حدیثیه: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'صلاح الدین' به 'صلاح‌الدین') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
حدیثیه قائل به تناسخ بودند و می‌گفتند که خداوند در آغاز، مخلوق را با یک ضربه در [[بهشت]] آفرید و سپس آنان را به دلیل معصیت آدم از بهشت بیرون کرد. <ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 150 با ویرایش و اصلاح عبارات</ref> <ref>دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج6، ص709</ref> <ref>بغدادی عبدالقاهر، الفرق بین الفرق، ص277</ref> <ref>شهرستانی محمد بن عبدالکریم، الملل و النحل، ج1، ص27</ref> | حدیثیه قائل به تناسخ بودند و می‌گفتند که خداوند در آغاز، مخلوق را با یک ضربه در [[بهشت]] آفرید و سپس آنان را به دلیل معصیت آدم از بهشت بیرون کرد. <ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 150 با ویرایش و اصلاح عبارات</ref> <ref>دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج6، ص709</ref> <ref>بغدادی عبدالقاهر، الفرق بین الفرق، ص277</ref> <ref>شهرستانی محمد بن عبدالکریم، الملل و النحل، ج1، ص27</ref> | ||
== | == سرانجام خابط == | ||
خابط به دلیل آرای خاصش، از ناحیه [[معتزله]] طرد شده و ابن ابی داوود که خود از بزرگان معتزله بود به دستور [[واثق خلیفه عباسی]] (م: 232هـ. ق) مأمور بررسی پرونده او می‌شود. اما در حین بررسی، احمد بن خابط فوت می‌کند. مرگ وی را در سال 232 هجری قمری ضبط کرده‌اند. <ref>خیاط عبدالرحیم، الانتصار و الرد علی ابن الراوندی الملحد، ص148</ref> <ref>دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج6، ص709</ref> <ref>بغدادی عبدالقاهر، الفرق بین الفرق، ص277</ref> <ref>شهرستانی محمد بن عبدالکریم، الملل و النحل، ج1، ص27</ref> ص<ref>فدی صلاح‌الدین، الوافی بالوفیات، ج6، ص186 | خابط به دلیل آرای خاصش، از ناحیه [[معتزله]] طرد شده و ابن ابی داوود که خود از بزرگان معتزله بود به دستور [[واثق خلیفه عباسی]] (م: 232هـ. ق) مأمور بررسی پرونده او می‌شود. اما در حین بررسی، احمد بن خابط فوت می‌کند. مرگ وی را در سال 232 هجری قمری ضبط کرده‌اند. <ref>خیاط عبدالرحیم، الانتصار و الرد علی ابن الراوندی الملحد، ص148</ref> <ref>دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج6، ص709</ref> <ref>بغدادی عبدالقاهر، الفرق بین الفرق، ص277</ref> <ref>شهرستانی محمد بن عبدالکریم، الملل و النحل، ج1، ص27</ref> ص<ref>فدی صلاح‌الدین، الوافی بالوفیات، ج6، ص186 | ||
</ref> | </ref> | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس | {{پانویس}} | ||
[[رده:فرق و مذاهب]] | [[رده:فرق و مذاهب]] | ||
نسخهٔ ۲۷ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۴:۵۱
حدیثیه پیروان دو شخص به نام‌های احمد بن خابط و فضل حدثی هستند که هر دو از شاگردان نظام متکلم مشهور معتزله بودند.
تاریخچه
فضل حدثی منسوب به شهر حدثیه است که شهری در کنار فرات بود. نام او در بعضی از کتاب‌ها به نام حدئی آمده است. ولی صحیح آن همان «حدثی» است و احمد بن خابط معتزلی از بزرگان معتزله در قرن سوم هجری قمری است. نام پدر وی را برخی منابع حائط ضبط کرده‌اند.
اعتقادات
حدیثیه معتقد بودند که مخلوقات دارای دو پروردگارند، یکی قدیم و دیگری مخلوق و او عیسی (ع) بن مریم است. همچنین معتقد بودند که مسیح (ع) پسر خداوند است و خداوند او را به فرزندی پذیرفته و او از راه عادی متولد نشده است. مسیح (ع) کسی است که در روز قیامت اعمال بندگان را محاسبه خواهد کرد چنان که در قرآن کریم آمده است: «وَ جاءَ رَبُّکَ وَ الْمَلَکُ صَفًّا صَفًّا» سوره فجر، آیه22. یعنی در آن روز پروردگار تو در حالی که فرشتگان صف در صف ایستادهاند می‌آید و «او مسیح است که در سایههایی از ابر خواهد آمد.» سوره بقره، آیه 210. او همان کسی است که رسول خدا ص در یکی از کلمات و سخنان خود فرموده است: خلق (اللّه) آدم علی صورته، یعنی خداوند آدم را که همان عیسی مسیح باشد، مانند چهره و صورت خود بیافرید. چنان که در حدیث دیگر فرموده است: «ترون ربکم کما ترون القمر لیلة البدر». یعنی پروردگار خود را خواهید دید، همان طور که ماه را در شب چهارده میبینید. او را از آن جهت مسیح گفتند که زره جسد انسانی بر تن کرده بود. حال آن که پیش از آن عقل «محض» بود و همان عقلی است که در حدیث رسول خدا آمده که خداوند به او گفت: أقبل، یعنی جلو بیا. پس پیش آمد. أدبِر، یعنی پشت کن و برو. سپس فرمود: به وساطت تو است که من عطا می کنم و به وساطت تُو است که من می‌گیرم. همچنین معتقد بودند که دیگر حیوانات نیز پیامبرانی دارند. چنان که در قرآن کریم آمده است: «... إِنْ مِنْ أُمَّةٍ إِلَّا خَلا فِیها نَذِیرٌ» سوره فاطر، آیه 24.
اعتقاد به تناسخ
حدیثیه قائل به تناسخ بودند و می‌گفتند که خداوند در آغاز، مخلوق را با یک ضربه در بهشت آفرید و سپس آنان را به دلیل معصیت آدم از بهشت بیرون کرد. [۱] [۲] [۳] [۴]
سرانجام خابط
خابط به دلیل آرای خاصش، از ناحیه معتزله طرد شده و ابن ابی داوود که خود از بزرگان معتزله بود به دستور واثق خلیفه عباسی (م: 232هـ. ق) مأمور بررسی پرونده او می‌شود. اما در حین بررسی، احمد بن خابط فوت می‌کند. مرگ وی را در سال 232 هجری قمری ضبط کرده‌اند. [۵] [۶] [۷] [۸] ص[۹]
پانویس
- ↑ مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 150 با ویرایش و اصلاح عبارات
- ↑ دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج6، ص709
- ↑ بغدادی عبدالقاهر، الفرق بین الفرق، ص277
- ↑ شهرستانی محمد بن عبدالکریم، الملل و النحل، ج1، ص27
- ↑ خیاط عبدالرحیم، الانتصار و الرد علی ابن الراوندی الملحد، ص148
- ↑ دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج6، ص709
- ↑ بغدادی عبدالقاهر، الفرق بین الفرق، ص277
- ↑ شهرستانی محمد بن عبدالکریم، الملل و النحل، ج1، ص27
- ↑ فدی صلاح‌الدین، الوافی بالوفیات، ج6، ص186