معیارهای سندی در رد و قبول حدیث (مقاله): تفاوت میان نسخه‌ها

(صفحه‌ای تازه حاوی « <sub> <div class="wikiInfo"> {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | |- !عنوان مقاله!! data-type="a...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
<sub>
<sub>
<div class="wikiInfo">
<div class="wikiInfo">
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
|-
|-
!عنوان مقاله!! data-type="authorName" | معیارهای مختص سندی دررد و قبول حدیث
!عنوان مقاله!! data-type="authorName" |معیارهای مختص سندی دررد و قبول حدیث
|زبان مقاله
|زبان مقاله
| data-type="authorfatherName" |فارسی
| data-type="authorfatherName" |فارسی
خط ۱۵: خط ۱۳:
|}
|}
</div>
</div>


                                                                                                    
                                                                                                    
== حجیت قول صحابه از منظر فریقین ==
==حجیت قول صحابه از منظر فریقین==
   
   
                                    
                                    
خط ۲۶: خط ۲۳:
ب- دیدگاه اعلام امامیه در موضوع قول صحابه   
ب- دیدگاه اعلام امامیه در موضوع قول صحابه   
ج -نقد و بررسی ادله قائلین به حجیت قول صحابه  
ج -نقد و بررسی ادله قائلین به حجیت قول صحابه  
 
==الف –اراء اعلام  اهل سنت در موضوع قول صحابه==  
 
==الف –اراء اعلام  اهل سنت در موضوع قول صحابه ==  




خط ۳۶: خط ۳۱:
در اینجا گفتار برخی از انان را بیان می کنیم :   
در اینجا گفتار برخی از انان را بیان می کنیم :   


=== 1– اراءامامان  اربعه اهل سنت در موضوع  قول الصحابه : ===
===1– اراءامامان  اربعه اهل سنت در موضوع  قول الصحابه :===
   
   


خط ۴۶: خط ۴۱:


مولف کتاب مقائیس نقد متون السنه در تبیین دیدگاه ابوحنیفه در موضوع قول صحابه می نویسد :  
مولف کتاب مقائیس نقد متون السنه در تبیین دیدگاه ابوحنیفه در موضوع قول صحابه می نویسد :  
اما ابوحنیفه فقد رحمه الله فکان من منهجه ان یلتزم بقول الصحابی فیما لایجد فیها نصا من القران او السنه .....وقول الصحابی من حیث ترتیب حجیته بین المصادر عند ابی حنیفه متاخر عن السنه بحیث لا ینظر الیه مع وجودها بصوره مقبوله عنده تبعا لمنهجه ثم هومتقدم علی القیاس بحیث یترک القیاس عند وجود قول الصحابی – انتهی – <ref>مقائیس نقد متون السنه ص 395</ref>  
 
اما ابوحنیفه فقد رحمه الله فکان من منهجه ان یلتزم بقول الصحابی فیما لایجد فیها نصا من القران او السنه .....وقول الصحابی من حیث ترتیب حجیته بین المصادر عند ابی حنیفه متاخر عن السنه بحیث لا ینظر الیه مع وجودها بصوره مقبوله عنده تبعا لمنهجه ثم هومتقدم علی القیاس بحیث یترک القیاس عند وجود قول الصحابی – انتهی – <ref>مقائیس نقد متون السنه ص 395</ref>




خط ۸۱: خط ۷۷:




=== 2-اراء دانشمندان دیگر اهل سنت در موضوع  قول صحابه ===
===2-اراء دانشمندان دیگر اهل سنت در موضوع  قول صحابه===
 
 
ابن حزم  
ابن حزم  


خط ۱۰۶: خط ۱۰۳:




از منظرغزالی قول صحابه به صرف صحابه بودن  فاقد حجیت بوده  و ضمن بیان اراء مختلف اهل سنت در معتبر دانستن ان ، حجیت قول صحابه را بصورت مطلق  -  بدلیل عدم  پشتوانه علمی- امری موهوم می داند .  
از منظرغزالی قول صحابه به صرف صحابه بودن  فاقد حجیت بوده  و ضمن بیان اراء مختلف اهل سنت در معتبر دانستن ان ، حجیت قول صحابه را بصورت مطلق  -  بدلیل عدم  پشتوانه علمی- امری موهوم می داند .


