عیسی بن سابور
| مالک بن عیسی بن سابور | |
|---|---|
 | |
| نام کامل | جعفر بن محمد بن مالک بن عیسی بن سابور |
| اطلاعات شخصی | |
| روز درگذشت | 300ق. |
| دین | اسلام، شیعه |
| استادان |
|
| شاگردان |
|
| آثار |
|
| فعالیت‌ها | راوی شیعه |
جعفر بن محمد بن مالک بن عیسی بن سابور، از راویان شیعه است. وی برادری داشته به نام «حسین» که از شاگردان روایی او به شمار میآمده است. ابوغالب زراری و ابوعلی بن همام هم از شاگردان مشهور وی می‌باشند.
زندگی‌نامه
جعفر بن محمد بن مالک بن عیسی بن سابور، ابوعبدالله بزاز فزاریکوفی. از راویان شیعه و همپیمان اسماء بن خارجه فزاری می‌باشد. ولادت و وفات او معلوم نیست، ولی به گواه اینکه ابوغالب زراری شاگرد و تربیت یافته او بوده، چنین گمان میرود که وفات او تقریباً در سال 300 هجری اتفاق افتاده است، زیرا ابوغالب زراری پانزده ساله بود که نزد او تلمذ میکرد، چنان‌که آقابزرگ طهرانی نیز در الذریعه حدود وفات او را همین تاریخ قرار داده است.
در باره وثاقت او گزارشهای متناقضی دیده میشود.
- نجاشی در باره او میگوید: «فردی ضعیفالروایه است و از افراد ناشناخته نقل حدیث میکند».
- ابن غضائری میگوید: «تمام عیوب یک راوی ضعیف، در او جمع است».
- علامه حلی و ابن داود، وی را در قسم دوم رجال خود قرار دادهاند. (قسم دوم مخصوص راویان ضعیف است).
- اما شیخ طوسی با اینکه در فهرست خود نسبت به او سکوت کرده است، ولی در رجال خود وی را توثیق نموده است.
- علامه مامقانی نیز (ضمن اقامه ادله کافی) توثیق شیخ طوسی را دلیل بر وثاقت صاحب شرح حال گرفته است؛ چنان‌که مجلسی اول نیز وجه تضعیف او را صرفاً روایات عجیبی که از او در باره ولادت امام عصر (عج) نقل شده است میداند، اما خود او را فینفسه فردی راستگو معرفی میکند. تفصیل این بحث در تنقیحالمقال مامقانی آمده است.
استادان
وی از اساتید روایی خود «حسن بن عبدالرحمن رواسی»، «ابویحیی اهوازی»، «محمدبن شهاب»، «محمدبن یحیی»، «محمدبن حسین بن ابی الخطاب (معروف به زیات همدانی)»، «احمد بن میثم طلحی» و دیگران نقل حدیث کرده است.
شاگردان
از جمله شاگردان روایی او افراد برجستهای همچون «ابوعلی بن همام» و «ابوغالب زراری» هستند که روایت این دو شخصیت بزرگ از وی، موجب تعجب نجاشی شده است، زیرا نجاشی صاحب ترجمه را ضعیفالروایه معرفی‌کرده است. وی برادری داشته به نام «حسین» که از شاگردان روایی او به شمار میآمده است.
آثار
از تالیفات او «غرر الاخبار»، «اخبار الائمه و موالیدهم علیهم السلام»، «کتاب النوادر (تازههای حدیث)» و «الفتن و الملاحم» هستند.
منابع
- رجال نجاشی، ص122 شماره 313؛
- رجال الطوسی، ص418 شماره 6037؛
- الفهرست، شیخ طوسی، ص92 شماره 147؛
- خلاصه الرجال، ص330؛
- رجال ابن داود، ص235 شماره 93؛
- تنقیح المقال(حجری)، ج1ص225 شماره 1870؛
- نقدالرجال تفرشی، ج1ص360 شماره 1017؛
- معجم رجال الحدیث، ج5ص87 شماره 2288؛ و ج7ص88 شماره 3635؛
- الذریعه الی تصانیف الشیعه، ج4ص298؛ و ج5ص100.