صالح عاروری
صالح عاروری، نایب‌رئیس دفتر سیاسی جنبش مقاومت اسلامی «حماس» بود که در دعوت مردم فلسطین به شرکت در انتفاضۀ اول (انقلاب سنگ)، و تأسیس شاخۀ نظامی حماس در کرانه باختری (گردان‌های عز الدین قسام) نقش اساسی داشت. او در زمان حیاتش سه بار توسط اشغالگران اسرائیلی در سال‌های: 1990 م، به مدت دوسال، 1992 م، به مدت 15 سال و 2007 م، به مدت سه سال، زندانی شد و پس از آزادی از زندان‌های اسرائیل در سال 2010 م، از فلسطین تبعید و راهی دمشق پایتخت سوریه شد. وی یکی از اعضای تیم مذاکره کنندۀ معاملۀ وفاء الاحرار (قرارداد وفاداری به آزادگان) بود. و در دوم ژانویه 2024 م، در حملۀ پهپادی اسرائیل به منطقۀ المشرفیه در ناحیۀ جنوب شهر بیروت پایتخت لبنان به شهادت رسید.
| صالح عاروری | |
|---|---|
 | |
| نام کامل | صالح محمد سلیمان عاروری |
| نام‌های دیگر | صالح العاروری |
| اطلاعات شخصی | |
| سال تولد | 1966 م، ۱۳۴۴ ش، ۱۳۸۵ ق |
| محل تولد | فلسطین |
| سال درگذشت | 2024 م، ۱۴۰۲ ش، ۱۴۴۵ ق |
| محل درگذشت | لبنان، بیروت |
| دین | اسلام، اهل سنت |
| فعالیت‌ها | رهبر سیاسی- نظامی فلسطینی و نایب رئیس دفتر سیاسی جنبش مقاومت اسلامی حماس |
زندگی‌نامه
صالح محمد سلیمان عاروری در 19 اوت سال ۱۹۶۶ م، در شهرک عاروره در نزدیکی شهر رام الله در کرانه باختری به دنیا آمد و تحصیلات دوران ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان خود را در فلسطین سپری کرد و سپس در رشتۀ فقه و حقوق اسلامی وارد دانشگاه الخلیل شد و در این رشته در مقطع لیسانس، فارغ‌التحصیل شد.
فعالیت‌های دانشجویی
ایشان در سال 1985 م، رهبر جنبش اسلامی دانشجویی در دانشگاه الخلیل شد و پس از تاسیس جنبش حماس در اواخر سال 1987 م، نیز به آن ملحق گشت.
فعالیت‌های مبارزاتی
عاروری در جریان انتفاضۀ اول، فعالیت‌های سیاسی چشم‌گیری در دعوت مردم فلسطین به شرکت در انتفاضه داشت و سپس با کمک برخی از دوستانش شاخۀ نظامی حماس (گردان‌های عزالدین قسام) در کرانه باختری رود اردن را پایه‌گذاری کرد و توانست عملیات‌های نظامی در این منطقه را فعال کند. در سال ۲۰۱۰ م، توسط دادگاه نظامی اسرائیل به تبعید از خاک فلسطین محکوم و راهی دمشق پایتخت سوریه شد. در همان سال وی به عضو دفتر سیاسی حماس انتخاب شد.
عضو تیم مذاکره کنندۀ معامله وفاء الاحرار
او یکی از اعضای تیم مذاکره کنندۀ معامله وفاء الاحرار (قرارداد وفاداری به آزادگان) در سال 2011 م، بود. یک سال بعد و با مذاکرات فشرده غیرمستقیم دو طرف به رهبری عاروری، ۱۰۲۷ اسیر فلسطینی در مقابل گلعاد شالیط سرباز اسرائیلی اسیر آزاد شدند. در سال ۲۰۱۴م، در اوج درگیری‌های مردم کرانه باختری با اشغالگران اسرائیلی، سه تن از سربازان اسرائیلی ناپدید و سپس به قتل رسیدند . این ماجرا که حملۀ سراسری اسرائیل به نوار غزه موسوم به نبرد ۵۱ روزه را در پی داشت نام صالح عاروری را برای اولین بار به‌صورت رسمی و علنی به میان آورد. وزیر جنگ رژیم اسرائیل در آن زمان وی را مسئول این عملیات معرفی کرد.
