خابطیه
خابطیه شاخهای از «قدریه» و از پیروان احمدبنخابط بودند.
خابطیه | |
---|---|
نام | خابطیه |
تاریخ شکل گیری | 3 ق، ۳ ش، ۶۲۴ م |
موسس | احمدبن خابط معتزلی |
عقیده | 1. مسیح همان خداوند است که درع و زره جسمانی پوشیده است. 2. به تایید قرآن، همه انواع حیوانات اعم از پرنده، چرنده، خزنده و .... مانند انسانها دارای امت و رسولی هستند. |
شرح حال موسس
احمدبنخابط معتزلی از بزرگان معتزله در قرن سوم هجریقمری است. در برخی از منابع، نام پدر وی حائط ضبط شده است، ولی بنابر نقل عبدالقاهر بغدادی و محمد شهرستانی، نام وی خابط بوده است. چنانکه برخی نیز نام او را حافظ دانستهاند. وی شاگرد نظّام، دانشمند بزرگ معتزلی بوده است. [۱]
اندیشه موسس
موسس این فرقه معتقد است که مسیح همان خداوند است که درع و زره جسمانی پوشیده است. همچنین معتقد است که همه انواع حیوانات اعم از خزنده و چرنده، مانند انسانها دارای امت و رسولی هستند، زیرا خداوند فرمود: «و ما من دابة فی الأرض و لا طائر یطیر بجناحیه إلا أمم أمثالکم ...یعنی: هیچ جنبندهای در زمین، و هیچ پرندهای که با دو بال خود پرواز میکند، نیست مگر اینکه امتهایی همانند شما هستند.» [۲] و باز فرمود:«... إن من أمة إلا خلا فیها نذیر. یعنی: ما تو را بهحق برای بشارت و انذار فرستادیم؛ و هر امّتی در گذشته انذارکنندهای داشته است! » [۳] در نتیجه امتی نیست که در آن خداوند، پیامبری نفرستاده باشد.[۴] [۵] [۶] [۷] [۸]
اعتقادات کلی
خابطیه معتقدند که خداوند تدبیر کار جهان را در اختیار عیسیبنمریم علیهالسلام قرار داد و آنحضرت، دومین آفریدگار جهان است. معتقدند که مسیح بنابر اصل تبنّی (فرزندخواندگی) پسر خداوند است، ولی از وی تولد نیافته و او کسی است که در آخرت به اعمال مردم رسیدگی میکند. معتقدند که مسیح پدرش آدم را بیافرید. معتقدند که روح آدمی در هیاکل مختلف متناسخ میگردد و از بدنی به بدن دیگر منتقل میشود. معتقدند که نه قیامتی وجود دارد و نه بعث و حشری.[۹] [۱۰] [۱۱] [۱۲] [۱۳]
پانویس
- ↑ http://www.wikiferaq.org/index.php/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%B7
- ↑ سوره انعام، آیه 38.
- ↑ سوره فاطر، آیه 24.
- ↑ مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 175 همراه با ویرایش.
- ↑ بغدادی عبدالقاهر، الفرق بین الفرق، به اهتمام محمد زاهد بن حسن الکوثری، چاپ قاهره، سال 1948 میلادی، ص 140- 164- 167.
- ↑ شهرستانی محمد بن عبدالکریم، الملل و النحل، تصحیح و تعلیق الشیخ احمد فهمی محمد، چاپ قااهره، سال 1948 میلادی، ص 61
- ↑ بغدادی ابو منصور، الملل و النحل، تحقیق نادر البیرنصری، چاپ بیروت، سال 1970 میلادی، ص 115
- ↑ یمانی یحیی ابن مرتضی، المنیه و الامل، تحقیق محمد جواد مشکور، چاپ بیروت، ص 73
- ↑ مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 175 همراه با ویرایش.
- ↑ بغدادی عبدالقاهر، الفرق بین الفرق، به اهتمام محمد زاهد بن حسن الکوثری، چاپ قاهره، سال 1948 میلادی، ص 140- 164- 167.
- ↑ شهرستانی محمد بن عبدالکریم، الملل و النحل، تصحیح و تعلیق الشیخ احمد فهمی محمد، چاپ قااهره، سال 1948 میلادی، ص 61
- ↑ بغدادی ابو منصور، الملل و النحل، تحقیق نادر البیرنصری، چاپ بیروت، سال 1970 میلادی، ص 115
- ↑ یمانی یحیی ابن مرتضی، المنیه و الامل، تحقیق محمد جواد مشکور، چاپ بیروت، ص 73