کاربر:Hoosinrasooli/صفحه تمرین

بشر بن سعید بن قلبویه معدل
نام کامل	بشر بن سعید بن قلبویه معدل
نام‌های دیگر	قولویه قبلویه قیلویه قالویه
اطلاعات شخصی
دین	اسلام، شیعه
استادان	عبدالجبار بن کثیر تمیمی یمانی
شاگردان	ابوطیب احمد بن محمد وراق
فعالیت‌ها	محدث شیعی

بشر بن سعید بن قلبویه معدل، محدثی شیعی است که نام جد ایشان قلبویه می‌باشد. از جمله افراد معاصر او ابن درید عمانی است که با هم شاگردان مشترکی داشته‏‌اند. اقامت‌گاهش رافقه در نزدیکی شهر موصل بوده است. از او احادیث اندکی در جوامع روایی شیعه باقی مانده که سلسله سند آنها به امام صادق (علیه السلام) می‌‏رسد و در باره مناقب امیرالمؤمنین (علیه السلام) وارد شده است.

معرفی اجمالی

بشر بن سعید بن قلبویه معدل، محدث شیعی. کنیه او در منابع ذکر نشده است. در مورد کلمه «قلبویه» که ظاهراً نام جد اوست، وجوه دیگری نیز نقل شده از جمله: «قولویه»، «قبلویه»، «قیلویه» و «قالویه»، اما مدارکی که در دست ماست بیشتر با نام «قلبویه» از جد او یاد شده است. از معاصران او «ابن درید عمانی» است که با هم شاگردان مشترکی داشته‏‌اند. بنابراین می‌‏توان حدس زد که وی در دهه‌‏های نخست سده چهارم وفات یافته است. شرح‏ حال او از جمله تاریخ ولادت، دوران کودکی و چگونگی تحصیلات او برای ما روشن نیست. احتمالاً احادیثی که شاگرد او ابوطیب احمد بن محمد وراق در «رافقه» از او شنیده است، کاشف از آن است که اقامت‌گاه اصلی او در این شهر بوده است. «رافقه» شهری است که در گذشته به آن «رقه»(به فتح راء و تشدید قاف) می‏‌گفتند و در ساحل فرات نزدیک موصل قرار دارد. اما گمان می‌‏رود که وی بخش عمده‏ای از حیات علمی خود را در بغداد به انجام رسانده است. از او احادیث اندکی در جوامع روایی شیعه باقی مانده که سلسله سند آنها به امام صادق(علیه السلام) می‌‏رسد و در باره مناقب امیرالمؤمنین(علیه السلام) وارد شده است. صاحب‌نظران در باره ارزش روایات او سخنی نگفته‌‏اند، اما آن‌طور که از لقب «معدل»(به فتح دال و تشدید آن) بر می‌‏آید، ظاهراً دارای شخصیتی استوار و به عدالت و راست‌گویی شناخته‏ شده بود. وی احادیث مذکور را از استادش عبدالجبار بن کثیر تمیمی یمانی نقل می‏‌کند و احتمالاً آنها را در بغداد از او شنیده است. از روایت‌گران احادیث او جز ابوطیب وراق کسی دیگر را نمی‌‏شناسیم. هم‌چنین از او اثر تألیفی معرفی نشده است.

استادان

عبدالجبار بن کثیر تمیمی یمانی از استادان نام‌دار وی می‌باشد.

شاگردان

تنها شاگرد او ابوطیب احمد بن محمد وراق را در منابع رجالی نام‌برده اند.

منابع

1. علل الشرایع، ج1ص173، باب 139 حدیث1؛
2. الامالی، شیخ صدوق، ص299 حدیث339؛
3. الاربعون حدیثاً، شهید اول، ص69 حدیث31؛
4. مراصد الاطلاع، ج2ص595، ذیل رافقه؛
5. الانساب، سمعانی، ج3ص84، ذیل رقی؛
6. طبقات اعلام الشیعه، ج1ص66.

بکر بن احمد مخلد
نام کامل	بکر بن احمد مخلد (محمد)
اطلاعات شخصی
محل تولد	بغداد
محل درگذشت	بغداد
دین	اسلام، شیعه
استادان	محمد بن هارون منصوری عباسی
شاگردان	حسن بن احمد بن قاسم معروف به شریف ابومحمد محمدی
فعالیت‌ها	محدث شیعی

بکر بن احمد مخلد(محمد)، محدث شیعی در اواخر قرن چهارم. او احتمالاً در بغداد زندگانی را وداع گفته است.

