مدینه

مدینه پس از مکه مهم‌ترین و مشهورترین شهر در جغرافیای سرزمین‌های اسلامی است. قبر رسول اکرم ص در این شهر قرار دارد. قبرستان مشهور بقیع در این شهر واقع شده است که چهار تن از امامان شیعه به نام امام حسن، علی بن الحسین (زین العابدین)، امام باقر، امام صادق علیهم‌السلام و بنا بر نقلی حضرت فاطمه دختر گرامی پیامبر سلام الله علیهما در آن مدفون هستند.

مدینه

نام کشور	عربستان سعودی
ویژگی	دومین شهر مهم جهان اسلام
نام قدیم	یثرب
شهرت	مدفن پیامبر اکرم و قبرستان بقیع
زیارتگاه	حرم .....
مساجد	مساجد .......

نام قبلی مدینه

نام قبلی این شهر یثرب بود، مکانی که پیامبر صلی الله علیه و آله به آن هجرت کرده و آن‌جا را محل زندگی و تشکیل حکومت اسلامی خود قرار داد و پس از آن، نام این مکان مدینه شد. در روایات و نیز منابع تاریخ بیان شده است که پیامبر صلی الله علیه و آله از به کار بردن کلمه یثرب درباره مدینه نهی می‌کردند و حتی براء بن عازب از قول حضرت نقل کرده است که فرمود: کسی که به جای مدینه از یثرب استفاده کند، باید از خدای متعال طلب آمرزش کند. البته می‌توان علت نهی پیامبر را در رفتار منافقان جستجو کرد که به جای کلمه مدینه از کلمه یثرب استفاده می‌کردند. .

علت نام‌گذاری مدینه

مدینه به معنای مرکز اجتماع مردم با هدف اقامت و سکونت است. شهر مدینه نیز به همین معنا آمده است.امام علی علیه السلام در نهج‌البلاغه خطبه 180 به این نکته اشاره کردند:اَینَ الَّذینَ... مَدَّنُوا الْمَداِئنَ» یعنی کجا هستند آن مردمانی که شهرها را بنا کردند.

موقعیت جغرافیایی مدینه

مدینه از مناطق مهم عربستان سعودی است که در شمال شرقی مکه و در نطقه حجاز واقع شده و از مکه حدود ۴۵۰ کیلومتر فاصله دارد.

مدینه در قرآن

مدینه در قرآن گاهى به معنای مطلق شهر به کار می‌رود، مثل «إِنَّ هذا لَمَکرٌ مَکرْتُمُوهُ فِی الْمَدِینَةِ لِتُخْرِجُوا مِنْها أَهْلَها» «وَ قالَ نِسْوَةٌ فِی الْمَدِینَةِ امْرَأَتُ الْعَزِیزِ تُراوِدُ فَتاها عَنْ نَفْسِهِ».و گاهى به معنای شهر پیامبر یعنی مدینه الرسول شناخته می‌شود. «ما کانَ لِأَهْلِ الْمَدِینَةِ وَ مَنْ حَوْلَهُمْ مِنَ الْأَعْرابِ أَنْ یتَخَلَّفُوا عَنْ رَسُولِ اللَّهِ». و «یقُولُونَ لَئِنْ رَجَعْنا إِلَى الْمَدِینَةِ لَیخْرِجَنَّ الْأَعَزُّ مِنْهَا الْأَذَلَّ...»

اهمیت مدینه

اهمیت این شهر را باید در تاریخ آن جستجو کرد. بر همین اساس تاریخ مدینه در دو فراز قابل بررسی است. 1. تاریخ اولیه پیدایش این شهر روشن نیست و نمی‌توان دراین‌باره به مستند قابل توجهی در منابع تاریخی دست یافت. 2. مدینه بعد از هجرت رسول خدا صلوات‌الله علیه و سکونت حضرت و نیز تاسیس پایه‌های حکومت اسلامی در این دیار، تولدی دوباره گرفت و به شهری که مورد توجه مسلمانان جهان است، تبدیل شد.

