سوره انبياء

نویسنده این صفحه در حال ویرایش عمیق است.

یکی از نویسندگان مداخل ویکی وحدت مشغول ویرایش در این صفحه می باشد. این علامت در اینجا درج گردیده تا نمایانگر لزوم باقی گذاشتن صفحه در حال خود است. لطفا تا زمانی که این علامت را نویسنده کنونی بر نداشته است، از ویرایش این صفحه خودداری نمائید.
آخرین مرتبه این صفحه در تاریخ زیر تغییر یافته است: ۱۵:۴۸، ۳۱ اوت ۲۰۲۲؛

پرونده:سوره انبیاء.png

سوره انبیاء

نام	سوره انبیاء
شماره سوره	۲۱
ترتیب نزول	۷۳
جزء	۱۷
مکی/مدنی	مکی
تعداد آیات	۱۱۲
تعداد کلمات	۱۱۷۷
تعداد حروف	۵۰۹۳

سوره انبیاءاز سوره‌های مکی قرآن است . نام‌گذاری این سوره به نام انبیاء به دلیل وجود نام شانزده پیامبر در آن است. از موضوعات اساسی سوره انبیاء توحید، نبوت، معاد و غفلت‌زدایی از مردم است. آیات ۸۷ و ۸۸ این سوره که به آیه نماز غفیله یا ذکر یونسیه معروف است و آیه ۱۰۵ که بر ارث بردن زمین توسط صالحان اشاره دارد، از آیات مشهور این سوره است.

أنبیاء

جمع نبی به معنی پیامبران است.

مفهوم کلی سوره

1. یادآورى یگانگى خدا؛
2. یاد كرد رستاخیز؛
3. بخش هایى از زندگى مبحث پیامبر الهى.

اسامی سوره

1. انبیاء،
2. إقترب.

علت نام‌گذاری

1. «سوره أنبیاء»؛ در این سوره از مجموع بیست‌وشش پیامبرى كه نامشان در قرآن آمده به داستان شانزده نفر از آنها اشاره شده است.
2. «سوره إقترب»؛ به دلیل اینکه این سوره با عبارت «إقترب» آغاز شده است و روایاتی هم در تسمیه سوره به این نام وجود دارد.

تعداد آیات و کلمات و حروف

• سوره انبیاء صدودوازده آیه دارد.
• سوره انبیاء هزاروصدوشصت‌وهشت کلمه دارد. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد کلمات سوره های قرآن مختلف است)
• سوره انبیاء چهارهزاروهشتصدونود حرف دارد. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد حروف سوره های قرآن مختلف است)

اهداف و آموزه‌ها

هدف هاى اساسى سوره انبیاء عبارت اند از:

1. توجه به یگانگى خدا؛
2. توجه به معاد؛
3. توجه به رسالت پیامبران الهى.

محتوا و موضوعات

محتوا و موضوعات سوره انبیاء بر محور مطالب ذیل می چرخد:

این سوره چنان كه از نامش پیدا است، سوره پیامبران است، چرا كه نام شانزده پیامبر، بعضى، با ذكر فرازهایى از حالاتشان و بعضى تنها به صورت اشاره در این سوره آمده است (موسى، هارون، ابراهیم، لوط، اسحاق، یعقوب، نوح، داود، سلیمان، ایوب، اسماعیل، ادریس، ذوالكفل، ذاالنون، زكریا و یحیى علیهم‌السلام). بنا بر این تكیه بحث‌هاى مهم این سوره بر روى برنامه هاى انبیاء است. علاوه بر اینها پیامبران دیگرى هستند كه نامشان صریحا در این سوره برده نشده ولى پیرامون آنها سخنى آمده است (مانند پیامبر اسلام(ص) و حضرت مسیح(ع) )؛

از این گذشته ویژگى سوره هاى مكى كه از عقائد دینى، مخصوصا از مبداء و معاد سخن مى گوید، كاملا در این سوره منعكس است؛

