مسجد پاریس

مسجد بزرگ پاریس در سال 1926 م، به نشانه قدردانی از مسلمانانی که در جنگ جهانی برای دفاع از کشورشان حضور داشتند ساخته شد.

قدردانی از مسلمانان

پس از جنگ جهانی اول دولت فرانسه تمایل داشت که به پاس قدردانی از مسلمانان شمال آفریقا که در برابر هجوم آلمانی‌ها در کنار نیروهای فرانسه جنگیده بودند، به رسمیت بشناسد و از آنان قدردانی کند؛ لذا با تصویب مجلس فرانسه جهت ساخت مسجد، مبلغ پانصدهزار فرانک به این امر اختصاص یافت. بلافاصله کمیسیون اجرایی _شامل چندتن از شخصیت‌های فرانسوی_ شروع به کار کرد. انجمن شهر پاریس نیز زمین بزرگ و ممتازی به مساحت 7500 مترمربع در منطقه پنج شهرداری، که در کنار باغ گیاه‌شناسی، موزۀ تاریخ طبیعی و بیمارستان قدیمی قرار دارد را اهدا کرد. این مسجد به نشانهٔ قدردانی از این مسلمانان که در جنگ برای فرانسه شرکت کرده و 100 هزار نفر آنها در جنگ علیه آلمان جان خود را از دست دادند، ساخته شد.

افتتاح مسجد بزرگ پاریس

گاستون دومرگ رئیس‌جمهور وقت فرانسه این مسجد را 15 ژوئیه 1926 میلادی، افتتاح کرد و اولین نماز جماعت در همان تاریخ در این مسجد اقامه شد. احمد العلوی امامت نخستین نماز جماعت را در این مسجد برعهده داشت. حاکم تونس کاشی‌های حمام و پادشاه مصر نیز منبر مسجد را هدیه کردند. در ابتدای امر حمایت مالی این مسجد را پادشاه مراکش برعهده داشت، اما در سال 1957 از سوی وزیر خارجه فرانسه به الجزایر سپرده شد. این مسجد در زمان اشغال کشور فرانسه توسط آلمان، به‌عنوان مکانی برای تقویت نیروهای مقاومت مسلمان فرانسوی در نظر گرفته شد. نیروهای مبارز الجزایری نیز برای حمایت از چتر بازان انگلیسی و پناه دادن آنها، از این مکان استفاده می‌کردند.

سبک معماری مسجد

معماری مسجد به سبک اندلسی ـ مغربی با تزیینات کامل کاشی‌کاری، چوب‌کاری و گچ‌بری است؛ معماران فرانسویِ این بنا با الهام از معماری اسلامی شمال آفریقا، به‌ویژه مراکش، این مسجد را ساخته‌اند. بنای اصلی مسجد شامل شبستانی مجلل، حمامی متصل به آن، دو حیاط و مناری در ضلع مقابل قبله است. مسجد جامع پاریس دارای معماری به سبک مدجن است، این مسجد دارای یک مناره است که بلندای آن به 33 متر می‌رسد. در این مسجد از چوب گردو و سدر ساخته شده و با اصیل‌ترین اسلوب‌های اسلامی تزئین شده است. شبستان مسجد بزرگ پاریس دارای ستون‌های مرمر متعددی است که در برخی قسمت‌ها دو یا سه ستون با یک سرستون نگهداری می‌شود و این ستون‌ها با قوس‌های نعل اسبی (ناری) به یکدیگر متصل شده‌اند.

معماری و تزیینات شبستان از نظر نقوش تزیینی هندسی، تعدد گنبدها، هشت گوش‌های درون گنبدها، مقرنس کاری، موزاییک‌های آبی همراه با ستاره‌های طلایی درخشان که سطح داخلی را پوشانده‌اند بسیار جالب توجه است. کف شبستان با فرش‌های گوناگونی پوشیده شده که گران قیمت‌ترین آن در دورهٔ پهلوی دوم به این مسجد اهدا شده است. دو منبر در این شبستان قرار دارد که یکی را «فؤاد» اول پادشاه وقت مصر و دیگری را که درست مشابه منبر «مسجد قیروان» است کشور تونس اهدا نموده است.

توصیف مسجد

این مسجد حیاط بزرگی دارد که در هنگام کثرت نمازگزاران، عده‌ای در آن به نماز می‌ایستند. حیاط را رواق‌هایی با قوس‌های نعل اسبی و سقف‌های چوبی مزین به موزاییک‌های ظریف احاطه کرده و گرداگرد آن کتیبه‌ای حاوی تاریخچه مسجد نصب شده است. همچنین تزیینات حیاط مشتمل بر گچ‌بری‌ها و کاشی‌کاری‌های بسیار ظریفی به شکل ستاره و گل است که در هر مترمربع آن حدود هفت هزار قطعه تراش خورده به کار رفته است.

نقش این مسجد

این مسجد در امور بسیاری از جمله ارتباط با دولت‌ها و نمایندگی‌های سیاسی کشورهای مسلمان و غیرمسلمان، امور ازدواج و طلاق، جلسات مشاوره، سازماندهی و اقامه نمازها و سفر حج، تبلیغ و ارشاد، انجام اعمال ماه رمضان، نظارت بر ذبح اسلامی، انجام مراسم خاک‌سپاری مسلمانان، کمک به محرومان و خانواده‌های بی‌سرپرست، زندانیان و بیماران، برگزاری اجلاس‌ها، طرح مباحث ادیان توحیدی، خدمات کتابخانه و تشکیل جلسات آموزشی تفسیر، حدیث، فقه و تاریخ و تمدن فعالیت دارد.

ملحقات مسجد

مسجد پاریس علاوه بر شبستان دارای دفاتر اداری، مدرسه، کتابخانه، سالن کنفرانس، رستوران، چایخانه، حمام و فروشگاه است. تنها منارۀ چهارگوش مسجد با مأذنه‌ای بر بالای آن، دارای تزیینات گل مانندی از جنس کاشی فیروزه‌ای است. از ملحقات این مسجد، درمانگاه رایگان و غذاخوری است. همچنین بازاری دارد که در آن کالا‌هایی از کشورهای شمال آفریقا؛ نظیر: چرم، طلا و فرش به فروش می‌رسد. در 1986 میلادی، دو وضوخانه و در 1990 میلادی، مکان دیگری برای نماز جماعت به مسجد اضافه گردید. این حیاط با دری به حیاط مشجری که نمونه‌ای از باغ‌های اسپانیایی ـ مغربی است راه می‌یابد. این در و سایبان آن از چوب نفیس و چهارچوب آن از سنگ حجاری شده‌ای است که آیاتی از قرآن کریم به خط کوفی روی آن حک گردیده است. در این حیاط، ایوانی فرش شده با مرمر سفید و حوض‌ها و حوضچه‌هایی پلکانی که آب در آنها جاری است و دو کلاه فرنگی برای پذیرایی از میهمانان جلب توجه می‌کند، تالار بزرگی نیز به آن راه دارد که مخصوص پذیرایی از میهمانان و برگزاری اجلاس‌هاست.

نگارخانه

• نمایی از مسجد (1).JPG

  نمایی از مسجد پاریس

جستارهای وابسته

• قرآن
• مسجد
• فرانسه
• پاریس

منابع

• وب‌گاه رسمی مسجد.