احمد بن احمد كوفی كاتب

نام	احمد بن احمد كوفی كاتب
القاب و سایر نام‌ها	کوفی • كاتب
زاده	حدود 314 هجری • کوفه
درگذشت	بعد 380ق
استادان	محمد بن یعقوب كلینی
شاگردان	شیخ مفید • احمد بن عبدون • سید مرتضی علم الهدی • ابوالحسن عقرایی تمار • ابونصر محمد بن احمد بن حمدون واسطی
دین و مذهب	اسلام • تشیع

احمد بن احمد كوفی كاتب، (حدود 314 – بعد380ق) ابوالحسین. محدث امامی در نیمه دوم سده چهارم هجری. از شاگردان محمد بن یعقوب كلینی (م329ق) است. از معاصران او در بغداد ابوالحسین احمد بن علی بن سعید كوفی و ابوالحسن احمد بن محمد بن علی كوفی هستند.

معرفی اجمالی

احمد بن احمد كوفی كاتب، ابوالحسین. محدث امامی در نیمه دوم سده چهارم هجری. ولادت او در كوفه و حدود 314هجری اتفاق افتاد زیرا وی از شاگردان شیخ کلینی(م329ق) است و در زمان اخذ روایت از كلینی حداقل باید پانزده ساله بوده باشد هر چند ممكن است وی در آن زمان از سن بیشتری برخوردار بوده باشد. وفات او نیز به‏ خوبی روشن نیست اما می‏‌توان حدس زد كه وی حداقل تا سال 380هجری حیات داشته است. زیرا نجاشی كه در سال 372هجری متولد شده است هنگامی‏ كه در زمان كودكی ‏اش(هشت سالگی) در مسجد لؤلؤیی بغداد به فراگیری قرائت قرآن نزد متولی مسجد مشغول بود، او را دیده كه الکافی را برای شاگردانش قرائت می‌‏كند. بنابراین وی در زمان كودكی نجاشی در قید حیات بوده است.

در باره شرح‏ حال او گزارشی در منابع دیده نمی‌‏شود. از لقب «كوفی» استنباط می‏‌شود كه وی اهل كوفه بود و در آنجا پرورش یافته است. سپس به بغداد آمد و نزد مهم‏ترین استادش یعنی «محمد بن یعقوب كلینی»(م329ق) به استماع حدیث پرداخت و مسئولیت كتابت احادیث نیز با او بوده است، از این‏‌رو وی را «كاتب» لقب داده‌‏اند. از معاصران او در بغداد «ابوالحسین احمد بن علی بن سعید كوفی» و «ابوالحسن احمد بن محمد بن علی كوفی» هستند. شیخ طوسی این دو معاصرش را افرادی مستقل ندانسته و اذعان كرده كه آنها با صاحب شرح‏ حال متحد هستند. از هم‏‌بحثان و معاصران دیگر او می‏‌توان هارون بن موسی تلعكبری(م385ق) و ابوالمفضل محمد بن عبدالله شیبانی(م387ق) را نام برد. وی شاگردان زیادی تربیت كرده است ولی بیشتر آنها گمنام هستند. از جمله شاگردانی كه در حلقه درس او حضور داشتند این‌ها هستند: «شیخ مفید»(م413ق)، «احمد بن عبدون»(م423ق)، «سید مرتضی علم الهدی»(م436ق)، «ابوالحسن عقرایی تمار» و «ابونصر محمد بن احمد بن حمدون واسطی». از او كتاب یا رساله‏‌ای بر جای نمانده است.

استادان

معرفترین استاد ایشان شیخ کلینی(م329ق) بوده است.

شاگردان

شیخ مفید(م413ق)، احمد بن عبدون(م423ق)، سید مرتضی علم الهدی(م436ق)، ابوالحسن عقرایی تمار و ابونصر محمد بن احمد بن حمدون واسطی از شاگردان بنام و مشهور او هستند.

منابع

1. رجال طوسی، ص414 شماره 5989؛
2. رجال نجاشی، ص377 شماره 1026؛
3. طبقات اعلام الشیعه، ج1صص19، 34 و51؛
4. فتح الابواب، سید بن طاوس، ص185، پاورقی؛
5. الفوائد الرجالیه، ج2ص82؛
6. الفهرست، طوسی، ص211 شماره 602؛
7. الكلینی و الكافی، عبدالرسول غفاری، ص184؛
8. معجم رجال الحدیث، ج2ص42 شماره 426، و ج19ص54 شماره 12067.