سید محمدمهدی خرسان: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
}} | }} | ||
'''سید محمدمهدی خِرْسان''' (۱۳۴۷ق-۱۴۴۵ق)، عالم شیعه اهل نجف، تصحیحکننده کتابهای شیعی، نویسنده و تراجمنگار است. او گردآورنده کتاب موسوعة عبدالله بن عباس با موضوع ابنعباس پسرعمو و صحابی پیامبر(ص) است، که در ۲۱ جلد به چاپ رسیده است. سید ابوالقاسم خویی و سید محسن حکیم از استادان اویند و عالمانی چون آقابزرگ تهرانی و سید عبدالاعلی سبزواری به او اجازه روایت دادهاند. | '''سید محمدمهدی خِرْسان''' (۱۳۴۷ق-۱۴۴۵ق)، عالم شیعه اهل نجف، تصحیحکننده کتابهای شیعی، نویسنده و تراجمنگار است. او گردآورنده کتاب موسوعة عبدالله بن عباس با موضوع ابنعباس پسرعمو و صحابی پیامبر(ص) است، که در ۲۱ جلد به چاپ رسیده است. سید ابوالقاسم خویی و سید محسن حکیم از استادان اویند و عالمانی چون آقابزرگ تهرانی و سید عبدالاعلی سبزواری به او اجازه روایت دادهاند. | ||
'''سید محمدمهدی موسوی خرسان''' که با نام '''محمدمهدی بن حسن خرسان''' نیز شهره است، [[محقق]] و مؤلف [[شیعه|شیعی]] است که آثار مهمی را تصحیح و تألیف نمودهاست. کتاب [[موسوعه عبدالله بن عباس]] وی در سی و چهارمین همایش [[کتاب سال جمهوری اسلامی ایران]]، برنده جایزه برگزیده در حوزه دین و سیره نویسی شد. | |||
== زندگینامه == | |||
سید محمدمهدی به سال ۱۳۴۷ ه.ق در [[نجف]] به دنیا آمده و در خانه با همت پدر و مادرش، شروع به آموختن علوم قرآنی نمودهاست. سپس وارد مکتب خانه شده و در نهایت با ورود به حوزه علمیه نجف، دورههای سطح را نیز گذراند. پدرش [[سید حسن خرسان|سید حسن بن هادی خرسان]]، از علماء شهر نجف محسوب میشد که نزد فقهای بزرگ شیعه همچون [[سید ابوالحسن اصفهانی]]، [[محمدحسین نائینی]]، [[آقا ضیاءالدین عراقی|ضیاءالدین عراقی]] و [[ابوتراب خوانساری]] درس آموخت. محمدمهدی خرسان از دوران جوانی به تألیف علاقه نشان داد و کتابت را با موضوع [[عبدالله بن عباس]] شروع کرد. چیزی نگذشت که [[کتابفروشی اسلامیه|انتشارات اسلامیه]] تهران، از وی دعوت به عمل آورد که در تصحیح [[بحارالانوار]] [[محمدباقر مجلسی|مجلسی]]، آنان را یاری نماید؛ این دعوت سرانجام سبب شد تا سید محمدمهدی خرسان، هشت جلد از ۱۱۰ جلد کتابهای چاپی بحارالانوار را تصحیح و تحقیق نماید. با وجود آنکه وی در دوران سخت سیاسی زندگی میکرد، اما هرگز در سیاست وارد نشدهاست.<ref name=":0">{{یادکرد وب|عنوان=حسب حال آیتالله حاج سید محمد مهدی خِرْسان/ عباسعلی مردی|نشانی=https://www.ical.ir/ical/fa/Content/4_artmajles1/حسب-حال-آیت-الله-حاج-سید-محمد-مهدی-خرسان-عباسعلی-مردی-696|وبگاه=www.ical.ir|بازبینی=2020-04-27|کد زبان=fa}}{{پیوند مرده}}</ref><ref name=":1">{{یادکرد وب|عنوان=بازدید حضرت آیتالله سید مهدی موسوی خرسان از کتابخانه» کتابخانه تخصصی امیرالمؤمنین علی ع ImamAli Specialized Library المکتبةالمتخصصةبأمیرالمؤمنین علی ع اولین و جامعترین کتابخانه تخصصی دربارهٔ حضرت امام علی علیه