کاربر:Hoosinrasooli/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۸۸: | خط ۱۸۸: | ||
ابوالقاسم. فقيه و محدث مورد اعتماد شيعي. تاريخ تولد و وفات او در هيچيك از منابع ذكر نشده است. برخي از صاحبنظران بزرگ(وحيد بهبهاني در تعليقه) احتمال داده است كه صاحب شرح حال با «جعفر بن محمد كوفي» متحد است. در اينصورت وي ميبايست جزء آن دسته از راوياني بوده باشد كه در عصر بعد از ائمه(يعني بعد از 255هجري) زندگي ميكرده، زيرا طوسي در رجال خود نام او را در رديف اين دسته از راويان ذكر كرده است. بنابراين تولد او با توجه به اينكه وي استاد «شيخ صدوق»(م381ق) بوده و طبعاً بخش زيادي از سده چهارم را درك كرده است، ميبايست در اواسط نيمه دوم سده سوم حدود 275هجري اتفاق افتاده باشد. در باره وفات او تنها ميدانيم كه وي از معاصران پدر شيخ صدوق يعني «علي بن بابويه»(م329ق) بوده و هر دو نزد پدر صاحب شرح حال حديث شنيدهاند. همچنين با توجه به اينكه شيخ صدوق در كوفه از وي استماع حديث كرده و مسافرت شيخ صدوق به كوفه در سال 354هجري در راه بازگشت از سفر حج به وقوع پيوست، ميتوان دريافت كه وي حداقل تا اين تاريخ حيات داشته است. وي در يك خانواده علمي و مذهبي در كوفه ديده به جهان گشود. پدرش «علي» از راويان حديث و استاد «علي بن بابويه قمي»(م329ق) بوده است. جد او «حسن» از عالمان حديث بود و در پرورش علمي او نقش بسزايي داشته است. وي روايات خود را از همين جدش نقل ميكند. جد اعلاي او «عبدالله بن مغيره» نيز از عالمان سرشناس شيعي و در آغاز از اصحاب امام هفتم شيعيان بوده است اما با ديدن كرامتي از امام هشتم(ع)، به امامت آن حضرت ايمان آورد و جزء اصحاب امام رضا(ع) درآمد. از شاگردان او تنها «محمد بن بابويه» ملقب به «شيخ صدوق»(م381ق) را ميشناسيم كه در معرفي او به آيندگان و ذكر روايات او دخالت كامل داشته است. از او احاديث فراواني در كتابهاي شيخ صدوق نقل شده كه برخي از آنها در پاورقي ذكر شده است. وي در تمام اين موارد، از جد خود نقل حديث كرده است مگر در يك مورد(خصال صدوق، ص501 حديث3) كه از پدرش روايت نموده است. بنابراين تنها استاد شناخته شده او جد او «حسن بن علي كوفي» است كه شرح حال او در منابع نيامده است. از آثار تأليفي او چيزي در منابع ذكر نشده است. | ابوالقاسم. فقيه و محدث مورد اعتماد شيعي. تاريخ تولد و وفات او در هيچيك از منابع ذكر نشده است. برخي از صاحبنظران بزرگ(وحيد بهبهاني در تعليقه) احتمال داده است كه صاحب شرح حال با «جعفر بن محمد كوفي» متحد است. در اينصورت وي ميبايست جزء آن دسته از راوياني بوده باشد كه در عصر بعد از ائمه(يعني بعد از 255هجري) زندگي ميكرده، زيرا طوسي در رجال خود نام او را در رديف اين دسته از راويان ذكر كرده است. بنابراين تولد او با توجه به اينكه وي استاد «شيخ صدوق»(م381ق) بوده و طبعاً بخش زيادي از سده چهارم را درك كرده است، ميبايست در اواسط نيمه دوم سده سوم حدود 275هجري اتفاق افتاده باشد. در باره وفات او تنها ميدانيم