شکوه خاصی تشییع شد.

امیرعبدالقادر الجزایری چهرهٔ شاخص جنبش اسلامی در الجزایر و مغرب اسلامی در قرن 19 و دوران استعمار فرانسه به شمار می‌رود. وی معلم قرآن و شیخ طریقت قادریه، دارای خاستگاه و تربیت صوفیانه بود. او برای جهاد علیه استعمار فرانسه، قبایل الجزایر را متحد کرد و دست به قیام مسلحانه زد؛ به گونه‌ای که در 1837 م فرانسه مجبور شد طی قراردادی به غیر از نوار ساحلی، بقیه الجزایر را به او بسپارد.

این حضور موفق صوفیه در رأس جنبش اسلامی الجزایر، نقطه عطفی در تاریخ جنبش اسلامی منطقه مغرب محسوب می‌شود؛ هرچند این قرارداد، دوام نیافت و جنگی فرساینده و طولانی به مدت 15 سال به وقوع پیوست و در نهایت فرانسه با همکاری دست‌نشاندگان خود در مراکش موفق شد عبدالقادر را شکست دهد و پس از دستگیری، تبعید نماید. اگرچه حرکت جهادی او به دست دیگر شیوخ صوفیه و هزاران نفر از مریدان ساکن زوایا و رباط‌ها استمرار یافت.

بسیاری از صوفیان بزرگ از همان سده‌های نخستین، همواره درحفظ سرحدات بلاد اسلامی در برابر هجوم دشمنان شرکت داشته‌اند. در دوره‌های تیموری و صفوی، صوفیان در جایگاه مهم‌ترین قدرت در برابر بی عدالتی اجتماعی، عزلت و گوشه نشینی را رها و به طور مستقیم در امور سیاسی دخالت کردند. در قرون اخیر که اروپاییان استعمارگر برای اشغال کشورهای اسلامی به ویژه سرزمین‌های شمال آفریقا حمله کردند، بسیاری از رهبران مقاومت در برابر آنها زاهدان و مشایخ صوفیه بودند.

کشور الجزایر نزدیک به یک قرن و نیم (1962-1830) در زیر سلطه بی رحمانه فرانسویان قرار داشت. در میان مبارزان الجزایر، امیر عبدالقادر الجزایری، شاعر، عارف، جنگاور و سیاستمداری برجسته بود که حتی دشمنانش نیز فتوت و جوانمردی او را می‌ستودند. عبدالقادر، نخستین شاعر عارف پایداری الجزایر در قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم بود. یکی از بخش‌های مهم عرفان عبدالقادر، قیام به سیف علیه ظلم و بیداد است. به بیان دیگر، عرفان امیر عبدالقادر الجزایری عرفان سلحشوری و انقلابی بود.