کاربر:Hoosinrasooli/صفحه تمرین
| احمد بن یعقوب اصفهانی | |
|---|---|
 | |
| نام کامل | احمد بن یعقوب اصفهانی |
| نام‌های دیگر | بزرویه |
| اطلاعات شخصی | |
| محل تولد | ایران، اصفهان |
| محل درگذشت | عراق، بغداد |
| دین | اسلام، شیعه |
| استادان |
|
| شاگردان |
|
| فعالیت‌ها | ادیب، محدث شیعی |
احمد بن یعقوب اصفهانی، ادیب و محدث شیعی. معروف به «بزرویه» (به تقدیم زای بر راء). وی اصالتاً ایرانی و اهل اصفهان است. بخش عمدهای از تحصیلات او در اصفهان سپری شد و در آنجا نزد اساتید شیعی و سنی، به فراگیری ادبیات و حدیث اشتغال یافت، سپس به بغداد رفت و تا آخر عمر در آنجا ماندگار شد.
معرفی اجمالی
احمد بن یعقوب اصفهانی، ادیب و محدث شیعی. معروف به «بزرویه» (به تقدیم زای بر راء). ولادت او با توجه به اینکه وی با یک واسطه از ابن هلال ثقفی (م 283 ق) نقل حدیث کرده است، باید حدود 280 هجری روی داده باشد. تاریخ وفات او به گفته شاگردش ابوعلی بن شاذان در رجب 354 هجری اتفاق افتاده است. وی اصالتاً ایرانی و اهل اصفهان است. بخش عمدهای از تحصیلات او در اصفهان سپری شد و در آنجا نزد اساتید شیعی و سنی، به فراگیری ادبیات و حدیث اشتغال یافت. سپس به بغداد آمد و مدتی از محضر ابوعبدالله نفطویه نحوی ظاهری (م323ق) بهره برد و آموختههای ادبی خود را تکمیل کرد. وی در بغداد مسکن داشت و ظاهراً تا آخر عمر در آنجا ماندگار شد. هم‌چنین در اصفهان از استادانی چون «ابوجعفر احمد بن علی (علویه) اصفهانی شیعی»(م320ق)، «محمد بن یحیی بن منده اصفهانی حنبلی»(م301ق)، «علی بن رستم اصفهانی» و دیگران بهره برد و به تدریج در دانش نحو و حدیث تبحر یافت.
از شاگردان او تنها «ابوالحسین بن رزقویه» و «حسن بن احمد بن ابراهیم بن شاذان» معروف به «ابوعلی بن شاذان»(339- 425ق) را میشناسیم که ناقل حدیثی از او در باره اسرار شب معراج است که پیامبر اکرم(صل الله علیه وسلم) آن را برای علی(علیه السلام) بازگو نموده است. در باره تشیع او اگرچه سخن قاطعی نمیتوان گفت، اما در عصر او به دلیل ورود «ابن هلال ثقفی»(م283ق) به اصفهان و ترویج فرهنگ تشیع توسط او، و هم‌چنین پس از ابنهلال، با روی کار آمدن دولت شیعی آل بویه، باعث شد تا مردم اصفهان به تدریج گرایشات سنی را رها کرده و به مذهب شیعه رو آورند. چنانکه شاگردی او نزد احمد بن علویه و هم‌چنین قرار داشتن امامان شیعه در سلسله اسناد حدیثی که از او پیش از این یادآور شدیم، شواهد دیگری بر تشیع او میتواند بوده باشد. از او اثر تألیفی بر جای نمانده است.
اساتید
اساتید وی ابوعبدالله نفطویه نحوی ظاهری، ابوجعفر احمد بن علی (علویه) اصفهانی شیعی، محمد بن یحیی بن منده اصفهانی حنبلی و علی بن رستم اصفهانی می‌باشند.
شاگردان
از شاگردان معروف وی ابوالحسین بن رزقویه و حسن بن احمد بن ابراهیم بن شاذان می‌باشد.
منابع
- فتح الابواب، ابن طاوس، ص193 به بعد؛
- بحارالانوار، ج88ص267 حدیث21؛
- تاریخ بغداد، ج5ص436 شماره 3021؛
- اکمال الکمال، ج1ص258، باب برزویه و بزرویه و بردزبه؛
- طبقات اعلام الشیعه، ج1ص60؛
- الکنی و الالقاب، ج2ص77.
| احمد بن یعقوب سنائی | |
|---|---|
| |
| نام کامل | احمد بن یعقوب سنائی |
| نام‌های دیگر | سنانی، شیبانی، ابوبصیر، سنائی |
| اطلاعات شخصی | |
| روز درگذشت | 345 قمری |
| دین | اسلام، شیعه |
| استادان | محمد بن مسعود عیاشی |
| فعالیت‌ها | محدث شیعی |
احمد بن یعقوب سنائی، محدث شیعی. لقب او گاهی به صورت «سنانی» و «شیبانی» نیز ذکر میشود. شیخ طوسی در رجال خود نام او را ذکر کرده و وی را از شاگردان ویژه محمد بن مسعود عیاشی به شمار آورده است.
