کاربر:Hoosinrasooli/صفحه تمرین

از ویکی‌وحدت
احمد بن مهران
احمد بن علی بن حسین بن رنجویه.jpg
نام کاملاحمد بن مهران
اطلاعات شخصی
دیناسلام، شیعه
استادانعبدالعظیم بن عبدالله حسنی
شاگردان
فعالیت‌هافقیه، محدث شیعی

احمد بن مهران، (حدود 230 – حدود 305ق)فقیه و محدث شیعی است. از اساتید او عبدالعظیم بن عبدالله حسنی است که اندکی پیش از 250 هجری وفات یافته است. زندگی و تحصیلات او بیشتر در قم و ری سپری شد. شاگردان چندی تربیت نمود که در میان آن‌ها بزرگانی چون محمد بن یعقوب کلینی(م329ق) و محمد بن احمد مکتب به چشم می‏‍‎‌خورند.

معرفی اجمالی

احمد بن مهران، فقیه و شیعی است. کنیه او در منابع نیامده است. تاریخ تولد و وفات او به‏ خوبی روشن نیست، اما از معاصران او علی بن ابراهیم بن هاشم قمی(م.ب307ق) است که با هم نزد محمد بن علی(شاگرد ابوبصیر) روایاتی شنیده‏‌اند. هم‌چنین دیگر معاصر او احمد بن ادریس قمی(م306ق) است که احتمالاً در قم با یکدیگر هم‌‏صحبت بوده‌‏اند. بنابراین وفات او تقریباً در دهه نخست سده چهارم اتفاق افتاده است. از اساتید او «عبدالعظیم بن عبدالله حسنی» است که اندکی پیش از 250 هجری وفات یافته است، بنابراین وی هنگام شاگردی نزد عبدالعظیم، از سن کافی برخوردار بوده و شاید بتوان تولد او را تقریباً در 230 هجری تخمین زد. زندگی و تحصیلات او بیشتر در قم و ری سپری شد و روایات او از عبدالعظیم حسنی نیز مربوط به زمانی است که عبدالعظیم تازه وارد ری شده بود. وی پس از این‌که در علوم حدیث تبحر یافت شاگردان چندی تربیت نمود که در میان آن‌ها بزرگانی چون «محمد بن یعقوب کلینی»(م329ق) و «محمد بن احمد مکتب» به چشم می‏‍‎‌خورند. در باره ارزش روایات او اگرچه ابن غضائری(م411ق) بدون ذکر هیچ دلیلی، احادیث او را بی‌‏اعتبار و ضعیف دانسته است، اما بسیاری از صاحب نظران، سخن ابن‌‏غضائری را نادیده گرفته و بر ارزش روایات او تأکید نموده‌‏اند. شیخ کلینی که از شاگردان پرآوازه اوست، در کتاب کافی احادیث فراوانی از او نقل کرده و بارها رحمت خدا را برای او طلب نموده است و این خود شاهدی بر شخصیت والای او و اهمیت روایات اوست؛ چنان‌که شاگردی صاحب شرح ‏حال نزد عبدالعظیم حسنی نیز می‏‌تواند شاهدی دیگر بر اعتبار و اهمیت روایات او بوده باشد. از اساتید و شاگردان دیگر او اطلاعی در دست نیست چنان‌که از آثار تألیفی او نیز گزارشی نرسیده است.

استادان

عبدالعظیم بن عبدالله حسنی از اساتید مشهور وی می‌باشد.

شاگردان

از شگردان مشهور ومعروف وی محمد بن یعقوب کلینی و محمد بن احمد مکتب می‌باشند.