السلام|نشانی=http://www.imamalislib.com/?p=910|وبگاه=www.imamalislib.com|بازبینی=2020-04-27}}</ref><ref name=":2">{{یادکرد وب|نویسنده=جمعی از محققین|کد زبان=|تاریخ=|وبگاه=سایت دانشنامه جهان اسلام|نشانی=https://rch.ac.ir/article/Details/8512|عنوان=دانشنامه جهان اسلام}}</ref> او حتی در [[خیزش شعبانیه|انتفاضه شعبان ۱۹۹۱ میلادی]] عراق نیز هیچگونه دخالتی نکرد و به درخواست استادش، [[سید ابوالقاسم خویی]]، مبنی بر دعوت از او برای حضور در این انتفاضه، پاسخی نداد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=درگذشت عضو هیئت هشت نفره آیتالله خویی برای اداره نجف در انتفاضه 1991|نشانی=https://www.khabaronline.ir/news/306218/درگذشت-عضو-هیئت-هشت-نفره-آیت-الله-خویی-برای-اداره-نجف-در-انتفاضه|وبگاه=خبرآنلاین|تاریخ=2013-08-01|بازبینی=2020-04-27|کد زبان=fa}}</ref> | |||
از خدمات مهم سید محمدمهدی، خدمات مهم او در زمینه کتابخانههای شهر [[نجف]] بود؛ یکی از این اقدامات، انتقال کتابهای کتابخانه [[شیرمحمد همدانی]] به [[کتابخانه امیرالمؤمنین|کتابخانه امیرالمؤمنین علیه السلام]] نجف بود. وی این اقدام را با همراهی محمود بن معراج همدانی صورت داد که سبب احیاء و حفظ آثار خطی بسیاری شد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=شیخ شیر محمد همدانی، پاسدار میراث اسلامی در نجف اشرف/ احمد علی مجید حلّی؛ ترجمه و تلخیص زهرا اسحاقی|نشانی=https://www.ical.ir/ical/fa/Content/4_artmajles1/شیخ-شیر-محمد-همدانی-پاسدار-میراث-اسلامی-در-نجف-اشرف-احمد-علی-مجید-حلی-ترجمه-و-تلخیص-زهرا-اسحاقی1187|وبگاه=www.ical.ir|بازبینی=2020-04-27|کد زبان=fa}}{{پیوند مرده}}</ref> | |||
سیدمحمد مهدی خرسان، در تاریخ اول ربیع الاول ١۴۴۵ هجری قمری، در نجف فوت کرد. | |||
== خاندان خرسان == | |||
خاندان خرسان که در عراق بسیار شهره بوده و به علم و دانش شناختهمیشوند، اصالتاً حجازی بوده که در حدود قرن پنجم از [[حجاز]] به عراق هجرت کردند. نام این خاندان در قرنهای ۵و ۶ آل معصوم بوده که در قرن هفتم به آل اخرس تغییر داده شده و اکنون به آل خرسان شناخته میشوند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=گزارش مختصر چهل نسخه خطی کهن و ممتاز از کتابخانهٔ حرم مطهر علوی در نجف اشرف/ عبدالحسین طالعی|نشانی=https://www.ical.ir/ical/fa/Content/4_artmajles1/گزارش-مختصر-چهل-نسخه-خطی-کهن-و-ممتاز-از-کتابخانۀ-حرم-مطهر-علوی-در-نجف-اشرف-عبدالحسین-طالعی2321|وبگاه=www.ical.ir|بازبینی=2020-04-27|کد زبان=fa}}{{پیوند مرده}}</ref> | |||
== استادان == | |||
دانشهای ابتدایی را از استادانی چون [[سید حسن خرسان]] (پدرش)، [[محمدرضا عامر]] و [[سید محمود حکیم]] آموخت. دروس سطوح عالی حوزه را نیز در کلاس درس بزرگانی چون [[سید ابوالقاسم خویی]]، [[سید عبدالهادی شیرازی]] و [[سید محسن حکیم]] گذراند.<ref name=":0"/><ref name=":1"/> | |||
== شاگردان == | |||
