بربهاری

بربهاری‏ به اصحاب حسن بن‌علی‌بن‌خلف ابومحمد بربهاری گفته می‌شود که در سال 329 هجری قمری درگذشت.

تاریخچه

«بر‌بهار» به معنای میوه ایالت بیهار در هند است که به صورت ادویه از آن کشور صادر می‌شود و ظاهرا خانواده بربهاری یکی از فروشندگان این ادویه در بغداد بوده‏‌اند.

شرح حال موسس

بربهاری از فقها و محدثان بزرگ حنابله بود که در بغداد نقش بزرگی را بر ضد داعیان «شیعه» ایفا می‌کرد و در زمان خود بزرگ‌ترین مروج مذهب «حنبلی» به شمار می‌‏رفت. او می‌خواست که عقاید اهل سنت و جماعت را به زمان رسول خدا صلوات الله علیه و روزگار سه خلیفه ابوبکر، عمر و عثمان یعنی به قول خودش به «دین عشق» پیش از قتل عثمان و پیدا شدن فتنه‌ها در زمان حضرت علی (ع) بازگرداند. دیگر عالم مسلمان که مشهور به این نسبت است، می‌توان به ابوبحر محمد‌بن حسن بن‌کوثر بن‌علی بربهاری از محدثان مشهور اشاره کرد که در سال 362 هجری قمری درگذشت.

آراء و عقاید

بربهاریه همچون سایر فرقه یا گروه‌ها، دارای عقاید خاصی هستند که در ادامه به آن اشاره خواهد شد. ۱. معتقدند که اسلام به معنای سنت است و از لوازم سنت، همراهی با جماعت می‌باشد که پایه اصلی آن صحابه‌پیامبر صلوات الله علیه است که به نام اهل سنت و جماعت نامیده می‌شوند. پس اگر کسی به آنها تمسک نکند، گمراه و بدعت‌گزار و اهل آتش خواهد شد. نیاز قرآن به سنت نیز بیش از نیاز سنت به قرآن است.

2.معتقدند که خداوند در قیامت با چشم سر دیده می‌شود و بدون هیچ واسطه‌ای اعمال بندگانش را محاسبه خواهد کرد. اما اگر کسی گمان کند که خداوند در این دنیا دیده می‌شود، کافر است. اولین کسانی که خداوند را در بهشت با چشم سر می‌بینند، نابینایان، سپس مردان و بعد زنان‌اند. در روز قیامت ترازویی چون ترازوی دنیا برای وزن کردن خیر و شر وجود دارد که دو کفه و یک زبانه دارد.

3. معتقدند که رسول‌خدا صلوات‌الله علیه در روز قیامت شفیع گناه‌کاران می‌شود. این شفاعت به سه نوع تقسیم می‌شود.

• 1.بعضی در آغاز روز قیامت،
• 2. عده‌ای در همان روز اما هنگام عبور از پل‌صراط،
• 3.و گروهی پس از ورود به جهنم و تحمل مقداری عذاب مورد شفاعت قرار می‌گیرند. علاوه، همه پیامبران، صدیقین، شهدا و صالحان می‌توانند شفیع گناه‌کاران باشند.

4.معتقدند که روح در قبر به بدن مرده بر می‌گردد تا بتواند بنشیند و پاسخ نکیر و منکر را درباره دین و ایمانش بدهد. سپس روح بدون هیچ دردی از بدن جدا می‌شود. در ضمن مرده‌گان از کسانی که به زیارت‌شان می‌روند آگاه می‌شوند. اگر مومن باشند، مستحق پاداش می‌شوند و اگر فاجر باشند، مورد عذاب الهی قرار می‌گیرند.

5. معتقدند که علم کلام و فهم متکلمان، منشأ زندقه، کفر، شرک و موجب بدعت، حیرت و گمراهی در دین می‌شود.

6. معتقدند که از زمان وفات پیامبر صلوات‌الله علیه تا زمان قتل عثمان، دین عتیق بود، اما بعد از کشته شدن وی، اولین تفرقه و اختلاف میان امت‌اسلامی به وجود آمد.

7. معتقدند که اهل سنت اشخاصی هستند که بر خلاف شیعیان؛ ابوبکر، عمر، عثمان و علی را بر دیگر صحابه مقدم می‌کند.

8.بربهاریه بر خلاف مرجئه معتقدند که ایمان مرکب از قول و عمل است و زیاده و نقصان‌پذیر هست.

۹. آنان برخلاف برخی دیگر از فرقه‌ها معتقدند که نماز به امامت هر صالح و فاجری صحیح است و نباید در برابر حاکمی که اقدام به جهاد کند، خروج کرد، بلکه باید در کنار او قرار گرفت و برایش دعای خیر نمود.

۱۰. این فرقه بر خلاف قدریه معتقدند که همه امور اعم از خیر و شر از خداوند است و اوست که هر کسی را بخواهد هدایت یا گمراه می‌کند.