كه وي از معاصران پدر شيخ صدوق يعني «علي بن بابويه»(م329ق) بوده و هر دو نزد پدر صاحب شرح حال حديث شنيدهاند. همچنين با توجه به اينكه شيخ صدوق در كوفه از وي استماع حديث كرده و مسافرت شيخ صدوق به كوفه در سال 354هجري در راه بازگشت از سفر حج به وقوع پيوست، ميتوان دريافت كه وي حداقل تا اين تاريخ حيات داشته است. وي در يك خانواده علمي و مذهبي در كوفه ديده به جهان گشود. پدرش «علي» از راويان حديث و استاد «علي بن بابويه قمي»(م329ق) بوده است. جد او «حسن» از عالمان حديث بود و در پرورش علمي او نقش بسزايي داشته است. وي روايات خود را از همين جدش نقل ميكند. جد اعلاي او «عبدالله بن مغيره» نيز از عالمان سرشناس شيعي و در آغاز از اصحاب امام هفتم شيعيان بوده است اما با ديدن كرامتي از امام هشتم(ع)، به امامت آن حضرت ايمان آورد و جزء اصحاب امام رضا(ع) درآمد. از شاگردان او تنها «محمد بن بابويه» ملقب به «شيخ صدوق»(م381ق) را ميشناسيم كه در معرفي او به آيندگان و ذكر روايات او دخالت كامل داشته است. از او احاديث فراواني در كتابهاي شيخ صدوق نقل شده كه برخي از آنها در پاورقي ذكر شده است. وي در تمام اين موارد، از جد خود نقل حديث كرده است مگر در يك مورد(خصال صدوق، ص501 حديث3) كه از پدرش روايت نموده است. بنابراين تنها استاد شناخته شده او جد او «حسن بن علي كوفي» است كه شرح حال او در منابع نيامده است. از آثار تأليفي او چيزي در منابع ذكر نشده است. | ||
منابع: (جامع الرواه، ج1ص212؛ الخصال، ص241 حديث92، وص501 حديث3؛ طبقات اعلام الشيعه، ج1ص72؛ طرائف المقال، ج1ص162 شماره 823؛ علل الشرايع، ج2ص319 باب 5حديث1، وص365 باب 85حديث4؛ عيون اخبار الرضا(ع)، ج1ص288 حديث15؛ معجم رجال الحديث، ج5ص52 شماره 2210؛ من لايحضره الفقيه، ج4صص446 و521 و526) | منابع: (جامع الرواه، ج1ص212؛ الخصال، ص241 حديث92، وص501 حديث3؛ طبقات اعلام الشيعه، ج1ص72؛ طرائف المقال، ج1ص162 شماره 823؛ علل الشرايع، ج2ص319 باب 5حديث1، وص365 باب 85حديث4؛ عيون اخبار الرضا(ع)، ج1ص288 حديث15؛ معجم رجال الحديث، ج5ص52 شماره 2210؛ من لايحضره الفقيه، ج4صص446 و521 و526) | ||
[[رده:عالمان]] | |||
[[رده:عالمان شیعه]] | |||
[[رده:محدثان شیعه]] |
نسخهٔ ۱۷ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۵:۰۵
محمد بن زید یونس قزوینی | |
---|---|
نام کامل | جعفر بن ادریس بن محمد بن زید یونس قزوینی |
اطلاعات شخصی | |
محل تولد | قزوین |
روز درگذشت | 312.ق |
محل درگذشت | مکه |
دین | اسلام، شیعه |
استادان |
|
شاگردان |
|
فعالیتها | |
جعفر بن ادریس بن محمد بن زید یونس قزوینی، فقیه، محدث شیعی و سی سال امام حرمین در مکه بود. در قزوین دیده به جهان گشود و به سال 312 هجری در مکه چشم از جهان بست. از راویان حدیث شیعه و از خاندانهای معروف شیعی قزوین است. در زادگاهش نزد اساتید و علمای عصر خویش از جمله ابن ماجه قزوینی و داود بن سلیمان غازی قزوینی علوم اسلامی و مدارج عالی فقه را به انجام رساند.
