سلیمان بن عبدالملک

نویسنده این صفحه در حال ویرایش عمیق است.

یکی از نویسندگان مداخل ویکی وحدت مشغول ویرایش در این صفحه می باشد. این علامت در اینجا درج گردیده تا نمایانگر لزوم باقی گذاشتن صفحه در حال خود است. لطفا تا زمانی که این علامت را نویسنده کنونی بر نداشته است، از ویرایش این صفحه خودداری نمائید.
آخرین مرتبه این صفحه در تاریخ زیر تغییر یافته است: ۰۹:۳۲، ۲۵ ژانویه ۲۰۲۲؛

نام	سلیمان بن عبدالملک
نام مادر	ولاده
نام پدر	عبدالملک مروان
متولد	۵۴ ه.ق ۶۷۴ م
خلیفه	هفتمین خلیفه اموی
دودمان	امویان
مدت خلافت	۹۶-۹۹ ه.ق ۷۱۵
درگذشت	۹۹ ه.ق ۲۲ سپتامبر ۷۱۷
محل فوت	حلب • قنسرین • دابق

سلیمان بن عبدالملک هفتمین خلیفه اموی است. وی برادر و جانشین ولید بن عبدالملک بوده است. سلیمان در سال 96 هجری قمری به خلافت رسید. ولید در اواخر خلافت خود خیال داشت که پسر خود عبدالعزیز را جانشین خود سازد، اما پیش از اقدام به این کار درگذشت، و سلیمان به خلافت نشست و دست گماشتگان حجاج را از کار کوتاه کرد و یزید بن مهلب را که از دشمنان حجاج بود حکومت عراق و سپس حکومت خراسان داد.

سلیمان شهر رمله را در فلسطین مقر خلافت قرار داد. خلیفه عاقل و زیرک و فصیح و جهانجوی بود. در دوره او جنگ با روم شرقی (بیزانس) ادامه یافت، مسلمه (برادر خلیفه) پرگاموس و سارد را گرفت و سپس مسلمانان به محاصره قسطنطنیه پرداختند. سلیمان در آخر عمر، به توصیه رجاء بن حیوة، عمر بن عبدالعزیز را به جانشینی خود انتخاب کرد. سلیمان در دابق در سال 99 هجری قمری درگذشت.

سلیمان بن عبدالملک

«سلیمان بن عبدالملک بن مروان»؛ هفتمین خلیفه اموی، پس از برادرش «ولید بن عبدالملک» به حکومت رسید. مادرش «ولاده» نام داشت. وی از سال 96 تا 99هجری امر خلافت جامعه اسلامی را بر عهده داشت.

او مدتی در زمان حکومت برادرش ولید بن عبدالملک مشاور و وزیر او بود. در هنگام مرگ برادرش در «رمله» شهری که خود آن را در زمان امارتش در فلسطین ساخته بود، مستقر بود. پسر عموی وی؛ عمر بن عبدالعزیز در دمشق برای او بیعت گرفت سود، مغرور، پرخور، شکم باره و زیبا بود.

سیاست داخلی

سلیمان بن عبدالملک پس از این که به قدرت رسید به منظور جلب تمایل عمومی مسلمانان دست به اقداماتی زد. از جمله این اقدامات می توان به موارد ذیل اشاره کرد.

برکناری برخی از استانداران

سلیمان، «قتیبة بن مسلم باهلی» یکی از بزرگ ترین فاتحان اسلامی، که در منطقه ماوراء النهر به پیروزی های بسیار چشم گیری دست یافته بود، را عزل کرد و سپس او را به قتل رساند. محمد بن قاسم نیز به دست صالح بن عبدالرحمن عامل خراج عراق کشته شد، برخی از مورخان علت این امر را حمایت قتیبه از ولید بن عبدالملک (زمانی که می خواست پسرش عبدالعزیز را به جای سلیمان ولیعهد سازد) ذکر کرده اند.

برخی از محققان نیز جلب اعتماد عمومی و تمایل مردم به حکومت را علت این کار دانسته اند، چرا که محمد بن قاسم و قتیبه از عاملان حجاج بن یوسف ثقفی (ستمگر) بودند. موسی بن نصیر نیز که در فتح اسپانیا تلاش کرده بود، برکنار شد. سلیمان او را به مرکز خلافت فرا خواند و همه اموال او را پس گرفت. سپس او را به زندان افکند. «سلیمان چون موسی بن نصیر را به زندان کرد، پسرش عبدالله را نیز از افریقیه عزل نمود و به جای او محمد بن یزید از موالی قریش را به آن سامان فرستاد. محمد بن یزید تا پایان حیات سلیمان در آن جا بود. »

آزاد سازی برخی از مسلمانان مخالف با حکومت و افزایش مقرری ماهانه افراد.

سلیمان موالی را از زندان آزاد کرد و آنان را در سپاه اسلام شرکت داد. و سهم ماهانه هر فرد را به 25 درهم رساند.

سیاست خارجی

در جبهه شرق پس از قتل محمد بن قاسم و قتیبة بن مسلم فتوحات اسلامی جدیدی رخ نداد. در واقع اوضاع سیاسی خلافت اموی از سال 98 تا پایان دوره اموی اجازه چنین امری را نمی داد. آنان به سرکوب جنبش هایی چون خوارج و یزید بن مهلب پرداختند. در جبهه روم اتفاق مهمی که افتاد محاصره قسطنطنیه توسط برادر خلیفه؛ «مسلمة بن عبدالملک» بود. مسلمانان ابتدا «عموریه» را تصرف کردند، سپس برخی دیگر از شهرهای منطقه که تحت تصرف رومیان بود؛ همانند صقلبیان و حصن مرآة در ناحیه ملیطه به تصرف آن ها درآمد. به دستور خلیفه و به فرماندهی مسلمه شهر «قسطنطنیه» از راه خشکی و دریا محاصره شد.

سپاهیان خلیفه مدت ها این شهر را در محاصره داشتند؛ اما موفق به فتح آن نشدند. عواملی چند؛ از جمله: تجهیزات دفاعی رومیان، طوفان و شکسته شدن تعدادی از کشتی های مسلمانان، قطع راه های ارتباطی مسلمانان توسط رومیان، سرمای شدید، حمله بلغارها و کم شدن آذوقه، طولانی شدن محاصره، و نهایتا مرگ سلیمان و دستور عمر بن عبدالعزیز به بازگشت، سبب عدم موفقیت مسلمانان در محاصره این شهر شد. مسلمه بعد از 30 ماه که در آن منطقه ماند، سرانجام با دادن تلفات بسیار مجبور به بازگشت شد.