نجاشی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌وحدت
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۸۱: خط ۸۱:
با وجود آنکه نجاشی در حوزه‌های مختلف [[دینی]] و [[فقهی]] تحصیل کرد اما تخصص وی در [[فن رجال]] و [[جرح]] و [[تعدیل راویان]] است. میزان اعتبار و شهرت او به حدی است که حتی برخی کتاب او را از شیخ طوسی و کشی مستندتر و برتر دانسته‌اند. <ref>میر شریفی، سید علی، رجال نجاشی مهم‌ترین کتاب رجالی شیعه،ص ۱۶۴</ref> به عنوان نمونه [[علامه حلی]] در تعارض نظر شیخ طوسی با نجاشی، نظر نجاشی را به دلیل تخصص و داشتن [[مشایخ]] بیشتر در فن رجال ترجیح می‌دهد. <ref>شمشیری، رحیمه و مهدی جلالی، مزایای فهرست نجاشی بر فهرست و رجال شیخ طوسی و بررسی اختلافات آن‌ها با یکدیگر، مطالعات اسلامی، علوم قرآن و حدیث، 1388، ص۱۰۵</ref>
با وجود آنکه نجاشی در حوزه‌های مختلف [[دینی]] و [[فقهی]] تحصیل کرد اما تخصص وی در [[فن رجال]] و [[جرح]] و [[تعدیل راویان]] است. میزان اعتبار و شهرت او به حدی است که حتی برخی کتاب او را از شیخ طوسی و کشی مستندتر و برتر دانسته‌اند. <ref>میر شریفی، سید علی، رجال نجاشی مهم‌ترین کتاب رجالی شیعه،ص ۱۶۴</ref> به عنوان نمونه [[علامه حلی]] در تعارض نظر شیخ طوسی با نجاشی، نظر نجاشی را به دلیل تخصص و داشتن [[مشایخ]] بیشتر در فن رجال ترجیح می‌دهد. <ref>شمشیری، رحیمه و مهدی جلالی، مزایای فهرست نجاشی بر فهرست و رجال شیخ طوسی و بررسی اختلافات آن‌ها با یکدیگر، مطالعات اسلامی، علوم قرآن و حدیث، 1388، ص۱۰۵</ref>


=اساتید نجاشی=
1 - علی بن احمد بن عباس نجاشی (پدر نجاشی ):
نجاشی بعضی از کتابهای شیخ صدوق را نزد پدرش خواند و از دست او اجازه نقل روایت کتابهای شیخ صدوق نایل آمد. <ref>طبقات اعلام الشیعه ، علامه آقا بزرگ تهرانی ، چاپ دوم ، اسماعیلیان ، ج 2، ص 19</ref>
2 - احمد بن محمد بن عمران معروف به ([[ابن جندی]]) ( 305 - 396) <ref>خلاصة الاقول ، علامه حلی ، چاپ تهران ،ج 1، ص 224 خلاصه ، ص 11</ref>
3 - احمد بن محمد بن موسی معروف به (ابن وصلت اهوازی) (324 - 409) ق
4 - احمد بن عبدالواحد بن احمد بزاز معروف به (ابن عبدون) یا (ابن حاشر) (330 - 423)ق
5 - احمد بن علی بن عباس سیرافی معروف به ابن نوح سیرافی
7 - ابواسحاق ابراهیم بن مخلد (325 - 410)
8 - القاضی ابوعبدالله جعفی
9- ابوالحسین بن محمد بن ابی سعید
10 - حسن بن احمد بن ابراهیم ( 339 - 426)ق
11 - حسن بن احمد بن محمد معروف به (اثم هیثم عجلی)
12 - حسن بن محمد بن یحیی فحام (متوفی 408) ق
13 - ابوعبدالله حسین بن عبیدالله غضائری (متوفی 411) ق . نجاشی از این استادش که شنیدنی های زیاد داشت و آگاه به زندگی راویان حدیث بود، به دریافت اجازه نقل حدیث نایل آمد. <ref>رجال النجاشی ، ج 1، ص 226، ج 2، ص 417. رجال طوسی ، ص 417، خلاصه ، ص 12</ref>
14 - حسین بن احمد بن موسی .
15 - حسین بن جعفر بن محمد مخزومی معروف به (ابن خمری)
16 - سلامة بن ذکاء ابوالخیر موصلی
17 - عباس بن عمر بن عباس معروف به (ابن ابی مروان) <ref>رجال طوسی ، ص 332 و 351 و 425. خلاصه ، ص 26</ref>
18 - عبدالواحد بن مهری (318 - 410)ق . نجاشی کتاب (( مسند عمار بن یاسر )) را نزد این استاد خوانده است . <ref>رجال النجاشی ،ج 1، ص 343 . رجال طوسی ، ص 417، خلاصه ، ص 12</ref>
19 - [[عبدالسلام بن حسین ادیب]] (329 - 405 ق کتاب (مهدی (عج ) را نزد این استادش خوانده است . (20)
20 - عبدالله بن محمد بن عبدالله معروف به (ابومحمد حذاء دعلجی)
21 - عثمان بن حاتم منتاب تغلبی
22 - عثمان بن احمد واسطی
23 - [[علی بن احمد بن محمد قمی]] معروف به ([[ابن ابی جید]]) (متوفی 408)
24 - ابوالقاسم علی بن شبل بن اسد)
25 - ابوالحسن محمد بن احمد قمی
26 - محمدبن جعفر ادیب معروف به ([[ابوالحسن تمیمی]]) (303 - 402)ق
27 - محمد بن عثمان بن حسن معروف به (نصیبی معدل) . نجاشی کتاب (مارووا من الحدیث) ابوشجاع ارجانی و نوشته ای از عبدالله بن علی که تمام آن نوشته را از [[امام رضا (ع)]] روایت کرده است ، نزد این استاد خوانده است .
28 - محمد بن علی بن شاذان قزوینی
29 - محمد بن علی بن یعقوب معروف به (ابولفرح قنائی کاتب) <ref> اعیان الشیعه ، ج 3، ص 33. مشیخه النجاشی ، محمود دریاب نجفی ، چاپ اول 1413 ق ، قم ص 98.</ref>


