آیین اعتدال (کتاب)
کتاب آیین اعتدال پیامی برای آشتی مذاهب نوشته حیدر حب‌الله و ترجمه محمدجواد حسین‌زاده، اثری درباره پیوند بین مذاهب اسلامی است. این اثر ترجمه کتابی است با نام رساله سلام مذهبی از حیدر حب الله که در سال ۲۰۱۵ در بیروت منتشر شد.
درباره کتاب
این کتاب به همت اتحادیه امت واحده با ترجمۀ آقای محمدجواد حسین زاده در بهار سال 1396 توسط انتشارات شهید کاظمی به چاپ رسیده است.
در این کتاب نویسنده نگران وضعیت اسفناک جهان اسلام است. وضعیتی که در نتیجه اختلافات مذهبی ایجاد شده است.
او در آیین اعتدال به دنبال راهی برای بیرون رفتن از این وضعیت می‌گردد، راه حلی که با معیار عقلانیت و انصاف ارائه می‌شود و هدفش تعدیل و اصلاح خطاهای کسانی است که درگیر اختلافات و جنگ‌های مذهبی شده‌اند.[۱]
نویسنده
شیخ حیدر حب الله در سال 1973 میلادی در شهر صور از شهرهای جنوبی لبنان متولد شد و پس از سپری کردن دورۀ ابتدایی و متوسطه، در سال 1988 وارد حوزه علمیه صور شد و دروس مقدمات و سطح حوزه را فراگرفت.
سپس در سال 1995 برای فراگیری مدارج بالای علمی به جمهوری اسلامی ایران سفر کرد و در حوزه علمیه قم از دانش عالمان آن دیار بهره برد.
از جمله فعالیت‌های علمی و فرهنگی او می‌توان به این موارد اشاره کرد: ترجمه تعدادی زیادی از کتاب‌ها و مقالات از فارسی به عربی، ریاست هیئت تحریریه مجله المنهاج (بیروت) به مدت هفت سال، ریاست هیئت تحریریه مجله الاجتهاد و التجدید و مجله نصوص معاصرة (همچنان ادامه دارد)، عضویت در هیئت تحریریه مجله تخصصی فقه اهل البیت(ع)، عضو هیئت تحریریۀ مجلۀ میقات حج، هدایت ده‌ها پایان‌نامه کارشناسی ارشد در حوزۀ علمیۀ قم، جامعة المصطفی العالمیة، دانشگاه ادیان و مذاهب، دانشکدۀ اصول دین، مسئولیت میز شیعۀ امامیه در مؤسسۀ «خدمة علوم القرآن الکریم و السنة الشریفة» (قاهره) به مدت 8 سال، معاونت علمی دایرة المعارف فقه اسلامی مطابق مذهب اهل البیت (ع) تحت اشراف آیت‌الله هاشمی شاهرودی، تدریس دروس سطح و خارج حوزه، تألیف کرده است.[۲]
محتوای کتاب
کتاب حاضر کوشیده است تا در قبال هر آنچه سبب تفرقه یا خاستگاهی برای آن است راهکاری فکری- اجتماعی ارائه نماید.
همچنین درهر مبحث با دیدگاهی عقلانی و تحلیلی دین را شناسایی و آنرا برای مبارزه به مصاف عوامل اختلاف در امت ببرد و به عقلانی اندیشی و اخلاقی اندیشی در قبال امت و مسائل آن دعوت کند.
این کتاب شامل 5 بخش است؛
بخش اول: به عقاید دینی شیعه می‌پردازد؛
بخش دوم: عنوان شیعه و سنی وسوسه‌های درونی و درگیری‌های میدانی؟
بخش سوم: با عنوان مدیریت اختلاف ها , اصول ابزار و راهکارها
بخش چهارم: با عنوان چه گام‌هایی باید برداریم
بخش پایانی: با عنوان ارزش این قبیل پیام‌ها چقدر است؟
از جمله فصل های کتاب «کتاب‌شناسی وحدت اسلامی» می‌باشد؛
تفاوت دیدگاه شیعه و سنی درباره امامت
دیدگاه شیعه درباره امامت متفاوت از دیدگاه اهل سنت است. اهل سنت امامت را دارای دو جنبه تاریخی و فقه حکومتی دانسته به هیچ روی آن را دارای جنبه بی اعتقاد نمی‌دانند.
اما شیعیان امامیه با نگاهی متفاوت به امامت آن را مساله‌ای اعتقادی می‌دانند که لازم است هر انسان مسلمانی به آن ایمان آورد تا جایی که اگرکسی بدون شناخت امام زمانش بمیرد به مرگ جاهلیت مرده است.
کافر دانستن منکر امامت
برخی منکر امامت را کافر دانسته‌اند و برخی دیگر که مشهور‌ترین دیدگاه در میان متاخران است بر این باورند که منکر امامت به ظاهر مسلمان است و به او حکم به کفر نمی‌شود.
بلکه در زمینه ارث و ازدواج و سایر حقوق مسلمانی مانند یکی از شیعیان است البته تا زمانی که با اهل بیت پیامبر(ص) دشمنی نداشته باشد، و اساس دین خدا را دشمنی با حضرت علی علیه‌السلام و خاندان پیامبر(ص) نداند, چرا که با وجود چنین اعتقادی ناصبی است و حکم به کفر و خارج شدن او از دین می‌شود.
امامت و مساله نص و انتخاب خدا
امامیه معتقد است پس از پایان دوران پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله خداوند امام و خلیفه پیامبر را با اسم و مشخصات کامل برمی گزیند و انتخاب امام بر عهده مسلمانان گذاشته نشده است.
این همان چیزی است که از که از احادیث پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله) برمی‌آید و و با صراحت یا با اشاره از امام علی بن ابی‌طالب و فرزندانش به عنوان جانشینان برگزیده از جانب خداوند برای سرپرستی امور مسلمانان نام می‌برد.
برای مثال در حدیث معروف به الدار پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله به حضرت علی (علیه‌السلام) می‌فرماید: تو برادر وصی یاری ده میراث دار و جانشینم پس از رفتنم از این دنیا هستی.
همچنین در حدیث منزلت پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله به حضرت علی (علیه‌السلام) می‌فرماید:آیا به این‌که برای من به منزله هارون برای موسی باشی, راضی نیستی.
یادداشت مترجم
به حتم، طرحی که در این کتاب درانداخته می‌شود، مخالفانی دارد. مخالفان صفر یا صد اندیش، فرصت تأمل و اندیشه را از خود باز می‌ستانند، اما مخالفان صفر تا صد اندیش می‌توانند با مطالعۀ این کتاب، نکات در خور توجهی را در زمینۀ تعامل و همزیستی مسالمت‌آمیز میان پیروان مذاهب اسلامی دریابند.[۳]