کاربر:Hoosinrasooli/صفحه تمرین

محمد بن ابراهیم علوی موسوی حیری
نام کامل	جعفر بن محمد بن ابراهیم علوی موسوی حیری
اطلاعات شخصی
محل تولد	کوفه
روز درگذشت	بعد 360ق.
محل درگذشت	کوفه
دین	اسلام، شیعه
استادان	حمید بن زیاد نینوایی
شاگردان	ابوجعفر احمد بن جعفر علوی حیری هارون بن موسی تلعکبری
فعالیت‌ها	محدث

جعفر بن محمد بن ابراهیم علوی موسوی حیری، از محدثین شیعه است. وی از نوادگان امام موسی کاظم (علیه السلام) بوده و علوی‌ بودن او گواه آن است که وی در کوفه سکونت داشته است. شیخ طوسی در رجال خود گفته است وی تا 360هجری زنده بوده و شیخ تلعکبری در این سال از او حدیث شنیده است، بنابراین وفات او بعد از این تاریخ اتفاق افتاده است. هم‌چنین طبق گفته شیخ طوسی وی از حمید بن زیاد نینوایی استماع حدیث داشته و هارون بن موسی تلعکبری از او نقل حدیث کرده است.

معرفی اجمالی

جعفر بن محمد بن ابراهیم علوی موسوی حیری، محدث شیعی. وی اصالتاً عراقی و در «حیره»(به کسر حاء و راء) تولد یافته است. «حیره» در لغت به معنی منزل‌گزیدن است و به دو منطقه اطلاق می‌شود:

• نخست ناحیه‌ای در یک فرسخی نجف نزدیک کوفه،
• دیگر محله مشهوری در مسیر نیشابور به سوی مرو.

اما وی از نوادگان امام موسی کاظم (علیه السلام) است و علوی‌ بودن بودن او گواه آن است که وی در کوفه سکونت داشته و ارتباطی با محله حیره در نیشابور ندارد، زیرا بیشتر عالمان آن دیار از مذهب تشیع خارج هستند. وی در کوفه پرورش یافت و حیات علمی خود را در این شهر سپری کرده است. از خانواده او کسی را نمی‌شناسیم ولی احتمال می‌رود ابوجعفر احمد بن جعفر علوی حیری که از دانشمندان حدیث بود و شیخ تلعکبری در سال 370هجری از او حدیث شنیده، از فرزندان وی بوده باشد. با این‌که به نظر می‌رسد که وی و فرزندش در زمان خود از عالمان بزرگ و از شیوخ اجازه در علم حدیث بوده‌اند، اما شرح‌حال آنها در هیچ منبعی ذکر نشده و اطلاعات ناچیزی از آنها در اختیار داریم.

در باره تاریخ تولد و وفات او خبری در منابع گزارش نشده است. تنها آگاهی ما در این زمینه گزارش طوسی است که در رجال خود گفته است وی تا 360هجری زنده بوده و «شیخ تلعکبری» در این سال از او حدیث شنیده است، بنابراین وفات او بعد از این تاریخ اتفاق افتاده است. هم‌چنین طوسی در گزارش خود ضمن این‌که وی را در ردیف عالمان و محدثان شیعه قرار داده، افزوده است که وی از «حمید بن زیاد نینوایی» استماع حدیث داشته و «هارون بن موسی تلعکبری» از او نقل حدیث کرده است. در باره تشیع او و فرزندش هیچ تردیدی وجود ندارد، ولی امامی‌ بودن آنها را نمی‌توان ثابت کرد. زیرا آنها شاگرد «حمید بن زیاد» بوده‌اند و حمید پای‌بندی سختی نسبت به مذهب واقفیه(هفت امامی) داشت و این مطلب، با توجه به این‌که آنها از نوادگان امام کاظم (علیه السلام) بودند، احتمال واقفی‌بودن آنها را بیشتر تقویت می‌کند. اکنون در جوامع روایی، حتی یک حدیث هم از او باقی نمانده است. هم‌چنین کتاب یا رساله‌ای نیز از او معرفی نشده است.

