تفسیر نمونه
تفسیر نمونه از تفاسیر ترتیبی قرآن به زبان فارسی، اثر آیتالله ناصر مکارم شیرازی و گروهی از نویسندگان حوزۀ علمیه قم است. تألیف این کتاب ۱۵ سال طول کشیده و نویسندگان کوشیدهاند آیات قرآن را با زبانی ساده و روان ترجمه و شرح کنند. مؤلف در پیشگفتار این اثر، هدف از تألیف آن را ارائه تفسیری برای استفاده عموم مردم بیان کرده است. تفسیر نمونه به زبانهای عربی و اردو نیز ترجمه شده است.
ویژگیها
مهمترین ویژگی این تفسیر، اختصاص آن به عموم مردم است. یعنی نوع تفسیر و بیان مطالب برای افراد و اقشار غیرمتخصص قابل فهم است.
در بخشی از مقدمۀ این مجموعه دربارۀ ویژگیهای این تفسیر میخوانیم:
۱ ـ از آنجا که قرآن کتاب زندگی و حیات است، در تفسیر آیات به جای پرداختن به مسائل ادبی و عرفانی و مانند آن، توجه خاصی به مسائل سازندۀ زندگی مادی و معنوی و به ویژه مسائل اجتماعی شده و به اندازۀ کافی روی مسائلی که تماس نزدیک با حیات فرد و اجتماع دارد تکیه گردیده است؛
۲ ـ به تناسب عناوینی که در آیات مطرح میشود، در ذیل هر آیه بحث فشرده و مستقلی دربارۀ موضوعاتی مانند: ربا، بردگی، حقوق زن، فلسفۀ حج، اسرار تحریم قمار، شراب، گوشت خوک و ارکان و اهداف جهاد اسلامی و مانند آن آمده است تا خوانندگان در یک مطالعه اجمالی از مراجعه به کتابهای دیگر بینیاز گردند؛
۳ ـ کوشش شده، ترجمۀ ذیل آیات، روان، سلیس، گویا و دقیق و در نوع خود جالب و رسا بوده باشد.
۴ ـ به جای پرداختن به بحثهای کم حاصل، توجه مخصوصی به ریشۀ لغات و شأن نزول آیات که هر دو در فهم دقیق معانی قرآن مؤثر هستند شده است.
۵ ـ اشکالات، ایرادات و سؤالات مختلفی که گاهی در پیرامون اصول و فروع اسلام مطرح میگردد، به تناسب هر آیه طرح شده و پاسخ فشرده آن ذکر گردیده است، مانند: شبهه آکل و مأکول، معراج، تعدد زوجات، علت تفاوت ارث زن ومرد، تفاوت دیهزن و مرد، حروف مقطعه قرآن، نسخ احکام، جنگها و غزوات اسلامی، آزمایشهای گوناگون الهی و دهها مسأله دیگر به طوری که هنگام مطالعۀ آیات، علامت استفهامی در ذهن خواننده عزیز باقی نماند.
۶ ـ از اصطلاحات پیچیدۀ علمی که نتیجۀ آن اختصاص کتاب به صنف خاصی است در متن کتاب دوری و به هنگام ضرورت در پاورقی آمده تا برای دانشمندان و صاحبنظران نیز مفید باشد.
مؤلفان
از جملهٔ مؤلفان این تفسیر میتوان به:
محسن قرائتی و محمد محمدی اشتهاردی، اسداللّه ایمانی، محمدرضا آشتیانی، محمد جعفر امامی، داود الهامی، عبدالرسول حسنی، سید حسن شجاعی کیاسری، سید نورالله طباطبائی، محمود عبداللهی، اشاره کرد.