معرفی اجمالی

بکر بن احمد مخلد (محمد)، یکی از محدثان شیعه در اواخر قرن چهارم است. در منابع اشاره‏ای به زندگی و شرح ‏حال او نشده است. تنها آگاهی ما از او، روایات انگشت‏ شماری است که از او باقی مانده که نشانگر آن است‌که وی تا اواخر سده چهارم می‌‏زیسته و احتمالاً در بغداد زندگانی را وداع گفته است. از معاصران او ابومحمد حسن بن عبدالرحمن بن خلاد و ابوعبدالله غالبی هستند که مشترکاً از محمد بن هارون منصوری عباسی روایاتی در باره چگونگی ساختن کشتی نوح شنیده‌‏اند که در بعضی از این روایات، به فضیلت امیرالمؤمنین(علیه السلام) و اهل‌‏بیت(علیه السلام) اشاره شده است. این احادیث در منابع اهل‌‏سنت آمده و بنا به گزارش سید بن طاوس، نخستین‏ بار ابن نجار بغدادی(استاد سید بن طاوس) آنها را در ذیل تاریخ بغداد آورده است، اما اکنون در نسخه‌‏ای که از کتاب ذیل تاریخ بغداد در اختیار داریم، اثری از این روایات به چشم نمی‏‌خورد. وی احادیثش را از «محمد بن هارون منصوری عباسی» نقل می‏‌کند که شرح‏ حال او نیز در منابع ذکر نشده است. از شاگردان او تنها حسن بن احمد بن قاسم معروف به شریف ابومحمد محمدی را می‏‌شناسیم که خود استاد نجاشی و شیخ طوسی بوده است. از آثار تألیفی او گزارشی در دست نیست.

اساتید

از محمد بن هارون منصوری عباسی در منابع بعنوان استاد وی یاد شده.

شاگردان

حسن بن احمد بن قاسم معروف به شریف ابومحمد محمدی فقط نام ایشان در منابع رجالی بعنوان شاگرد ذکر شده است.

منابع

1. الامان من اخطار الاسفار، ابن طاوس، فصل چهارم، ص118؛
2. بحار الانوار، ج26ص332 حدیث14؛
3. کتاب الاربعین، شیخ ماحوزی، ص231 حدیث18؛
4. الذریعه الی تصانیف الشیعه، ج7ص165 شماره 885.

عبدالله بن تمیم قرشی حیری
نام کامل	تمیم بن عبدالله بن تمیم قرشی حیری
نام‌های دیگر	حیری
اطلاعات شخصی
محل تولد	نیشابور محله حیره
روز درگذشت	حدود 368ق
دین	اسلام، شیعه
شاگردان	شیخ صدوق محمد بن بابوی
فعالیت‌ها	محدث شیعی

تمیم بن عبدالله بن تمیم قرشی حیری، محدث شیعی. از اهالی محله حیره نیشابور می‌باشد و بخش عمده‏‌ای از زندگی را در آنجا به سر آورده است. پدرش از راویان حدیث بود و در پرورش علمی او نقش اساسی داشته است. احادیث فراوانی از امام رضا(علیه السلام) نقل کرده که بیشتر آنها در باره فضائل اهل‏‌بیت(علیه السلام) وارد شده است.

معرفی اجمالی

تمیم بن عبدالله بن تمیم قرشی حیری، محدث شیعی. لقب «حیری» منسوب به «حیره» است که در جغرافیای قدیم به سه مکان اطلاق می‌‏شده است. نخست شهری در سه فرسخی کوفه نزدیک نجف؛ دوم روستایی در فارس و سوم محله بزرگی در نیشابور. سوابق علمی او نشان می‌دهند که وی اهل نیشابور بوده و در محله «حیره» مسکن داشته است و در همین شهر احادیثی به‏ طور مستقیم از احمد بن علی انصاری(از همراهان امام رضا در سفر مرو) شنیده است. از تاریخ ولادت او اطلاعی در دست نیست ولی زمان درگذشت او با توجه به این‌که شیخ صدوق در 368هجری در «فرغانه»(بر وزن پروانه، از شهرهای ازبکستان) از او حدیث شنیده، می‏‌بایست در همین حدود یا اندکی پس از آن روی داده باشد.

