قیامت
قیامت در اصطلاح دینی به موقفی هولناک گفته می‌شود که انسان‌ها (و دیگر موجودات) پس از اتمام عمر دنیا در نزد خداوند برای حساب و کتاب اعمال شان حاضر می‌شوند. قبل از بر پایی قیامت، حوادث هولناکی در آسمان و زمین رخ می‌دهد که به آن اشراط الساعه می‌گویند و در قرآن به طور مفصل مورد بحث قرار گرفته است.
اهمیت قیامت
در اهمیت موضوع قیامت همین بس که در حدود هزار و هفتصد آیه از قرآن یعنی نزدیک به یک سوم آیات درباره قیامت و مسایل مربوط به ثواب و عقاب و نیز بازگشت اعمال می‌باشد. [۱]
توصیف قیامت در قرآن
قیامت یا رستاخیز در قرآن با نام‌ها و توصیفات مختلفی بیان شده است که برخی از مهم‌ترین آن عبارت است از: یوم‌الدین، یوم‌الموعود، یوم‌البعث، یوم‌الحسره یوم‌الحق، یوم‌الوعید، یوم‌الوقت المعلوم، یوم‌الحساب، یوم‌القیامة، یوم‌الجمع، یوم‌الخلود، یوم‌الاخر و یوم‌الخروج.[۲]
حوادث حتمی پیش از قیامت
مطابق با نص قرآن و روایات معتبر، قبل از آن که قیامت آغاز شود، جهان هستی با حوادث بزرگ و نابود‌کننده‌ای روبرو می‌شود که به برخی از مهم‌ترین آنها که در قرآن بیان شده است اشاره می‌شود.
از بین رفتن زمین، کوهها و دریاها
زلزله بزرگی در زمین رخ می‌دهد. [۳] [۴] اجزای زمین متلاشی می‌شود.[۵] دریاها شکافته می‌شود.[۶] کوه ها به حرکت در می آیند. [۷] کوه ها در هم کوبیده می‌شوند. [۸] کوهها به تلّ شنی تبدیل می‌شوند. [۹] کوهها به شکل پشم حلاجی شده در می‌آیند.[۱۰] و سپس در فضا پراکنده می‌شوند.[۱۱]
در هم پیچیده شدن آسمان و خاموشی ستارگان
هنگام قیامت ماه [۱۲] و خورشید [۱۳] و ستارگان بزرگی که بعضی از آنها میلیون‌ها برابر از خورشید بزرگ‌تر و پر نور‌تر است خاموش می‌شود. [۱۴] و نظم حرکت ستارگان به هم می‌خورد. [۱۵] ماه و خورشید در هم می آمیزند.[۱۶] و آسمان که همچون سقف محفوظ و محکم جهان را احاطه کرده است، سست و متزلزل می‌شود. [۱۷] و از هم می‌گسلد.[۱۸]و طومار آن در هم می‌پیچد.[۱۹]اجرام آسمانی به شکل فلز مذاب در می‌آیند.[۲۰] و فضای جهان از دود و ابر پر می‌شود.[۲۱]
نفخ صور اول، مرگ همگانی
یکی دیگر از مراحل قیامت، مرحله نفخ صور است که خود به دو مرحله شیپور مرگ و شیپور حیات تقسیم می‌شود. در مرحله نفخ صور مرگ، هیچ موجودی زنده نمی‌ماند و همه موجودات زنده از بین خواهند رفت.[۲۲]
نفخ صور دوم، حیات جاودانی
مرحله دوم با نفخ صور دیگری که همان نفخ صور حیات است آغاز می‌شود و موجودات برای رسیدن به زندگانی جاودانی دوباره زنده می‌شوند و جهانی ابدی بر پا می‌شود. [۲۳] و صحنه هستی با نور الهی روشن می‌شود [۲۴] و شیپور حیات به صدا در می‌آید [۲۵]و همه انسان‌ها و (بلکه دیگر موجودات قابل حشر) دوباره زنده می‌شوند. سوره کهف، آیه 47 و با سرعت [۲۶] نزد خداوند می‌روند. سوره یس، آیه 51 و همگان در جایگاه عظیمی حاضر می‌شوند.[۲۷] و غالباً خیال می‌کنند که توقّفی که در عالم برزخ داشته‌اند به مقدار یک ساعت یا یک روز و یا چند روز بوده است.[۲۸]
قطع اصل و نسب و ظهور حکومت الهی