از جمله شاگردانش میتوان به [[سید عبدالستار حسنی]]، [[کامل سلیمان]]، [[سید سلمان هادی آل طه]]، [[یوسف عمر قاضی وائلی]]، [[علی آل محسن]]، [[جودت قزوینی]]، [[محمدحسنین بن سابقی]]، حسین واثقی، [[علیاکبر مهدیپور]] و [[کاظم عبود فتاوی]] اشاره کرد.<ref name=":0"/><ref name=":1"/> | |||
== آثار == | |||
اولین اثری که از وی به چاپ رسیدهاست، تصحیح کتاب [[مفتاح الفلاح]] [[شیخ بهایی|شیخ بهائی]] بود که توسط انتشارات مکتبه اعتماد در [[کاظمین]] و بدون ذکری از نام مصحح آن به چاپ رسید. اولین کتابی که با ذکر نامش به چاپ رسیدهاست، تصحیح و تحقیق کتاب [[البیان فی اخبار صاحب الزمان|البیان فی اخبار صاحب الزمان (عج)]]، نوشته [[حافظ ابی عبدالله محمد بن یوسف گنجی شافعی]] بود. از دیگر آثار وی که آنها را مورد تصحیح قرار دادهاست عبارتند از:<ref name=":0"/><ref name=":2"/> | |||
* موسوعه ابن ادریس حلی | |||
* [[بحارالانوار]]؛ که تصحیح ۸ و به نقلی ۱۲ جلد از آن را عهدهدار بود. | |||
* طب النبی | |||
* طب الائمه | |||
* طب الرضا | |||
* [[توحید شیخ صدوق]] | |||
* [[کمالالدین و تمامالنعمة|اکمال الدین و تمام النعمة]] | |||
* [[الأمالی (صدوق)|امالی صدوق]] | |||
* [[عیون اخبار الرضا|عیون اخبارالرضا]] | |||
* [[خصال|خصال شیخ صدوق]] | |||
* [[معانی الاخبار|معانی الاخبار شیخ صدوق]] | |||
* [[الاختصاص|الاختصاص شیخ مفید]] | |||
* [[تذکرة الالباب فی الانساب]] | |||
* متنقلة الطالبیه | |||
* [[روضةالواعظین|روضة الواعظین]] | |||
* [[اعلام الوری باعلام الهدی]] | |||
* [[مکارم الاخلاق|مکارم الاخلاق طبرسی]] | |||
* البیان فی الاخبار صاحب الزمان | |||
* فلاح سائل | |||
* الفین فی امامة امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب | |||
* جواهر الادب فی کلام العرب | |||
* [[تاریخ ابن الوردی]] | |||
* [[کشکول شیخ بهایی|کشکول شیخ بهائی]] | |||
* [[ینابیع الموده|ینابیع المودة]] | |||
* نزهة الجلیس و منیة الادیب الانیس | |||
* صلاة الجماعه و یلیه صلاة المسافر | |||
* ذیل کشف الظنون | |||
و دیگر آثار وی که تألیف خود او بودهاست عبارتند از:<ref name=":0"/> | |||
* [[موسوعه عبدالله بن عباس|موسوعه عبدالله بن عباس حبر الأمّة و ترجمان القرآن]]، در ۲۱ جلد | |||
* کشاف بلدان منتقلة الطالبیة؛ که استدراکی بر کتاب منتقلة الطالبیه است. | |||
* السجود علی التربة الحسینیة | |||
* علیّ امام البررة؛ شرح ارجوزه (قصیده) سید ابوالقاسم خویی، در ۳ جلد | |||
* [[المحسن السبط مولود أم سقط؟]] | |||
* حیّ علی خیر العمل | |||
* مقدمات کتب تراثیه؛ در ۲ جلد به مقدمههای کتابهای مؤلف بر سایر کتب پرداختهاست. | |||
* غریب القرآن؛ در ۲ مجلد شامل مسائل نافع بن ازرق خارجی از ابنعباس | |||
* نهایة التحقیق فیما جری فی أمر فدک للصدّیقة والصدّیق | |||
* مزیل اللبس عن معجزتی شق القمر و رد الشمس | |||
* نظرات فاحصة فی کتاب الطبقات الکبیر | |||
* معجم شعراء الطالبیین | |||
* نشوة الامان؛ منظومهای در نسب آل خرسان | |||
