جعفر حسین، یکی از رهبران و عالمان شیعی پاکستان بود. او خطیب و محقق بوده و نهج البلاغه و صحیفۀ سجادیه به زبان اردو ترجمه کرد. او به‌عنوان رئیس اولین حزب شیعی پاکستان انتخاب شد. یکی از کارنامه‌های مفتی جعفر حسین معافیت شیعیان از دادن زکات (عُشر) به دولت است. وی برای اتحاد و وحدت مسلمانان سعی نمود. مبارزه با استکبار و احیای حقوق مستضعفان، مخالفت جدی با اعمال و نظریه‌های تندروی و افراطی؛ اعتدال، همدلی و برادری ملی از ویژگی‌های شخصیتی وی بود.

جعفر حسین
مفتی جعفر حسین.jpg
نام کاملجعفر حسین
نام‌های دیگرمفتی جعفر حسین
اطلاعات شخصی
سال تولد1914 م، ۱۲۹۲ ش‌، ۱۳۳۱ ق
محل تولدپاکستان
سال درگذشت1983 م، ۱۳۶۱ ش‌، ۱۴۰۲ ق
محل درگذشتگوجرانوالا
دیناسلام، شیعه
استادان
آثار
فعالیت‌هاموسسه هیئت نهضت فقه جعفریه
وبگاهjafariapress.com

تحصیلات

مفتی جعفر حسین در سال 1914م در گوجرانواله در خانواه‌ای مذهبی و اهل علم متولد شد. پدر بزرگش طبابت می کرد پس از طی تحصیلات ابتدایی، گلستان، بوستان، اخلاق محسنی و حلیته المتقین و امثال آنها را نزد پدر خود حکیم شهاب‌الدین احمدتمام کرد و بعدها نزد اطبای آن شهر، میزان الطب، طب اکبر و مفرج القلوب را خواند و نیز در مدرسۀ دار العلوم اهل سنت، درس منطق را تا قطبی، درس فلسفه را تا سعیدیه و درس ادب تا سبعه معلقه و مقامات حریری را نیز تمام کرد[۱]. وی در سال 1928 م، به مدرسۀ ناظمیه لکهنو وارد شد و مدرک ممتاز الافاضل را به دست آورد و علاوه بر آن، مدارک فاضل ادب و فاضل حدیث را از دانشگاه لکهنو کسب کرد. اسامی استادان وی در لکهنو به قرار زیر می‌بوده‌اند:

  • نجم الملت مولانا سید نجم الحسن (متوفی 1357 ه ق).
  • مولانا ظهور حسن بارهوی.
  • مولانا سید ابو الحسن (متوفی 1355 ه ق).
  • مولانا سید سبط حسین جونپوری.
  • مولانا مفتی سید محمد علی (متوفی 1361ه ق).
  • مولانا مفتی سید احمد علی (متوفی 1388 ه ق)

وی درمیان ارباب علم و دانش به آفتاب پنجاب مشهور و معروف بود[۲]. وقتی وی در سال 1935م از حوزه علمیه لکهنو فارغ‌التحصیل شد، به نجف اشرف رفت. در آنجا، مدت پنج سال علاوه بر دورۀ سطح، درس‌های دیگر را هم آموخت استادان او در نجف به قرار زیر بوده‌اند: شیخ عبد الحسین رشتی. میرزا باقر زنجانی . شیخ جواد تبریزی. ابراهیم رشتی. سید علی نوری مفتی جعفر حسین در سال 1940 م، به وطن خود بازگشت و بنا به دستور نجم الملت، کار تدریس را در مدرسه باب العلوم نوگانوان سادات از توابع مراد آباد، شروع کرد بعد از تأسیس مدرسه جعفریه در گوجرانواله پاکستان ، به آن جا منتقل شد. و در سال 1949 م، به‎عنوان یکی از اعضای هیئت تعلیمات اسلامی انتخاب شد[۳].