اقدامات رسول خدا صلوات الله علیه پس از هجرت به مدینه

رسول خدا صلوات الله علیه پس از ورود به مدینه، چند کار انجام دادند.1. اولین کار پیامبر صلوات الله علیه در مدینه، ساختن مسجد بود؛ مکانی که به عنوان مرکز عبادت، نشر فرهنگ و ارائه سیاست‌ها شناخته می‌شد. مسجد همواره تکیه‌گاه اصلی اسلام در میان مسلمانان بوده است.2.امضای یک پیمان عمومی از طرف همه مسلمانان و تعهد به اجرای آن. در این پیمان، حاکمیت برای خدا و پیامبرش معرفی شده و همراه با مقداری از قوانین حفوقی و جزایی اسلام، به عنوان یک قانون پذیرفته شد.3.سومین اقدام پیامبر صلوات الله علیه، ایجاد اتحاد و عقد برادری در بین مسلمانان بود که به جلب محبت و پیوندهای عاطفی منجر می‌شد.

اماکن متبرکه مدینه

مدینه مرکز ثقل حضور مسلمانان و نقطه عطف تاریخ اسلام است. به همین دلیل در زمان حضور پیامبر صلوات الله علیه در این شهر، اماکن متبرکه‌ای که مسجد محور آن بود ساخته شد.

مسجد النبى صلى الله علیه و آله

ساخت این مسجد نخستین اقدام رسول خدا صلوات الله علیه در داخل مدینه بود که البته قبل از آن در منطقه قبا نیز که بیرون از شهر مدینه است، اولین مسجد به دست حضرت و یارانش به عنوان پایگاه اسلامی ساخته شده بود. مسجدالنبی دومین مسجد شریف پس از مسجد‌الحرام است. از پیامبر نقل شده است که نماز در مسجد من نزد خدا، برابر با ده هزار نماز در مساجد دیگر است، جز مسجد‌الحرام که نماز در آن برابر با صد هزار نماز است.

قبرستان بقیع

بقیع از جمله قبرستان‌های مشهور و مورد احترام در جغرافیای اسلامی است که در زمان پیامبر صلوات الله علیه مدفن بسیاری از صحابه شد. پس از رحلت حضرت، چهار تن از امامان شیعه و نیز برخی از بزرگان تابعین و در ادامه افراد بسیاری از مسلمانان صاحب‌نام که در مدینه از دنیا رفتند، در این مکان به خاک سپرده شدند. رسول خدا ص هر وقت که از کنار این قبرستان عبور می‌کردند، می‌فرمودند: سلام بر شما از جانب مؤمنانى که در خانه‌هاى خود ساکن هستند و ما نیز انشاء الله به شما خواهیم پیوست.

نام دیگر مساجد مدینه

در مدینه مساجد فراوانى وجود دارد که نام برخى از آنها عبارت است از: 1.مسجد قبا؛ منطقه‌ قبا که در فاصله‌ شش‌ کیلومترى‌ جنوب‌ مسجدالنبى‌ قرار دارد. این مسجد از مهم‌ترین مساجد مدینه است. 2.مسجد شجره؛ این مسجد خارج از مدینه قرار دارد و به نام‌هاى ذوالحُلَیفه و اَبیار على مشهور و از مکان‌های مهم و محل احرام است در ادامه نام دیگر مساجد روی فهرست بیان می‌شود. 3.مسجد ذوقبلتین؛ 4.مسجد جمعه 5.مسجد فضیخ 6.مسجد فتح 7.مسجد على 8.مسجد غمامه 9.مسجد الاجابه (مباهله) 10.مسجد فاطمة الزهرا 11.مسجد امام على بن ابى طالب 12.مسجد سلمان 13.مسجد معرس 14.مسجد ثنیة الوداع 15.مسجد ابوذر 16.مسجد سقیا 17.مسجد و مشربه ام ابراهیم.

کوه اُحُد

یکی از مکان‌های مشهور اطراف مدینه، کوه اُحُد است و به این دلیل اُحُد نامیده شده است، زیرا که این کوه از میان دیگر کوه‌های مدینه جدا شده است و از نظر جغرافیایی در قسمت شمال شرقی این شهر قرار دارد.