* شذا العرف فی ضحایا الطف | |||
* الظاهرة القرآنیة فی نهج البلاغة | |||
* المهدی الموعود مولود و موجود | |||
* سلوة الأفاضل فی المسائل والرسائل | |||
* قلائد العقیان فیما قیل فی آل الخرسان | |||
* علی المحک، صحابة و صحاح؛ که به بررسی روایات صحابه دروغینی است که روایاتشان در کتب صحاح آمده، پرداختهاست. | |||
* الکشف الصریح فیمن رمی بالتجریح من رجال الصحیح | |||
* ذکریاتی فی حیاتی؛ که به نوعی زندگینامه و کشکول شخصی مؤلف است و وصیت شده تا در زمان حیاتش، هرگز منتشر نشود. | |||
* المنخول والمخلخل من الشعر المهلهل؛ دیوان شعر شخصی | |||
* بعیداً عن السیاسة؛ دیوان شعر شخصی | |||
* جمع دیوان سید جعفر خرسان | |||
== جوایز و افتخارات == | |||
کتاب [[موسوعه عبدالله بن عباس]] وی که در ۲۱ جلد منتشر شدهاست، در سی و چهارمین همایش [[کتاب سال جمهوری اسلامی ایران]]، برنده جایزه برگزیده در حوزه دین و سیره نویسی شد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=سی و چهارمین جایزه کتاب سال برگزیدگان خود را شناخت- اخبار فرهنگی - اخبار تسنیم - Tasnim|نشانی=https://www.tasnimnews.com/fa/news/1395/11/19/1320744/سی-و-چهارمین-جایزه-کتاب-سال-برگزیدگان-خود-را-شناخت|وبگاه=خبرگزاری تسنیم - Tasnim|بازبینی=2020-04-27|کد زبان=fa}}</ref> | |||
[[رده:عالمان شیعه]] |
نسخهٔ ۱۸ سپتامبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۷:۳۸
این مقاله هماکنون برای مدتی کوتاه تحت ویرایش عمده است. این برچسب برای جلوگیری از تعارض ویرایشی اینجا گذاشته شدهاست، لطفا تا زمانیکه این پیام نمایش داده میشود ویرایشی در این صفحه انجام ندهید. این صفحه آخرینبار در ۰۷:۳۸، ۱۸ سپتامبر ۲۰۲۳ (ساعت هماهنگ جهانی) (۱۴ ماه پیش) تغییر یافتهاست؛(الگو:پاکسازی) لطفا اگر در چند ساعت اخیر ویرایش نشده است، این الگو را حذف کنید. اگر شما ویرایشگری هستید که این الگو را اضافه کرده است، لطفا مطمئن شوید آن را حذف یا با {{در دست ساخت}} جایگزین میکنید. |
سید محمدمهدی خرسان | |
---|---|
نام کامل | سید محمدمهدی موسوی خرسان |
نامهای دیگر | آیتالله موسوی خرسان |
اطلاعات شخصی | |
سال تولد | 1347 ق، ۱۳۰۷ ش، ۱۹۲۹ م |
دین | اسلام، شیعه |
سید محمدمهدی خِرْسان (۱۳۴۷ق-۱۴۴۵ق)، عالم شیعه اهل نجف، تصحیحکننده کتابهای شیعی، نویسنده و تراجمنگار است. او گردآورنده کتاب موسوعة عبدالله بن عباس با موضوع ابنعباس پسرعمو و صحابی پیامبر(ص) است، که در ۲۱ جلد به چاپ رسیده است. سید ابوالقاسم خویی و سید محسن حکیم از استادان اویند و عالمانی چون آقابزرگ تهرانی و سید عبدالاعلی سبزواری به او اجازه روایت دادهاند.
سید محمدمهدی موسوی خرسان که با نام محمدمهدی بن حسن خرسان نیز شهره است، محقق و مؤلف شیعی است که آثار مهمی را تصحیح و تألیف نمودهاست. کتاب موسوعه عبدالله بن عباس وی در سی و چهارمین همایش کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، برنده جایزه برگزیده در حوزه دین و سیره نویسی شد.
