متوسمیه

«متوسمیه‏» از شاخه‌های فرقه هفتاد و سه‌گانه مسلمانان است.

معنای لغوی توسم

توسم در لغت به معنای دیدن چیزی از روی هوش و فراست و به علامت پی بردن است. عرب چنین مثال می‌زند: «تَوَسَّمْتُ في فلان خيراً أي رأَيت فيه أَثراً منه و تَوَسَّمْتُ فيه الخير أي تَفَرَّسْت‏»؛ خیر را در او از روی هوش و فراستم دیدم.

پندهای متوسمیه

متوسمیه می‌گویند که هوش با خود دار و گوش با دل دار و هر چه دل گوید به جای آور. پند نگاه‌دار که دل آئینه عیب نما است و اگر دل پاک و نورانی باشد، آماده دریافت الهامات ربانی خواهد شد؛ زیرا دل تاریک گرفتار زنگار طبیعت انسانی می‌شود و جز گناه و معصیت چیز دیگری جذب این دل نخواهد شد چنان که رسول خدا (صلی‌الله علیه وآله وسلم) فرمود: «اِنَّ لِلشَّيْطانِ لَمَّةً بِابْنِ آدَمَ وَ لِلمَلَكِ لَمَّةً، فَاَمّا لَمَّةُ الشَّيطانِ فَاِيعادٌ بِالشَّرِّوَ تَكذيبٌ بِالحَقِّ، وَ اَمّا لَمَّةُ المَلَكِ فَاِيعادٌ بِالخَيْرِ وَ تَصديقٌ بِالحَقِّ، فَمَن وَجَدَ ذلِكَ فَليَعْلَماَ نَّهُ مِنَ اللّه ِ فَلْيَحمَدِ اللّه، وَ مَن وَجَدَ الاُخرى فَليَتَعَوَّذ بِاللّه مِنَ الشَّيطانِ الرَّجيمِ»؛ شيطان القائاتى به فرزند آدم دارد و فرشته نيز الهاماتى دارد، القاى شيطان به بدى وعده دادن و حق را تكذيب کردن و الهام فرشته به خوبى وعده دادن و حق را تصديق كردن است. پس هركسی الهام به خوبى را در دل خود يافت، بداند كه از جانب خداوند است و بدين خاطر خدا را ستايش کند و هركسی چيزى غير از اين يافت، از شيطانِ رانده شده، به خدا پناه ببرد. همچنین این روایت در جامع الصغیر سیوطی آمده است،،.