سازمان آزادی بخش فلسطین
نویسنده این صفحه در حال ویرایش عمیق است.
یکی از نویسندگان مداخل ویکی وحدت مشغول ویرایش در این صفحه می باشد. این علامت در اینجا درج گردیده تا نمایانگر لزوم باقی گذاشتن صفحه در حال خود است. لطفا تا زمانی که این علامت را نویسنده کنونی بر نداشته است، از ویرایش این صفحه خودداری نمائید.
آخرین مرتبه این صفحه در
| نام | آزادی بخش فلسطین |
|---|---|
| نام عربی | مُنَظَّمَة التحریر الفلَسطینیة |
| نام اختصاری | ساف |
| نام اختصاری عربی | م.ت.ف |
| بنیان‌گذار | احمد شقیری |
| رییس کمیته اجرایی | محمود عباس |
| تاریخ تاسیس | ۲۲ مه ۱۹۶۴ |
| عضویت در سازمان ملل | سال ۱۹۷۴ |
| عضو اتحادیه عرب | ۱۹۷۶ |
سازمان آزادیبخش فلسطین که به‌اختصار ساف نامیده می‌شود از احزاب فلسطینی است که در سال ۱۹۶۴ میلادی تأسیس شده و در بیشتر کشورهای جهان به عنوان نماینده رسمی مردم فلسطین شناخته می‌شود. سازمان آزادیبخش فلسطین از سال ۱۹۷۴ در سازمان ملل نیز عضویت دارد. ساف و دولت اسرائیل در سال ۱۹۹۳ به‌طور متقابل یکدیگر را به رسمیت شناخته‌اند.
زمینه‌های پیدایش
ساف که مخفف سازمان آزادیبخش فلسطین می‌باشد، در سال ۱۹۶۴ بوسیله سران عرب در کنفرانس اتحادیه عرب بوجود آمد. یکسال قبل سران کشورهای نامبرده در چنین کنفرانسی تصمیم گرفتند تا گروهی را که نماینده تمام مردم فلسطین باشد و تحت نظارت رسمی اعراب فعالیت نماید، بوجود آورند. اعراب که ترس داشتند با ناکامی بین‌المللی مواجهه گردند و از صحنه بازی خاورمیانه خارج شوند، به فکر بسط و توسعه نفوذ سیاسی خود بر گروه‌های فلسطینی افتادند تا از این رویکرد به دو هدف عمده دست یابند:
- بازیگری در پشت صحنه نبرد خاورمیانه که کنترل پیشروی و عقب‌نشینی گروه تحت نظارت را همیشه در دست داشته باشند، و در مواقع مناسب بهره‌برداری که تأمین کننده منافع نوعی آنها باشد از آن صورت گیرد.
- رهایی همیشگی از پدید آمدن حزب و گروه مستقل فلسطینی که با منافع و خواسته‌های سران عرب همخوانی یا تضاد داشته باشد و در شرایط خاص سران را تحت فشار قرار دهد، یا آنان را به دنبال سیاستهای خودش خواسته و ناخواسته بکشد.
رهبری ساف را طی سالهای ۱۹۶۴ تا ۱۹۶۹ احمد شقیری یحیی عوده به عهده داشتند. از سال ۱۹۶۹ تا ۱۹۷۴ مرحله دیگری در تاریخ «ساف» بچشم می‌خورد که در آن نخبگان فلسطینی پس از شکست ارتشهای عربی در سالهای ۱۹۴۸ و ۱۹۵۶ و ۱۹۶۷ از رژِیم اسرائیل، عزم استقلال کردند و رهبری ساف را نپذیرفتند. حتی بر گفتگوهای جمال عبدالناصر و وزیر خارجه آمریکا انتقاد کردند و از چنین رفتاری نسبت به سرنوشت خودشان بشدت ابراز ناراحتی کردند.
آن زمان سیاست جدید اعراب این بود که بهر قیمتی شده خواسته‌های خود را که ناشی از راضی کردن غرب است، بر فلسطینیان تحمیل کنند. در این میان که ساف به استقلال نسبی دست پیدا کرده بود در سازمان ملل در سال ۱۹۷۴ شناسایی شد و به عنوان ناظر در سازمان ملل متحد پذیرفته شد. این رسمیت بین‌المللی به ساف وجهه و اعتباری خاص بخشید که مشارکت فعال نخبه‌گان فلسطینی و شناسایی رسمی از جانب دیگر کشورها را در پی داشت. از آن پس «ساف» سفیران و کارداران و دیپلماتهایی به کشورهای دیگر فرستاد و بر روابط دیپلماتیک خود عمق و وسعت قابل توجهی بخشید. سران عرب نیز در اکتبر ۱۹۷۴ تنها «ساف» را نماینده قانونی و مشروع مردم فلسطین به رسمیت شناختند و اختیار تأسیس حاکمیت فلسطین را به او واگذار کردند. یکماه بعد یاسر عرفات در نوامبر ۱۹۷۴ بعنوان نماینده مردم فلسطین در مجمع عمومی سازمان ملل سخنرانی کرد. وی که در یک دست تفنگ و در دست دیگر شاخه زیتون را گرفته بود از حاضرین خواست که شاخه زیتون که سمبل صلح می‌باشد، بر زمین نیفتد. این نقش ویژه «ساف» و اهمیت بین‌المللی وی مرهون تلاشهای استقلال‌طلبانه گروه‌های فلسطینی بود که بعدها به دست فراموشی سپرده شد.
«ساف» تحت نظارت تنها فتح
از سالهای ۱۹۴۷ تا ۱۹۸۸ گروه فتح به فکر تسلط کامل بر ساف برآمده علی‌رغم مشارکت فعال کلیه گروه‌های فلسطینی؛ فتح با توجه به امکانات مالی و نظامی و منابع انسانی که در اختیار رهبر آن قرار داشت «ساف» را در بینش سیاسی و رفتار معتدل خویش محصور کرد؛ و ریاست «ساف» را از آن خود نمود. با توجه به فشار صهیونیسم و صلح مصر با آن رژیم در ۱۹۷۸ معروف به کمپ دیوید از یکسو و درگیری جنبش امل لبنان و «ساف» از سوی دیگر سیطره فتح را بیش از گذشته بر «ساف» گسترش داد. «ساف» بیشتر به سیاست خارجی پرداخت و مسایل داخلی فلسطینی‌ها را به دست فراموشی سپرد.
ساختار تشکیلاتی ساف
«ساف» که از گروه‌های مستقل فلسطینی و افراد دیگر بوجود آمده بود، نمودار تشکیلاتی آن متناسب با سیاستهای داخلی و خارجی خودش تنظیم شده‌است. «ساف» ۳ نهاد مهم و چندین نهاد دیگری نیمه مستقل و تابع را در خود جای داده‌است که هر یک نقش ویژه و کارکرد خاصی دارد:
- امور سیاستگذاری و اجرای سیاست داخلی و خارجی فلسطین.
- امور اجتماعی و مردمی فلسطین.
- امور هنری و خدماتی فلسطین.
کمیته اجرایی ساف
این کمیته توسط احمد شقیری در سال ۱۹۶۴ شکل گرفت و مسؤولیتهای زیر را عهده‌دار است:
- نمایندگی ملت فلسطین
- نظارت بر تشکیلات سازمان
- صدور آیین‌نامه اجرایی
- اجرای سیاست مالی و تنظیم بودجه