حزب مردم پاکستان
حزب مردم پاکستان (PPP) در سال 1967م، توسط ذوالفقار علی بوتو تاسیس شد. این حزب سیاسی سومین حزب بزرگ پاکستان است. بلاول بوتو زرداری رهبر فعلی این حزب پسر بی نظیر بوتو و رئیس‌جمهور اسبق پاکستان آصف علی زرداری می‌باشد [۱].
| حزب مردم پاکستان | |
|---|---|
 | |
| نام حزب | مردم پاکستان (PPP) |
| تاریخ تأسیس | 1967 م، ۱۳۴۵ ش، ۱۳۸۶ ق |
| مؤسس | ذوالفقار علی بوتو |
| رهبران | بلاول بوتو زرداری |
| اهداف | |
تاسیس حزب
حزب مردم پاکستان (PPP) در سال 1967م، به رهبری ایوب خان تشکیل شد. ذوالفقار علی بوتو که در زمان ایوب خان به عنوان وزیر امور خارجه خدمت می‌کرد، در سال 1967م، پس از استعفا به دلیل اختلاف سیاسی، حزب را تشکیل داد.
شعار حزب
شعارحزب نان، پارچه و خانه می‌باشد، حزب از ایدئولوژی سوسیالیسم دموکراتیک تقلید می‌کند. به نوشته وب سایت این حزب، هدف ذوالفقار علی بوتو ایجاد جامعه‌ای برابر و لغو نظام فئودالی به منظور حفاظت از دهقانان و منافع آنها بود.
در اولین بیانیه این حزب بعد تشکیل آمده بود: اسلام دین ما است، دموکراسی سیاست ما، سوسیالیسم اقتصاد ما و مردم منبع قدرت هستند. با این حال، پس از به قدرت رسیدن، بی‌نظیر بوتو تجارت و سرمایه‌گذاری خصوصی را تشویق کرد، که برخلاف سیاست ملی‌گرایانه پدرش بود که بر اساس آن همه بخش‌ها تحت کنترل دولت قرار گرفتند.
اولین بار حزب در سال 1971م، پس از سقوط داکا(پاکستان شرقی) در دسامبر 1970م، به قدرت رسید.
سیاست و انتخابات
حزب خواستار دو موضوع در مسائل سیاسی بود: 1- خواستار خودمختاری کامل استان‌ها بود. 2- مخالف مداخله نظامی و قضایی در هر امری از سیاست‌های حکومتی و دولتی بود.
انتخابات
انتخابات 1970م
حزب در مقایسه با حزب لیگ عوامی شیخ مجیب الرحمن در جایگاه دوم بود، اما به دلیل اختلافات سیاسی بین دو حزب و جدایی پاکستان شرقی، حزب مردم پاکستان دولت را تشکیل داد. ذوالفقار علی بوتو، که پس از سقوط داکا به عنوان رئیس حکومت نظامی برگزیده شد، در سال 1973 نخست‌وزیر این کشور شد.
انتخابات 1977م
حزب در انتخابات مجدد پیروز شد، اما اپوزیسیون انتخابات را به تقلب متهم کرد و از ادای سوگند امتناع کرد. این جنجال سیاسی راه را برای حکومت نظامی ضیاءالحق هموار کرد.
انتخابات 1988م
حزب دوباره به قدرت رسید و بی نظیر بوتو به عنوان نخست‌وزیر این کشور انتخاب شد.
انتخابات 1990م
رئیس‌جمهور وقت، غلام اسحاق خان، دولت بی‌نظیر بوتو را به اتهام فساد اداری برکنار کرد.
انتخابات 1993م
حزب سپس دولتی تشکیل داد که در آن بی‌نظیر بوتو به عنوان نخست‌وزیر انتخاب شد. دولت او دوباره در سال 1996م سرنگون شد و پس از آن او به انگلستان نقل مکان کرد.
انتخابات 2008م
انتخابات عمومی چند ماه پس از ترور بی نظیر بوتو برگزار شد. بسیاری از مردم بر این باورند که همدلی ایجاد شده در اثر ترور بی‌نظیر بوتو نقش مهمی در به قدرت رساندن حزب مردم پاکستان خلق کرد. یوسف رضا گیلانی به عنوان نخست‌وزیر و آصف علی زرداری به عنوان رئیس‌جمهور انتخاب شدند.
انتخابات 2013م
حزب به‌عنوان بزرگ‌ترین اپوزیسیون در پارلمان ظاهر شد و در عین حال دولت سند را تشکیل داد.
دستاوردهای حزب در کشور پاکستان
- در اولین دوره دولت حزب مردم پاکستان، "قانون اساسی پاکستان" در سال 1973م، تصویب کرد.
- برنامه هسته‌ای پاکستان با اولین دولت توسط ذوالفقار علی بوتو کلید خورد شعار او این بود اگر مردم پاکستان مجبور شوند علف بخورند ما بمب اتمی را خواهیم ساخت.
- حزب برای تحقق وعده خود مبنی بر کاهش فرقه‌گرایی و پایان دادن به سیستم فئودالی، زمین را بین کشاورزان فقیر توزیع کرد و کارخانه‌های فولاد پاکستان را راه اندازی کرد.
- بی‌نظیر بوتو، اولین نخست‌وزیر زن جهان اسلام، در دوره کوتاه مدت خود از سال 1988 تا 1990 و از 1993 تا 1996، ایستگاه‌های پلیس زنان را راه اندازی کرد، و به زنان برای تجارت وام داد. اعلامیه حقوق بشر وین در سال 1993م به رسمیت شناخته شد. به عنوان یک حق و قاضی زن در دیوان عالی منصوب شد.
