بکتاشیه

بَکتاشیه، طریقتی است که پیروانش خود را منسوب به حاجی بکتاش ولی زاهد خراسانی می‌دانند وی در نيشابور به دنیا آمد و نزد على احمد يسوى درس خواند و در سال 738 هجرى در گذشت.

تاریخچه و عقاید

طريقه «بكتاشيه» در قرن شانزدهم ميلادى در اناتولى يعنى آسياى صغير رواج فراوان يافت و عقايد ايشان شبيه «قزل باشيه» و «شبك» و «على الهيان» كرد است. با اين كه بيشتر «بكتاشيه» خود را از اهل سنت و جماعت مى ‏دانند ولى اعمال و رفتار ايشان بر خلاف آن طايفه است و بيشتر به «غلاة» شيعه‏ شباهت دارد و به امامت ائمه اثنى عشر اعتقاد دارند و و چهارده معصوم (ع) را به بزرگى مى‏ ستايند.در عين حال عقايد مسيحيان نيز در ايشان تأثير كرده است و معتقد به تثليث اللّه و محمد (ص) و على (ع) هستند و مانند مسيحيان غشاى ربّانى به جاى مى‏ آورند.

آداب و رسوم

پیروان این فرقه بر سر سفره خود شراب و نان و پنير مى‏ گذارند و در پيش شيخ خود كه او را «بابا» مى ‏خوانند به گناهان خويش اعتراف و از او طلب آمرزش مى‏ كنند. نوشيدن شراب در نزد ايشان حرام نيست و زنان شان حجاب ندارند و به اسرار اعداد و حروف اعتقاد دارند و فضل اللّه حروفى را كه پيشواى «حروفيان» بود محترم مى‏ شمارند و كتاب «جاويدان‏ نامه» او را از كتب مقدس مى ‏شمارند و اين كتاب را به فارسى «عشق نامه» و به تركى «فرشته اوقلى» مى ‏نامند.جامه «بكتاشيه» عبايى سفيد و كلاهى سياه چند گوش مثلث شكل است كه گاهى عدد اضلاع آن به احترام ائمه اثنى عشر به دوازده ترك مى ‏رسد و شيخ ايشان داراى عمامه ‏اى سبز است. «بكتاشيه» بر گردن خود گردن بندى از سنگ دارند كه آن را تسليم تاش يعنى سنگ تسليم می خوانند و تبرزينى دو دم و عصايى دراز دارند. جوانانی از ایشان که همسر ندارند، گوشواره‏ هايى به گوش مى‏ آويزند تا از کسانی که همسر دارند تشخیص داده شوند.حاج بكتاش را پير اوّل می خوانند و پيروان او فرزند حاج بكتاش را «اوغلرى» يعنى پسران حاج بكتاش می نامند.ايشان عبادات شريعت اسلام را كه نماز و روزه و حج و زكات باشد به جاى نمى ‏آورند.