از دوران کودکی و چگونگی تحصیلات او آگاهی درستی نداریم اما گمان می‌‏رود که وی در نیشابور پرورش یافته و بخش عمده‏‌ای از زندگی را در آنجا به سر آورده است. پدرش از راویان حدیث بود و در پرورش علمی او نقش اساسی داشته است. وی احادیث بسیاری از پدرش نقل می‏‌کند و از اساتید او غیر از پدرش، کسی دیگر شناخته شده نیست. وی هم‌چنین به واسطه پدرش از کسانی چون حمدان بن سلیمان نیشابوری و احمد بن علی انصاری (که خود از اساتید وی نیز بود) احادیث فراوانی از امام رضا(علیه السلام) نقل کرده که بیشتر آنها در باره فضائل اهل‏‌بیت(علیه السلام) وارد شده است. از شاگردان او تنها شیخ صدوق محمد بن بابویه را می‌‏شناسیم که با نقل احادیث او، بیش از همه وی را به آیندگان شناسانیده است. برخی از صاحب‌نظران در باره ارزش و صحت روایات او توقف نموده‏‌اند و حتی علامه حلی به پیروی از غضائری، با صراحت احادیث او را بی‏‌اعتبار معرفی کرده است. ولی بعضی دیگر از صاحب‌نظران با توجه به این که وی استاد شیخ صدوق بوده و صدوق در کتاب‏‌هایش با جمله «رضی الله عنه» از او تجلیل نموده است، بر صحت روایات او تأکید نموده‌‏اند. از او اثر تألیفی گزارش نشده است.

اساتید

پدرش از راویان حدیث بود و در پرورش علمی او نقش استادی وی را داشته است.

شاگردان

از شاگردانش تنها نام شیخ صدوق محمد بن بابویه را در برخی منابع ذکر کرده‌اند.

منابع

1. عیون اخبار الرضا(ع)، ج1ص25 حدیث51، وص56 حدیث198، وص92 حدیث30 و موارد متعدد دیگر؛
2. الخصال، ص267، باب الخمسه، حدیث2؛
3. التوحید، شیخ صدوق، ص74 حدیث 28، وص121 حدیث24، وص132 حدیث14، وص353 حدیث25، و موارد دیگر؛
4. خلاصه الاقوال، ص329؛
5. طرائف المقال، ج1ص161 شماره 818.

Hoosinrasooli/صفحه تمرین
اطلاعات شخصی

جعفر بن احمد علوی رقی عریضی، (000 – حدود 315ق) ابوالقاسم. محدث شیعی. در برخی از منابع حدیثی نام پدر او «محمد» آمده است. از لقب «رقی»(به فتح راء و تشدید قاف) بر می‏آیدکه وی حداقل مدتی در «رقه» واقع در ساحل فرات نزدیك موصل اقامت داشته است. اما آن‏طورکه از لقب «عریضی»(به ضم عین و فتح راء) استفاده می‏شود وی اصالتاً اهل «عریض» از روستاهای نزدیك مدینه بوده و ظاهراً نیاكان او از نوادگان امام صادق(ع) بوده‏اند. از جزئیات زندگی او هیچ گزارشی در منابع دیده نشده است، بنابراین تاریخ تولد، زمان وفات و چگونگی تحصیلات او بر ما مجهول است. شاید از آن‏رویکه «شیخ صدوق»(م381ق) با یك واسطه از او نقل حدیث می‏كند، بتوان وفات او را در اوایل سده چهارم در نظر گرفت. از او احادیث اندكی باقی ماندهکه آنها را از استادان خود «ابوالحسن علی بن احمد عقیقی» و «ابوعبدالله احمد بن محمد بن خلیل» نقلکرده است. مضامین روایات او در باره تشرف سی تن از رجال شیعه، به محضر امام عصر(عج) در ایام حج در سال 293هجری، و همچنین در باره معراج پیامبر(ص) و برخی مناقب امیرالمؤمنین(ع) است. از شاگردان او «احمد بن زیاد بن جعفر همدانی» استکه خود استاد شیخ صدوق بوده است. وی ظاهراً دارای اثر تألیفی نبوده است.

منابع

1. کمال الدین و تمام النعمه، ص470، باب 50 حدیث24؛
2. بحارالانوار، ج65صص76 و77؛
3. معجم البلدان، ج4ص114 ذیل عریض؛
4. طبقات اعلام الشیعه، ج1ص68.