معرفی اجمالی
جعفر بن ادریس بن محمد بن زید یونس قزوینی، فقیه، محدث شیعی و امام حرمین در مکه. وی در قزوین دیده به جهان گشود اما از تاریخ تولد او اطلاعی در دست نیست. وفات او در مکه به سال 312 هجری اتفاق افتاده است. وی علوم اسلامی و مدارج عالی فقه را در زادگاهش نزد اساتید و علمای عصر خویش از جمله «ابن ماجه قزوینی» و «داود بن سلیمان غازی قزوینی» به انجام رساند. داود بن سلیمان، از اصحاب امام رضا(علیه السلام) است که وی به واسطه او از امام رضا نقل حدیث میکند. به گفته رافعی در التدوین، وی از قزوین راهی حج گشت و مکه را محل اقامت خویش برگزید و مجاور آنجا گردید و سی سال امام حرمین بود. در آنجا کرسی تدریس فقه و حدیث برقرار نمود و شاگردانی تربیت کرد.
وی از راویان حدیث شیعه و از خاندانهای معروف شیعی قزوین است که جمع بسیاری از فقهاء و محدثین از این سلسله برخاستهاند. شاید علت تضعیف و بی اعتباری احادیث او در نگاه صاحبنظران سنی، شیعه گری او بوده باشد. ابوالحسن دارقطنی که از علمای بزرگ اهلسنت و از شاگردان با واسطه اوست، در کتاب الغرائب حدیثی از او نقل کرده و آن را بی اعتبار دانسته است. ابن حجر نیز وی را فردی نامطمئن معرفی کرده است. وی همچنین در حدیثی از رسول خدا(صلی الله علیه)، محبت علی بن ابیطالب(علیه السلام) را نشانه ایمان و کینه آن حضرت را نشانه نفاق معرفی کرده است، اما شمس الدین ذهبی ضمن غریب شمردن این حدیث، به توجیه آن پرداخته است سیر[۱]. از آثار او کتاب یا رسالهای معرفی نشده است.
اساتید
اساتید وی ابن ماجه قزوینی، داود بن سلیمان غازی قزوینی، عبدالله بن عمرو بن حکم بغدادی، محمد بن هشام مستملی، محمد بن غالب بن حرب و حمدان بن مغیره بودهاند.
شاگردان
از شاگردان مشهور وی میتوان ابوالحسن دارقطنی، احمد بن ابراهیم بن علی بن فراس و محمد بن حبان بستی را نامبرد.
منابع
- دائره المعارف تشیع، ج5ص379؛
- التدوین فی اخبار قزوین، رافعی قزوینی، ج2ص275؛
- لسان المیزان، ابن حجر، ج2ص110 شماره 447.
پانویس
جعفر بن حسین بن علی بن شهریار | |
---|---|
نام کامل | جعفر بن حسین بن علی بن شهریار |
نامهای دیگر | ابومحمد مؤمن قمی |
اطلاعات شخصی | |
محل تولد | قم |
روز درگذشت | 340.ق |
محل درگذشت | کوفه |
دین | اسلام، شیعه |
استادان |
|
شاگردان |
|
آثار |
|
فعالیتها | راویان راستگوی شیعه |
جعفر بن حسین بن علی بن شهریار، معروف به ابومحمد مؤمن قمی. شیخ اهل قم و از راویان راستگوی شیعه. رجالشناسان، وی را از اساتید امامیه و بزرگ اهل قم معرفی کردهاند. شیخ طوسی وی را از جمله راویانی قرار داده که به طور مستقیم از ائمه(علیه السلام) روایت نکرده است. شیخ مفید درکتاب «الاختصاص» احادیث زیادی از او نقل کرده است.
زندگینامه
جعفر بن حسین بن علی بن شهریار، معروف به «ابومحمد مؤمن قمی». شیخ اهل قم و از راویان راستگوی شیعه. از تاریخ ولادت او اطلاعی در دست نیست اما بر اساس شواهدی که در شرححال او مشهود است، میتوان محل تولد او را در قم دانست. به گفته نجاشی وی اصالتاً اهل قم است، سپس به کوفه منتقل شد و در سال 340 هجری در همین شهر وفات یافت. محل پرورش او در قم بود و در آنجا نزد استادان این شهر به استماع حدیث پرداخت و قبل از سفرش به کوفه، از صلاحیت کافی و اعتبار علمی بالایی برخوردار شد بهطوری که رجالشناسان، وی را از اساتید امامیه و بزرگ اهل قم معرفی کردهاند.
