کشفیه (شیخیه)

کشفیه (از شیخیه) پیروان سید کاظم بن سید قاسم حسینى رشتى حائرى (1212- 1259) دانشمند مشهور فرقه «شیخیه» بودند که معروف به کشفى بود. وى از شاگرد شیخ زین الدین احمد احسائى موسس فرقه شیخیه به حساب می‌آمد.

تاریخچه

پس از شیخ احمد احسائى، شاگرد او سید کاظم رشتی (در گذشته در 1259 ه) جانشین او شد. اجداد سید کاظم از اشراف سادات حسینى مدینه بودند اما دو نسل از وی در ایران نشو و نما کردند. سید احمد جدّ سید کاظم، به علّت شیوع طاعون از مدینه خارج شد و به رشت رفت. وى در اصطلاح شیخیه ملقب به «سید نبیل» است. سید در جوانى به یزد رفت و در آن شهر به شیخ احمد احسائى پیوست و سپس رهسپار کربلا شد و تا پایان عمر در آن شهر به تدریس و ترویج مکتب شیخیه مشغول بود و بیش از یکصد و پنجاه جلد کتاب و رساله نوشت که غالبا رمز گونه و نامفهوم است. او در کربلا مورد توجه علماى عصر خود قرار گرفت. محمود آلوسى مفتى بغداد و مولف کتاب «مقامات آلوسیه» درباره سید کاظم می‌گوید که اگر سید در زمانى مى ‏زیست که ممکن بود نبى مرسل و پیغمبرى مبعوث شده باشد، من اولین کسی بودم که به او ایمان می‌آوردم، زیرا شرایط لازم به اخلاق، علم کثیر و عمل به سجایاى معنوى در شخص او موجود بود. بعضى نوشته‏‌اند: نجیب پاشا حاکم عثمانى که در زمان سید مسئول قتل و غارت کربلا بود، سید را دعوت کرد تا از وى دیدن کند و ظاهرا مراتب احترام را به جاى آورد، ولى به او قهوه‏‌اى مسموم خوراند و سید در ماه ذیحجه سال 1259 ه درگذشت و در جوار قبر حسین بن علی (سید الشهدا) مدفون شد. مهم‌ترین کتاب سید کاظم «شرح القصیده» است که در شرح قصیده لامیه پاشا عبدالباقى افندى عمرى موصلى، والى عراق در دوره عثمانى نوشته است. دلیل سرودن آن قصیده به مناسبت ارسال روپوش براى مرقد امام موسى بن جعفر (ع) از طرف سلطان محمود خان ثانى پادشاه عثمانى مى‏ باشد. این روپوش، قطعه‌ای از پوشش‌هاى ضریح مطهر حضرت رسول (ص) بود که سلطان مذکور به عنوان تحفه براى ضریح حضرت موسى بن جعفر (ع) فرستاد.

وجه تسمیه شیخیه به کشفیه

سید کاظم رشتی، جانشین شیخ احمد در وجه تسمیه شیخیه به «کشفیه» می‌نویسد: «مراد از شیخی یا کشفی، اصحاب شیخ بزرگوار شیخ احمد‌بن‌زین‌العابدین احسایی می‌باشند و منسوبین به آن به کشفیه موسوم‌اند، چرا که خداوند سبحان، حجاب جهل و کوری در دین را از بصیرت‌ها و چشم‌های ایشان برداشته و ظلمت شک و ریب را از قلوب و ضمایر آنها برطرف کرده است.»

نام برخی از آثار

کتاب‌هاى بسیارى از سید کاظم رشتی باقى مانده است که عبارتند از: «لوامع الحسینیة»، «حجة البالغة»، «حجة الدامغة»، «مقالات العارفین»، «اسرار الشهادة»، «کتاب اسرار العبادة»، «شرح دعاء السماة» و «شرح القصیدة»

جانشین سید کاظم

جانشین وى فرزندش سید احمد بود که در روز دوشنبه هفدهم جمادى الاولى سال‏ 1295 هجری قمری، به ضرب خنجر مردى شریر در باب السدرة کربلا به قتل رسید.