قبریه

از ویکی‌وحدت

قبریه‏ از شاخه‌های هفتاد و سه ملت بر شمرده شده و منکر عذاب قبر بودند.

وجه تسمیه

این نام را از معتزلیان دانسته و قبریه را به این فرقه منسوب کرده‌اند چون مثل معتزلیان عذاب قبر را انکار می‌کردند. [۱] [۲] [۳] [۴] با این‌حال برخی قبریه را از جهمیه می‌دانند. [۵] هر چند برخی منسوب بودن قبریه به جهمیه را با احتمال ذکر کرده‌اند. یکی از متکلمین از کسانی که منکر عذاب قبر بوده‌اند فقط به خوارج و معتزله اشاره می‌کند و از قبریه نامی نمی برد.[۶]

عقاید

مطابق با برخی نقل‌ها قبریه منکر عذاب در قبر هستند و معتقدند که بیچاره آدم چون از دار دنیا برود، او را در قبری قرار می‌دهند که مساحتش چهار گز یا کمتر است، پس چگونه می‌توان تصور کرد که دو فرشته نکیر و منکر بیایند و با ایشان دو گرز باشد و در گوری که چهار ذرع بیشتر نیست جای گیرند؟ پس معلوم می‌شود که اصل پرسش و پاسخ در قبر هیچ مستندی ندارد. نکته دیگر این‌که قبریه عذاب و عقاب کسی را که درندگان او را خورده باشند و یا در آتش سوخته و خاکسترش به دریا ریخته باشد، محال می‌دانند. [۷] [۸] [۹]

پانویس

  1. ابن جوزی، تلبیس ابلیس، ص41
  2. اشعری ابوالحسن، مقالات الاسلامیین و اختلاف المصلین، ج2، ص116
  3. مقریزی احمد بن علی، المواعظ و الاعتبار بذکر الخطط و الآثار، ج2، ص348
  4. هفتاد و سه ملت یا اعتقادات مذاهب، کتابى بى‏ نام مربوط به قرن ششم به تصحیح دکتر محمد جواد مشکور، تهران، سال 1341 شمسی، ص 67.
  5. ابن جوزی، تلبیس ابلیس، ص 41
  6. اشعری ابوالحسن، مقالات الاسلامیین و اختلاف المصلین، ج2، ص116
  7. مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 356 با ویرایش و اصلاح گسترده عبارات
  8. عراقی ابو محمد عثمان بن عبدالله، الفرق المفترقة بین اهل الزیغ و الزندقة، تحقیق یشار قوتلو آى، آنکارا، سال 1961 میلادی، ص 90- 91.
  9. هفتاد و سه ملت یا اعتقادات مذاهب، کتابى بى‏نام مربوط به قرن ششم به تصحیح دکتر محمد جواد مشکور، تهران، سال 1341 شمسی، ص 68.