وی در قم از مصاحبان ابن ولید قمی ابوجعفر محمد بود، و زمانیکه به عراق آمد حامل اجازه روایات ابن ولید برای هارون بن موسی تلعکبری بود. برخی از روایات او به طور مستقیم از محمدبن حسن صفار نقل شده، ولی در پارهای موارد به واسطه ابنولید از صفار روایت کرده است. شیخ طوسی وی را از جمله راویانی قرار داده که به طور مستقیم از ائمه(علیه السلام) روایت نکرده است.
شیخ مفید درکتاب «الاختصاص» احادیث زیادی از او نقل کرده است. همچنین از دیگر کسانیکه از او روایت کرده است حیدر بن محمدبن نعیم معروف به ابواحمد سمرقندی(شاگرد عیاشی) است، و این نشان میدهدکه شاگردان محمدبن مسعود عیاشی با وی ارتباط داشتهاند.
اساتید
اساتید او «محمدبن عبدالله بن جعفر حمیری»(کاتب امام زمان(عج))، «محمدبن حسن بن احمد بن ولید»، «محمدبن جعفر مؤدب»، و «محمدبن جعفر بن احمد بن بطه» هستند.
شاگردان
شاگردان روایی او «احمدبن محمدبن نصر رازی سمسار»، «ابوعلی احمدبن حسین بن احمد بن عمران»، «شیخ صدوق محمد بن بابویه»، «ابوالحسین محمدبن علی بن فضل بن تمام» و «شیخ مفید محمد بن محمد بن نعمان» هستند.
آثار
تألیفات او «کتاب النوادر»، «کتاب المزار» و «فضل الکوفه و مساجدها» هستند.کتابهای او را «ابوالحسین بن تمام» روایت کرده است.
منابع
- رجال نجاشی، ص123 شماره 317؛
- رجال الطوسی، ص420 شماره6058؛
- خلاصه الاقوال، ص91؛
- رجال ابن داود، ص63؛
- نقد الرجال تفرشی، ج1ص341 شماره 957؛
- طبقات اعلام الشیعه، ج1ص70؛
- الذریعه، ج24ص325؛
- الاختصاص، شیخ مفید، صفحات متعدد.
جعفر بن سلیمان قمی | |
---|---|
نام کامل | جعفر بن سلیمان قمی |
اطلاعات شخصی | |
محل تولد | قم |
روز درگذشت | حدود 320.ق |
دین | اسلام، شیعه |
استادان | اسماعیل بن محمد زیتونی |
شاگردان | محمد بن حسن بن ولید قمی |
آثار | ثواب الاعمال |
فعالیتها | محدث شیعی |
جعفر بن سلیمان قمی، محدث شیعی. وی در قم اقامت داشت و از شاگردی ابن ولید قمی نزد او استفاده میشود که وی در اواخر عمر در آنجا مشغول تربیت شاگرد بوده. ابوالعباس نجاشی نخستین کسی است که او را به آیندگان معرفی نموده و سپس سید بن طاوس برخی از روایاتش را در کتابهای خود آورده است. به گفته نجاشی وی کتابی با عنوان ثواب الاعمال داشته که شاگرد او محمد بن حسن بن ولید قمی این کتاب را روایت کرده است.
معرفی اجمالی
جعفر بن سلیمان قمی، محدث شیعی. آگاهی ما درباره او ناچیز است از همین روی درباره تاریخ تولد، وفات و چگونگی تحصیلات او نمیتوان سخن قاطعی گفت. از لقب «قمی» بر میآید که وی در قم اقامت داشت و از شاگردی ابن ولید قمی نزد او استفاده میشود که وی در اواخر عمر در آنجا مشغول تربیت شاگرد بوده و احتمالاً پایان زندگی او نیز در همین شهر بوده است. ابوالعباس نجاشی نخستین کسی است که او را به آیندگان معرفی نموده و سپس سید بن طاوس برخی از روایاتش را در کتابهای خود آورده است. به گفته نجاشی وی کتابی با عنوان «ثواب الاعمال» داشته که شاگرد او محمد بن حسن بن ولید قمی این کتاب را روایت کرده است. بنابراین ممکن است وی پیش از وفات این شاگرد، زندگی را به سر آورده باشد. در پارهای از منابع روایی هارون بن موسی تلعکبری نیز از او بدون واسطه نقل حدیث نموده است، از این رو ممکن است وی حداقل دهههای نخستین سده چهارم را درک کرده باشد. در روایاتی که از او بر جای مانده، نام اساتیدش ذکر نشده است. تنها در یک مورد نام استاد او آمده که در آنجا از اسماعیل بن محمد زیتونی نقل حدیث کرده است. صاحبنظران درباره ارزش روایات او اتفاق نظر داشته و او را فردی راستگو و شیخ اصحاب امامیه در قم لقب دادهاند. از آثار او کتاب «ثواب الاعمال» به ثبت رسیده و اکنون برخی از احادیث آن در جوامع روایی شیعه موجود است. گفتنی است نام او با «جعفر بن سلیمان ضبعی» که از اصحاب امام صادق(علیه السلام) بود، مشترک است. همچنین وی غیر از «جعفر بن سلیمان» از اصحاب امام کاظم(علیه السلام)، و نیز غیر از شخصی به همین نام از اصحاب امام هادی(علیه السلام) است.
