محمد‌علی گرامی

محمدعلی گرامی قمی، از مراجع تقلید شیعه ساکن قم است که به استخاره گرفتن مشهور است. از شاگردان امام‌خمینی، روحانی مبارز و از استادان حوزه علمیه قم می‌باشد. وی در دوران پیش از انقلاب اسلامی ایران، فعالیت‌های سیاسی بسیاری داشت و از همین رو بارها توسط حکومت شاهنشاهی پهلوی، دستگیر و تبعید شده بود. او پس از انقلاب، فعالیت‌های علمی و تبلیغی خود را پی گرفت و اکنون یکی از اساتید شناخته شده حوزه علمیه و از اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم است.

محمد‌علی گرامی
نام کامل	محمد‌علی گرامی قمی
اطلاعات شخصی
سال تولد	1317 ش، ۱۹۳۹ م، ۱۳۵۸ ق
محل تولد	قم
دین	اسلام، شیعه
استادان	روح‌الله خمینی محمدعلی اراکی مرتضی حائری سیدمحمد محقق داماد و ...
شاگردان	سید منیرالدین شیرازی حسن روحانی سید رضا اکرمی محمد محمدی گلپایگانی و ...
آثار	استفتائات منطق المقارن آغاز فلسفه خدا در نهج البلاغه جنبش ذاتی طبیعت لولا فاطمه نگاهی به سیستم سیاسی اسلام و ...
فعالیت‌ها	مرجع تقلید جامعه مدرسین استخاره
وبگاه	www.ayat-gerami.ir

تولد و تحصیل

محمدعلی گرامی، در ماه مهر‌ سال ۱۳۱۷ش؛ در شهر قم متولد شد. نام پدرش عباس بود، خواهرزاده ابوالقاسم کبیر قمی از عالمان وارسته در قم بود و پدر و پدربزرگ گرامی، هر دو از تجار مشهور قم بودند. وی تحصیلات ابتدایی خود را در مدرسه باقریه آغاز کرد و پس از آن با تأثیرپذیری از اکبر تربتی واعظ، یکی از منبری‌های شهر، به طلبگی علاقه‌مند شد و در سال ۱۳۲۹، با وجود مخالفت پدر، تحصیلات حوزوی را در قم آغاز کرد. در سن هجده‌سالگی درس‌های سطح حوزه را طی پنج سال به اتمام رساند. همچنین درس خارج را از سال ۱۳۳۵ و به مدت شانزده سال نزد اساتید مشهور و معروف آن دوران به اتمام رساند. او در میان استادان خود، به امام‌خمینی و درس ایشان بسیار علاقه‌مند بود.

فعالیت‌ها

ایشان اقدامات متعددی را رهبری یا همراهی می‌کرد. او در دهه ۱۳۵۰ش فتوای مشهور لزوم اجتناب از مارکسیست‌ها را با همراهی گروهی دیگر از فقها در زندان منتشر کرد. نام او در اعلامیه‌های مختلفی علیه حکومت شاهنشاهی پهلوی وجود داشت. او در دهه‌های ۱۳۴۰ تا ۱۳۵۰ش، به سفرهای تبلیغی می‌رفت و سخنرانی‌های او در شهرهای مختلف، مورد استقبال قرار می‌گرفت. گرامی از اعضای اولیه جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بود. پس از انقلاب اسلامی در ایران، فعالیت‌های گرامی بیشتر در زمینه فرهنگی و علمی تعریف می‌شد. گرامی در کرج، جمعیتی به نام المراقبون تأسیس کرده بود که بعدا به خاطر گرایش این گروه به اقدامات نظامی برای حفظ نظم شهر، و تأکید گرامی برای کارهای تبلیغی در این گروه، از آنها فاصله گرفت. تدریس در حوزه علمیه، مهمترین بخش حیات علمی او بود. وی در این مدت، آثار متعددی را نیز تألیف کرد.

استخاره

محمدعلی گرامی، شخصیتی شناخته شده در موضوع استخاره است. او از این بابت، مورد رجوع بسیاری از مردم بوده به طوری که مشهورترین صاحب استخاره در قم لقب گرفته است. گرامی بر این باور است که استخاره، یک ارتباط عرفانی و معنوی است و از همین بابت استخاره‌های آنلاین را معتبر نمی‌داند. شیوه استخاره گرفتن او، در مواردی موجب انتقادهایی از سوی غیرشیعیان به وی شده است.

اساتید

• یعقوب زنجانی؛
• محمد مجاهدی؛
• حسین جزایری؛
• محمدتقی ستوده؛
• سید محمدباقر سلطانی طباطبایی؛
• علی‌اکبر مشکینی؛
• آیت‌الله بروجردی؛
• امام خمینی؛
• سید محمد محقق داماد؛
• سید حسن فرید اراکی؛
• مرتضی حائری یزدی؛
• میرزا هاشم آملی؛
• سید محمدرضا گلپایگانی؛
• حسینعلی منتظری؛
• علامه طباطبایی؛

علاقه او به درس امام خمینی سبب شده بود که بیشتر شاگردی او نزد این استاد باشد.

شاگردان

از جمله شاگردان مشهور او، می‌توان به:

1. سید منیرالدین شیرازی؛
2. حسن روحانی؛
3. سید رضا اکرمی؛
4. محمد محمدی گلپایگانی اشاره کرد.

