آدم بن محمد قلانسی

نام	آدم بن محمد قلانسی
القاب و سایر نام‌ها	ابومحمد
زاده	260هجری قمری • بلخ
درگذشت	329هجری • کوفه
شاگردان	محمدبن عمر بن عبدالعزیز كشی • جعفر بن محمد بن قولویه
راویان از او	محمد بن عمر کشی • محمد بن مسعود عیاشی
موضوع روایات	علم امام • امام زمان(ع) • سلمان فارسی
دین و مذهب	اسلام • تشیع

آدم بن محمد قَلانَسی بلخی، (حدود260 – قبل 329ق) از محدثان شیعه. كنیه او در منابع ذكر نشده است. ولادت او معلوم نیست لكن چون بعد از عصر امامان شیعه زندگی می‏كرده بنابراین تولد او حدود از 260هجری بوده است. وفات او پیش از 329هجری در كوفه اتفاق افتاد. زیرا محمد بن مسعود عیاشی(م.ح328ق) كه تقریباً در این تاریخ وفات یافته، از شاگردان او در كوفه بوده است. وی در بلخ زاده شد و در همانجا پرورش یافت و احتمالاً ضمن تحصیلات مقدماتی، به كلاه‏فروشی نیز اشتغال داشت، و به همین دلیل او را «قلانسی»(به ضم قاف و نون) لقب داده‌‏اند.

سپس به ایران و عراق سفر كرد و در شهرهای قم و كوفه به استماع حدیث پرداخت. گفته می‏شود كه وی اعتقاد سالمی نداشته و قائل به تفویض بوده است، یعنی معتقد بود كه انسان اختیار تام در رفتارهایش دارد و اراده خداوند در اعمال انسانها دخالت ندارد.

اجازه روایت

وی از علی بن حسین دقاق نیشابوری و علی بن محمد قمی روایت دارد.

شاگردان

شاگردان او محمدبن عمر بن عبدالعزیز كشی(م.ح363ق) و جعفر بن محمد بن قولویه(م368ق) هستند.

آثار

از او هیچ اثر تألیفی به ثبت نرسیده است.

منابع

1. اختیار معرفه الرجال، ج1ص72، و ج2ص950؛
2. تنقیح المقال(حجری)، ج1ص2 شماره11؛
3. جامع الرواه، ج1ص8؛
4. خلاصه الاقوال، ص326؛
5. رجال الطوسی، ص407 شماره 5924؛
6. طبقات اعلام الشیعه، ج1ص1.