اساتید
فقط در یک مورد با نقل حدیث نام استاد خود اسماعیل بن محمد زیتونی را ذکر کرده است.
شاگردان
شاگرد او محمد بن حسن بن ولید قمی تنها کسی استکه در منابع نام وی ذکر شده است.
آثار
از آثار او کتاب «ثواب الاعمال» به ثبت رسیده و اکنون برخی از احادیث آن در جوامع روایی شیعه موجود است.
منابع
- رجال نجاشی، ص121 شماره 312؛
- جمال الاسبوع، سید بن طاوس، ص259؛
- خلاصه الاقوال، ص91 شماره 16؛
- جامع الرواه، ج1ص152؛
- مستدرک الوسایل، ج5ص44 حدیث 5326.
حسین بن مالک بن جامع قمی حمیری | |
---|---|
نام کامل | جعفر بن عبدالله بن جعفر بن حسین بن مالک بن جامع قمی حمیری |
اطلاعات شخصی | |
محل تولد | قم |
روز درگذشت | حدود 320.ق |
دین | اسلام، شیعه |
فعالیتها | محدث شیعی |
جعفر بن عبدالله بن جعفر بن حسین بن مالک بن جامع قمی حمیری، محدث شیعی. از معاصران او محمد بن موسی بن متوکل و علی بن حسین بن بابویه هستند که مشترکاً نزد پدرش شاگردی نمودهاند. اصالتاً عرب یمنی و از قبیله «حمیر»(بر وزن منبر) است که در کوفه سکونت داشتند، اما نیاکان او در قم مسکن گزیدند. وی خود در قم پرورش یافت.
معرفی اجمالی
جعفر بن عبدالله بن جعفر بن حسین بن مالک بن جامع قمی حمیری، محدث شیعی. در باره تاریخ تولد و وفات او گزارشی نرسیده است. برادرش «محمد» حدود 304هجری وفات یافت. همچنین از معاصران او محمد بن موسی بن متوکل و علی بن حسین بن بابویه هستند که مشترکاً نزد پدرش شاگردی نمودهاند. بنابراین میتوان وفات او را در دهههای نخست سده چهارم حدود 320 هجری تخمین زد. وی اصالتاً عرب یمنی و از قبیله «حمیر»(بر وزن منبر) است که در کوفه سکونت داشتند، اما نیاکان او همراه با ورود سلسله جلیلالقدر اشعری به قم، به این شهر آمدند و در قم مسکن گزیدند. وی خود در قم پرورش یافت و احتمالاً در همین شهر زندگی را به سر آورده است. پدرش از چهرههای برجسته قم و نماینده سفیر دوم محمدبن عثمان عمری بود که در سال297 هجری وارد کوفه شد و برای اهل آنجا نقل حدیث کرد و کتابهای زیادی تصنیف نمود. به گفته نجاشی وی برادرانی به نامهای «حسین»، «احمد» و «محمد» داشته که هرکدام با امام عصر(عج) مکاتبه داشتند. خود او نیز در عصر غیبت صغری میزیسته و با امام دوازدهم مکاتباتی انجام داده است. اکنون از مکاتبات او چیزی در منابع ذکر نشده، چنانکه از احادیث او اثری در منابع به چشم نمیخورد. بنابراین شناسایی اساتید و شاگردان او با توجه به اینکه نام آنها در کتب رجالی نیز نیامده، ممکن نیست. وی ظاهراً دارای اثر تألیفی نبوده است.