آثار

آثار متعددی را در موضوعات قرآنی، کلامی، فقهی، منطق، فلسفه و اقتصاد تالیف کرده است. تعداد آثار او بالغ بر ۳۰ اثر گزارش شده است؛ برخی از آنان به شرح زیر است:

1. علیقه‌ای بر منظومه؛
2. مقصود الطالب؛
3. منطق مقارن؛
4. تفکر؛
5. فلسفه؛
6. آغاز فلسفه؛
7. شناخت قرآن؛
8. خدا در نهج البلاغه؛
9. شرح عروه الوثقی در چهار جلد؛
10. نگاهی به بردگی؛
11. مقدمه‌ای بر امامت؛
12. یک تبعیدی؛
13. قانون اساسی در اسلام؛
14. مالکیت خصوصی در اسلام؛
15. بررسی ملاک‌های روانی در اسلام.
16. مذهب؛
17. نگاهی به سیستم سیاسی اسلام؛
18. تعلیقه بر ملحقات عروه؛
19. لولا فاطمه؛
20. علوم قرآنی؛
21. مالکیت‌ها؛
22. رساله توضیح المسائل؛
23. منهاج الاحکام (رساله عربی)؛
24. مناسک حج و عمره؛
25. عدالت اجتماعی در اسلام (ترجمه )؛
26. ترجمه جلد دهم تفسیر المیزان؛
27. اخلاق و عرفان در وضو و نماز؛
28. خودسازی ومسائل روانی؛
29. خاطرات (مجموعه مصاحبه‌های مرکز اسناد) ومقالات و مصاحبه‌های بسیاری که در مطبوعات منتشر شده است.

سخنان بزرگان

مرحوم امام خمینی در چهل و اندی سال پیش (شعبان 1381) درباره ایشان نوشته اند: (مدت ها عمر شریف را صرف در تحصیل علوم شرعیه نموده اند و بحمدالله به کمالات علمیه و عملیه نائل شده اند و به صلاح و سداد و وثاقت موصوف می باشند و در نامه دیگری نوشته اند: (...علاقه من به امثال جنابعالی محفوظ است). همین توجه و ابراز محبت در اجازات و نامه های بزرگان دیگر چون مرحوم آیت الله العظمی میلانی و گلپایگانی و اراکی و... مشهود می باشد.

حمایت از غزه

آیت‌الله محمدعلی گرامی در گفتگو با خبرنگار حوزه اندیشه خبرگزاری تقریب با تاکید بر اهمیت توجه ویژه به مسئله فلسطین و محوریت قرار دادن این مسئله در جهان اسلام، اظهار داشت: واقعیت مسئله این است‌که قرب بین مذاهب اسلامی صحیح است زیرا تقریبی که وجود دارد درجه‌ای از قرب می‌باشد.

وی ادامه داد: آنچه که تاکیدت می‌شود این است که تقریب مذاهب اسلامی بر محور دفع ظلم می باشد؛ با این نکته که فرقه‌های اسلامی زیاد هستند و هر کدام دارای خصوصیاتی می‌باشند اما برخی بیش از فرقه‌های دیگر من جمله مسئله فلسطین و غزه مورد ظلم واقع شده اند.

این مرجع تقلید، تصریح کرد: جنایات صهیونیست‌ها قلب مسلمین را به درد آورده است؛ کودکان و زن‌های بی دفاع به خاک و خون کشیده می‌شوند و بدون هیچ توضیحی نسلی را رو به نابودی کشانده اند و ظلم و ستم می‌کنند و جوامع بین المللی منفعل عمل می‌کنند.

وی، اذعان داشت: وظیفه فرقه‌های اسلامی این است که به یاری آنان بشتابند ؛ البته متاسفانه مشاهده می‌کنیم در این میان برخی از مسلمین به دلیل منافع مادی به اهداف دنیایی، بین یهودیت و مسلمین رابطه برقرارکردند و سوء استفاده می‌کنند و این خیانت بوسیله مسلمین صورت گرفته است.

وی در پایان تاکید کرد: وظیفه همگان است که روشن گری کرده و جهان اسلام را بیدار کنند تا این سرزمین نابود نشود؛ اینجا وظیفه است تا جایی که می‌توان بدان توجه کرد و از ظلم جلوگیری شود.

جستارهای وابسته

• حوزه علمیه قم
• انقلاب اسلامی ایران
• فلسطین
• غزه

منابع

• سایت آيت الله محمدعلی گرامیayat-gerami.ir ، اخذ شده در تاریخ 1403/6/26.
• علما و مفاخر / علما و بزرگان دینی / قرن پانزدهم، محمدعلی گرامیhawzah.net، تاریخ درج مطلب 1399/06/17 ، اخذ شده در تاریخ 1403/6/26.
• گفت‌وگوی یک انسان‌شناس فرانسوی با آیت‌الله گرامی قمی استخاره‌های من از راه اشراق و اجازه باطنی استmobahesat.ir، اخذ شده در تاریخ 1403/6/26.
• آیت الله محمد علی‌ گرامی‌/jameehmodarresin.org، اخذ شده در تاریخ 1403/6/26.
• هیچ ظلمی بیشتر از جنایات صهیونیستها در غزه وجود ندارد/جنایات صهیونیست ها قلب مسلمین را به درد آورده استtaghribnews.com، تاریخ درج مطلب شهريور ۱۴۰۳، اخذ شده در تاریخ 1403/6/26.