محمد باقر مجلسی

محمد باقر مجلسى (۱۱۱۰-۱۰۳۷ ق) فرزند مولى محمدتقى مجلسی، مشهور به علامه مجلسی عالم معروف شیعه در قرن یازدهم و صاحب نظر در علوم مختلف اسلامى مانند تفسیر، حدیث، کلام، فقه، اصول، تاریخ، رجال و درایه است. او پس از وفات ملا محمد باقر سبزواری در سال ۱۰۹۰ هجری منصب شیخ الاسلامی را به عهده گرفت و در این مسند خدمات بسیاری را در زمینه‌های گوناگون سیاسی و اجتماعی به ایران و تشیع نمود. او به کمک جمعی از شاگردانش موسوعه بزرگ حدیثی شیعه با نام بحار الانوار را تالیف نمود.

محمدباقر مجلسی

نام	محمدباقر مجلسی
نام کامل	محمدباقر مجلسی
تاریخ ولادت	1038 محرم الحرام
محل ولادت	اصفهان
محل تحصیل	اصفهان
محل زندگی	اصفهان
مسئولیت ها	فقیه و عالم شیعه؛ قرآن پژوه؛ مفسر؛ تدریس
برخی آثار	حلیة المتقین؛ مرآت العقول؛ آداب الحج؛ آداب الصلاة.
مذهب	شیعه

زندگی نامه علامه محمدباقر مجلسی

تولد محمدباقر مجلسی در روزهای آخر سال ۱۰۳۷ هجری و احتمالاً در روز آخر ماه ذی الحجه یا روز اول محرم ۱۰۳۸ بوده است. نام پدرش مولی محمدتقی و معروف به مجلسی اول (۱۰۰۳ - ۱۰۷۰ هجرى)، محدث و فقیهى بزرگ و شاگرد شیخ بهایی است. و مادر محمدباقر، دختر سید صدرالدین محمد حسینی عاشوری قمی است.
خاندان علامه مجلسى از جمله پر افتخارترین خاندان هاى شیعه در قرون اخیر است. پدر و اجدادش تا آن جا که می شناسیم از دانشمندان زمان و همگان عابد و زاهد و پرهیزگار بودند و آن هایی را که از اجداد او به اسم و رسم نمی شناسیم بنابر نقل آقا احمد کرمانشاهی در مرآت الاحوال، عالم و عابد بودند. در این خانواده نزدیک به یکصد عالم وارسته و بزرگوار دیده مى شود و از نزدیکان علامه پس از بررسى تنها علم و فضل مشاهده مى کنیم:
جد بزرگ علامه، عالم بزرگوار، ابونعیم اصفهانى صاحب کتاب هایى چون «تاریخ اصفهان» و «حلیة الأولیاء» است.
علامه دو برادر داشت که آن ها نیز مردانى متقى و زاهد بودند به نام هاى ملا عزیزالله و ملا عبدالله، که براى تبلیغ و نشر علوم اهل بیت علیهم السلام به هندوستان رفت و ساکن آن جا گردید.
زنان این خاندان نیز پا به پاى مردان خویش قدم برداشته اند. علامه مجلسى چهار خواهر داشت که آنان نیز هر یک داراى تألیفات و تحقیقات ارزنده اى در علوم اسلامى مى باشند. از جمله تألیفات آنان مى توان به: شرح کافى، المشترکات فى الرجال، شرح شرایع الإسلام، شرح مطالع و شرح قصیده دعبل خزاعى اشاره نمود. همسران این زنان عالم و بزرگوار نیز از علماى بزرگ بودند. کسانى همچون ملا صالح مازندرانى، ملا میرزاى شیروانى، ملا على استرآبادى و میرزا محمد فسایى.
علامه مجلسى داراى ۵ پسر بود که همگى از محضر علم و معارف پدر بهره مند شدند و به مدارجى بالا دست یافتند.
دامادهاى علامه هم که ۵ نفر بودند از طلاب و فضلاى آن زمان بودند و علامه با عنایتى خاص نسبت به دامادها، دختران خویش را به ازدواج آنان درمى آورد. علاوه بر این ها خاندان هاى بزرگى از علماى آن عصر مرتبط با علامه مجلسى بودند، مانند وحید بهبهانى، بحرالعلوم، طباطبایى بروجردى، میرزا عبدالله افندى، شهرستانى و... .

تحصیلات و اساتید

تحصیلات علامه مجلسی از همان کودکی، یعنی خیلی زودتر از همسالانش شاید در سنین سه و چهار سالگی در نزد پدرش مولی محمدتقی مجلسی شروع گردید که خود در شرح فقیه در باب نماز میت فرموده است: الحمدلله رب العالمین که بنده در چهار سالگی همه این ها را می دانستم، یعنی خدا و نماز و بهشت و دوزخ و نماز شب می کردم و در مسجد صفا و نماز صبح را به جماعت می کردم و اطفال را نصیحت می کردم و به آیت و حدیث به تعلیم پدرم رحمه الله.
وی تحت تربیت و تعلیم پدر دانشمند و در سایه توجه خاص آن بزرگوار، پرورش پیدا نمود و با هوش سرشار و استعداد خدادادى و پشتکار مخصوص به تحصیل علوم متداوله عصر در حوزه علمى اصفهان پرداخت. و با توجه به توانایى ذاتى در مدت کوتاهى مراحل مختلف علمى و تحصیلى را طى کرده و سپس به گرد آورى حدیث و آثار اهل بیت عصمت و طهارت دل بست و تحقیق و پژوهش عمیقانه در آن فن شریف مبذول داشت و تلاش خود را در این مورد متمرکز نموده تمام اوقاتش را صرف آن کرد تا اینکه منشأ تحولى بزرگ در روزگار خود گردید.
در ادامه نام برخی از اساتید و مشایخ ایشان ذکر می شود:
قاضی ابواشرف اصفهانی. شیخ حسن بن شهید ثانی. میرزا رفیعا نائینی. شیخ علی بن محمد بن حسن بن شهید ثانی معروف به شیخ علی کبیر و سبط شهید. محمدمحسن بن شاه مرتضی کاشانی، معروف به ملامحسن فیض، عالم زاهد حکیم محدث مفسر، از بزرگان علما و مفاخر شیعه. مولی محمدمحسن بن محمد مؤمن استرآبادی. صدرالدین محمد بن ابراهیم قوامی شیرازی، معروف به ملاصدرا، فیلسوف عارف مفسر، از شاگردان میرداماد و شیخ بهایی. سید محمد بن شرف الدین علی بن نعمت الله بن حبیب الله بن نصرالله حسینی موسوی جزائری معروف به سید میرزا. امیر سید محمد مؤمن بن دوست محمد حسینی استرآبادی، شهید به سال ۱۰۸۸ در مکه معظمه، داماد محمد امین استرآبادی.