در قیامت حقیقت ها آشکار می‌شود [۲۹] و سلطنت الهی بر به تمام معنا ظاهر می‌شود [۳۰] و چنان هیبتی بر مخلوقات مستولی می‌شود و هیچ کسی قادر بر بلند سخن گفتن نخواهد بود.[۳۱] هر کسی نگران سرنوشت خویش است و وضع به گونه‌ای خواهد بود که فرزندان از پدر و مادر و خویشان و نزدیکان از همدیگر فرار می‌کنند. [۳۲] و ریشه سبب ها و نسب ها از هم می‌گسلد و دوستی هایی که بر اساس منافع و شهوات دنیوی و شیطانی بود به دشمنی تبدیل می‌شود. [۳۳] و حسرت و ندامت از کوتاهی ها و تقصیرهای گذشته دل‌ها را فرا می‌گیرد.[۳۴]
دادگاه عدل الهی
این مرحله از مهم‌ترین مراحل روز قیامت است. روزی که دادگاه عدل الهی با حضور همه بندگان حاضر می‌شود.[۳۵] و پرونده اعمال انسان‌ها به دست آنها می‌رسد. [۳۶] و آن چنان موارد مطرح شده در پرونده اعمال انسان‌ها دقیق و آشکار است که احتیاجی نیست تا از کسی بپرسند که چه کرده‌ای؟ [۳۷] شاهدان این دادگاه فرشتگان پیامبران و دیگر انسان‌های برگزیده هستند. [۳۸] در این دادگاه حتی اعضای بدن چون دست ها و پاها و پوست هم بر آن چه انجام دادند گواهی می‌دهند. [۳۹] و حساب همه مردم به دقت و با میزان الهی رسیدگی و سنجش می‌شود. [۴۰] و درباره هر کسی بر پایه عدل و قسط تصمیم گرفته می‌شود. [۴۱]
اقامت در سرای ابدی
و اما درآخرین مرحله از مواقف قیامت، حکم خدا صادر می‌شود. [۴۲] و نیکوکاران و زیان کاران از هم جدا می‌شوند. [۴۳] و مومنان با روی سفید و در حالی که خندان هستند به بشهت می‌روند.[۴۴] و کافران و منافقان در حالی که رو سیاه و اندوهگین هستند با ذلت و خواری به دوزخ می‌روند. [۴۵] و هنگامی که مومنان به بهشت نزدیک می‌شوند، درهای بهشت گشوده می‌شود و فرشتگان رحمت از آنها استقبال می‌کنند و در حال سلام و احترام، نوید خوش بختی ابدی را به آنها می‌دهند.[۴۶] و از سوی دیگر، هنگامی که کافران و منافقان به دوزخ نزدیک می‌شوند، درهای آن باز می‌شود و فرشتگان عذاب با خشونت آنان را سرزنش می‌کنند و به آنها وعده عذاب ابدی می‌دهند.
پانویس
- ↑ قاموس قرآن، ج۶، ص۵۴
- ↑ هاشمی سیدعلی، پرسمان قرآنی معاد
- ↑ سوره زلزال آیه 1
- ↑ آن چه در دل زمین است بیرون می‌ریزد. سوره زلزال آیه 2
- ↑ سوره الحاقه، آیه 14
- ↑ سوره تکویر آیه 4
- ↑ سوره تکویر، آیه 7
- ↑ سوره الحاقه آیه 4
- ↑ سوره مزّمّل، آیه 14
- ↑ سوره معارج، آیه 9
- ↑ سوره مرسلات، آیه 10
- ↑ سوره قیامت، آیه 8
- ↑ سوره تکویر، آیه 1
- ↑ سوره تکویر، آیه ۲.
- ↑ سوره انفطار، آیه 2
- ↑ سوره قیامت، آیه 9
- ↑ سوره طور، آیه 1
- ↑ سوره رحمن، آیه 17
- ↑ سوره تکویر، آیه 11
- ↑ سوره معارج، آیه 8
- ↑ سوره دخان، آیه 10
- ↑ سوره زمر، آیه 68
- ↑ سوره ابراهیم، آیه 48
- ↑ سوره زمر، آیه 69
- ↑ سوره زمر، آیه 68
- ↑ سوره معارج، آیه 43
- ↑ سوره کهف، آیه 99
- ↑ سوره روم، آیه 55
- ↑ سوره ابراهیم، آیه 21
- ↑ سوره حج، آیه 65
- ↑ سوره هود، آیه 35
- ↑ سوره لقمان، آیه 33
- ↑ سوره زخرف، آیه 67
- ↑ سوره انعام، آیه 31
- ↑ سوره آل عمران، آیه 30
- ↑ سوره انشقاق، آیه 7 و 10
- ↑ سوره رحمن، آیه 39
- ↑ سوره زمر، آیه 69
- ↑ سوره نور، آیه 24
- ↑ سوره انبیاء، آیه 47
- ↑ سوره نحل، آیه 78
- ↑ سوره اعراف، آیه 44
- ↑ سوره انفال، آیه 37
- ↑ سوره زمر، آیه 73
- ↑ سوره مریم، آیه 86
- ↑ سوره زمر، آیه 73