=درگذشت=
=درگذشت=

نسخهٔ ‏۱۳ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۴:۱۷


نجاشی
نام نجاشی
نام کامل احمد بن علی نَجاشی
کنیه ابوالحسین • ابوالعباس
زادروز ماه صفر • ۳۷۲ق
زادگاه كوفه
اساتید شیخ مفید • شیخ صدوق • سید مرتضی • سید رضی • ابن غضائری
شاگردان شيخ طوسى • شيخ ابوالحسن صهرشتى • سيد عمادالدين بن معبد حسنى مروزى‌
تألیفات فهرست اسماء مصنفی الشیعه معروف به رجال نجاشی • الجمعة و ما ورد فیه من الاعمال • الکوفة و ما فیها من الآثار و الفضائل و ... .
درگذشت ۴۵۰ق یا ۴۶۳ق
محل فوت عراق • سامرا • مطرآبد یا مطیرآباد

احمد بن علی نَجاشی مرزبان سخت کوشی که در عصر خویش به مبارزه با مخالفان برخاست و پوچی گفتار دشمنانی را که سابقه درخشان شیعه را امری واهی دانسته ، تشیع را به نداشتن آثار و نوشته های ماندگار و پیشینه های فرهنگی سرزنش می کردند، بر همگان آشکار کرد پژوهشگری که با قلم توانای خود به معرفی فرزندان علمی امام باقر (ع) و امام صادق (ع) پرداخت.

در بازشناسی محدثان و دانشمندان شیعی و آثار گرانبهای آنان بی وقفه شب و روز تلاش کرد و سرانجام ثمره این کوشش مدام و خستگی ناپذیر، درخت استوار و پرباری به نام رجال نجاشی شد که در طول قرنها یکی از منابع اصلی فقها و دانشوران و راهنمای محققان در رشته شناخت راویان حدیث بوده است .

نجاشی بیشتر عمر خود را در بغداد گذراند. شیخ مفید و شیخ صدوق از اساتید نجاشی بودند. او به سال ۳۷۲ هـ ق در بغداد متولد شد و در سال ۴۵۰ هـ ق، در حدود ۷۸ سالگی درگذشت.

مختصری از نجاشی

چون یکی از نیاکان احمد به نام عبدالله بر اهواز حکومت می کرد و به نجاشی به شهرت داشت بدین سبب او نیز به لقب نجاشی مشهور گشت .

احمد نجاشی به دو کنیه ابوالحسین وابوالعباس نیز معروف شد. شاید فرزندانی به نامهای حسین و عباس داشته و در کوچکی از دنیا رفته باشند.

پدر و خاندان وی همه اهل کوفه بوده اند ولی از آنجا که پدرش پس از ورود شیخ صدوق در سال 355 ق . به بغداد از محضر او استفاده کرده و جدش هم در بغداد منزل داشته و خود نیز دوران کودکی و کسب معارف و علوم را در آنجا گذرانده است صحیح تر آن است که بگوییم او در همان شهر بغداد به دنیا آمده است . چنانکه علامه محقق شوشتری می نویسد: نجاشی بغدادی است نظیر شیخ مفید، سید مرتضی و سید رضی و شیخ طوسی در کتاب رجالش فرموده است : منزل جد نجاشی در کنار نهر است و نهر هم از شهر بغداد به شمار می آید. [۱]

کنیه نجاشی

برای احمد نجاشی دو كنیه ابوالحسین و ابوالعباس در منابع شهرت دارد. [۲]

تخصص و شهرت نجاشی

با وجود آنکه نجاشی در حوزه‌های مختلف دینی و فقهی تحصیل کرد اما تخصص وی در فن رجال و جرح و تعدیل راویان است. میزان اعتبار و شهرت او به حدی است که حتی برخی کتاب او را از شیخ طوسی و کشی مستندتر و برتر دانسته‌اند. [۳] به عنوان نمونه علامه حلی در تعارض نظر شیخ طوسی با نجاشی، نظر نجاشی را به دلیل تخصص و داشتن مشایخ بیشتر در فن رجال ترجیح می‌دهد. [۴]