اخراج او شرط عادی‌سازی
بعد از بحران سوریه و نقل مکان رهبری سیاسی حماس از دمشق به ترکیه، اسرائیل یکی از شروط عادی‌سازی روابط با ترکیه را اخراج عاروری عنوان کرد که با موافقت طرف ترکی مواجه شد. وی در سال ۲۰۱۵ م، بعد از اخراج از ترکیه در قطر ساکن شد که خرداد ماه 2018 م، بعد از بالا گرفتن بحران قطر با کشورهای حاشیه خلیج فارس، به لبنان نقل مکان کرد.
نایب‌رئیس دفتر سیاسی حماس
با ریاست اسماعیل هنیه به دفتر سیاسی حماس، یحیی سنوار، از رهبران قدیمی و اطلاعاتی – نظامی این جنبش با سابقه 23 سال اسارت، به‌عنوان مسئول این جنبش
در نوار غزه، و صالح عاروردی نیز به عنوان نایب‌رئیس دفتر سیاسی حماس در سال 2017 م، انتخاب شدند. این انتخاب‌ها، این پیام را برای طرف‌های منطقه‌ای و بین‌المللی صادر کرد که حماس نه تنها روح جهادی خود را حفظ کرده بلکه در صدد افزایش بعد جهادی خود در آینده است. همچنین، تیر خلاصی بر اختلافات چند ساله میان شاخۀ نظامی و دفتر سیاسی حماس بود و با وجود عاروری و یحیی سنوار در بدنۀ سیاسی حماس، نفوذ شاخه نظامی در تصمیم گیری‌های سیاسی این جنبش بیش از پیش شد.
بازداشت‌ها
او برای نخستین بار در سال 1990 م، بعد از انتفاضه اول به مدت دو سال بدون محاکمه توسط اشعالگران اسرائیلی زندانی شد و سپس بعد از تأسیس شاخۀ نظامی حماس در کرانه باختری در سال 1992 م، با محاکمه در دادگاه به پانزده سال حبس محکوم گشت و در سال 2007 م، آزاد شد و اما بعد سه ماه بعد از آن برای بار سوم، به مدت سه سال در زندان‌های اسرائیل به سر برد و در نهایت در سال 2010 م، بعد از آزادی، از خاک فلسطین تبعید و راهی دمشق پایتخت سوریه شد.
درگذشت
سرانجام صالح عاروری، نائب رئیس دفتر سیاسی حماس، در دوم ژانویه 2024 م، برابر با 12 دی‌ماه 1402 ش، در حمله پهپادی اسرائیل به منطقۀ المشرفیه در ناحیۀ جنوب شهر بیروت پایتخت لبنان، همراه دو نفر از فرماندهان عزالدین قسام، سمیر فندی و عزام الاقرع، به شهادت رسیدند.
واکنش حماس
در پی شهادت ایشان، اسماعیل هنیه رئیس دفتر سیاسی جنبش مقاومت اسلامی حماس، شهادت رهبر مجاهد صالح عاروری، نایب‌رئیس دفتر سیاسی حماس، و سمیر فندی و عزام الاقرع دو فرماندۀ قسامی را به مردم فلسطین تسلیت گفت و تأکید کرد که عملیات ترور شهید صالح عاروری، وحشی‌گری رژیم اشغالگر علیه ملت فلسطین در هر مکانی را ثابت کرد. رهبر حماس تصریح کرد که ترور شهید عاروری و دیگر برادرانش در جنبش حماس یک اقدام کاملا تروریستی و نقض تمامیت ارضی لبنان است. اسماعیل هنیه بیان کرد که دشمن صهیونیستی قادر نخواهد بود عزم و ارادۀ ملت فلسطین و مقاومت را درهم شکند. وی افزود: خون عاروری و برادرانش با خون هزاران نفر از فرزندان ملت فلسطین در نوار غزه، کرانه باختری و خارج در نبرد قدس و عملیات طوفان الاقصی آمیخته شد. هنیه تاکید کرد که شیخ صالح عاروری و برادرانش پس از یک زندگی پر از ایثار، جهاد، مقاومت و کار در راه فلسطین و در راس آن قدس و مسجد مبارک الاقصی، به شهادت رسیدند و به بالاترین آرزوهای خود در این مسیر سخت و دشوار رسیدند. و مردان نیرومندی را تربیت کردند که پرچم را پس از آنها حمل می‌کنند و این راه را به یاری خداوند برای دفاع از ملت، سرزمین و مقدسات ما تا آزادسازی و بازگشت ادامه می‌دهند. وی تصریح کرد: جنبشی که رهبران و بنیان‌گذاران آن در راه عزت ملت فلسطین به شهادت می‌رسند هرگز شکست نخواهد خورد و این ترورها بر قدرت، صلابت و عزم آن می‌افزاید.