زندگینامه
سید محمدمهدی به سال ۱۳۴۷ ه.ق در نجف به دنیا آمده و در خانه با همت پدر و مادرش، شروع به آموختن علوم قرآنی نمودهاست. سپس وارد مکتب خانه شده و در نهایت با ورود به حوزه علمیه نجف، دورههای سطح را نیز گذراند. پدرش سید حسن بن هادی خرسان، از علماء شهر نجف محسوب میشد که نزد فقهای بزرگ شیعه همچون سید ابوالحسن اصفهانی، محمدحسین نائینی، ضیاءالدین عراقی و ابوتراب خوانساری درس آموخت. محمدمهدی خرسان از دوران جوانی به تألیف علاقه نشان داد و کتابت را با موضوع عبدالله بن عباس شروع کرد. چیزی نگذشت که انتشارات اسلامیه تهران، از وی دعوت به عمل آورد که در تصحیح بحارالانوار مجلسی، آنان را یاری نماید؛ این دعوت سرانجام سبب شد تا سید محمدمهدی خرسان، هشت جلد از ۱۱۰ جلد کتابهای چاپی بحارالانوار را تصحیح و تحقیق نماید. با وجود آنکه وی در دوران سخت سیاسی زندگی میکرد، اما هرگز در سیاست وارد نشدهاست.[۱][۲][۳] او حتی در انتفاضه شعبان ۱۹۹۱ میلادی عراق نیز هیچگونه دخالتی نکرد و به درخواست استادش، سید ابوالقاسم خویی، مبنی بر دعوت از او برای حضور در این انتفاضه، پاسخی نداد.[۴]
از خدمات مهم سید محمدمهدی، خدمات مهم او در زمینه کتابخانههای شهر نجف بود؛ یکی از این اقدامات، انتقال کتابهای کتابخانه شیرمحمد همدانی به کتابخانه امیرالمؤمنین علیه السلام نجف بود. وی این اقدام را با همراهی محمود بن معراج همدانی صورت داد که سبب احیاء و حفظ آثار خطی بسیاری شد.[۵]
سیدمحمد مهدی خرسان، در تاریخ اول ربیع الاول ١۴۴۵ هجری قمری، در نجف فوت کرد.
خاندان خرسان
خاندان خرسان که در عراق بسیار شهره بوده و به علم و دانش شناختهمیشوند، اصالتاً حجازی بوده که در حدود قرن پنجم از حجاز به عراق هجرت کردند. نام این خاندان در قرنهای ۵و ۶ آل معصوم بوده که در قرن هفتم به آل اخرس تغییر داده شده و اکنون به آل خرسان شناخته میشوند.[۶]
استادان
دانشهای ابتدایی را از استادانی چون سید حسن خرسان (پدرش)، محمدرضا عامر و سید محمود حکیم آموخت. دروس سطوح عالی حوزه را نیز در کلاس درس بزرگانی چون سید ابوالقاسم خویی، سید عبدالهادی شیرازی و سید محسن حکیم گذراند.[۱][۲]
شاگردان
از جمله شاگردانش میتوان به سید عبدالستار حسنی، کامل سلیمان، سید سلمان هادی آل طه، یوسف عمر قاضی وائلی، علی آل محسن، جودت قزوینی، محمدحسنین بن سابقی، حسین واثقی، علیاکبر مهدیپور و کاظم عبود فتاوی اشاره کرد.[۱][۲]
آثار
اولین اثری که از وی به چاپ رسیدهاست، تصحیح کتاب مفتاح الفلاح شیخ بهائی بود که توسط انتشارات مکتبه اعتماد در کاظمین و بدون ذکری از نام مصحح آن به چاپ رسید. اولین کتابی که با ذکر نامش به چاپ رسیدهاست، تصحیح و تحقیق کتاب البیان فی اخبار صاحب الزمان (عج)، نوشته حافظ ابی عبدالله محمد بن یوسف گنجی شافعی بود. از دیگر آثار وی که آنها را مورد تصحیح قرار دادهاست عبارتند از:[۱][۳]
- موسوعه ابن ادریس حلی
- بحارالانوار؛ که تصحیح ۸ و به نقلی ۱۲ جلد از آن را عهدهدار بود.
- طب النبی
- طب الائمه
- طب الرضا
- توحید شیخ صدوق
- اکمال الدین و تمام النعمة
- امالی صدوق
- عیون اخبارالرضا
- خصال شیخ صدوق
- معانی الاخبار شیخ صدوق
- الاختصاص شیخ مفید
- تذکرة الالباب فی الانساب
- متنقلة الطالبیه
- روضة الواعظین
- اعلام الوری باعلام الهدی
- مکارم الاخلاق طبرسی
- البیان فی الاخبار صاحب الزمان
- فلاح سائل
- الفین فی امامة امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب
- جواهر الادب فی کلام العرب
- تاریخ ابن الوردی
- کشکول شیخ بهائی
- ینابیع المودة
- نزهة الجلیس و منیة الادیب الانیس
- صلاة الجماعه و یلیه صلاة المسافر
- ذیل کشف الظنون
و دیگر آثار وی که تألیف خود او بودهاست عبارتند از:[۱]
- موسوعه عبدالله بن عباس حبر الأمّة و ترجمان القرآن، در ۲۱ جلد
- کشاف بلدان منتقلة الطالبیة؛ که استدراکی بر کتاب منتقلة الطالبیه است.
