احمد بن حسن مكتب

از ویکی‌وحدت
نسخهٔ تاریخ ‏۲۳ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۲۲:۱۰ توسط Hadifazl (بحث | مشارکت‌ها) (جایگزینی متن - 'علیه السلام' به 'علیه‌السلام')
احمد بن حسن مكتب
نام احمد بن حسن مكتب
القاب و سایر نام‌ها مكتب
درگذشت حدود 355ق • بغدادعراق
استادان ابن همام اسكافی
شاگردان شیخ صدوق
دین و مذهب اسلامتشیع
فعالیت‌ها خطاطی ونویسندگی

احمد بن حسن مكتب، (000 – حدود 355ق) ابومحمد. فقیه و محدث شیعی. نام او در برخی منابع «حسن بن احمد مكتب» آمده است. چند روز قبل از وفات نایب چهارم امام عصرعلیه‌السلام «ابوالحسن علی بن محمد سمری» در 329هجری بر بالینش حضور داشت، و اصل توقیعی را كه امام عصر درباره مرگ ابوالحسن سمری نوشته بود مشاهده كرد و سپس نسخه‌ه‏ای از آن تهیه نمود و مضمون توقیع را به رؤیت شیعیان آن حضرت رساند. از او اثر تألیفی گزارش نشده است.

معرفی اجمالی

احمد بن حسن مكتب، ابومحمد. فقیه و محدث شیعی. نام او در برخی منابع «حسن بن احمد مكتب» آمده است. لقب «مكتب»(بر وزن مصدق) شاید از آن‏‌روی به او داده شده است كه دارای خطی خوش و در امر نویسندگی مهارت داشته است. از تاریخ ولادت او اطلاعی نداریم اما وفات او بعد از 336هجری در بغداد روی داد زیرا وی شاگرد «ابوعلی بن همام اسكافی بغدادی»(م336ق) بوده است. وی چند روز قبل از وفات نایب چهارم امام عصرعلیه‌السلام ابوالحسن علی بن محمد سمری در 329هجری بر بالینش حضور داشت، و اصل توقیعی را كه امام عصر درباره مرگ ابوالحسن سمری نوشته بود مشاهده كرد و سپس نسخه‌ه‏ای از آن تهیه نمود و مضمون توقیع را به رؤیت شیعیان آن حضرت رساند.

شرح‏ حال او در منابع نیامده است، اما وی بی‏‌گمان در بغداد اقامت داشت و بخش عمده‏‌ای از تحصیلات خود را در آنجا گذرانده است. قرائن حاكی از آن است كه وی و استادش ابن همام اسكافی، با هم مدتی نزد «ابوالحسن سمری» شاگردی نموده و از او حدیث شنیده‌‏اند زیرا هر دو از سمری روایت دارند. پس از آن نزد ابن‏‌همام اسكافی كه از نظر سنی و علمی از او كامل‏‌تر بود بهره‏‌ها برد و بزودی در فقه و حدیث به حد كمال رسید. ظاهراً وی بعد از وفات این استادش در 336هجری، نزدیک به دو دهه دیگر حیات داشته است زیرا «شیخ صدوق»(م381ق) از شاگردان او بوده و در سال 354هجری كه در بغداد به ‏سر می‏‌برده، از وی حدیث شنیده است. از او اثر تألیفی گزارش نشده است.

استادان

معروفترین و مشهورترین اشادش ابوعلی بن همام اسكافی بغدادی بوده.

شاگردان

شیخ صدوق از شاگردانش بوده و در سال 354هجری كه در بغداد به ‏سر می‏‌برده، از وی حدیث شنیده است.

منابع

  1. الخرائج و الجرائح، راوندی، ج3صص1128 حدیث46؛
  2. الغیبه، شیخ طوسی، ص395 حدیث365؛
  3. كمال الدین و تمام النعمه، ترجمه منصور پهلوان، ج2ص287 حدیث44، وص294 حدیث 45؛
  4. معجم رجال الحدیث، ج13ص182 شماره8508.