ایشان در المستصفی می نویسد :  
ایشان در المستصفی می نویسد :  
خط ۱۱۸: خط ۱۱۵:
نتیجه انکه  قول منسوب به مشهور اهل سنت در حجیت مطلق قول و عمل صحابه فاقد دلیل و مستند قطعی بوده و از منظر انان ، قول و عمل صحابه تنها زمانی حجت است که شاهدی از قران و سنت نبوی موجود نباشد .در تحلیلی باید گفت معتبر بودن  قول صحابه در فرض مذکور ، بیانگر ان است که از منظر اینان سنت صحابه – نه به صرف صحابی بودن بلکه - از انجا که کاشف و بیانگر سنت نبوی می باشد حجت خواهد بود. <ref>باید گفت نظیر مبنای فوق دیدگاه امامیه در مساله اجماع می باشد . چون اجماع نزد امامیه زمانی حجت است که کاشف از رای معصوم باشد .</ref>
نتیجه انکه  قول منسوب به مشهور اهل سنت در حجیت مطلق قول و عمل صحابه فاقد دلیل و مستند قطعی بوده و از منظر انان ، قول و عمل صحابه تنها زمانی حجت است که شاهدی از قران و سنت نبوی موجود نباشد .در تحلیلی باید گفت معتبر بودن  قول صحابه در فرض مذکور ، بیانگر ان است که از منظر اینان سنت صحابه – نه به صرف صحابی بودن بلکه - از انجا که کاشف و بیانگر سنت نبوی می باشد حجت خواهد بود. <ref>باید گفت نظیر مبنای فوق دیدگاه امامیه در مساله اجماع می باشد . چون اجماع نزد امامیه زمانی حجت است که کاشف از رای معصوم باشد .</ref>
    
    
== ب - دیدگاه امامیه در موضوع  قول صحابه ==
==ب - دیدگاه امامیه در موضوع  قول صحابه==




خط ۱۲۹: خط ۱۲۶:
انگاه برخی از ادله علمای امامیه در نفی حجیت قول  صحابه را اینچنین بیان می کند :  
انگاه برخی از ادله علمای امامیه در نفی حجیت قول  صحابه را اینچنین بیان می کند :  
و استدل العلامه -الحلی - علی عدم حجیه قول الصحابی بوجوه :  اولا قوله تعالی : فاعتبروا یا اولی الابصار،  امر بالاعتبار و هو ینافی التقلید  . الثانی : قوله تعالی : فان تنازعتم فی شئی فردوه الی الله و الرسول و السول اوجب الرد عند الاختلاف الی الله و رسوله فلو رد الی مذهب الصحابی کان ترکا للواجب . الثالث :  اجماع الصحابه علی جواز مخالفه کل واحد من احاد الصحابه و لم ینکر ابوبکر و عمر علی من خالفهما بل ربما رجعا الیه فی قضایا کثیره فلو کان مذهب الصحابه حجه لما جاز المخالفه له....- انتهی <ref>موسوعه اصول الفقه المقارن ج 4ص 272</ref>
و استدل العلامه -الحلی - علی عدم حجیه قول الصحابی بوجوه :  اولا قوله تعالی : فاعتبروا یا اولی الابصار،  امر بالاعتبار و هو ینافی التقلید  . الثانی : قوله تعالی : فان تنازعتم فی شئی فردوه الی الله و الرسول و السول اوجب الرد عند الاختلاف الی الله و رسوله فلو رد الی مذهب الصحابی کان ترکا للواجب . الثالث :  اجماع الصحابه علی جواز مخالفه کل واحد من احاد الصحابه و لم ینکر ابوبکر و عمر علی من خالفهما بل ربما رجعا الیه فی قضایا کثیره فلو کان مذهب الصحابه حجه لما جاز المخالفه له....- انتهی <ref>موسوعه اصول الفقه المقارن ج 4ص 272</ref>
   
   
== ج - نقد و بررسی دلائل قائلین به حجیت قول صحابه ==
==ج - نقد و بررسی دلائل قائلین به حجیت قول صحابه==




بعد از بیان  اقوال اعلام اهل سنت نسبت به اعتبار یا عدم اعتبار قول صحابه اینک به نقد و بررسی دلائل قائلین به حجیت قول صحابه می پردازیم :  
بعد از بیان  اقوال اعلام اهل سنت نسبت به اعتبار یا عدم اعتبار قول صحابه اینک به نقد و بررسی دلائل قائلین به حجیت قول صحابه می پردازیم :  


