احمد بن محمد بن یحیی قصرانی
| احمد بن محمد بن یحیی قصرانی | |
|---|---|
 | |
| نام کامل | احمد بن محمد بن یحیی قصرانی |
| نام‌های دیگر | قصرانی |
| اطلاعات شخصی | |
| محل تولد | قصران، شهرری |
| سال درگذشت | 315 ق، ۳۰۶ ش، ۹۲۷ م |
| دین | اسلام، شیعه |
| استادان |
|
| شاگردان | عبدالله بن محمد صائغ |
| فعالیت‌ها | محدث و راوی |
احمد بن محمد بن یحیی قصرانی، (000 – حدود 315ق) ابوالحسین، محدث و راوی در اوایل سده چهارم هجری می‌باشد. وی ظاهراً مدتی در قصران که اطراف شهرری است اقامت داشته و لقب «قصرانی» نیز از همین روی به او نسبت داده شده است. او همچنین مدتی در بغداد اقامت تحصیلی داشته است.
معرفی اجمالی
احمد بن محمد بن یحیی قصرانی، (000 – حدود 315ق) ابوالحسین. محدث و راوی در اوایل سده چهارم هجری. «قصران» نام دو کاخ در اطراف ری است که از آب و هوای خوشی برخوردار بوده و معروف به «قصران داخل» و «قصران خارج» است. وی ظاهراً مدتی در «قصران خارج» اقامت داشته و لقب «قصرانی» نیز از همین روی به او نسبت داده شده است. در این‌که وی کجا و در چه تاریخی تولد یافته گزارشی نیافتیم. وفات او نیز برای ما روشن نیست اما برخی از اساتید او در 288 هجری وفات یافتهاند. همچنین شیخ صدوق (م381ق) با یک واسطه از او نقل حدیث میکند، بنابراین وی از راویانی است که احتمالاً دهههای نخستین سده چهارم را درک کرده است.
وی همچنین مدتی در بغداد اقامت تحصیلی داشته و در آنجا نزد استادانی چون «حسین بن لیث بن بهلول موصلی»(م294ق) و «بشر بن ابی موسی بن صالح اسدی»(م288ق) شاگردی کرده است. از شاگردان او تنها «عبدالله بن محمد صائغ» را میشناسیم که از اساتید شیخ صدوق بوده است. در‌باره تشیع او مدرک قابل اعتمادی در دست نیست اما مضامین بعضی از روایات به جای مانده از او، در‌باره مهدی آخر الزمان (عجل الله فرجه الشریف) است. همچنین وی در روایتی از زبان مبارک رسول خدا (صلی الله علیه) تعداد خلفاء و امامان را دوازده تن معرفی کرده که همه آن‌ها از نسل قریش هستند. وی ظاهراً در میان دانشمندان حدیث، چندان شناخته شده نبود و احتمالاً به همین دلیل خطیب بغدادی شرح حال او را با این‌که وی مدتی در بغداد اقامت داشت، در تاریخ خود نیاورده است. از او اثر تألیفی گزارش نشده است.
استادان
وی در بغداد نزد استادانی چون حسین بن لیث بن بهلول موصلی و بشر بن ابی موسی بن صالح اسدی شاگردی نموده است.
شاگردان
تنها از عبدالله بن محمد صائغ که استاد شیخ صدوق بوده در میان شاگردان وی اسم برده شده است.
منابع
- الامالی، شیخ صدوق، ص387 حدیث500؛
- الخصال، ص475 حدیث36؛
- کمال الدین و تمام النعمه، باب 24، حدیث23 و24؛
- الانساب، سمعانی، ج4ص511، زیر کلمه قصرانی؛
- معجم البلدان، ج4ص353 ذیل کلمه قصران الداخل و قصران الخارج؛
- طبقات اعلام الشیعه، ج1ص57.