راجعه

از ویکی‌وحدت
نسخهٔ تاریخ ‏۵ آوریل ۲۰۲۲، ساعت ۱۷:۰۷ توسط Hadifazl (بحث | مشارکت‌ها) (جایگزینی متن - 'می کرد' به 'می‌کرد')

راجعه‏ از فرق خوارج بودند که از صالح بن مسرح روى گردانیدند و پیرو صالح بن ابى صالح شدند. [۱] [۲]

شرح حال صالح بن مسرح

صالح بن مسرّح تمیمی پیشوای خوارج صفریه و نخستین کسی است که از میان آنان سر به شورش برداشت. او مردی عابد، پرهیزکار، خاشع و زردچهره بود و از این‌رو، پیروانش را صفریه (منسوب به صفر؛ یعنی زردی) خواندند. زردی چهره نشانه یارانش بود، چرا که در اثر کثرت عبادت و روزه‌داری چهره‌های شان زرد شده بود. صالح در شهر «دارا» در ناحیه جزیره سکونت داشت، اما میان مناطق موصل و نصیبین رفت و آمد می‌کرد. وی یارانی داشت که برای آنان قرآن می‌خواند و‌ اندرزشان می‌داد. آن‌گاه آنان را به قیام علیه حکومت و نپذیرفتن ستم و جهاد با مخالفان فرا خواند. یارانش به خواسته وی پاسخ مثبت دادند. در این میان شبیب بن یزید شیبانی نیز نزد وی آمد و فرمانده سپاه او شد. عاقبت میان شبیب و امیر ناحیه جزیره، محمد بن مروان، جنگ‌هایی در نزدیکی موصل در گرفت که صالح در یکی از آن ها به قتل رسید و پس از او شبیب بن یزید شیبانی پیشوایی خوارج را بر عهده گرفت. [۳] [۴] [۵].[۶]

شرح حال صالح بن صالح

ابوالحسن اشعری در شرح حال صالح بن صالح و این که او چه شخصی است، توضیح نداده است، بلکه وی نیز به نقل از دیگر منابع به صورت کلی نامی از اصحاب صالح و یا صالح بن صالح آورده است که به نظر می‌رسد غیر از صالح بن مسرح است. [۷]

پانویس

  1. مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 199 با ویرایش اندک.
  2. اشعری ابوالحسن مقالات الاسلامینین و اختلاف المصلین، تحقیق محمد محی الدین عبدالحمید، بیروت، نشر مکتبه العصریه، سال 1411 قمری و 1990 میلادی، ج 1 ، ص 196 و 201
  3. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۳، ص۱۹۷.
  4. ابن اثیر، علی بن ابی‌الکرم، الکامل فی التاریخ، ج۴، ص۳۹۳.
  5. طبری محمد بن جریر، تاریخ طبری، ج۶، ص۲۱۶
  6. ابن خلدون، عبدالرحمن، تاریخ ابن خلدون، ج۴، ص۱۵۲.
  7. اشعری ابوالحسن مقالات الاسلامییین و اختلاف المصلین، تحقیق محمد محی الدین عبدالحمید، بیروت، نشر مکتبه العصریه، سال 1411 قمری و 1990 میلادی، ج 1، ص 196 و 201