- السجود علی التربة الحسینیة
- علیّ امام البررة؛ شرح ارجوزه (قصیده) سید ابوالقاسم خویی، در ۳ جلد
- المحسن السبط مولود أم سقط؟
- حیّ علی خیر العمل
- مقدمات کتب تراثیه؛ در ۲ جلد به مقدمههای کتابهای مؤلف بر سایر کتب پرداختهاست.
- غریب القرآن؛ در ۲ مجلد شامل مسائل نافع بن ازرق خارجی از ابنعباس
- نهایة التحقیق فیما جری فی أمر فدک للصدّیقة والصدّیق
- مزیل اللبس عن معجزتی شق القمر و رد الشمس
- نظرات فاحصة فی کتاب الطبقات الکبیر
- معجم شعراء الطالبیین
- نشوة الامان؛ منظومهای در نسب آل خرسان
- شذا العرف فی ضحایا الطف
- الظاهرة القرآنیة فی نهج البلاغة
- المهدی الموعود مولود و موجود
- سلوة الأفاضل فی المسائل والرسائل
- قلائد العقیان فیما قیل فی آل الخرسان
- علی المحک، صحابة و صحاح؛ که به بررسی روایات صحابه دروغینی است که روایاتشان در کتب صحاح آمده، پرداختهاست.
- الکشف الصریح فیمن رمی بالتجریح من رجال الصحیح
- ذکریاتی فی حیاتی؛ که به نوعی زندگینامه و کشکول شخصی مؤلف است و وصیت شده تا در زمان حیاتش، هرگز منتشر نشود.
- المنخول والمخلخل من الشعر المهلهل؛ دیوان شعر شخصی
- بعیداً عن السیاسة؛ دیوان شعر شخصی
- جمع دیوان سید جعفر خرسان
جوایز و افتخارات
کتاب موسوعه عبدالله بن عباس وی که در ۲۱ جلد منتشر شدهاست، در سی و چهارمین همایش کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، برنده جایزه برگزیده در حوزه دین و سیره نویسی شد.[۷]
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ خطای لوآ: expandTemplate: invalid title "<strong class="error"><span class="scribunto-error" id="mw-scribunto-error-0">خطای اسکریپتی: پودمان «Citation/lang» وجود ندارد.</span></strong>".الگو:پیوند مرده
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ خطای لوآ: expandTemplate: invalid title "<strong class="error"><span class="scribunto-error" id="mw-scribunto-error-2">خطای اسکریپتی: پودمان «Citation/lang» وجود ندارد.</span></strong>".
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ خطای لوآ: expandTemplate: invalid title "<strong class="error"><span class="scribunto-error" id="mw-scribunto-error-4">خطای اسکریپتی: پودمان «Citation/lang» وجود ندارد.</span></strong>".
- ↑ خطای لوآ: expandTemplate: invalid title "<strong class="error"><span class="scribunto-error" id="mw-scribunto-error-6">خطای اسکریپتی: پودمان «Citation/lang» وجود ندارد.</span></strong>".
- ↑ خطای لوآ: expandTemplate: invalid title "<strong class="error"><span class="scribunto-error" id="mw-scribunto-error-8">خطای اسکریپتی: پودمان «Citation/lang» وجود ندارد.</span></strong>".الگو:پیوند مرده
- ↑ خطای لوآ: expandTemplate: invalid title "<strong class="error"><span class="scribunto-error" id="mw-scribunto-error-10">خطای اسکریپتی: پودمان «Citation/lang» وجود ندارد.</span></strong>".الگو:پیوند مرده
- ↑ خطای لوآ: expandTemplate: invalid title "<strong class="error"><span class="scribunto-error" id="mw-scribunto-error-12">خطای اسکریپتی: پودمان «Citation/lang» وجود ندارد.</span></strong>".