منابع
- رجال نجاشی، ص354 شماره 949، وص219 شماره 573؛
- خلاصه الاقوال، ص92 شماره 23.
عبدالله بن مغيره بجلي كوفي | |
---|---|
نام کامل | جعفر بن علي بن حسن بن علي بن عبدالله بن مغيره بجلي كوفي |
اطلاعات شخصی | |
جعفر بن علي بن حسن بن علي بن عبدالله بن مغيره بجلي كوفي، (حدود 275- حدود 355ق) ابوالقاسم. فقيه و محدث مورد اعتماد شيعي. تاريخ تولد و وفات او در هيچيك از منابع ذكر نشده است. برخي از صاحبنظران بزرگ(وحيد بهبهاني در تعليقه) احتمال داده است كه صاحب شرح حال با «جعفر بن محمد كوفي» متحد است. در اينصورت وي ميبايست جزء آن دسته از راوياني بوده باشد كه در عصر بعد از ائمه(يعني بعد از 255هجري) زندگي ميكرده، زيرا طوسي در رجال خود نام او را در رديف اين دسته از راويان ذكر كرده است. بنابراين تولد او با توجه به اينكه وي استاد «شيخ صدوق»(م381ق) بوده و طبعاً بخش زيادي از سده چهارم را درك كرده است، ميبايست در اواسط نيمه دوم سده سوم حدود 275هجري اتفاق افتاده باشد. در باره وفات او تنها ميدانيم كه وي از معاصران پدر شيخ صدوق يعني «علي بن بابويه»(م329ق) بوده و هر دو نزد پدر صاحب شرح حال حديث شنيدهاند. همچنين با توجه به اينكه شيخ صدوق در كوفه از وي استماع حديث كرده و مسافرت شيخ صدوق به كوفه در سال 354هجري در راه بازگشت از سفر حج به وقوع پيوست، ميتوان دريافت كه وي حداقل تا اين تاريخ حيات داشته است. وي در يك خانواده علمي و مذهبي در كوفه ديده به جهان گشود. پدرش «علي» از راويان حديث و استاد «علي بن بابويه قمي»(م329ق) بوده است. جد او «حسن» از عالمان حديث بود و در پرورش علمي او نقش بسزايي داشته است. وي روايات خود را از همين جدش نقل ميكند. جد اعلاي او «عبدالله بن مغيره» نيز از عالمان سرشناس شيعي و در آغاز از اصحاب امام هفتم شيعيان بوده است اما با ديدن كرامتي از امام هشتم(ع)، به امامت آن حضرت ايمان آورد و جزء اصحاب امام رضا(ع) درآمد. از شاگردان او تنها «محمد بن بابويه» ملقب به «شيخ صدوق»(م381ق) را ميشناسيم كه در معرفي او به آيندگان و ذكر روايات او دخالت كامل داشته است. از او احاديث فراواني در كتابهاي شيخ صدوق نقل شده كه برخي از آنها در پاورقي ذكر شده است. وي در تمام اين موارد، از جد خود نقل حديث كرده است مگر در يك مورد(خصال صدوق، ص501 حديث3) كه از پدرش روايت نموده است. بنابراين تنها استاد شناخته شده او جد او «حسن بن علي كوفي» است كه شرح حال او در منابع نيامده است. از آثار تأليفي او چيزي در منابع ذكر نشده است. منابع: (جامع الرواه، ج1ص212؛ الخصال، ص241 حديث92، وص501 حديث3؛ طبقات اعلام الشيعه، ج1ص72؛ طرائف المقال، ج1ص162 شماره 823؛ علل الشرايع، ج2ص319 باب 5حديث1، وص365 باب 85حديث4؛ عيون اخبار الرضا(ع)، ج1ص288 حديث15؛ معجم رجال الحديث، ج5ص52 شماره 2210؛ من لايحضره الفقيه، ج4صص446 و521 و526)
- ↑ اعلام النبلاء، ج12ص509