اساتید

از حمید بن زیاد نینوایی بعنوان استاد وی نام‌برده شده است.

شاگردان

از هارون بن موسی تلعکبری و ابوجعفر احمد بن جعفر علوی حیری بعنوان شاگردان ایشان نام‌برده شده است.

منابع

1. الانساب، سمعانی، ج2ص297، ذیل کلمه حیری؛
2. رجال طوسی، ص419شماره 6054؛
3. طبقات اعلام الشیعه، ج1ص74؛
4. نقد الرجال تفرشی، ج1ص109 شماره 199، وص353 شماره997.

جعفر بن محمد ازدی کوفی
نام کامل	جعفر بن محمد ازدی کوفی
نام‌های دیگر	ازدی، کوفی
اطلاعات شخصی
محل تولد	کوفه
روز درگذشت	حدود 300ق.
دین	اسلام، شیعه
استادان	عباد بن یعقوب رواجنی محمد بن حسین صائغ
شاگردان	احمد بن محمد طبری خلیلی فرات بن ابراهیم کوفی
فعالیت‌ها	محدث شیعی

جعفر بن محمد ازدی کوفی، محدث شیعی تا اوایل قرن چهارم هجری. وی اصالتاً از قبیله «أزد» است که طائفه بزرگی در یمن بودند و بیشتر آنان در کوفه مسکن گرفتند. به همین دلیل او را «ازدی» و «کوفی» لقب داده‌اند. هم‌بحثان او علی بن احمد بن حاتم و جعفر بن مالک فزاری هستند که با هم نزد عباد بن یعقوب رواجنی در کوفه به فراگیری حدیث اشتغال داشتند. وی غیر از جعفر بن محمد کوفی دلال و غیر از جعفر بن محمد کوفی فزاری است.

معرفی اجمالی

جعفر بن محمد ازدی کوفی، محدث شیعی تا اوایل قرن چهارم هجری. کنیه او در منابع ذکر نشده است. در باره تاریخ ولادت و وفات او هر چند اطلاع دقیقی در دست نیست اما سابقه علمی و شناخت ما از استادان و شاگردان او حکایت از آن دارد که وی در نیمه نخست سده سوم تولد یافت و در اواخر همین سده یا اوایل سده چهارم زندگی را به سر آورده است. برخی از اساتید او در سال 250هجری و بعضی از شاگردان او در حدود 310هجری وفات یافته‌اند، و این مطلب نشان می‌دهد که زندگی و حیات علمی او در محدوده این دو تاریخ بوده است. وی اصالتاً از قبیله «أزد» است که طائفه بزرگی در یمن بودند و بیشتر آنان در کوفه مسکن گرفتند. به همین دلیل او را «ازدی» و «کوفی» لقب داده‌اند. وی خود در کوفه پرورش یافت و احتمالاً محل تولد و وفات او نیز در همین شهر بوده است.

از معاصران و هم‌بحثان او «علی بن احمد بن حاتم» و «جعفر بن مالک فزاری» هستند که با هم نزد «عباد بن یعقوب» در کوفه به فراگیری حدیث اشتغال داشتند. در منابع معتبر گزارشی از شرح‌حال او ذکر نشده و زندگی علمی او کاملاً بر ما پوشیده است. اکنون چند روایت از او در منابع شیعی باقی مانده که برخی از آنها در یاره فضیلت امام علی (علیه السلام) و عظمت روز غدیر است. وی این روایات را از استادان خود «عباد بن یعقوب رواجنی» و «محمد بن حسین صائغ» نقل کرده است. از شاگردان او «احمد بن محمد طبری خلیلی»(صاحب کتاب فضائل علی«علیه السلام») و «فرات بن ابراهیم کوفی» را می‌شناسیم که احادیث اندکی از او نقل نموده‌اند. از او اثر تألیفی معرفی نشده است. گفتنی است وی غیر از «جعفر بن محمد کوفی دلال» و غیر از «جعفر بن محمد کوفی فزاری» است.