در این سوره از وحدت خالق و اینكه جز او معبود و آفریدگارى نیست و نیز از آفرینش جهان بر اساس هدف و برنامه، و وحدت قوانین حاكم بر این عالم و همچنین وحدت سرچشمه حیات و هستى، و نیز وحدت موجودات در برنامه فنا و مرگ، بحث به میان آمده است؛

بخش دیگرى از این سوره، از پیروزى حق بر باطل، توحید بر شرك و لشكریان عدل و داد بر جنود ابلیس، سخن گفته شده است؛

جالب اینكه این سوره با هشدارهاى شدید نسبت به مردم غافل و بی‌خبر از حساب و كتاب آغاز شده، و پایان آن نیز با هشدارهاى دیگرى در این زمینه تكمیل مى گردد.

فضائل، خواص و ثواب قرائت

ابى‌بن‌كعب از پیامبر خدا نقل كرده است كه «هر كس سوره انبیاء را بخواند، خدا با او به آسانى حساب مى كند و او را مى بخشاید و همه پیامبرانى كه نامشان در قرآن است او را سلام مى گویند».

امام صادق(ع) فرمود: «هر كس سوره انبیاء را از روى محبت بخواند، در بهشت همنشین پیامبران است و در این جهان در نظر مردم مهیب است».

زمان و فضای نزول

• سوره انبیاء در حدود سال دوازدهم بعثت نازل شده است.
• سوره انبیاء اندكى پیش از هجرت (حدود سال دوازدهم بعثت) نازل گردید و این برهه تاریخى زمانى بود كه مكّیان در اوج تكبّر و بى اعتنایى به قرآن به سر مى بردند و سوره همین كافران را به نزدیك شدن عذاب تهدید كرد و همانند سایر سوره هاى مكى به تثبیت امور اعتقادى (توحید، نبوت، معاد) پرداخته است. به گفته علامه طباطبایى غرض این سوره تثبیت نبوت است كه آن را بر پایه توحید و معاد بنا نهاده است. این سوره با بیان اوصاف پیامبران پیشین، اتهامات مشركان به پیامبر اكرم(ص) را رد كرده و تأكید مى كند كه آن حضرت نیز داراى همان ویژگی‌ها و رسالت او نیز هماهنگ با رسالت آنان است. به نظر مى رسد بیان احوال پیامبران در این سوره با این هدف است كه پیامبر اسلام را براى بر دوش كشیدن بار سنگین رسالت آماده سازد.

ویژگی

سوره انبیاء جزو سور مئین (صد آیه ای ها) است ابن قتیبه می گوید سور مئین سوره هایی هستند که بعد از سور طوال آمده اند علت نامگذاری این سوره ها به مئین نزدیک بودن تعداد آیه های این سوره ها به عدد صد می باشد. گفته شده این سوره ها عبارتند از «بنی إسرائیل، كهف، مریم، طه، أنبیاء ، حج و مؤمنون». برخی دیگر نیز سور مئین را سوره های «توبه، نحل، هود، یوسف، کهف، بنی اسرائیل، انبیاء، طه، مؤمنون، شعراء و صافات» ذکر کرده اند.

روایتى است كه از رسول خدا(ص) نقل شده كه فرمود: خداوند هفت سوره طوال را به جاى تورات و سوره هاى مئین را به جاى انجیل و سوره هاى مثانى را به جاى زبور به من داد، و پروردگارم مرا با دادن سوره هاى مفصّل فزونى بخشید.

بخارى از ابن مسعود روایت كرده كه دربارۀ سوره‌هاى: بنى اسرائیل، كهف، مریم، طه، و الانبیاء گفت: «این سوره‌ها از سوره‌هاى كهن اول است، و از دیرینه‌ها هستند» سپس به همین ترتیب آنها را ذكر كرد.

در قرآن نام بیست‌وشش پیامبر آمده است كه در این سوره از شانزده تن از آنان یاد شده است. و آیات هشتادوهفت و هشتادوهشت این سوره «وَ ذَا النُّونِ إِذْ ذَهَبَ مُغاضِباً ...» در نماز غفیله خوانده مى شود.

منبع

برگرفته از سایت معرفی سوره انبیا - پایگاه جامع قرآنhttps://quran.inoor.ir