منابع

  1. الکافی، ج1ص478 حدیث4؛
  2. شرح اصول کافی، ج7ص213؛
  3. خلاصه الاقوال، ص324 شماره 22؛
  4. التحصین، سیدبن طاوس، ص576 باب 28؛
  5. تنقیح المقال(حجری)، ج1ص98 شماره 565؛
  6. جامع الرواه، ج1ص73؛
  7. طرائف المقال، ج1ص204 شماره 1194؛
  8. سماء المقال، کلباسی، ج1صص62 و63.
Hoosinrasooli/صفحه تمرین
احمد بن علی بن حسین بن رنجویه.jpg
اطلاعات شخصی

احمد بن هارون فامی، (حدود 270 – بعد 354ق) فقیه و محدث شیعی. کنیه او در منابع ذکر نشده است. وی در 354هجری در مسجد کوفه حدیث می‏گفت، بنابراین وفات او بعد از این تاریخ اتفاق افتاده و احتمالاً در کوفه بوده است. وی ظاهراً در قم تولد یافت و زمان آن تقریباً در دهه هفتم سده سوم هجری بوده است، زیرا کهن‏ترین استاد او «محمد بن حسن صفار قمی»(م290ق) است که وی در چند مورد از این استاد به‏طور مستقیم نقل حدیث کرده است. وی تحصیلات خود را در قم آغاز کرد و سال‏های درازی نزد استادان این شهر، حیات علمی خود را به سر آورده است تا اینکه خود در فقه و حدیث تبحر یافت و به حد کمال رسید. در ضمن فراگیری حدیث، به کار «بقالی» و تجارت حبوبات نیز اشتغال داشته و از این راه درآمد زندگی را تأمین می‏نموده است، از این‏رو لقب «فامی» به او داده شد. در بعضی از منابع به جای فامی لقب «قاضی» یا «طائی» آمده است که ظاهراً هر یک از این‏دو تحریف فامی هستند. از معاصران او در قم «ابن ولید قمی»(م343ق)، «جعفر بن محمد بن مسرور» و «ابومحمد مؤمن قمی»(م340ق) هستند که با هم نزد «محمد بن جعفر بن بطه قمی»(م.ب317ق) احادیثی شنیده‏اند. همچنین معاصر دیگر او «جعفر بن محمد بن قولویه»(م368ق) است که مشترکاً نزد «علی بن بابویه قمی»(م329ق) شاگردی نموده‏اند. وی در قم استادان زیادی دیده است که معروف‏ترین آنها «محمد بن عبدالله بن جعفر حمیری»(م.ب304ق)، «محمد بن حسن صفار قمی»(م290ق) و «محمد بن جعفر بن بطه قمی»(م.ب317ق) هستند. تحقیقات نشان می‏دهد که وی در دهه‏های آخر عمر از قم خارج شد و راهی عراق گردید. «شیخ صدوق محمد بن بابویه»(م381ق) که از شاگردان ویژه اوست، در 354هجری در مسجد کوفه از او حدیث شنیده است و خود او نیز از «ابن عقده کوفی»(م332ق) روایت دارد، چنانکه نجاشی در ذیل شرح‏حال «جعفر بن بشیر» و «حجاج بن رفاعه» گزارش او از ابن عقده را نقل کرده است. همچنین از شاگردان دیگر او «احمد بن حسین بن احمد بن عمران»(م.ح381ق، استاد شیخ مفید و صاحب کتاب الاختصاص) است که در بغداد اقامت داشت و احتمال اقامت وی در بغداد (علاوه بر کوفه) را نیز تقویت می‏کند. در باره ارزش روایات او سخن صریحی در منابع نیافتیم اما سوابق علمی او و همچنین اظهار رضایت شیخ صدوق در باره شخصیت او کاشف از آن است که گفته‏های حدیثی او قابل استناد و مورد قبول هستند. نجاشی نام او را در رجال خود به‏طور مستقل ذکر نکرده است بنابراین می‏توان حدس زد که وی دارای آثار تألیفی نبوده است. منابع: (عیون اخبار الرضا(ع)، ج1ص291 حدیث 23، وص226 حدیث2، وص250 حدیث 13، و موارد دیگر؛ الخصال، باب الاثنین، ص33 حدیث1، وص69 حدیث103 و104، و موارد دیگر؛ الامالی، شیخ صدوق، ص92 حدیث68، وص177 حدیث179، وص266 حدیث289؛ رجال طوسی، ص413 شماره 5978، وص445 شماره 6336؛ تنقیح المقال(حجری)، ج1ص99 شماره 572)