معرفی اجمالی
احمد بن یعقوب سنائی، محدث شیعی. لقب او گاهی به صورت «سنانی» و «شیبانی» نیز ذکر میشود چنانکه کنیه او به صورت «ابوبصیر» نیز ضبط شده است. ظاهراً لقب صحیح او «سنائی» است که یا منسوب به صحراء «نجد» در مرکز حجاز است، و یا نوعی حریر است که وی ظاهراً در تجارت آن دست داشته است. در باره تولد، وفات، محل زندگی و چگونگی تحصیلات او هیچ خبری گزارش نشده است، تنها «شیخ طوسی»(م460ق) در رجال خود نام او را ذکر کرده و وی را از شاگردان ویژه «محمد بن مسعود عیاشی»(م328ق) به شمار آورده است. از این گزارش میتوان استفاده نمود که وی بعد از وفات استادش، درگذشته است و احتمالاً تا اواسط سده چهارم زنده بوده است. هم‌چنین از گزارش فوق استفاده میشود که وی بخشی از حیات علمی خود را در بغداد به سر آورده است، زیرا عیاشی در بغداد مسکن داشت. اکنون در جوامع روایی و منابع تاریخی، حدیث یا گزارشی از او باقی نمانده است، از این رو شناسایی اساتید و شاگردان او ممکن نیست، چنانکه از آثار تألیفی او نیز اطلاعی در دست نیست.
منابع
- رجال طوسی، ص407 شماره 5928؛
- تنقیح المقال(حجری)، ج1ص102 شماره 584؛
- طبقات اعلام الشیعه، ج1ص60.
| حسن بن بکران عقرائی تمار | |
|---|---|
| |
| نام کامل | اسحاق بن حسن بن بکران عقرائی تمار |
| نام‌های دیگر | عقرانی |
| اطلاعات شخصی | |
| محل تولد | عراق، کوفه |
| دین | اسلام، شیعه |
| استادان |
|
| شاگردان | ابوالحسین زید بن جعفر علوی محمدی |
| آثار |
|
| فعالیت‌ها | محدث شیعی |
اسحاق بن حسن بن بکران عقرائی تمار، محدث شیعی، در یکی از روستاهای نزدیک کوفه دیده به جهان گشود. تحصیلات مقدماتی را در کوفه آغاز کرد و در سنین جوانی وارد بغداد شد و بخشی از عصر شیخ کلینی را درک نمود. به گفته نجاشی کتابهای «الرد علی الغلاه»، «نفی السهو عن النبی» و «عدد الائمه(علیه السلام)» از تألیفات اوست.
معرفی اجمالی
اسحاق بن حسن بن بکران عقرائی تمار، محدث شیعی در اواخر سده چهارم هجری. وی حدود 300 هجری در زادگاهش «عقراء» در یکی از روستاهای نزدیک کوفه دیده به جهان گشود. لقب او را «عقرانی»(با نون) نیز نوشتهاند که در این صورت «عقران» نام یکی از اجداد او خواهد بود. هم‌چنین گزارش «ابوالعباس نجاشی»(تولد: 372ق) در باره وفات او حاکی از آن است که نجاشی در سنین نوجوانی او را در حالی که سال‌خورده بود، دیده و در کوفه در مجاورت بارگاه امیرالمؤمنین(علیه السلام) کتاب کافی را تدریس میکرده است، بنابراین اگر سن نجاشی را در آن وقت، 12سال در نظر بگیریم، وفات او میبایست 384هجری رخ داده باشد.
وی تحصیلات مقدماتی را در کوفه آغاز کرد و در سنین جوانی وارد بغداد شد و بخشی از عصر «شیخ کلینی» را درک نمود. شاید وی از آخرین شاگردان بازمانده کلینی بود که در آن زمان به طور مستقیم از کلینی نقل حدیث میکرد، به همین دلیل نجاشی با عبارت «و کان فی هذا الوقت علواً) او را توصیف نموده است. وی چنانکه از لقب «تمار» بر میآید، در کنار تحصیل به کار خرمافروشی نیز اشتغال داشته و از این راه هزینه زندگی را تأمین میکرده است. به گفته نجاشی، وی احادیث بسیاری شنیده است اما در نقل حدیث، قابل اعتماد نبوده و در اعتقادش نیز دچار ضعف بود. این گفته نجاشی باعث شد تا برخی از صاحب نظران، او را فردی غالی و روایات او در حق امامان شیعه را افراط آمیز بدانند چنانکه از کتاب «نفی السهو» او پیداست، ولی ظاهراً منظور نجاشی از اینکه وی را «ضعیف المذهب» معرفی کرده، صرفاً اشاره به سست بودن اعتقادش داشته و نظری به غالی بودن او نداشته است، زیرا در این صورت، برداشت مذکور با کتابی که او در رد غلات نوشته، تناقض خواهد داشت.
از استادان او غیر از کلینی «محمد بن همام اسکافی» و «محمد بن شعیب بن احمد مالکی» هستند که وی برخی از دعاهای مربوط به امام عصر(عجل الله تعالی فرجه) را از این اساتید، نقل کرده است. از شاگردان فراوانی که او تربیت کرده تنها نام «ابوالحسین زید بن جعفر علوی محمدی» به چشم میخورد که چند روایت از او نقل کرده است. وی تألیفاتی داشته که نجاشی نام سه کتاب او را ذکر کرده است. به گفته نجاشی کتابهای «الرد علی الغلاه»، «نفی السهو عن النبی» و «عدد الائمه(علیه السلام)» از تألیفات اوست.
منابع
- رجال نجاشی، ص74 شماره178؛
- رجال ابن داود، ص231 شماره 48؛
- خلاصه الاقوال، ص318 شماره 6؛
- معجم رجال الحدیث، ج3ص205 شماره 1140؛
- جمال الاسبوع، ابن طاوس، ص310؛
- ایضاح الاشتباه، ص95 شماره 43؛
- الکلینی و الکافی، عبدالرسول غفاری، ص188؛
- الذریعه الی تصانیف الشیعه، ج10ص212 شماره 588.