اساتید نجاشی

1 - علی بن احمد بن عباس نجاشی (پدر نجاشی ): نجاشی بعضی از کتابهای شیخ صدوق را نزد پدرش خواند و از دست او اجازه نقل روایت کتابهای شیخ صدوق نایل آمد. [۵]

2 - احمد بن محمد بن عمران معروف به (ابن جندی) ( 305 - 396) [۶]

3 - احمد بن محمد بن موسی معروف به (ابن وصلت اهوازی) (324 - 409) ق

4 - احمد بن عبدالواحد بن احمد بزاز معروف به (ابن عبدون) یا (ابن حاشر) (330 - 423)ق

5 - احمد بن علی بن عباس سیرافی معروف به ابن نوح سیرافی

7 - ابواسحاق ابراهیم بن مخلد (325 - 410)

8 - القاضی ابوعبدالله جعفی

9- ابوالحسین بن محمد بن ابی سعید

10 - حسن بن احمد بن ابراهیم ( 339 - 426)ق

11 - حسن بن احمد بن محمد معروف به (اثم هیثم عجلی)

12 - حسن بن محمد بن یحیی فحام (متوفی 408) ق

13 - ابوعبدالله حسین بن عبیدالله غضائری (متوفی 411) ق . نجاشی از این استادش که شنیدنی های زیاد داشت و آگاه به زندگی راویان حدیث بود، به دریافت اجازه نقل حدیث نایل آمد. [۷]

14 - حسین بن احمد بن موسی .

15 - حسین بن جعفر بن محمد مخزومی معروف به (ابن خمری)

16 - سلامة بن ذکاء ابوالخیر موصلی

17 - عباس بن عمر بن عباس معروف به (ابن ابی مروان) [۸]

18 - عبدالواحد بن مهری (318 - 410)ق . نجاشی کتاب (( مسند عمار بن یاسر )) را نزد این استاد خوانده است . [۹]

19 - عبدالسلام بن حسین ادیب (329 - 405 ق کتاب (مهدی (عج ) را نزد این استادش خوانده است . (20)

20 - عبدالله بن محمد بن عبدالله معروف به (ابومحمد حذاء دعلجی)

21 - عثمان بن حاتم منتاب تغلبی

22 - عثمان بن احمد واسطی

23 - علی بن احمد بن محمد قمی معروف به (ابن ابی جید) (متوفی 408)

24 - ابوالقاسم علی بن شبل بن اسد)

25 - ابوالحسن محمد بن احمد قمی

26 - محمدبن جعفر ادیب معروف به (ابوالحسن تمیمی) (303 - 402)ق

27 - محمد بن عثمان بن حسن معروف به (نصیبی معدل) . نجاشی کتاب (مارووا من الحدیث) ابوشجاع ارجانی و نوشته ای از عبدالله بن علی که تمام آن نوشته را از امام رضا (ع) روایت کرده است ، نزد این استاد خوانده است .

28 - محمد بن علی بن شاذان قزوینی

29 - محمد بن علی بن یعقوب معروف به (ابولفرح قنائی کاتب) [۱۰]

درگذشت

احمد بن علی نجاشی در جمادی‌الاول سال ۴۵۰ هـ. ق پس از سرکوبی شیعیان بغداد به مطر (روستایی در سامراء در نزدیکی رود فرات) نقل مکان کرد و در همان‌جا نیز در سن ۷۸ سالگی در گذشت. [۱۱]


پانویس

  1. قاموس الرجال، علامه شوشتری، جامعه مدرسین قم، ج۱، ص۵۲۳
  2. کتاب "بازشناسی منابع اصلی رجال شيعه " تالیف محمد کاظم رحمان ستایش و محمدرضا جدیدی
  3. میر شریفی، سید علی، رجال نجاشی مهم‌ترین کتاب رجالی شیعه،ص ۱۶۴
  4. شمشیری، رحیمه و مهدی جلالی، مزایای فهرست نجاشی بر فهرست و رجال شیخ طوسی و بررسی اختلافات آن‌ها با یکدیگر، مطالعات اسلامی، علوم قرآن و حدیث، 1388، ص۱۰۵
  5. طبقات اعلام الشیعه ، علامه آقا بزرگ تهرانی ، چاپ دوم ، اسماعیلیان ، ج 2، ص 19
  6. خلاصة الاقول ، علامه حلی ، چاپ تهران ،ج 1، ص 224 خلاصه ، ص 11
  7. رجال النجاشی ، ج 1، ص 226، ج 2، ص 417. رجال طوسی ، ص 417، خلاصه ، ص 12
  8. رجال طوسی ، ص 332 و 351 و 425. خلاصه ، ص 26
  9. رجال النجاشی ،ج 1، ص 343 . رجال طوسی ، ص 417، خلاصه ، ص 12
  10. اعیان الشیعه ، ج 3، ص 33. مشیخه النجاشی ، محمود دریاب نجفی ، چاپ اول 1413 ق ، قم ص 98.
  11. سید علی میر شریفی، ص ۱۷۰