فعالیت‌های سیاسی - اجتماعی

به دنبال سخنرانی چوهدری ظفر‌الله خان قادیانی که در پارک جهانگیر در کراچی در 18/می 1952 م، ایراد شده بود، انجمن مسلمانان کل پاکستان نیز در کراچی کنفراسی را تشکیل داده بودند که یکی از دعوت کنندگان و امضاکنندگان آن، مولانا مفتی جعفر حسین بود. وی در دوران حکومت نخست‌وزیر پاکستان لیاقت علی خان مفتی جعفر حسین را به عنوان نماینده شیعیان در شورای اسلامی انتخاب نمود. محمد ایوب خان دو بار به عنوان عضو شورای اسلامی انتخاب شد. در سال 1977 م، در نهضت اتحاد ملی، شرکتی فعال داشت. رئیس جمهور وقت پاکستان محمد ضیاء الحق، وی را برای عضویت شورای اسلامی انتخاب کرد، ولی ضیاء الحق در اجراء اسلام به ملت اسلامی و خصوصا با ملت جعفریه اخلاص نداشت، و این شورا با ایماء دولت وقت باوجود هشدارهای مفتی جعفر حسین در مورد نفاذ فقه جعفریه، در موضع گیری خود عقب نشینی نکرد، لذا مفتی جعفر حسین با برگزاری نشست خبری با بی بی سی، از سمت خود در 30/آوریل 1979 م، استعفا کرد. در همین سال او در کنفراس بهکر به عنوان «قائد ملت جعفریه» برگزیدند و این مرد مجاهد در سال 1980 م، با لشکر معدود و مختصر خود از دولت وقت امضاء بر معاهده و تعاهد نامه اجرای فقه جعفری را گرفت و یک پیروزی تاریخی و فتح مبین را بدست آورد. در همین سال وی مجمع شیعه را در اسلام آباد رهبری کرد و بیش از 24ساعت دبیر خانه در محاصره داشت. وی در سال 1979 م، جامعه جعفریه را در گوجرانواله افتتاح کرد.

نقش وی برای اتحاد مسلمانان

مبارزه با استکبار و احیای حقوق مستضعفان از ویژگی‌های شخصیتی وی بود. مفتی جعفر حسین برای احیای حقوق مردم تلاش‌ها و مبارزه مسالمت‌آمیز فراوانی انجام داد و از سوی دیگر با مخالفت جدی با اعمال و نظریه‌های تندروی و افراطی؛ اعتدال، همدلی و برادری ملی را در کشور ترویج دادند. وی به‌خاطر بی‌ثباتی سیاسی و فقدان جمهوریت واقعی در کشور به شدت نگران بود و مفتی جعفر حسین یک رهبر واقع بین بودند که افکار و نظریه‌های سازنده ایشان راهنمای عظیمی برای نسل امروز است. او خواهان اجرای عدالت در سطح عمومی جامعه و اقتدار قانون اساسی در کشور بود، او می گفت: اگر قانون در کشور اجرا نشود کشور بازیچه دست دشمنان و گروه‌های تروریستی خواهد شد که به مرور زمان این اتفاق در پاکستان رخ داد و این نشانگر تفکر وسیع و دور اندیش بودن این رهبر فقید بود. مفتی جعفر حسین با وجود سن بالا و ضعف جسمی، تا اخر عمر برای احیای حقوق مستضعفان تلاش کردند و مبارزی سرسخت در برابر قدرت‌های استکباری بوده‌اند و وی معتقد بود که با ظلم و تجاوز نمی‌توان مردم را از حقوق دینی، انسانی و ملی‌شان محروم کرد[۴].

خدمات علمی - فرهنگی

وی در سال 1979 م، جامعه جعفریه را در گوجرانواله افتتاح کرد. تألیفات وی به شرح زیل می باشد:

  1. ترجمه و حواشی نهج البلاغه؛
  2. ترجمه و حواشی صحیفۀ سجادیه؛
  3. سیرت امیر المؤمنین (ع) در دو جلد[۵].

پانویس

  1. مفتی جعفر حسین، سیرت امیر المؤمنین (ع)،ج2،ص14
  2. سعیدی، فرمان علی، تحلیل و نقد جریان اصلاح طلبان مذهبی، 1400ش، ص272
  3. همان،ص 273
  4. مبارزه با استکبار و احیای حقوق مستضعفان از ویژگی های مفتی جعفر حسین است rasanews.ir
  5. نقوي،حسين عارف ، همان، ص 70و71

منابع

  • مفتی جعفر حسین، سیرت امیر المؤمنین (ع)،ج2،ص14
  • سعیدی، فرمان علی، تحلیل و نقد جریان اصلاح طلبان مذهبی، 1400ش.
  • نقوی، سید ساجد علی، مبارزه با استکبار و احیای حقوق مستضعفان از ویژگی های مفتی جعفر حسین است rasanews.ir
  • نقوی، سید محمد عارف، تذکره علمای امامیه پاکستان، مشهد انتشارات آستان قدس رضوی، ۱۳۷۷ش.