استادان

از استادان مشهور وی میتوان عباد بن یعقوب رواجنی و محمد بن حسین صائغ را نام‌برد.

شاگردان

از میان شاگردان وی میتوان از احمد بن محمد طبری خلیلی و فرات بن ابراهیم کوفی نام‌برد.

منابع

1. بحارالانوار، ج36ص142 حدیث105، وج37ص169 حدیث46، وص310حدیث40؛
2. تفسیر فرات کوفی، ص117 حدیث123؛
3. طبقات اعلام الشیعه، ج1ص74؛
4. الغدیر، ج1ص284.

جعفر بن محمد بن اسحاق بن رباط بجلي كوفي، (000 – حدود 329ق) ابوالقاسم. فقيه و محدث سرشناس شيعي. جد او «اسحاق بن رباط» از فقها و عالمان حديث بود و برادران جدش به نام‌هاي: «حسن بن رباط»، «حسين بن رباط»، «علي بن رباط» و «يونس بن رباط» هستند كه همگي از اصحاب امام صادق(ع) بوده‌اند. آنها فرزندان و نوه‌هاي بسياري داشتند كه به «بني رباط» شهرت يافتند و آخرين نفر از آنان «محمد بن محمد بن اسحاق كوفي» است كه برادر صاحب شرح‌حال است و در بغداد مسكن داشت. برادرش در بغداد از دانشمندان فقه و حديث در عصر غيبت بود و آوازه‌اش از او بيشتر بوده است. وي از معاصران «شيخ كليني»(م329ق) است و ظاهراً عصر غيبت كبري را درك نكرده است، زيرا در منابع معتبر در باره برادرش «محمد» تصريح شده كه از رجال دوره غيبت بوده است، اما در باره او چنين مطلبي گفته نشده است. بنابراين وفات او مي‌بايست تقريباً در سال 329هجري يا اندكي پيش از آن اتفاق افتاده باشد. وي در كوفه پرورش يافت و احتمالاً در همانجا زندگي را به سر آورده است، اما چگونگي حيات علمي او بر ما معلوم نيست. در منابع كهن با اينكه او را از چهره‌هاي برجسته فقه و حديث برشمرده‌اند، ولي هيچ گزارشي از شرح‌حال او ارائه نكرده‌اند. با توجه به اينكه وي در خاندان علمي و مذهبي بني‌رباط پرورش يافته، احتمال اينكه او به دست اعضاي همين خاندان پرورش يافته باشد، قوت مي‌يابد و از همين‌جا مي‌توان نتيجه گرفت كه وي همانند ديگر اعضاي اين خاندان، داراي عقيده‌اي سالم و استوار بوده و در دوره غيبت صغري(255 تا 329ق) كه بسياري عالمان شيعه در امر امامت حضرت ولي‌عصر(عج) دچار حيرت شده بودند، هيچ‌گونه انحرافي در عقيده‌اش رخ نداده است. اين موضوع با توجه به كتاب‌هايي كه او در رد «فطحيه»(شش امامي) و «واقفيه»(هفت امامي) نوشته كاملاً روشن به نظر مي‌رسد. از استادان او كسي معرفي نشده و در جوامع روايي نيز حديثي از او باقي نمانده تا بتوان بدينوسيله اساتيد او را شناسايي كرد. از شاگردان او تنها «ابوعبدالله محمد بن احمد صفواني»(م.ب352ق) را مي‌شناسيم كه نزد «شيخ كليني» و «علي بن ابراهيم قمي»(م.ح329ق) نيز شاگردي كرده و فردي مستجاب الدعوه و صاحب كرامت بوده است. از آثار تأليفي او «كتاب النوادر»، «الرد علي الواقفيه» و «الرد علي الفطحيه» معرفي شده است. منابع: (تهذيب المقال، ج2ص72، وج4ص421؛ جامع الرواه، ج1ص156؛ الذريعه، ج10ص216 شماره612؛ رجال ابن داود، ص64 شماره324؛ رجال نجاشي، ص121 شماره 311