- در سال 2006م، برای اولین بار در تاریخ پاکستان، یک زن هندو به نام راتنا باگوان داس چاولا با برگه حزب مردم پاکستان به عنوان سناتور انتخاب شد.
- هجدهمین متمم قانون اساسی را تصویب کرد که به استان‌ها اختیار می‌داد. این استان به NWFP به خیبر پختونخوا تغییر نام داد.
- برای اولین بار در تاریخ کشور یک زن رئیس مجلس شورای ملی به نام فهمیده میرزا منصوب شد.
- شری رحمان پس از انتخابات سنا در سال 2018م اولین رهبر اپوزیسیون در مجلس شد.
چالش‌ها و آسیب‌های سیاسی حزب
ذوالفقار علی بوتو در سال 1978م، به دلیل قتل یکی از همرزمانش به دار آویخته شد، اما محاکمه او هنوز بحث برانگیز است. در طول هر دو دولت بی‌نظیر بوتو، او و همسرش آصف علی زرداری ابتدا توسط غلام اسحاق خان در سال 1990م، و سپس توسط فاروق لگری در سال 1996 به فساد متهم شدند. روزی که بی‌نظیر بوتو در سال 2007م پس از نزدیک به ده سال تبعید از انگلستان به پاکستان بازگشت، دو انفجار در جاده کارساز کراچی اتفاق افتاد و حداقل 150 نفر را کشته شدند. اگرچه بی‌نظیر بوتو در انفجار خودروی بمب گذاری شده آسیبی ندید، اما حدود دو ماه بعد در جریان تجمعی در لیاکات باغ راولپندی کشته شد و پس از آن رهبری حزب به پسرش بلاول بوتو زرداری سپرده شد. حزب مردم پاکستان پس از به قدرت رسیدن در سال 2008م، توانست دوره خود را به پایان برساند، اما در دوران تصدی وی جنجال‌های زیادی به وجود آمد. یوسف رضا گیلانی، نخست‌وزیر سابق، مجبور شد به دلیل اهانت به دادگاه از نخست‌وزیری استعفا دهد.
تیره شدن رابطه با آمریکا
افزایش حملات هواپیماهای بدون سرنشین در مناطق شمالی و قبایلی پاکستان روابط با آمریکا را بیشتر تیره کرده است. روابط دوجانبه با آمریکا در سال 2011م، زمانی که ریموند دیویس، کارمند سابق سیا، دو موتورسوار را در لاهور به ضرب گلوله کشت. ریموند دیویس پاکستان را ترک کرد، زمانی که خانواده دو مرد جوان اعلام کردند که مبلغ آن را می‌پذیرند بدتر شد. روابط پاکستان وآمریکا با حمله نیروهای دریایی به ابوت آباد و کشتن اسامه بن لادن، رهبر القاعده، ضربه بزرگی خورد. دولت پاکستان مدعی شد که از این حمله مطلع نشده است اما دولت آمریکا خلاف این را اعلام کرد. در همان سال پاکستان پس از حمله هلیکوپترهای ناتو به پاسگاه سلاله و کشته شدن 28 پرسنل امنیتی خط تدارکات ناتو را به افغانستان بست.
تروریسم، کشتار هدفمند اقلیت‌ها، اخاذی و جنایات خیابانی نیز در دولت حزب مردم افزایش یافت. جدای از حکومت ذوالفقار علی بوتو، رسوایی‌های فساد زیادی در همه دولت‌های حزب مردمی آشکار شد. حزب در دوران حکومت نظامی پرویز مشرف مورد خشم و غضب قرار گرفته و رهبر آن به اتهام مالی تحت پیگرد قرار گرفته بودند[۲].
بلاول بوتو زرداری رهبر حزب در قامت وزیر امور خارجه پاکستان
بلاول بوتو زرداری در دولت شهباز شریف رهبر حزب مسلم لیگ نواز به عنوان سی‌وهفتمین وزیر امور خارجه این کشور در سال 2022م، انتخاب شد.
گسترش رابطه با ایران
وزیر امورخارجه ایران امیرعبداللهیان در تماس تلفنی که با بلاول بوتو زرداری بعد انتخاب او به وزرات امور خارجه داشتند این مطالب را بیان کرد: امیدوارم در دوره مدیریت شما در دستگاه دیپلماسی پاکستان شاهد گسترش بیش از پیش مناسبات دو کشور باشیم. جمهوری اسلامی ایران و پاکستان امسال هفتاد و پنجمین سالگرد روابط خود را جشن می‌گیرند و این روابط که مبتنی بر اشتراکات گسترده فرهنگی تاریخی و زبانی است، می‌تواند به الگوی روابط بین کشور‌های مسلمان تبدیل شود. ما مسائل مختلف و متنوعی برای همکاری در دستور کار داریم و با قوت به دنبال ارتقای روابط در تمامی ابعاد هستیم، وظیفه ما ایجاد حمایت‌ها و تسهیلات نوین متقابل است که مورد انتظار رهبران و مردم دو کشور است. او در جواب تماس تلفنی وزیر امور خارجه ایران گفت: روابط خوب پاکستان با کشور دوست ایران و اشتراکات مردمی، تاریخی و فرهنگی بین دو کشور و عزم اسلام آباد برای گسترش هرچه بیشتر روابط دوجانبه، با رفع موانع موجود مناسبات اقتصادی دو کشور نیز بیش از بیش گسترش یابد[۳].