==ادله قائلین به حجیت قول صحابه==


== ادله قائلین به حجیت قول صحابه ==


 
1-ایات : در کتاب موسوعه اصول الفقه المقارن  از شاطبی نقل شده که ایشان معتقد به مبنای فوق بوده و به ایاتی از قران در این زمینه استناد نموده است  :
1-ایات :  
  در کتاب موسوعه اصول الفقه المقارن  از شاطبی نقل شده که ایشان معتقد به مبنای فوق بوده و به ایاتی از قران در این زمینه استناد نموده است  :  




خط ۱۸۱: خط ۱۷۵:


مولف کتاب الاصول العامه للفقه المقارن در ادامه می گوید :
مولف کتاب الاصول العامه للفقه المقارن در ادامه می گوید :
نکاتی که نسبت به استدلال  شاطبی در ایه اول بیان گردید نسبت به ایه دوم هم جریان دارد . بعلاوه انکه اثبات عدالت صحابه دلیل بر سنت انگاشتن گفتارشان -  صحابه - نمی گردد :   
 
نکاتی که نسبت به استدلال  شاطبی در ایه اول بیان گردید نسبت به ایه دوم هم جریان دارد . بعلاوه انکه اثبات عدالت صحابه دلیل بر سنت انگاشتن گفتارشان -  صحابه - نمی گردد :   




خط ۲۰۶: خط ۲۰۱:


نقد و بررسی  
نقد و بررسی  
باید گفت : روایات مذکور با قطع نظر از ضعف سندی ، مفادشان نیز در اثبات مدعی ضعیف است چون ادعای صدور و حجیت  انها ازناحیه شارع مستلزم  تناقض  می باشد .  
 
باید گفت : روایات مذکور با قطع نظر از ضعف سندی ، مفادشان نیز در اثبات مدعی ضعیف است چون ادعای صدور و حجیت  انها ازناحیه شارع مستلزم  تناقض  می باشد .




خط ۲۱۳: خط ۲۰۹:




ایشان در نقد استناد به روایات مذکور در حجیت قول صحابه می نویسد  :  
ایشان در نقد استناد به روایات مذکور در حجیت قول صحابه می نویسد  :
وأول ما يرد على الرواية الأولى ونظائرها من الروايات الآمرة بالاقتداء بهم ، استحالة صدور مضمونها من المعصوم لاستحالة ان يعبدنا الشارع بالمتناقضين ، وتناقض سيرة الخلفاء في نفسها من أوضح الأمور لمن قرأ تأريخهم واستقرأ ما صدر عنهم من أحداث . وحسبك ان سيرة الشيخين مما عرضت على الإمام علي ( عليه السلام ) يوم الشورى ، فأبى التقيد بها ولم يقبل الخلافة لذلك ، وقبلها عثمان وخرج عليها بإجماع المؤرخين ، وفي أيام خلافة الامام ، نقض كل ما أبرمه الخليفة عثمان ، وخرج على سيرته سواء في توزيع الأموال أم المناصب أم أسلوب الحكم ، والشيخان نفسهما مختلفا السيرة ، فأبو بكر ساوى في توزيع الأموال الخراجية وعمر فاوت فيها ، وأبو بكر كان يرى طلاق الثلاث واحدا ، وعمر شرعه ثلاثا ، وعمر منع عن المتعتين ، ولم يمنع عنهما الخليفة الأول ونظائر ذلك أكثر من أن تحصى    وعلى هذا ، فأية هذه السير هي السنة ؟ وهل يمكن ان تكون كلها سنة حاكية عن الواقع ، وهل يتقبل الواقع الواحد حكمين متناقضين ؟ ! <ref>الاصول العامه للفقه المقارن ص  140-138</ref>
 
