محمد بن خالد برقی

نام	احمد بن عبدالله بن احمد بن ابی عبدالله محمد بن خالد برقی
زاده	حدود 250 • قم
درگذشت	حدود 312ق • قم
شاگردان	حسن بن حمزه طبری • علی بن احمد • شیخ كلینی
دین و مذهب	اسلام • تشیع

احمد بن عبدالله بن احمد بن ابی‏‌عبدالله محمد بن خالد برقی، (حدود 250 – حدود 312ق) محدث شیعی در نیمه نخست سده چهارم هجری. فرزند او علی بن احمد از اساتید شیخ صدوق(م381ق) بوده و جد پدری او محمد بن خالد برقی(م274ق) از شخصیت‏‌های نامدار شیعه و صاحب كتاب محاسن و کتاب طبقات است.

معرفی اجمالی

احمد بن عبدالله بن احمد بن ابی‏‌عبدالله محمد بن خالد برقی، محدث شیعی در نیمه نخست سده چهارم هجری. فرزند او «علی بن احمد» از اساتید «شیخ صدوق» بوده و جد پدری او «محمد بن خالد برقی» از شخصیت‏‌های نامدار شیعه و صاحب كتاب «محاسن» و «طبقات» است. وی با علی بن محمد بن ابی‏‌القاسم ماجی لویه معاصر است و با یكدیگر رابطه خویشاوندی دارند زیرا «برقی» جد مادری اوست. درباره ولادت و وفات او اطلاع درستی نداریم. وی از جدش كه در 274هجری در قم وفات یافت، روایت دارد بنابراین ولادت او سال‏‌ها پیش از وفات جدش بوده است. همچنین درباره وفات او می‏‌توان حدس زد كه چون «شیخ صدوق»(متولد304ق) از فرزندش نقل حدیث می‏كند و از خود او روایت ندارد، پس گویا وی در زمان كودكی صدوق از دنیا رفته بود. بنابراین وفات او تقریباً حدود 312هجری اتفاق افتاده است.

در منابع معتبر گزارشی از شرح‏ حال او نیامده است اما قرائن حاكی از آن است كه وی در قم از یك خانواده علمی، فرهنگی و مذهبی تولد یافت و در همین شهر پرورش یافته است. وی با حضور در مجالس درس اساتید و بزرگان قم، بزودی در علوم حدیث تبحر یافت و به آن اندازه رسید كه وقتی «حسن بن حمزه طبری»(م358ق) در 300هجری وارد قم شد و ظاهراً تا 328هجری در آنجا اقامت داشته، توانسته از محضر درس او استفاده كند. در منابع حدیثی روایات او تنها از طریق جدش برای ما نقل شده است، بنابراین اساتید دیگر او قابل شناسایی نیستند. از شاگردان او افزون بر «ابن حمزه طبری» می‌‏توان پسرش «علی بن احمد» و «شیخ كلینی»(م329ق) را نام برد. از او اثر تألیفی بر جای نمانده است.

درگذشت

«شیخ صدوق»(متولد304ق) از فرزندش نقل حدیث می‏كند و از خود او روایت ندارد، پس گویا وی در زمان كودكی صدوق از دنیا رفته بود. بنابراین وفات او تقریباً حدود 312هجری اتفاق افتاده است.

شاگردان

از شاگردان مشهور وی می‌توان حسن بن حمزه طبری، علی بن احمد و شیخ كلینی را نامبرد.

منابع

1. تنقیح المقال (حجری)، ج1ص82 شماره496؛
2. طبقات اعلام الشیعه، ج1صص30 و171 و201؛
3. طرائف المقال، ج1صص203 و204، شماره‌‏های 1188 و1189؛
4. الكلینی و الكافی، ص493 به بعد؛
5. المحاسن(مقدمه)، به قلم سیدجلال الدین محدث ارموی، ج1ص12.