وأول ما يرد على الرواية الأولى ونظائرها من الروايات الآمرة بالاقتداء بهم ، استحالة صدور مضمونها من المعصوم لاستحالة ان يعبدنا الشارع بالمتناقضين ، وتناقض سيرة الخلفاء في نفسها من أوضح الأمور لمن قرأ تأريخهم واستقرأ ما صدر عنهم من أحداث . وحسبك ان سيرة الشيخين مما عرضت على الإمام علي ( عليه السلام ) يوم الشورى ، فأبى التقيد بها ولم يقبل الخلافة لذلك ، وقبلها عثمان وخرج عليها بإجماع المؤرخين ، وفي أيام خلافة الامام ، نقض كل ما أبرمه الخليفة عثمان ، وخرج على سيرته سواء في توزيع الأموال أم المناصب أم أسلوب الحكم ، والشيخان نفسهما مختلفا السيرة ، فأبو بكر ساوى في توزيع الأموال الخراجية وعمر فاوت فيها ، وأبو بكر كان يرى طلاق الثلاث واحدا ، وعمر شرعه ثلاثا ، وعمر منع عن المتعتين ، ولم يمنع عنهما الخليفة الأول ونظائر ذلك أكثر من أن تحصى    وعلى هذا ، فأية هذه السير هي السنة ؟ وهل يمكن ان تكون كلها سنة حاكية عن الواقع ، وهل يتقبل الواقع الواحد حكمين متناقضين ؟ ! <ref>الاصول العامه للفقه المقارن ص  140-138</ref>  


مضمون گفتار فوق بیان تناقض در سیره خلفا با یکدیگر است بنابراین چگونه شارع امر به تبعیت از سیره های متناقض اصحاب می کند ؟  
مضمون گفتار فوق بیان تناقض در سیره خلفا با یکدیگر است بنابراین چگونه شارع امر به تبعیت از سیره های متناقض اصحاب می کند ؟  
خط ۲۲۹: خط ۲۲۶:


ایشان در ادامه می نویسد :  
ایشان در ادامه می نویسد :  
روایات مذکور حتی بنابر تمامیت دلالت ، بوسیله روایاتی که مبین ارتداد اکثریت صحابه است تخصیص خورده است :  
 
روایات مذکور حتی بنابر تمامیت دلالت ، بوسیله روایاتی که مبین ارتداد اکثریت صحابه است تخصیص خورده است :




خط ۲۵۶: خط ۲۵۴:




مخالفین حجیت قول صحابه در رد دلیل مذکور می گویند :
مخالفین حجیت قول صحابه در رد دلیل مذکور می گویند :
 
 
فرد هذه الدلیل ایضا : ...بان الحدیث المزبور لیس کافیا لمنح سنتهم الحجیه و اعطائهم صفه المشرعین او الحاق منزلتهم بمنزله النبوه و هو لاینفی عنهم الخطا و السهو و الغفله – انتهی  
فرد هذه الدلیل ایضا : ...بان الحدیث المزبور لیس کافیا لمنح سنتهم الحجیه و اعطائهم صفه المشرعین او الحاق منزلتهم بمنزله النبوه و هو لاینفی عنهم الخطا و السهو و الغفله – انتهی  
<ref>موسوعه اصول الفقه المقارن ج 4ص 211</ref>
<ref>موسوعه اصول الفقه المقارن ج 4ص 211</ref>




== نتیجه ==  
==نتیجه==  


از مباحثی که در موضوع حجیت قول صحابه از برخی اعلام اهل سنت نقل شد معلوم گردید  که هیچیک از این ادله وافی به مقصود قائلین به حجیت قول صحابه نمی باشد  لازم به ذکر است که بیشتر اهل سنت بویژه متاخرین از انان گرچه برای صحابه ارزش و اعتبار خاصی قائلند اما گفتار و سنت اصحابه از منظر انان حجیت نداشته  و ان  را  جزء سنت نبوی نمی دانند .  
از مباحثی که در موضوع حجیت قول صحابه از برخی اعلام اهل سنت نقل شد معلوم گردید  که هیچیک از این ادله وافی به مقصود قائلین به حجیت قول صحابه نمی باشد  لازم به ذکر است که بیشتر اهل سنت بویژه متاخرین از انان گرچه برای صحابه ارزش و اعتبار خاصی قائلند اما گفتار و سنت اصحابه از منظر انان حجیت نداشته  و ان  را  جزء سنت نبوی نمی دانند .  
==منابع==


[[پانویس]]
[[پانویس]]


[[رده: مقالات ، علوم حدیثی مقارن،نقد الحدیث ،نقد المتن]]
[[رده: مقالات ، علوم حدیثی مقارن،نقد الحدیث ،نقد المتن]]
<references />